Mu Isileleze Kwa Mioya ye Maswe
Mu Isileleze Kwa Mioya ye Maswe
BO JAMES ne ba hulezi mwa matakanyani a sooli sa Malaita, ili se si mwa lioli ze bizwa Solomon Islands. Ku zwa kwa bwanana bwa bona, ne ba lutilwe ku kuteka mioya. Ba bulela kuli: “Na li ku ba ni kupe mioya kuli i kone ku holofaza batu ba bañwi, kono ne ni sa nahani kuli kwa konahala ku pila bupilo bwa tabo ku si na ku itusisa rarafono [ili likezo za ka sizo za ku kupa tuso kwa mioya] kuli i kone ku sileleza batu kwa likozi.”
Sina mo ku inezi kwa batu ba ba pila mwa likalulo ze ñata za lifasi, bayahi ba lioli ze bizwa Solomon Islands ba lumela kuli mioya yaa kona ku sileleza kamba ku holofaza mutu. Mi mane batu ba ba bizwa ma-Melanesia ba lata hahulu mioya ye twi ki ye minde ku fita ku i saba.
Tumelo mwa misebezi ya mioya i bonahala ka linzila ze shutana-shutana. Ka mutala, bo James ha ne ba li banana, basali mwa munzi wa habo ne ba matisezanga banana mwa mandu ha ne ba utwanga nyunywani ye bizwa korokoro (ye zibahala ka libizo la koel) ha i lila. Kabakalañi? Ne ba lumela kuli nyunywani yeo ha i lila, ki sisupo sa kuli ku na ni mutu ya tuha a holofazwa.
Bolyaminzi ba bañwi ba pahekanga licwe le li ipitezi le li sweu fa minyako ya mandu a bona. Bo James ni bona ba kile ba eza cwalo ka ku nahana kuli licwe leo li ka ba sileleza kwa mioya ye holofaza. Mi bo James ha ne ba banga kwa musebezi, ne ba kubukanyanga bungululwa bwa lico hamulaho wa ku kushuka ni ku bu longa mwa mukotana kuli ba yo bu yumba ha se ba kotokile. Ne ba ikalelwanga kuli mutu wa mabibo naa ka bu fumana ni ku itusisa bona ku ba posa siposo se si ka ba kulisa.
Nihaike kuli likezo ze nongile ze cwana li kana li sa fumanehi mwa kalulo ya lifasi ye mu pila ku yona, mwendi ka ku swana ni bo James mu kile mwa ikutwa kuli kwa swanela ku latelela lizo kuli mu kone ku silelezwa kwa mioya ye maswe. Mu kana mu nahana kuli ha mu sa ikenyi mwa likezo ze cwana mu ka swana mwa telwa ki kozi.
Haiba mwa kuteka Bibele, u zibe mu tokwa ku ziba ze i bulela ka ku alaba lipuzo ze latelela: (1) Mioya ye maswe i kona ku mi holofaza cwañi? (2) Kana ki niti kuli ku latelela lizo ze ñwi ku ka mi tahiseza ku zamaiswa ki badimona? (3) Mu kona ku fumana cwañi silelezo sakata ya ku silelezwa kwa mioya ye maswe ilikuli mu be ba ba tabile?
Mioya ye Maswe mo I Holofaleza
Bibele i patulula kuli mioya ye maswe ha i koni ku ba yona mioya ya ba ba shwile. Linzwi la Mulimu li bulela kuli: “Ba ba pila ba ziba kuli ba ka shwa; kono ba ba shwile ha ba na se ba ziba.” (Muekelesia 9:5) Niti kikuli, mioya ye maswe ki mangeloi a bakwenuheli a swalisani ni Satani ka ku lika ku yembulula batu.—Sinulo 12:9.
Mañolo a bulela ka ku utwahala kuli lu tokwa ku silelezwa kwa mioya ye maswe. Muapositola Paulusi naa ñolezi Bakreste ba kwa Efese kuli: “Ndwa ya luna ha i lwani ni mali ni nama, kono i lwana ni . . . mioya ye lunya ye mwa mabaka a kwa lihalimu.” Muapositola Pitrosi naa talusize mulenaa mioya ye maswe kaufela, Satani Diabulosi kuli u swana sina “tau ye lila ye bata ye i ka ca.”—Maefese 6:12; 1 Pitrosi 5:8.
