“Ku na ni Nako ya ku Lata ni nako ya ku toya”

“MULIMU ki lilato.” Mwa linaha ze ñwi batu ba ñolanga manzwi ao fa pampili kamba nto ye ñwi ni ku paheka pampili kamba nto ye ñwi yeo fa limota la mwa mandu a bona. Manzwi ao ki manzwi a mande luli, a talusa mwa inezi Mulimu ili yena ya lu fa mutala o munde ka ku fitisisa wa lilato.

Kono batu ba bañata ha ba zibi kuli manzwi ao a zwa mwa Bibele. Muapositola Joani naa ñozi kuli: “Mutu kaufela ya sa bonisi lilato ha si ka ziba Mulimu, kakuli Mulimu ki lilato.” (1 Joani 4:8) Hape Joani naa ñozi ka za lilato la Mulimu kwa batu ba ba kona ku liululwa kuli: “Mulimu u latile hahulu lifasi kuli mane naa file Mwanaa hae wa libanda, kuli mutu kaufela ya bonisa tumelo ku yena a si ke a timezwa kono a be ni bupilo bo bu sa feli.”—Joani 3:16.

Ka ku hupula taba yeo, batu ba bañwi ba kona ku nahana kuli Mulimu ha isangi pilu kwa lika kaufela ze lu eza. Mupilelo wa batu ba bañata u bonisa kuli ba nahana kuli Jehova ha na ku ba atula ka lika kaufela ze ba eza. Kono kana taba yeo ki ya niti? Kana Mulimu wa lata batu kaufela, ba ba eza ze nde ni ba ba eza ze maswe? Kana fokuñwi Mulimu wa toyanga batu ba bañwi?

Lilato la Mulimu ha li Bapanyiwa ni Sitoyo sa Banga ni sona

Salumoni Mulena ya butali naa bulezi kuli: “Nto ni nto i na ni nako ya yona, mi nako i teñi ya linto kamukana mwatasaa lihalimu . . . ku na ni nako ya ku lata, ni nako ya ku toya.” (Muekelesia 3:1, 8) Ka ku ya ka sikuka se, nihaike kuli Mulimu u na ni lilato ni sishemo, ku na ni nako ya toyanga.

Ku likana ni mo li itusiselizwe mwa Bibele, linzwi la “ku toya,” li talusañi? Buka ye ñwi i alaba kuli: “Mwa Mañolo, linzwi la ku ‘toya’ li na ni litaluso ze shutana-shutana. Kono hape linzwi la ku “toya” li kona ku talusa lutimbo lo lu zwelapili ili lo hañata lu zamaelela ni lunya. Ku ba ni sitoyo se si cwalo ku kona ku tahiseza mutu ku bata ku holofaza sila sa hae.” Taluso yeo mwendi kona ye lu tekelezi hahulu, mi hañata lwa bonanga ze zwa mwa ku toya ko ku cwalo mwa lifasi kaufela. Buka ye swana yeo i ekeza kuli: “‘Ku toya’ ku kona hape ku talusa ku sa tabela sika kamba ku sa tabela mutu kono isike ka mulelo wa ku tahisa kolofalo kwa sika kamba mutu yo.”

Taluso ya bubeli yeo ki yona ye lu ka nyakisisa mwa taba mo. Ku toya ko ku cwalo ki ku sa tabela mutu kamba sika se siñwi isiñi ku ba ni kaiñole kamba lunya. Kana Mulimu u na ni sitoyo se si cwalo? Ha mu nyakisise manzwi a kwa Liproverbia 6:16-19, a li: “Ku na ni linto ze 6 ze toilwe ki Muñaa Bupilo, mane ki ze 7, ze masila ku Yena: Ki meeto aa talima ka buikuhumuso; ki lilimi le li puma; ki mazoho aa sulula mali aa si na mulatu; ki pilu ye lela milelo ye maswe; ki mautu a lubilo aa matela kwa ku yo sinya; ki paki ya buhata, ye bulela lishano, ni mutu ya tisa lifapano kwa batu ba ndu i li ñwi.”

 Sina mo ku boniselizwe kwa liñolo leo, Mulimu u toile likezo ze ñwi. Niteñi, haki kuli Mulimu u toile mutu luli ya eza lika zeo. Kono Mulimu u beyanga mwa munahano lika ze tahisize kuli mutu a fose, inge cwalo mifokolo ya nama, muinelo wa pila ku ona mutu, mwa huliselizwe mutu, ni ku tokwa hande liseli fa lika za eza mutu. (Genese 8:21; Maroma 5:12) Muñoli wa Liproverbia u talusa hande taba ye ka ku itusisa mutala wo munde wo: “Muñaa Bupilo u nata ya latwa ki Yena; mwa ezeza ndataahe mutu ku mwana yaa olisa.” (Liproverbia 3:12) Mushemi wa kona ku toya likezo ze maswe za mwanaa hae, kono u sa lata mwanaa hae mi u ka eza ka mwa konela kaufela kuli a tuse mwanaa hae ku tuhela likezo ze maswe zeo ka ku mu kalimela. Jehova ni yena u ezanga sina mushemi ya lilato haiba a bona kuli ku na ni sepo ya kuli mutu ya eza sibi wa kona ku cinca.

Nako ye ku si ka Fosahala ku Toya

Ku cwañi, haiba mutu u fitile fa ku ziba tato ya Mulimu kono ha lati ku i eza? Mutu ya eza cwalo u ipatiseza kuli a toiwe ki Mulimu isiñi ku latiwa ki yena. Haiba mutu ka bomu a eza lika za toile Jehova, u ka toiwa ki Jehova. Ka mutala, Bibele i bulela kuli: “Muñaa Bupilo u lika ya na ni niti. Kono moya wa hae u toile ya maswe, ni ya lata situhu.” (Samu 11:5) Batu ba ba sa baki ha ba swalelwi, mi muapositola Paulusi u bulela ka ku nonga mwa liñolo la naa ñolezi Maheberu kuli: “Kakuli haiba lu eza sibi ka bomu hamulaho wa ku amuhela zibo ye nepahezi ya ku ziba niti, ha ku sa na sitabelo se si siyezi sa libi, kono se si siyezi feela ki ku libelela katulo ka sabo ni buhali bo bu tuka bo bu ka cisa ba ba hanyeza.” (Maheberu 10:26, 27) Ki kabakalañi Mulimu ya lilato ha nga muhato o cwalo?

Haiba mutu a eza sibi se situna ka bomu, bumaswe bwa kona ku toma mibisi mwa pilu ya mutu yo, mi ku ka ba taata kuli mutu yo a cince mupilelo wa hae. Mutu ya cwalo wa kona ku silafala, ku cinala mi mane ku ka ba taata ku mu sikulula. Bibele i bapanya mutu ya cwalo kwa ngwe ye sa koni ku fetula malimba a yona. (Jeremia 13:23) Bakeñisa ku sa baka, mutu yo u eza sibi seo Bibele i biza kuli “sibi se si sa feli” ili se si sa koni ku swalelwa.—Mareka 3:29.

Sibi se si cwalo ki sona se ne ba ezize bo Adama ni Eva, mane ni Judasi Isikariota. Bakeñisa kuli Adama ni Eva ne li batu ba ba petahalile ili ba ne ba filwe taelo ye ne utwahala ki Mulimu, bufosi bwa bona ne li bwa ka bomu ili bo ne bu sa koni ku swalelwa. Hamulaho wa ku fosa kwa Adama ni Eva, manzwi a na ba bulelezi Mulimu a bonisa hande kuli Mulimu na sa tokwi kuli Adama ni Eva ba bakele libi za bona. (Genese 3:16-24) Judasi ni ha na si ka petahala, na na ni tohonolo ya ku pila ni Mwana Mulimu kono naa tilo ba mubeteki. Jesu ka sibili naa bizize  Judasi kuli ki “mwanaa sinyeho.” (Joani 17:12) Bibele hape i bonisa kuli Diabulosi ki muezalibi ya si ke a baka ili ya libelela feela sinyeho. (1 Joani 3:8; Sinulo 12:12) Adama, Eva, Judasi Isikariota ni Satani ba toilwe ki Mulimu.

Kwa omba-omba ku ziba kuli haki batu kaufela ba ba ezize sibi ba ba si ke ba swalelwa ki Mulimu. Jehova u na ni pilu telele mi ha tabeli ku fa koto kwa batu ba ba ezize sibi ka ku sa ziba. (Ezekiele 33:11) Wa ba kupa ku bakela libi za bona kuli ba kone ku swalelwa. Lu bala kuli: “Ya maswe a tuhele nzila ya hae, mi ya si na niti a tuhele mihupulo ya hae; a sikuluhele ku Muñaa Bupilo mi u ka mu shemuba; a kutele ku Mulimu wa luna kakuli ha katali ku swalela.”—Isaya 55:7.

Mubonelo O Lukile wa Lilato ni Sitoyo

Kaniti, Bakreste ba niti ili ba ba likanyisa Mulimu ba swanela ku ziba “nako ya ku lata, ni nako ya ku toya.” Ku ba ni makeke ku kona ku tahiseza mutu ku ba ni mubonelo wo si ka luka ka za lilato ni muhau. Manzwi a mulutiwa Juda a kona ku lu tusa ku ba ni mubonelo o lukile wa mwa ku boniseza makeke ni ku toya sibi, manzwi ao a li: “Kono mu zwelepili ku bonisa muhau ku ba bañwi, mu eze cwalo ka sabo, mu nze mu toile nihaiba siapalo se si silafalizwe ki nama.” (Juda 22, 23) Kacwalo, lu swanela ku toya feela kwateñi lika ze maswe isiñi mutu ya eza lika ze maswe.

Bakreste hape ba filwe taelo ya ku lata batu ba ba li lila za bona ka ku eza lika ze nde kwa batu bao. Jesu naa bulezi kuli: “Mu zwelepili ku lata lila za mina ni ku lapelela ba ba mi nyandisa.” (Mateu 5:44) Kona libaka Lipaki za Jehova ha ba sa liseli ku kutaza taba ye nde ya Mubuso wa Mulimu kwa batu ba ba pila mabapa ni bona nihaike kuli ba bañwi ha ba amuheli lushango lo. (Mateu 24:14) Ka ku nga batu mo ba i ngelwa ki Bibele, Lipaki ba lumela kuli mutu kaufela wa kona ku latiwa ni ku shwelwa makeke ki Jehova. Haiba batu ba sa itebuhi buikatazo bwa Lipaki bwa ku tusa batu kamba ku hana ku utwa taba ye nde kamba mane ku ba nyandisa, Lipaki ba latelelanga kelezo ya muapositola Paulusi ha naa ize: “Mu zwelepili ku fuyaula ba ba mi nyandisa; mu fuyole mi mu si ke mwa kuta . . . Mu si ke mwa kutisa bumaswe ka bumaswe.” (Maroma 12:14, 17) Ba beyanga mwa munahano kuli ki Jehova feela ya kona ku atula ka za haiba mutu wa swanela ku latiwa kamba ku toiwa ki yena. Ki yena Muatuli wa mafelelezo mwa litaba ze ama bupilo kamba lifu.—Maheberu 10:30.

Ku sina ku kakanya, “Mulimu ki lilato.” Lu swanela ku itebuha lilato la hae ku luna, mi lu ikataze ku ziba tato ya hae ni ku i eza. Lipaki za Jehova ba mwa silalanda sa mina ba ka tabela ku mi tusa ku ituta tato ya Mulimu ka ku itusisa Bibele ya mina ni ku mi tusa kuli mu itusise tato yeo mwa bupilo bwa mina. Ku eza cwalo ku ka mi tahiseza kuli mu kone ku latiwa ki Mulimu isiñi ku toiwa ki yena.

[Manzwi a fa likepe 13]

“Ku na ni linto ze 6 ze toilwe ki Muñaa Bupilo, mane ki ze 7, ze masila ku yena: ki meeto aa talima ka buikuhumuso; ki lilimi le li puma; ki mazoho aa sulula mali aa si na mulatu; ki pilu ye lela milelo ye maswe; ki mautu a lubilo aa matela kwa ku yo sinya; ki paki ya buhata, ye bulela lishano, ni mutu ya tisa lifapano kwa batu ba ndu i li ñwi.”—LIPROVERBIA 6:16-19

[Manzwi a fa likepe 14]

“Kakuli haiba lu eza sibi ka bomu hamulaho wa ku amuhela zibo ye nepahezi ya ku ziba niti, ha ku sa na sitabelo se si siyezi sa libi, kono se si siyezi feela ki ku libelela katulo ka sabo.”—MAHEBERU 10:26, 27

[Manzwi a fa likepe 15]

“Ya maswe a tuhele nzila ya hae, mi ya si na niti a tuhele mihupulo ya hae; a sikuluhele ku Muñaa Bupilo mi u ka mu shemuba . . . kakuli haa katali ku swalela.”—ISAYA 55:7

[Siswaniso se si fa likepe 14]

Mushemi ya lilato u kalimela mwana hae kuli a mu tuse

[Siswaniso se si fa likepe 15]

Buñata bwa batu ba ba tamilwe mwa tolongo ba ikozi lilato ni makeke a Mulimu