1, 2. (a) Ki kabakalañi puteho ya mwa Kolose ha ne i li mwa butaata? (b) Ki kelezo mañi ye ne tusize mizwale ba mwa Kolose ku zwelapili ku swalisana?

MWA puteho ya Sikreste ya mwa Kolose ya mwa linako za baapositola, ne ku na ni butaata bwa ku sa swalisana! Mizwale ba bañwi ne ba bulela kuli mutu kaufela u swanela ku mamela Mulao wa Mushe. Ba bañwi bona ne ba bulela kuli ku ikola minyaka ya bupilo ku fosahalile. Paulusi naa lemusize Bakreste bao ka za butaata bo ne bu kona ku zuha bakeñisa mibonelo ye mibeli ye shutana yeo. Naa ize: “Mu tokomele kuli ku si ke kwa ba ni ya mi isa mwa butanga ka butali bwa lifasi ni bupumi ka ku ya ka lizo za batu, ka ku ya ka lituto za lifasi za matatekelo mi isiñi ka ku ya ka Kreste.”—Makolo. 2:8.

² Bakreste ba ba tozizwe bao ha ne ba ka latelela mibonelo ya batu, ne ba ka latehelwa ki tohonolo ya ku ba bana ba Mulimu. (Makolo. 2:20-23) Kuli a ba tuse ku zwelapili ku bukeleza bulikani bwa bona ni Mulimu, Paulusi naa ba bulelezi kuli: “Mu ise minahano ya mina ku ze kwahalimu, isiñi ku ze mwa lifasi.” (Makolo. 3:2) Bakreste bao ne ba tokwa ku hupula sepo ya bona ye ipitezi ya ku pila ku ya ku ile mwa lihalimu.—Makolo. 1:4, 5.

3. (a) Bakreste ba ba tozizwe ba na ni sepo mañi? (b) Ki lipuzo mañi ze lu ka nyakisisa mwa taba mo?

 ³ Kacenu, Bakreste ba ba tozizwe ni bona ba zwelapili ku isa minahano ya bona kwa Mubuso wa Mulimu ni kwa sepo ya bona ya ku ba “bacalifa hamoho ni Kreste” kwa lihalimu. (Maro. 8:14-17) Kono kelezo ya naa file Paulusi i kona ku tusa cwañi batu ba ba na ni sepo ya ku pila fa lifasi? Batu ba ba na ni sepo ya ku pila fa lifasi ba kona ku isa cwañi minahano ya bona “ku ze kwahalimu”? (Joa. 10:16) Abrahama ni Mushe ne ba zwezipili ku isa minahano ya bona ku ze kwahalimu nihaiba mwa linako ze taata. Lu kona ku ba likanyisa cwañi?

4. Bakreste ba ba li lingu ze ñwi ba kona ku zwelapili cwañi ku isa minahano ya bona ku ze kwahalimu?

⁴ Batu ba ba na ni sepo ya ku pila fa lifasi ba swanela ku zwelapili ku isa minahano ya bona ku ze kwahalimu. Ba kona ku eza cwalo ka ku beya Jehova ni Mubuso wa hae mwa sibaka sa pili mwa bupilo bwa bona. (Luka 10:25-27) Kreste naa beile Mubuso wa Mulimu mwa sibaka sa pili, mi ni luna lu swanela ku eza nto ye swana. (1 Pit. 2:21) Bakreste ba mwa linako za baapositola ne ba pila ni batu ba ne ba na ni mibonelo ye fosahezi, ba ne ba na ni mibonelo ya butu, ni ba ne ba lata hahulu sifumu. Ni kacenu, ku na ni batu ba ba cwalo mwa lifasi la Satani le. (Mu bale 2 Makorinte 10:5.) Lu swanela ku likanyisa Jesu ni ku tokomela nto ifi kamba ifi ye kona ku sinya silikani sa luna ni Jehova.

5. Lu kona ku ipuzañi ka za mo lu ngela masheleñi ni maluwo?

⁵ Kana mubonelo wa luna ka za masheleñi ni maluwo wa swana ni wa batu ba lifasi? Lika ze lu nahana ni ze lu eza li lu tusa ku ziba lika ze lu lata hahulu. Jesu naa talusize taba yeo ha naa ize: “Ko ku inzi bufumu bwa hao, ki ko i inzi ni pilu ya hao.” (Mat. 6:21) Lu swanela ku ipuza kuli ki lika mañi za butokwa hahulu ku luna. Kana lu tandanga nako ye ñata ku bilaela za mo lu ka fumanela masheleñi, mo lu kona ku fumanela musebezi o munde, kamba za ku bata ku pila bupilo bwa simbombo? Kamba kana lwa lika ku pila bupilo bo bu bunolo ni ku isa pilu kwa bulikani bwa luna ni Jehova? (Mat. 6:22) Jesu naa bulezi kuli haiba lu isa pilu kwa ku ikubukanyeza “bufumu mwa lifasi,” lwa kona ku latehelwa ki bulikani bwa luna ni Jehova.—Mat. 6:19, 20, 24.