Satani u holofazanga batu sihulu ka ku ba yembulula, ku ba puma kamba ku ba lika kuli ba eze lika ze nyemisa Mulimu. Bibele i bulela kuli Satani “u ifetula sibupeho sa lingeloi la liseli.” (2 Makorinte 11:14) U ipumisa ku ba moya wo sileleza, hailifo mulelo wa hae ki wo maswe. Satani u foufaza kutwisiso ya batu ya ku ziba niti ka za hae ni niti ka za Mulimu. (2 Makorinte 4:4) Ki ufi mulelo wa hae ha yembulula batu?
Satani u bata ku lapelwa mi u bata kuli batu ba mu lapele cwalo, ibe kuli ba ziba kamba ha ba zibi. Mwanaa Mulimu, Jesu, ha naa li fa lifasi, Satani naa mu kupile kuli a ‘we ka mañwele, ni ku mu kubamela.’ Jesu naa bulezi kuli: “Zwa Satani, kakuli ku ñozwi kuli: Kubamela Mulena Mulimu wa hao, mi u sebeleze Yena a nosi.” (Mateu 4:9, 10) Jesu naa hanile ku eza nto ifi kamba ifi ye nee ka bonisa kuli naa lapela Satani.
Jehova ki yena ya maata ka ku fitisisa kwa libupiwa kaufela za moya, mi haa na ku tuhelela batu ba ba sepahala kuli ba holofazwe ku ya ku ile. (Samu 83:18; Maroma 16:20) Kono haiba lu bata ku tabisa Jehova Mulimu sina mwa naa ezelize Jesu, lu tokwa ku ambuka likezo kaufela ze bonisa kuli lu lapela Satani kamba badimona ba hae. Kuli lu kone ku ambuka ku sebeleza Satani ni badimona ba hae, lu tokwa ku lemuha lizo ze na ni likezo za ku lapela mioya ye maswe. Mu kona ku eza cwalo ka mukwa ufi?
Mu Lemuhe Lizo Zaa sa Tabeli Mulimu
Jehova Mulimu naa lemusize sicaba sa hae sa kwaikale, bona bana ba Isilaele kuli ba si ke ba likanyisa likezo za lizo za macaba a naa ba potolohile. Naa bulezi kuli: “Ku si ke kwa fumanwa haenu mutu ya . . . nzaa laula, kamba sinuhi se si nze si nuha, kamba wa mabibo, kamba muloi, kamba wa liunduma.” Bibele i bulela cwana ha i talusa ka za batu ba ne ba latelela lizo ze: “Batu kaufela ba ba eza litaba zeo ki ba masila ku Muñaa Bupilo.”—Deuteronoma 18:10-12.
Kacwalo, ha mu nyakisisa lizo ze atile mwa kalulo ye mu pila ku yona, mu nyakisise lipuzo ze latelela: Kana sizo se, si susueza tumelo ya bulauli? Kana si fa maata kwa lika ze sa pili kuli kona ze kona ku sileleza mutu ka mabibo? Kana si ama ku posa liposo kamba ku silelezwa kwa liposo? Kana si ka ama ku ipeya kwatasaa mioya ku fita ku ipeya ku Jehova ni muyemeli wa hae ya ketilwe, yena Jesu?—Maroma 14:11; Mafilipi 2:9, 10.
Kwa swanela kuli mu ambuke lizo kaufela ze susueza likezo ze cwalo. Kabakalañi? Muapositola Paulusi naa buyelezwi ku ñola kuli: “Ha mu koni ku ca ku za tafule ya Mulena ni ku za tafule ya badimona.” Naa lemusize kuli batu ba ne ba lika ku tabisa Mulimu ni mioya ye miñwi ne ba “shemaeta Mulena kuli a . . . fufabe.” (1 Makorinte 10:20-22) Jehova Mulimu u tokwa ku lapelwa a nosi feela, mi wa swanela ku lapelwa cwalo.—Exoda 20:4, 5.
