1. Ki nto mañi ye li ya butokwa hahulu mwa bulapeli bwa luna?

KANA mu kile mwa bona fo ku ñozwi libizo la Jehova mwa miyaho ya nyangela kamba fa lika ze ñwi za kwa miziyamu? Haiba mu kile mwa bona libizo leo fa nto ye cwalo, ku si na ku kakanya ne mu tabezi hahulu. Ka ku ba Lipaki za Jehova, libizo la Mulimu ki la butokwa hahulu mwa bulapeli bwa luna. Ha ku na batu ba ba itusisa libizo la Mulimu inge luna. Kono ku na ni ze lu tokwa ku eza kwandaa ku itusisa feela libizo la Mulimu. Bakeñisa kuli lu na ni tohonolo ya ku ba Lipaki za Jehova, lu na ni buikalabelo bwa ku eza lika ze ka tahisa kuli Mulimu a kanyiswe.

2. Bakeñisa kuli lu na ni tohonolo ya ku zibahala ka libizo la Mulimu, ki buikalabelo mañi bo lu na ni bona?

² Ku itusisa libizo la Mulimu haki kona feela ko ku tahisa kuli Jehova a lu shemube. Lu swanela ku pila ka ku lumelelana ni likuka za hae ze bonisa mo lu swanela ku pilela. Ka libaka leo, Bibele i lu hupulisa kuli batu ba Jehova ba swanela ku “kauhana ni bumaswe.” (Samu 34:14) Muapositola Paulusi naa talusize hande sikuka seo ha naa ñozi kuli: “Mutu kaufela ya biza libizo la Jehova a tuhele bumaswe.” (Mu bale 2 Timotea 2:19.) Ka ku  ba batu ba Mulimu, lu kona ku ezañi kuli lu “tuhele bumaswe,” ili ku talusa ku hana bumaswe?

3, 4. Ki afi manzwi e ba palelwanga ku utwisisa ba bañwi, mi ki kabakalañi?

³ Kwa 2 Timotea 2:19, Paulusi u bulela za “mutomo wa Mulimu o tiile.” Mutomo o tiile wo u ama litaba ze peli. Ku bonahala kuli taba ya pili ye li, “Jehova wa ziba ba ba li ba hae,’ i ngilwe kwa Numere 16:5. (Mu bone taba ye felile.) Kono ku cwañi ka za taba ya bubeli ya kuli, “Mutu kaufela ya biza libizo la Jehova a tuhele bumaswe”? Batu ba bañwi ba palelwanga ku utwisisa manzwi ao. Libaka?

⁴ Ku bonahala kuli Paulusi naa itusisize manzwi a fumaneha kwa Mañolo a mañwi a Siheberu. Kono mwa Mañolo a Siheberu, ha ku na timana ye bonisa manzwi ao. Kacwalo, muapositola yo naa ama kwañi ha naa bulezi kuli: “Mutu kaufela ya biza libizo la Jehova a tuhele bumaswe”? Taba ya pili ya naa bulezi Paulusi ne i ngilwe kwa Numere kauhanyo 16, mi i ama ku Kora ya naa kwenuhile. Kana taba ya bubeli ni yona i ama kwa kezahalo ye swana?

5-7. Ki likezahalo mañi za mwa linako za Mushe za naa ama ku zona Paulusi kwa 2 Timotea 2:19? (Mu bone siswaniso se si fa likepe 12.)

⁵ Datani ni Abirami ne ba swalisani ni Kora mwa ku etelela batu ba ne ba kwenuhela Mushe ni Aruni. (Num. 16:1-5) Ne ba shwauzi Mushe, mi ne ba hanile zamaiso ya hae ya naa filwe ki Mulimu. Bakwenuheli bao ne ba tisa butata kwa Maisilaele kakuli ne ba sa pila mwahalaa bona. Pili Jehova a si ka zibahaza kale ba ne ba mu lapela ka busepahali, naa file taelo ye utwahala hande.

⁶ Bibele i li: “Mi Muñaa Bupilo a bulela ni Mushe, a li: ‘Bulelela Kopano, u li: “A mu sute kwa maneku kaufela, kwahule ni litende za bo Kora, ni Datani, ni Abirami.”’ Cwale Mushe a yema, a ya ku bo Datani ni Abirami; mi ba bahulu ba Isilaele ba mu latelela. A bulelela Kopano a li: ‘A mu zwe, mu ye kwahule ni litende za baana bao ba ba maswe, mi mu si ke mwa swala se siñwi sa bona; mu ka swana mwa yunda hamoho ni bona, kabakala libi za bona kaufela.’ Ba zwa fapilaa litende za bo Kora, ni Datani, ni Abirami, kwa maneku kaufela.” (Num. 16:23-27) Mi cwale Jehova a yundisa bakwenuheli bao kaufela. Kono batu ba ne ba sepahala ku Mulimu ne ba punyuhile. Kamukwaufi? Ne ba ‘tuhezi bumaswe’ ka ku ikauhanya kwa bakwenuheli bao.

⁷ Kwa 2 Timotea 2:19, Paulusi naa ñozi manzwi a li: “Jehova wa ziba ba ba li ba hae.” Mi ha naa bulezi kuli: “Mutu kaufela ya biza libizo la Jehova a tuhele bumaswe,” mwendi naa talusa za likezahalo ze ñozwi kwa Numere 16:5, 23-27. Kacwalo lwa kona ku bulela kuli litaba ze peli za naa bulezi Paulusi li ama kwa likezahalo ze swana. Lu itutañi kwa litaba ze? Lu ituta kuli Jehova wa ziba ze mwa lipilu za batu. Jehova wa ziba batanga ba hae ba ba sepahala, mi u bata kuli ba ikauhanye kwa batu ba ba maswe.

8. Kwandaa ku itusisa libizo la Mulimu ni ku ba mwa puteho, ki lika mañi ze ñwi ze lu swanela ku eza?

⁸ Paulusi hape naa itusisize ze ne ezahezi mwa linako za Mushe kuli a hupulise Timotea kuli naa tokwa ku bukeleza silikani sa hae ni Jehova. Bakreste ne ba tokwa ku eza ze ñata kwandaa ku ba feela mwa puteho, sina feela batanga ba Mulimu ba ba sepahala ba mwa linako za Mushe ha ne ba ezize ze ñata ku fita ku itusisa feela libizo la Jehova. Batanga ba Mulimu ba ba sepahala kaufela ba swanela ku hana bumaswe. Taba yeo ne i talusañi ku Timotea? Mi lu kona ku itutañi kwa kelezo ya naa file Paulusi?

9. “Lipihisano za butoto ni za kutokwa zibo” ne li amile cwañi puteho ya Sikreste ya kwa makalelo?

 ⁹ Mwa liñolo la naa ñolezi Timotea, Paulusi naa file kelezo ya mwa ku hanela bumaswe. Ka mutala, mwa liñolo mo, Paulusi u bulelela Timotea kuli a si ke a “kananisana fa manzwi” ni kuli a “tokolomohe lipulelo ze si na tuso.” (Mu bale 2 Timotea 2:14, 16, 23.) Manzwi ao naa talusañi? Batu ba bañwi mwa puteho ne ba luta lituto za bukwenuheli. Ba bañwi ne ba hasanya lituto ze ne tisa likañi. Ze ñwi za litaba zeo ne li sa lwanisani luli ni lituto za mwa Bibele, kono ne li tisa lifapahano mwa puteho. Kona libaka Paulusi ha naa susuelize Timotea kuli a “tokolomohe lipihisano za butoto ni za kutokwa zibo.”