6. Lu tokwa ku ezañi kuli lu wine ndwa ya ku lwanisa bufokoli bwa luna bo bu tiswa ki ku sa petahala?

⁶ Bakeñisa kuli ha lu si ka petahala, ku bunolo hahulu ku luna ku eza ze fosahalile. (Mu bale Maroma 7:21-25.) Haiba lu sa itingi fa moya o kenile, lu kana lwa ikenya mwa mukwa wa ‘ku imbotisa ni bucakolwa,’ ku ikenya mwa buhule, kamba ku ba ni “muzamao wa ku sa swabela bufosi,” ili ku sa kuteka milao ya Mulimu. (Maro. 13:12, 13) Zazi ni zazi lu sweli ku lwanisa mikwa ya luna ye tiswa ki ku sa petahala. Lu kona feela ku wina ndwa yeo haiba lu isa minahano ya luna ku ze kwahalimu. Ku eza cwalo ku tokwa buikatazo, kona libaka Paulusi ha naa bulezi kuli: “Ni titika mubili wa ka ni ku u zamaisa sina mutanga.” (1 Makor. 9:27) Ni luna lu swanela ku eza ka mo lu konela kaufela ku latelela milao ya Mulimu. Ha lu nyakisiseñi mitala ya baana ba ne ba sepahala.—Maheb. 11:6.

7, 8. (a) Abrahama ni Sara ne ba kopani ni mataata mañi? (b) Ki lika mañi za naa nahananga Abrahama ka nako kaufela?

⁷ Jehova ha naa bulelezi Abrahama kuli a tute ni lubasi lwa hae ku ya kwa Kanana,  Abrahama naa latelezi taelo yeo. Jehova naa fuyauzi Abrahama ka ku eza tumelelano ni yena bakeñisa kuli Abrahama naa bonisize tumelo ku Mulimu ni ku mu utwa. Jehova naa bulelezi Abrahama kuli: “Ni ka ku eza sicaba se situna, ni ku fuyole.” (Gen. 12:2) Ne ku ngile lilimo ze ñata-ñata Abrahama ni Sara inze ba si na nihaiba mwana a li muñwi. Kana Abrahama naa ikutwile kuli Jehova u libezi sepiso ya hae? Ka nako yeo, Abrahama naa talimana ni miinelo ye taata mwa bupilo. Abrahama naa zwile mwa Ure mwa naa pila bupilo bo bunde ni ku ya kwa naha ya Kanana ili musipili o ne u eza likilomita ze 1,600. Abrahama ni lubasi lwa hae ne ba pila mwa litende, ne ba sa fumanangi za ku ca ze ñata, mi mane fokuñwi ne ba tasezwanga ki masholi. (Gen. 12:5, 10; 13:18; 14:10-16) Ku si na taba ni zeo, Abrahama ni lubasi lwa hae ne ba si ka lakaza ku kutela kwa Ure ili ko ne ba pila bupilo bwa simbombo!—Mu bale Maheberu 11:8-12, 15.

⁸ Abrahama naa “beile tumelo ku Jehova” mi naa si ka isa munahano “ku ze mwa lifasi.” (Gen. 15:6) Naa nahananga za lisepiso za Mulimu. Jehova naa boni tumelo ya naa na ni yona Abrahama, mi naa mu bulelezi kuli: “‘Cwale u talime lihalimu mi u bale linaleli, haiba u kona ku li bala.’ Mi a li ku yena: ‘Baikulu ba hao ki fo ba ka kuma.’” (Gen. 15:5) Abrahama ha utwile manzwi ao, naa lemuhile kuli Jehova naa si ka libala sepiso ya hae. Nako kaufela ha naa talimanga linaleli, naa hupulanga sepiso ya Jehova ya kuli naa ka mu fa baikulu ba bañata. Mi ka nako ya tomile Jehova, Abrahama a ba ni mwanaa mushimani sina feela mwa naa mu sepiselize Jehova.—Gen. 21:1, 2.

9. Lu kona ku likanyisa cwañi Abrahama?

⁹ Sina Abrahama, ni luna lu libelezi lisepiso za Jehova kuli li talelezwe. (2 Pit. 3:13) Haiba lu sa isi minahano ya luna ku ze kwahalimu, lu kana lwa ikutwa kuli lisepiso za Jehova za liyeha mi mane mwendi lu kana lwa felelwa ki tukufalelo ya luna ye ne lu banga ni yona sapili. Mwendi kwamulaho ne lu itombozi ku sebeleza Jehova ka ku ba paina kamba ku mu sebeleza mwa linzila ze ñwi. Kana mu sa zwelapili ku sebeleza Jehova mwa linzila zeo? Kana mu eza sina Abrahama ya naa ikatalize ku sebeleza Jehova ni ku isa pilu kwa limbuyoti ze ne sa taha? (Maheb. 11:10) “Abrahama naa bonisize tumelo ku Jehova, mi tumelo ya hae ne i balezwi ku yena kuli ki ku luka.”—Maro. 4:3.

10. Mushe naa hulisizwe cwañi?

¹⁰ Mushe ni yena naa isize munahano wa hae ku ze kwahalimu. Naa huliselizwe mwa lubasi lwa silena mwa Egepita, ili ka nako yeo Egepita ne li yona naha ye maata ka ku fitisisa mwa lifasi. Bibele i bulela kuli Mushe naa lutilwe “butali kaufela bwa Maegepita.” Tuto ye pahami ya naa fumani Mushe yeo, ne i mu tusize ku ba ni “maata mwa manzwi ni mwa likezo za hae.” (Lik. 7:22) Bakeñisa tuto ye tuna ya naa ipumanezi, Mushe naa kona ku ba mutu wa butokwa mwa Egepita. Kono ne ku na ni tuto ye ñwi ye ne li ya butokwa hahulu ku Mushe.

11, 12. Ki tuto mañi ye ne li ya butokwa hahulu ku Mushe, mi lu ziba cwañi taba yeo?

¹¹ Mushe ha naa sa li mwanana, bo mahe bo Jokebedi ne ba mu lutile za Mulimu wa Maheberu. Zibo yeo ya ku ziba Jehova ne li ya butokwa hahulu ku Mushe ku fita nto ifi kamba ifi. Mushe naa itatezi ku siya kolo ya naa na ni yona ya ku ba ni sifumu ni maata ka mulelo wa kuli a eze se si latwa ki Mulimu. (Mu bale Maheberu 11:24-27.) Tuto ya naa lutilwe Mushe ha naa sa li mwanana ni  tumelo ya hae ku Jehova ne li mu tusize ku isa munahano wa hae ku ze kwahalimu.

¹² Nihaike kuli Mushe naa itutile tuto ye nde ka ku fitisisa ka nako yeo, naa si ka itusisa tuto yeo kuli a be ni maata, libubo, kamba kuli a ipumanele sifumu mwa Egepita. Mane Bibele i bulela kuli Mushe “a hana ku bizwa mwanaa mukwae, mwanaa Faro, a iketela ku nyandiswa ni sicaba sa Mulimu ku fita ku ikola minyaka ya libi ye ina nako ye nyinyani.” Hamulaho wa nako, Mushe naa itusisize zibo ya naa na ni yona ka za Jehova ku etelela batu ba Mulimu.

13, 14. (a) Pili Mushe a si ka lukulula kale batu ba Jehova, ki lika mañi za naa tokwa ku ituta? (b) Ki lika mañi ze lu swanela ku ituta ni luna?

¹³ Mushe naa lata Jehova mi hape naa lata ni batu ba Mulimu ba ne ba li batanga mwa Egepita ka nako yeo. Mushe ha naa na ni lilimo ze 40, naa ikutwile kuli u itukiselize ku lukulula Maisilaele ba ne ba li mwa butanga. (Lik. 7:23-25) Kono Jehova naa ziba kuli Mushe naa si ka itukiseza ku eza cwalo ka nako yeo. Mushe naa sa tokwa ku ba ni buikokobezo, pilu-telele, bunolo, ni buiswalo. (Liprov. 15:33) Mushe naa tokwa tuto ye ne ka mu tusa ku itukiseza mataata a naa ka kopana ni ona kwapili. Lilimo ze 40 za naa tandile Mushe inze a li Mulisana, ne li ka mu tusa ku ba ni tulemeno to.

¹⁴ Kana lilimo ze 40 za naa tandile Mushe inzaa li mulisana ne li mu tusize? Eni, Bibele i bulela kuli Mushe a ba “mutu ya musa hahulu, ku fita mutu ni mutu ya mwa lifasi.” (Num. 12:3) Bakeñisa kuli naa itutile ku ba ni buikokobezo, Mushe naa konile ku bonisa pilu-telele kwa batu ba ba shutana-shutana ni ku ba tusa ku talimana ni mataata a bona. (Ex. 18:26) Ni luna lu tokwa ku ba ni tulemeno to tu ka lu tusa ku punyuha “ñalelwa ye tuna” ni ku kena mwa lifasi le linca la Mulimu. (Sin. 7:14) Kana lwa utwana ni batu, ku beya cwalo ni batu be lu nahana kuli ki ba kacima-cima kamba ba ba sitatala kapili-pili? Manzwi a muapositola Pitrosi a kona ku lu tusa. Naa ize: “Mu kuteke batu ba mufuta kaufela, mu late kopano ya mizwale ba mina kaufela.”—1 Pit. 2:17.

15, 16. (a) Ki kabakalañi ha lu swanela ku isa minahano ya luna ku ze kwahalimu? (b) Ki kabakalañi Bakreste ha ba swanela ku zwelapili ku ba ni muzamao o munde?

¹⁵ Lu pila mwa “linako ze taata, ze ziyeza.” (2 Tim. 3:1) Kona libaka ha lu swanela ku isa minahano ya luna ku ze kwahalimu ilikuli lu zwelepili ku ba bukaufi ni Mulimu. (1 Mates. 5:6-9) Ha lu nyakisiseñi mo lu kona ku ezeza cwalo mwa linzila ze taalu.

¹⁶ Muzamao wa luna: Pitrosi naa talusize kuli ku ba ni muzamao o munde ki kwa butokwa hahulu ha naa ize: “Mu zwelepili ku ba ni muzamao o munde mwahalaa macaba, kuli . . . ite ba be lipaki ze iponezi misebezi ya mina ye minde, mi kabakaleo, ba kanyise Mulimu.” (1 Pit. 2:12) Lu swanela ku eza mo lu konela kaufela kuli lu kanyise Jehova ka muzamao wa luna ibe kuli lu kwa ndu, lu kwa musebezi, lu kwa sikolo, lwa itabisa, kamba lu mwa bukombwa. Ki niti kuli kaufelaa luna ha lu si ka petahala mi lwa fosanga. (Maro. 3:23) Kono ha lu swaneli ku zwafa. Ka tuso ya Jehova, lwa kona ku ‘lwana ndwa ye nde ya tumelo.’—1 Tim. 6:12.

17. Lu kona ku likanyisa cwañi maikuto a naa na ni ona Jesu? (Mu bone siswaniso se si fa likepe 28.)

¹⁷ Maikuto a luna: Kuli lu zwelepili ku ba ni muzamao o munde, lu swanela ku ba ni mubonelo o swanela. Muapositola Paulusi naa bulezi kuli: “Mu be ni maikuto a, a naa li teñi ni ku Kreste Jesu.” (Mafil. 2:5) Jesu naa na ni mubonelo o cwañi? Naa li mutu  ya ikokobeza, mi nto yeo ne i mu tusize ku sebeleza Jehova mwa naa konela kaufela. Nto ya butokwa hahulu ku yena ne li ku kutaza taba ye nde ya Mubuso wa Mulimu kamita. (Mare. 1:38; 13:10) Jesu naa nga Linzwi la Mulimu ku ba le li na ni maata luli. (Joa. 7:16; 8:28) Naa itutanga Mañolo A Kenile ka tokomelo ilikuli a itusise ona, a yemele za bulela Mañolo, ni kuli a taluse Mañolo ao. Haiba lu ba ni mubonelo wa naa na ni ona Kreste, ni luna lu ka ba batu ba ba ikokobeza, ba ba na ni tukufalelo mwa bukombwa, mi lu ka ezanga tuto ya Bibele ya ka butu.

18. Ki mwa linzila lifi za butokwa mo lu kona ku tusa mwa musebezi wa Jehova?

¹⁸ Buikatazo bwa luna: Mulelo wa Mulimu ki wa kuli “ba ba mwa lihalimu ni ba ba mwa lifasi” ba ipeye kwatasaa Jesu. (Mafil. 2:9-11) Nihaike kuli Jesu u na ni mayemo a matuna hahulu, u ipeya kwatasaa Ndatahe ka buikokobezo. Ni luna lu swanela ku eza nto ye swana. (1 Makor. 15:28) Lu tusa mwa musebezi wa Jehova ha lu ‘luta batu ba macaba kaufela ku ba balutiwa.’ (Mat. 28:19) Hape lu ‘eza ze nde kwa batu kaufela’ ha lu ezeza batu be lu yahile ni bona ni mizwale ba luna lika ze nde.—Magal. 6:10.

19. Lu swanela ku ikatulela ku ezañi?

¹⁹ Lu itebuha hahulu kuli Jehova u lu bulelela kuli lu ise minahano ya luna ku ze kwahalimu! Lu swanela ku ‘mata ka buitiiso mwa siyano ye lu lukiselizwe.’ (Maheb. 12:1) Haike lu ikatulele ku sebeza ka “moyo kaufela inge kuli lu ezeza Jehova,” ka ku ziba kuli Ndataa luna ya kwa lihalimu u ka lu fuyaula hahulu.—Makolo. 3:23, 24.