Ha mu nyakisise puzo ye hape: Kana sizo se, si susueza muhupulo wa kuli mutu haki yena ya na ni mulatu wa likezo za hae? Ka mutala, bubuki ni tobali pili batu ba si ka nyalana kale 1 Makorinte 6:9, 10) Kono mwa lizo ze ñwi za kwa Pacific, likezo ze cwalo za kona ku lumelelwa haiba musizana a bulela kuli naa susuelizwe ku eza tobali kabakala kuli naa ezizwe milyani.
haki lika ze tabelwa ki batu mwa lilalanda zee ñata mi za nyaziwa mwa Bibele. (Kono Bibele i luta kuli lu na ni ku ikalabela ka za likezo za luna. (Maroma 14:12; Magalata 6:7) Ka mutala, musali wa pili Eva, naa ikutwile kuli naa pumilwe ki Satani kuli a shwaule Mulimu, ha naa ize: “Noha i ni pumile, mi ni cile.” Kono Jehova naa file Eva mulatu kabakala likezo za hae. (Genese 3:13, 16, 19) Hape ni luna lu ka ikalabela ku yena ka za mizamao ya luna.—Maheberu 4:13.
Mu Swanela ku Ezañi?
Haiba mu bata ku tabisa Mulimu ni ku pila ka ku lumelelana ni likuka za Bibele, mu tokwa ku eza ka mo mu konela kaufela kuli mu isileleze ku Satani ni badimona ba hae. Batu ba lipilu ze nde ba ne ba pila mwa Efese mwa lilimo za mwanda wa pili ne ba tomile mutala o munde mwa taba ye. Kuli ba kone ku ikauhanya kwa susuezo ya mioya ye maswe, ne ba kubukanyize libuka za bona kaufela za likezo za mioya ni ku “li cisa fapilaa nyangela.”—Likezo 19:19.
Pili ba si ka cisa kale libuka zeo, batu ba, “ba taha, mi ha ba ipulela, ba patulula ze ba ezize.” (Likezo 19:18) Batu ba, ne ba susuelizwe ku sinya libuka za bona za mioya. Mi hape ne ba cincize mibonelo ya bona ka za likezo za bona za lizo kakuli ne ba fitilwe kwa lipilu ki tuto ya Paulusi ka za Kreste.
Ki niti kuli ku tuhela likezo za lizo ha ku bangi bunolo. Bo James ba ba bulezwi kwa makalelo, ni bona ne ku ba bezi taata ku tuhela likezo za lizo. Ne ba kalile ku ituta Bibele ni Lipaki za Jehova mi ne ba ikola ze ne ba sweli ku ituta. Kono ne ba sa zwelapili ni likezo za bona za rarafono. Ha ne ba tatubile mubonelo wa bona ka za likezo ze, ba fumana kuli ne ba lumela mwa lisepiso za Jehova ka za kwapili, kono ne ba ikutwa kuli, ne ba sa tokwa ku itinga fa likezo za ka sizo kuli ba kone ku isileleza kwa likozi.
Ki nto mañi ye nee tusize bo James ku cinca mubonelo wa bona? Ba bulela kuli: “Ne ni lapezi ku Jehova kuli a ni sileleze ni kuli a ni tuse ku mu sepa. Ka nako ye swana, ne ni tuhezi likezo zaa ka za sizo.” Kana ne ba holofalizwe? Bo James ba bulela kuli: “Batili. Ze ezahezi feela kikuli ni itutile ku sepa Jehova. Ni iponezi ka mo Jehova a kona ku bela hahulu bukaufi ni mutu sina mulikani.” Mi mane bo James ba sebelize sina sikombwa sa nako kaufela ka lilimo ze supile ze felile, ili ku tusa batu ba bañwi ku ituta ze i luta Bibele.
Ki kabakalañi ha mu sa likanyisi bo James? Mu tatubisise lizo ze ba latelela batu mwa silalanda sa mina, mi mu itusise “kutwisiso ya mina” ku tatuba kuli mu bone haiba za lumelelana ni “se si latwa ki Mulimu.” (Maroma 12:1, 2) Ku tuha fo, mu be ni bundume bwa ku ikauhanya kwa likezo za buloi. Haiba mu eza cwalo, mu kolwe kuli Jehova u “ka mi amuhela” ni ku mi sileleza. (2 Makorinte 6:16-18) Ka ku swana ni bo James, mu ka iponela buniti bwa sepiso ya mwa Bibele, ye li: “Libizo la Muñaa Bupilo ki mapilelo a tiile, ya lukile u sabela ku ona, mi wa piliswa.”—Liproverbia 18:10.
[Siswaniso se si fa likepe 13]
“Korokoro”
[Manzwi a bañi ba siswaniso]
Courtesy of Dr. Bakshi Jehangir
[Siswaniso se si fa likepe 13]
Musizana u kungushula bungululwa kuli ku si ke kwa ba ni mutu ya ka itusisa bona ku mu posa siposo