10. Lu swanela ku ezañi haiba lu kopana ni mukwenuheli kamba lu fumana litaba ze sa lumelelani ni lituto za mwa Bibele?

¹⁰ Mwa linako za luna, haki hañata inze ku fumaneha bakwenuheli mwa puteho. Nihakulicwalo, lu kana lwa kopana ni bakwenuheli kamba ku fumana litaba ze sa lumelelani ni lituto za Bibele. Ku si na taba ni ko li kona ku zwelela lituto za buhata zeo, lu swanela ku ikatulela ku li hana. Ha ku si ka luka ku ambolanga ni bakwenuheli, ibe kuli lu ambola ni bona pata ka pata, ka Intaneti, kamba ka mukwa ufi kamba ufi. Nihaikaba kuli mwendi lu bata ku tusa mukwenuheli, ku ambola ni yena ku ka bonisa kuli ha lu utwi Mulimu. Jehova u lu laela kuli lu hane kamba lu ambuke bakwenuheli mwa linzila kaufela.

11. Ki lika mañi ze kona ku tisa “lipihisano za butoto,” mi baana-bahulu ba Sikreste ba kona ku toma cwañi mutala o munde?

¹¹ Kwandaa litaba za bukwenuheli, ku na ni lika ze ñwi ze kona ku tahisa kuli mwa puteho ku si ke kwa ba ni kozo. Ka mutala, batu ba kona ku ba ni mibonelo ye shutana ka za lika za swanela ku itabisa ka zona Mukreste. Haiba lu lika ku hapeleza ba bañwi kuli ba latelele mibonelo ya luna mwa muinelo o cwalo, kwa kona ku ba ni “lipihisano za butoto ni za kutokwa zibo.” Kono ku cwañi haiba mutu yo muñwi mwa puteho u tabela ku itabisa ka lika ze lwanisana ni likuka za Mulimu ka za mo ba swanela ku pilela Bakreste? Baana-bahulu ha ba na ku tuhelela muzamao o cwalo ka libaka feela la kuli ba bata ku ambuka likañi. (Samu 11:5; Maef. 5:3-5) Nihakulicwalo, baana-bahulu ba swanela ku tokomela kuli ha ba hapelezi batu ku latelela mihupulo ya bona. Kono ba swanela ku latelela kelezo ya mwa Bibele ye li: “Mu lise mutapi wa Mulimu o beilwe mwa pabalelo ya mina, . . . isiñi ka ku busa ba ba li saanda sa Mulimu, kono ka ku ezeza mutapi mutala.”—1 Pit. 5:2, 3; mu bale 2 Makorinte 1:24.

12, 13. (a) Lipaki za Jehova ba ketanga cwañi za ku itabisa ka zona, mi ki likuka mañi za mwa Bibele ze ba itusisanga? (b) Likuka ze nyakisisizwe mwa paragilafu 12 li kona ku sebeliswa cwañi mwa lika ze shutana-shutana za ka butu?

¹² Kopano ya luna ha i nyakisisangi mafilimu, lipapali za fa kompyuta, libuka, kamba lipina ni ku atula kuli ki lifi ze lu swanela ku ambuka. Ki kabakalañi ha i sa ezangi cwalo? Kakuli Bibele i bulelela mañi ni mañi ku twaeza lizwalo la hae ku “taluhanya ze lukile ku ze si ka luka.” (Maheb. 5:14.) Lu swanela ku itusisa likuka za mwa Bibele kuli li lu tuse ku eza likatulo ze nde ha lu keta za ku itabisa ka zona. Ha lu eza likatulo ze cwalo, lu tokwa ku “zwelepili ku batisisa se si lumelelwa ku Mulena.” (Maef. 5:10) Bibele hape i luta kuli toho ya lubasi u na ni maata, kacwalo, u na ni maata mwa lubasi lwa hae a ku hanisa mifuta ye miñwi ya ku itabisa ka yona.—1 Makor. 11:3; Maef. 6:1-4.

¹³ Likuka za mwa Bibele ze bulezwi fahalimu za kona ku lu tusa ku eza likatulo ze nde mwa likalulo ze ñwi za bupilo bwa luna. Ka mutala, batu ba na ni mibonelo ye shutana ka za mutinelo ni bukabali, buiketo  bwa kwa mubili ni lico ze lu ca, mane ni lika ze ñwi za ka butu. Batu ba bañwi ba kana ba hapeleza ba bañwi kuli ba latelele mibonelo ya bona mwa lika zeo, mi ku eza cwalo ku kona ku tahisa ku sa utwana mwahalaa bona. Haiba feela ha ku na sikuka sa mwa Bibele se si lobilwe, batu ha ba swaneli ku kananisana ka za swanela ku eza Mukreste ni Mukreste. Bibele i bulela kuli, “Mutangaa Mulena ha lukeli ku lwana, kono u lukela ku ba ya bunolo kwa batu kaufela.”—2 Tim. 2:24.

14. Ki swanisezo ifi ya naa file Paulusi ha naa talusa libaka ha ku li kwa butokwa ku ambuka liango ze maswe?

¹⁴ Ka ku ba batanga ba Mulimu, ki mwa nzila mañi ye ñwi mo lu kona ku ‘tuhela bumaswe’? Ki ka ku ambuka liango ze maswe. Ki swanisezo ifi ya naa file Paulusi ha naa talusa taba yeo? Ha saa bulezi za “mutomo wa Mulimu o tiile,” Paulusi naa ñozi za “ndu ye tuna” mo ku na ni “lipiza za gauda ni za silivera kono ku na ni hape ni za kota ni za lizupa, mi ze ñwi li lukiselizwe mulelo o kutekeha kono ze ñwi zona li lukiselizwe mulelo o sa kutekehi.” (2 Tim. 2:20, 21) Paulusi kihona a susueza Bakreste kuli ba zwelepili ku ikauhanya kwa “lipiza” ze “lukiselizwe mulelo o sa kutekehi.”

15, 16. Lu kona ku itutañi kwa swanisezo ya “ndu ye tuna”?

¹⁵ Swanisezo ya Paulusi i talusañi? “Ndu ye tuna” i kona ku swanisezwa kwa puteho ya Sikreste. “Lipiza” ze mwa ndu mo li kona ku swanisezwa ku mañi ni mañi mwa puteho. Mwa ndu, lika ze ñwi li kona ku tisa kozi haiba li silafala, ili ku talusa haiba li tala masila. Haiba ku ba ni muinelo wo, muñaa ndu u swanela ku kauhanya lika ze tezi masila ku ze kenile, inge cwalo lika za itusisanga kwa ku apeha.

¹⁶ Ki nto ye swana ni kwa batanga ba Mulimu kacenu. Haiba lu bata ku ba ba ba kenile mwa miinelo kaufela ya bupilo bwa luna, lu swanela ku ambuka batu ba bañwi ba ba fumaneha mwa puteho ili ba ba zwelapili ku hana ku sebelisa likuka za Jehova.  (Mu bale 1 Makorinte 15:33.) Haiba kuli lu swanela ku ambuka liango ze maswe mwa puteho, mu zibe he lu swanela ku ambuka ku swalisana hahulu ni batu ba ba kwandaa puteho. Lu swanela ku eza cwalo bakeñisa kuli buñata bwa batu ba ba kwandaa puteho ba lata masheleñi, ha ba utwi bashemi ba bona, ha ba sepahali, ki mahata, ba lata mifilifili, ha ba lati bunde, ki babeteki, mi ba lata minyaka ku fita ku lata Mulimu.”—2 Tim. 3:1-5.

17. Maisilaele ba ba sepahala ne ba ezize cwañi kuli ba “tuhele bumaswe”?

¹⁷ Jehova ha naa file taelo ya kuli, “A mu sute kwa maneku kaufela, kwahule ni litende za bo Kora, ni Datani, ni Abirami,” Maisilaele ba ba sepahala “ba zwa” kwateñi honafo feela. (Num. 16:24, 27) Maisilaele bao ne ba si ka zina-zina ku ikauhanya kwa bakwenuheli kamba ne ba si kakanya ka za haiba ne ba swanela ku eza cwalo. Ne ba zwile “kwa maneku kaufela.” Maisilaele ba ba sepahala ne ba tabela ku latelela taelo yeo ku zwelela kwatasaa lipilu za bona. Ne ba bonisize hande fo ku sweu kuli ne ba yemi kwa lineku la Jehova mi ne ba sa tabeli bumaswe. Lu kona ku itutañi kwa mutala wo?

18. Paulusi naa talusañi ha naa bulelezi Timotea kuli a ‘sabe litakazo za kwa bucaha’?

¹⁸ Bulikani bwa luna ni Jehova ki bwa butokwa hahulu ku luna. Lu swanela ku eza mo lu konela kaufela ku bu sileleza. Kona za naa talusa Paulusi ha naa bulelezi Timotea kuli a “sabe kwa litakazo za kwa bunca.” (2 Tim. 2:22) Mwendi Timotea naa na ni lilimo ze fitelela 30 ka nako yeo. Nihaiba ba bahulu ba kona ku ba ni “litakazo za kwa bunca” za butoto. Timotea ha naa talimananga ni litakazo zeo, naa sabanga ku zona. Timotea naa tokwa ku “tuhela bumaswe.” Jesu naa bulezi nto ye swana ni yeo ha naa ize: “Haiba liito la hao la ku sitatalisa, u li kule mi u li nepele kwahule ni wena.” (Mat. 18:9) Bakreste ba ba bata ku utwa kelezo yeo ili ba ba bata ku sileleza bulikani bwa bona ni Mulimu ba swanela ku nga muhato kapili, mi ba swanela ku ikatulela ku eza cwalo kapili-pili ili ka pilu ya bona kaufela.

19. Batu ba bañwi ba silelelize cwañi bulikani bwa bona ni Jehova?

¹⁹ Bakreste ba bañwi ba silelelize cwañi bulikani bwa bona ni Jehova? Batu ba bañwi ba ne ba nwanga hahulu macwala ba ikatulezi ku tuhela ku nwa bucwala. Batu ba bañwi ba ba na ni bufokoli bo buñwi ba ambukanga mifuta ye miñwi ya ku itabisa ka yona ye kona ku ba tahiseza litakazo ze maswe. (Samu 101:3) Ka mutala, pili a si ka ba kale Paki, muzwale yo muñwi naa ikolanga ku ya kwa mikiti ko ne ba binanga hahulu batu ni ku eza lika ze maswe. Ha saa itutile niti, muzwale yo a ikatulela ku tuhela ku binanga kai kamba kai, nihaiba kwa mikiti ya Bakreste. Muzwale yo ha tabeli kuli a nahanange lika ze fosahalile za naa nahananga kwamulaho. Fo ha ku talusi kuli ku fosahalile kwa Bakreste ku nwa bucwala, ku bina, kamba ku eza lika ze ñwi ze si ka fosahala. Nihakulicwalo, kaufelaa luna lu swanela ku tokomela hahulu ni ku sileleza bulikani bwa luna ni Jehova.

20. Nihaike kuli haki ko ku bunolo ku ‘tuhela bumaswe,’ ki nto mañi ye lu omba-omba?

²⁰ Ki tohonolo ku ba yo muñwi wa Lipaki za Jehova. Bakeñisa kuli lu na ni tohonolo yeo, lu na ni buikalabelo bo buñwi. Lu swanela ku ‘tuhela bumaswe’ ni ku “kauhana ni bumaswe.” (Samu 34:14) Hañata ku eza cwalo haki ko ku bunolo. Kwa tabisa ku ziba kuli Jehova kamita u ka lata “ba ba li ba hae” ni ba ba mu utwa.—2 Tim. 2:19; mu bale 2 Makolonika 16:9a.