Ki Kabakalañi Tumelo ya Mioya ha i li ye Fosahezi?

Ku zwa kwa bwanana bwa bona, bo Barbara * ne ba bonanga lipono ni ku utwanga manzwi, mi ne ba ikolwisisize kuli ne ba ambolisananga ni bahabo bona ba ba timezi. Bo Barbara ni bo muunaa bona bo Joachim, ne ba balanga libuka za litaba za mioya mi ne ba fitile fa ku ba ni buikoneli bwa ku itusisa makadi a ku nuha ka ona. Libuka zeo ni makadi ao ne li ba bonisize kuli ne ba ka fumana masheleñi a mañata, mi kaniti pisinisi ya bona ne i ba fumanisize masheleñi a mañata. Ka zazi le liñwi ka ku itusisa makadi ao, ba ikolwisa kuli ne ku ka taha batu ba ba maswe kwa ndu ya bona mi hape ba ziba mo ne ba ka isileleleza.

NIHAKE kuli tumelo ya mioya i kana ya bonahala ku ba ya kale, batu ba bañata ba sa lakaza ku ziba ze ñata ka za teñi. Batu ba bañata mwa lifasi kaufela ba tinanga miulu, ba itusisanga lilauliso, kamba mane ku ya kwa liñaka kuli li yo ba bulelela za matohonolo a bona kamba kuli li ba sileleze. Mwa magazini ye ñwi ya mwa Germany ye bizwa Focus ne ku na ni taba ye li “Laptop and Lucifer,” ye ne ize: “Intaneti i tahiseza batu kuli ba be ni takazo ye tuna hahulu ya ku ziba ka za litaba ze ama buloi.”

Kana mwa ziba ze i bulela Bibele ka za tumelo ya mioya? Mwendi mu ka komokiswa ki ze i bulela Bibele ka za teñi.

Ze I Bulela Bibele ka za Tumelo ya Mioya

Mulao wa naa file Mulimu kwa batu ba hae mwa Isilaele wa kwaikale ne u bulela kuli: “Ku si ke kwa fumanwa haenu mutu ya fitisa mwanaa hae wa mushimani kamba wa musizana mwa mulilo, nihaiba mulauli ya nza laula, kamba sinuhi se si nze si nuha, kamba wa mabibo, kamba muloi; kamba wa liunduma, nihaiba ya buza balimu ni baloi, kamba ya pumbula mutu ku mu eza silumba, kamba ya buza ba ba shwile. Kakuli batu kaufela ba ba eza litaba zeo ki ba masila ku Muñaa Bupilo.” (Deuteronoma 18:10-12) Ki kabakalañi mulao wa Mulimu ha ne u hanisa batu ku ikenya mwa tumelo ya mioya?

Sina mo u boniselize mutala o bulezwi kwa makalelo a taba ye, batu ba bañata ba lumela kuli ba kona ku ambola ni batu ba ba shwile ni kuli litaba ze ba zibanga ka ku itusisa mioya li zwanga kwa batu ba ba shwile. Litumelo ze cwalo li simuluha kwa lituto za bulapeli bo buñata za kuli batu ba zwelangapili ku pila kwa sibaka sa mioya hasamulaho wa lifu. Kono Bibele ha i  lumelelani ni tuto yeo; i bulela ka ku utwahala hande kuli: “Ba ba shwile ha ba na se ba ziba.” (Muekelesia 9:5) Bibele i swaniseza ba ba shwile kwa batu ba ba mwa buloko bo butuna ili ba ba sa koni ku ziba ze sweli ku ezahala. * (Mateu 9:18, 24; Joani 11:11-14) Hakulicwalo, mu kana mwa ipuza kuli: Kanti batu ba bonanga ni ku ambola ni bo mañi ba ba pila kwa sibaka sa mioya?

Ku Ambola ni ba ba Mwa Liluko la Mioya

Libuka za Evangeli li bonisa kuli Jesu ha na inzi fa lifasi naa ambolanga ni mioya. Liñolo la Mareka 1:23, 24 li biha kuli “moya o masila” ne u bulelezi Jesu kuli: “Na ku ziba hande.” Ku si na kakanyo ni mina mwa zibiwa ki mioya ye maswe. Kono kana mina mwa i ziba?

Mulimu a si ka bupa kale batu, naa bupile bana ba moya kamba mangeloi a eza bolule-lule. (Jobo 38:4-7) Mangeloi a bupilwe ka nzila ye ipitezi hahulu ku fita batu. (Maheberu 2:6, 7) Mangeloi a na ni maata ni zibo ye tuna hahulu, mi naa bupezwi ku eza tato ya Mulimu. Walisalimu naa opezi kuli: “Mu lumbeke Muñaa Bupilo mina mangeloi a hae, mina ba ba tiile ka maata, ba ba eza litaelo za hae.”—Samu 103:20.

Bibele i bonisa kuli hamulaho wa nako, mangeloi naa kalisize ku ambolanga ni batu ka nzila ya naa si ka lumeleza Mulimu. Naa ambolanga ni batu ka mulelo ufi? Lingeloi la pili ku ambola ni batu ne li pumile bo Adama ni Eva, mi la ba tahiseza kuli ba kwenuhele Mulimu ni Mubupi wa bona. Ka ku eza cwalo, lingeloi leo la ba Satani Diabulosi, ili lisawana ni muhanyezi wa Mulimu.—Genese 3:1-6.

Hamulaho wa fo, mangeloi a mañwi a “siya libaka za ona ze swanela” mwa lihalimu, a apala mibili ya butu, ni ku to yaha ni basali ba bande fa lifasi. (Juda 6; Genese 6:1, 2) Mangeloi ao, a naa ipanguzi hamohocwalo ni bana ba ona ba mazwake, ne ba nyandisize batu kuli mane lifasi “ne li tezi lipulayano.” Mwendi mwa ziba ze i bulela Bibele ka za mo Mulimu naa feliselize lusika lo lu maswe lo, ka ku itusisa Munda mwa nako ya Nuwe.—Genese 6:3, 4, 11-13.

Munda ne u tahisize kuli libupiwa za moya li tubule mibili ya butu ni ku kutela kwa liluko la mioya. Kono Mubupi naa si ka li lumeleza ku kutela kwa ‘libaka za zona ze swanela.’ Niteñi, naa li beile mwa muinelo o kona ku bapanywa kwa ku ba mwa “mikoti ya lififi le lituna.” (2 Pitrosi 2:4, 5) Bibele i biza mangeloi ao a naa kwenuhile kuli “madimona.” (Jakobo 2:19) Madimona ki ona a fanga maata kwa batu ba ba na ni tumelo ya mioya.

Mulelo wa Madimona

Mulelo wa pili wa mioya ye maswe ye ambolanga ni batu, ki ku tuhelisa batu ku lapela Mulimu wa niti, Jehova. Maata ni limpo ze ba twi ba na ni zona batu ba ba ezanga mabibo li palelwisa batu ku ba ni zibo ye nepahezi ka za Mulimu ni ku ba ni silikani ni yena.

Mulelo wa bubeli wa madimona wa izibahalela ha lu nyakisisa zeo Satani, mueteleli wa madimona, naa likile ku eza ku Jesu. Satani naa sepisize Jesu “mibuso kamukana ya lifasi ni kanya ya yona.” Satani naa bata ku ezezwañi? Naa bulelezi Jesu kuli: “Wa feela ka mañwele ni ku ni lapela.” Eni, Satani ni madimona ba bata ku lapelwa. Kono Jesu naa hanile muhupulo wa ku fulalela Mulimu ni bulapeli bwa niti.—Mateu 4:8-10.

Mazazi a, mioya ye maswe ki ka siwela i ambola patalaza ni batu sina mo ne i ezelize ku Jesu. Kono i kwecekanga batu ba bañwi ka ku itusisa  linzila ze sa lemusehi ze cwale ka bulauli ni bunuhi. Mu si ke mwa pumiwa ki lika ze cwalo kakuli haki linzila za ka taho za ku ikambota ka zona ni ba ba mwa liluko la mioya. Mioya ye maswe i swasanga batu ba ba tabela litaba za sidimona ka mulelo wa ku ba tuhelisa ku lapela Jehova. Haiba madimona a palelwa ku peta mulelo wa ona, hañata a lwanisanga ni ku nyandisa batu ba ba swasizwe mwa liteo za ona. Haiba mu mwa muinelo o cwalo, ki sikamañi se mu swanela ku eza kuli mu itukulule kwa kukuezo ya madimona?

Mo mu Kona ku Ambukela Tumelo ya Mioya

Mu si ke mwa pumiwa, mioya ye ambolanga ni batu ki lila za Mulimu ze libelezi ku sinyiwa. (Juda 6) Madimona ki baipumisi ni mahata, ba ba ipumisanga ku ba mwa sibupeho sa batu ba ba shwile. Ne mu ka ikutwa cwañi ha ne mu ka ziba kuli mutu ya twi ki mulikanaa mina ki muipumisi, ya bata feela ku mi tuhelisa ku eza se si lukile? Ne mu ka eza cwañi ha ne mu ka fumana kuli ka ku sa ziba, mu ikenyize mwa silikani ka ku itusisa Intaneti ni mutu ya swalanga batu likalala? Ku swalisana ni madimona ku lubeta hahulu ni ku fita. Mu tokwa ku eza ka mo mu konela kaufela ku felisa swalisano yeo. Mu kona ku eza cwañi cwalo?

Hamulaho wa ku ituta za bulela Mañolo ka za tumelo ya mioya, ba bañwi ba mwa Efese ya kwaikale ne ba boni butokwa bwa ku sinya libuka za mabibo ku si na taba ni kuli libuka zeo ne li tula. Ba ciseza libuka zeo fapilaa batu kaufela. (Likezo 19:19, 20) Mazazi a, lika ze itusiswa ki batu ba ba na ni tumelo ya mioya li kopanyeleza libuka, miulu, lilauliso, ni lika ze ñwi ze swana sina zeo hamohocwalo ni lika ze ñwi ze fumanwa fa lipangaliko za malaiti. