Mo ne ni Tuselizwe ki Tumelo ya ka ku Talimana ni Matata

Ka mo li Kandekezwi ki BO Soledad Castillo

Mwa bupilo bwa ka, ni bile ni linako ze ñata fo ne ni ka celwa ki bulutu—kono ne ku si ka ba cwalo. Ha ne ni li wa lilimo ze 34, bo muuna ka bo ne ni lata ba timela. Hamulaho wa lilimo ze 6 ku zwa fo, bo ndate ba timela. Likweli ze 8 hamulaho wa lifu la bo ndate, na ziba kuli mwan’a ka ye ne ni na ni a li muñwi fela, na kula butuku bo bu si na kalafo.

LIBIZO la ka ki na Soledad, mi li talusa kuli “Bulutu.” Nihaike kuli mu kana mwa komoka, ha ni si ka ikutwa kale kuli ni inzi mwa buinosi. Ha ne ni tahezwi ki matata, ne ni lumela kuli Jehova Mulimu u teñi, ni kuli ‘u ni sweli kwa lizoho ili ku ni tusa kuli ni si ke na saba.’ (Isaya 41:13) Kashe ni mi taluseze mo ne ni bandukezi matata a ka ni mo matata ao na ni tuselize ku sutelela ku Jehova.

Bupilo Bwa Tabo ni Matata A Likani

Ne ni pepezwi mwa Barcelona, mwa naha ya Spain, la May 3, 1961, mi ne li na mwana a nosi ye ne ba pepile bashemi ba ka bo José ni bo Soledad. Ha ne ni li wa lilimo ze 9, bo ma ne ba ituta niti ya Linzwi la Mulimu. Ne ba batile likalabo kwa lipuzo za bona ka za bulapeli kono ne ba si ka fumana likalabo ze ne ba kolwa mwa keleke ya bona. Zazi le liñwi, ba to potelwa ki Lipaki za Jehova ba babeli ba ne ba tilo alaba lipuzo za bona kaufela ka ku itusisa Mañolo. Ne ba lumezi ku kalisa ku ituta Bibele.

Mwa nakonyana fela, bo ma ba ba Paki ya Jehova ya kolobelizwe, mi hamulaho wa lilimonyana, bo ndate ni bona ba ba Paki ya Jehova sina bo ma. Bo Eliana, ba ne ba itutanga ni bo ma, ba lemuha kuli ne ni tabela hahulu Linzwi la Mulimu. Nihaike ne ni sa li kasizana, bo Eliana ba akaleza kuli ba ni lutange ni nosi. Bakeñisa tuso ya bona bo Eliana ni susuezo ya bo ma, ne ni konile ku kolobezwa ha ne ni li wa lilimo ze 13.

Mwa linako zeo ze ne ni sa li mwanana, hañata ne ni lapelanga ku Jehova—sihulu ha ne ni tokwanga ku eza likatulo. Ku bulela fela niti, ne ni si na matata a mañata ha ne ni sa nonoboka. Ne ni na ni balikani ba bañata mwa puteho, mi ne ni utwana hahulu ni bashemi ba ka. Ka 1982, na nyaliwa ki muzwale Felipe, ili Paki ya na na ni milelo ya ku sebeleza Mulimu inge na.

Ku Hulisa Mwan’a Luna Kuli A Late Jehova

Hamulaho wa lilimo ze 5, na pepa mwana ya buheha ye ne lu beile libizo la Saúl. Na ni bo Felipe ne lu tabezi ku ba ni mwana. Ne lu na ni sepo ya kuli mwan’a luna Saúl na ka hula hande, ni ku lata Mulimu. Na ni bo Felipe ne lu tandanga nako ye ñata hamoho ni Saúl, inze lu mu  ambota ka za Jehova, ku ca ni yena, ku mu isa kwa parki, ni ku bapala lipapali ni yena. Saúl na lata ku yanga ni bo Felipe kwa ku yo taluseza ba bañwi za niti ya Bibele, mi bo Felipe ne ba mu tusize ku abananga mwa bukombwa inz’a sa li mwanana, mi ne ba mu lutile ku ngongotanga fa minyako ni ku fa matrakiti kwa batu.

Saúl na tusizwe hahulu ki lilato le ne lu mu bonisize ni tuto ye ne lu mu lutile. Ha na li wa lilimo ze 6, na kutazanga kamita ni luna. Na lata ku teelezanga kwa makande a Bibele, mi kamita na tabelanga hahulu tuto ya Bibele ya luna ya lubasi. Hamulaho wa nakonyana ku zwa fa kalela ku ya kwa sikolo, a kalisa ku ezanga likatulo ze nyinyani ku likana ni zibo ya Bibele ya na na ni yona.

Nihakulicwalo, Saúl ha na til’o ba wa lilimo ze 7, bupilo bwa lubasi lwa luna bwa cinca maswe. Bo Felipe ba kenelwa ki butuku bwa mwa maswafu. Ka likweli ze 11, ne ba nze ba tandaniswa ki butuku bo, ba sa koni ku beleka mi hañata ne ba lobalanga fela fa mumbeta. Bo muuna ka ha ba to kwanisa lilimo ze 36, se ba timela.

Ni ka nako ye ni sa lilanga ha ni hupula silimo se ba timela. Ne ni bona bo muuna ka ha ba nze ba bitiwa ki butuku bo hanyinyani-hanyinyani, mi ha ku na ze ne ni kona ku eza. Mwa nako yeo kaufela, ne ni likile ku tiisa bo Felipe, kono niha ne ni eza cwalo, sepo ya ka kaufela ne i felile kale. Ne ni ba balelanga litaba za mwa Mañolo, mi litaba zeo ne li lu tiisize ka nako ye ne lu sa koni ku fumaneha kwa mikopano ya Sikreste. Ha ne ba timezi, ne ni felezwi ki sepo.

Niteñi, Jehova na ni tiisize. Kamita ne ni mu kupanga kuli a ni fe moya wa hae. Ne ni itumezi ku yena bakeñisa lilimo za tabo ze ne ni pilile ni bo Felipe ni bakeñisa sepo ye ni na ni yona ya ku bona bo Felipe hape ka nako ya zuho ya bafu. Ne ni kupile Mulimu kuli a ni tuse ku ba ni tabo ka ku hupula bupilo bo ni pilile hamoho ni bo muuna ka, ni kuli a ni fe butali bwa ku hulisa mwan’a luna sina Mukreste wa niti. Ku si na taba ni butuku-tuna bo, ne ni ikutwile ku omba-ombiwa.

Bashemi ba ka hamoho ni mizwale ni likaizeli ba mwa puteho ne ba ni tusize ka linzila ze ñwi. Niteñi, ne ni na ni ku zwelapili ku ituta Bibele ni Saúl ni ku mu luta mwa ku sebeleza Jehova. Ya na banga mubelekisi wa ka kale, a ni fa musebezi o munde wa mwa ofisi, kono na keta ku eza musebezi wa ku kenisa ilikuli ni kone ku fumana nako ye ñata ya ku sebeza mwa bukombwa ni Saúl ni ya ku ba ni yena ka nako ya kuta ku zwa kwa sikolo.

Liñolo le liñwi le ne li ni tusize ku bona butokwa bwa ku luta hande Saúl lituto za Mulimu, li li: “Luta mwana nzila y’a swanezi ku zamaya, nih’a supala h’a na ku i keluha.” (Liproverbia 22:6) Liñolo leo ne li ni tusize ku lemuha kuli, ha ne ni ka ikataza ku luta Saúl lituto za butokwa za Mulimu, Jehova na ka fuyaula buikatazo bwa ka. Niti kikuli, ne ni na ni ku itombola misebezi ye miñwi ya ku bata mali, kono ne ni tokwa nako ya ku tolanga hamoho ni mwanaka, mi ku eza cwalo ne li kwa butokwa hahulu ku na ku fita sifumu sifi kamba sifi.

Saúl ha na li wa lilimo ze 14, bo ndate ba timela. Saúl na tabehile hahulu kwa pilu, bakeñisa  kuli lifu la bo kuku wa hae ba baana ne li mu hupulisize butuku bwa na utwile fa lifu la bo ndat’ahe. Bo ndate ni bona ne ba tomile mutala o munde wa ku lata Jehova. Hamulaho wa lifu leo, Saúl a bona kuli ne li yena fela “muuna” ya na siyezi mwa lubasi, mi cwale na swanela ku babalela bo mahe ni bo kuku wa hae ba basali.

Ku Lwanisa Butuku Bwa Leukemia

Hamulaho wa likweli ze 8 ku zwa fo ba timelela bo ndate, dokota wa lubasi lwa luna a ni bulelela kuli ni ise Saúl kwa sipatela se ne si li fakaufi, kakuli na katazwa ki ku utwa hahulu mabote. Hamulaho wa ku kuta-kutela ku mu tatuba, dokota a ni zibisa kuli Saúl u kula butuku bwa mwa mali bo bu bizwa leukemia. *

Mwa lilimo ze peli ni licika ze ne latelezi, Saúl na nz’a swaliwa ni ku lukululwa mwa sipatela, inza lika ku tiyela butuku bwa kansa ni likalafo za butuku bwa kansa za na fiwa ki madokota ba ne ba likile ka t’ata ku lwanisa butuku bo. Likalafo za na filwe mwa likweli ze 6 za makalelo, ne li ombalisize butuku ka likweli ze 18. Kono hamulaho, kansa ya kalisa hape, mi Saúl a fiwa kalafo ye ñwi ye kuswani ya butuku bwa kansa, ili ye ne mu fokolisize maswe. Kansa yeo ya ombala fela ka nako ye kuswani, mi Saúl ha na filwe kalafo ya bulalu ya butuku bwa kansa, ya palelwa ku mu tusa. Saúl na neezi bupilo bwa hae ku Mulimu mi na bonisize kuli na lakaza ku kolobezwa sina yo muñwi wa Lipaki za Jehova, kono a timela hamulaho fela wa ku kwanisa lilimo ze 17 za buhulu.

Madokota hañata ne ba batanga ku mu pompela mali kuli ba kuyule kwa buhali bwa likalafo ze m’ata za butuku bwa kansa. Niti kikuli, ku pompelwa mali ha ku koni ku folisa butuku. Madokota ha ne ba fumani lwa pili kuli ki butuku bwa leukemia, na ni Saúl ne lu boni teñi kuli lwa ba kolwisa kuli ha lu na ku amuhela mufuta wa kalafo ye cwalo, bakeñisa kuli ne lu bata ku latelela mulao wa Jehova wa ku ‘itima . . . kwa mali.’ (Likezo 15:19, 20) Ka linako ze ñata, Saúl na kolwisanga madokota inge ni siyo kuli na ezize keto yeo a nosi. (Mu bone kambokisi ka ka fa likepe 21.)

Kwa mafelelezo, madokota ba fita fa ku lumela kuli Saúl na li mwanana ya hulile mwa booko ili ya na utwisisize hande hahulu za butuku bwa hae. Ne ba lumezi keto ya luna mi ba mu fa kalafo ye si na ku pompela mali nihaike ka nako ni nako ne lu hapelezwa kuli lu cince keto ya luna. Ne ni tabile hahulu ku teeleza Saúl inz’a taluseza madokota za keto ya hae. Kaniti, na na ni silikani se situna ni Jehova.

Ka nako ya mbumbi ha ne lu zibile za butuku bwa Saúl lwa pili, ne ku zusizwe buka ye nca fa mukopano wa luna wa sikiliti wa kwa Barcelona, ye li, Mu Sutelele ku Jehova. Buka ya butokwa yeo ne i lu tiisize hahulu ha ne lu tilo talimana ni miinelo ye tokwisa sepo ni ye sabisa. Ka nako ye ne lu li mwa sipatela, ne lu balanga hamoho litaba ze ñwi za yona. Mi mwahal’a nako ye maswe ye ne latelezi hamulaho, ne lu nze lu hupulanga litaba za buka yeo. Ka nako yeo kona fo ne lu tilo bonela taluso ya manzwi a Isaya 41:13, a bulezwi kwa makalelo a buka yeo. Manzwi ao a li: “Na, [Muñ’a] Bupilo Mulimu wa hao, ni ku sweli kwa lizoho la bulyo, mi ni ku bulelela, ni li: Si sabi, ni ka ku tusa.”

Tumelo ya Saúl I Susueza ba Bañwi

Ngana ya Saúl ni sepo ya hae ne li susuelize hahulu madokota ni manasi ba kwa sipatela sa kwa Vall d’Hebrón. Baalafi kaufela ba ne ba mu babalela ne ba fitile fa ku mu tabela hahulu. Caziba yo mutuna wa matuku a fa matalo ya alafa butuku bwa kansa, u kile a alafa banana ba bañwi ba ba li Lipaki ili ba ne ba kula butuku bwa leukemia, mi u ba lumbanga hahulu ni ku ba fa likute le lituna. Caziba yo u sa hupula katulo ye tuna ya kile a eza Saúl ka ku bata ku latelela tumelo ya hae, u sa hupula ni bundume bwa na bonisize Saúl a si ka timela kale, mane ni tabo ya na na ni yona  Saúl mwa bupilo. Sikwata sa manasi ne si bulelezi Saúl kuli ki yena mukuli yo munde ka ku fitisisa ye ba kile ba ba ni yena mwa sipatela seo. Ne ba ize Saúl na sa bilaelangi mi na si ka tuhela ku ba ni tabo—mane nihaiba ka nako ya na tuha a timela.

Caziba yo muñwi na ni bulelezi kuli banana ba bañata ba ba likana ni Saúl, ba ba kulanga butuku bo, bo bu si na kalafo, ba toyanga madokota ni bashemi ba bona kabakala ku utwa butuku ni ku zwafa. Caziba yo na lemuhile kuli Saúl na sa swani ni banana bao. Na komokile ku bona kuli Saúl na wile pilu mi na na ni tabo. Taba yeo ne i konisize na ni Saúl ku kutaza ku caziba yo ka za tumelo ya luna.

Hape ni sa hupula Saúl mwa na tuselize Paki yo muñwi mwa puteho ya luna yena a sa zibi. Paki yo na katalizwe ki minahano ka lilimo ze 6, mi likalafo ne li si ka mu tusa mwa makulanu a hae. Ka mazazi a mañata, na lobalelanga Saúl mwa sipatela. Paki yo na ni bulelezi kuli moya wa na bonisize Saúl ha na kula butuku bwa leukemia ne u mu susuelize hahulu. Paki yo na lemuhile kuli Saúl na ikatalize ku susueza mañi ni mañi ya na mu potela ku si na taba ni kuli na kula hahulu. Paki yo u li: “Mutala wa na bonisize Saúl ne u ni file m’ata a ku felisa lipilaelo ze ne ni na ni.”

Ka nako ya cwale se ku fitile lilimo ze talu ku zwa fa timelela Saúl. Kono ni sa utwa butuku. Ha ni si ka tiya, kono Mulimu u ni file ‘m’ata a matuna hahulu.’ (2 Makorinte 4:7) Ni itutile kuli nihaiba miinelo ye utwisa hahulu butuku ya kona ku tahisa bunde bo buñwi. Kabakala kuli ni konile ku tiyela lifu la bo muuna ka, la bo ndate, ni la mwanaka, ni itutile ku sa ba ni buitati ni ku utwisisa hande batu ba bañwi ba ba nyanda. Kwand’a zeo, mafu ao a ni tusize ku sutelela bukaufi ni Jehova. Ha ni ikalelwi za kwapili kakuli Ndate wa ka wa kwa lihalimu u sa ni tusa. U sa ni sweli kwa lizoho.

[Litaluso za kwatasi]

[Mbokisi/Siswaniso se si fa likepe 21]

KANA MU KILE MWA IPUZA KULI:

Ki kabakalañi Lipaki za Jehova ha ba sa lumeli ku pompelwa mali? Mwendi mu kile mwa utwa kuli Lipaki za Jehova ha ba lumeli ku pompelwa mali.

Tumelo ya bona yeo ye tomile fa Mañolo hañata, batu ha ba i utwisisangi. Fokuñwi batu ba nahananga kuli Lipaki za Jehova ba hana likalafo kaufela kamba kuli ha ba ngi bupilo ku ba bwa butokwa. Yeo hasi taba ya niti. Lipaki za Jehova ba bata likalafo ze nde ze liteñi. Kono ba bata likalafo ze sa ami ku itusisa mali. Kabakalañi?

Tumelo ya bona i tomile fa mulao wa butokwa hahulu wa na file Mulimu kwa batu. Hamulaho fela wa Muunda wa mwa miteñi ya Nuwe, Mulimu na lumelelize Nuwe ni lubasi lwa hae ku ca nama ya lifolofolo. Mulimu na ba file taelo ye: Ne ba sa lukeli ku ca mali. (Genese 9:3, 4) Batu ba mishobo kaufela ba simuluha ku Nuwe, kacwalo mulao wo u ama batu kaufela. Mulao wo ne u si ka cinciwa. Hamulaho wa lilimo-limo, Mulimu na tiisize mulao wo kwa sicaba sa Maisilaele, ka ku talusa hande kuli mali a kenile, mi ki bupilo. (Livitike 17:14) Lilimo ze fitelela 1,500 hamulaho wa fo, muapositola wa Sikreste na laezi Bakreste kaufela kuli ba “itime . . . kwa mali.”—Likezo 15:29.

Lipaki za Jehova ba nga kuli mutu ha koni ku itima kwa mali kono inge a lumela ku pompelwa mali mwa mubili. Kacwalo ba batanga likalafo ze ñwi ze sa ami ku itusisa mali. Tumelo ya bona ye tomile fa Mañolo yeo hañata i tahisanga kuli mane ba fiwe likalafo ze nde hahulu. Kona libaka batu ba bañata ba ba si Lipaki za Jehova ni bona ha ba kupanga likalafo ze si za ku itusisa mali.

[Siswaniso se si fa likepe 19]

Ni bo muuna ka bo Felipe ni mwan’a luna Saúl

[Siswaniso se si fa likepe 19]

Bashemi ba ka bo José ni bo Soledad

[Siswaniso se si fa likepe 20]

Saúl inz’a sa siyalezwi ki kweli iliñwi kuli a timele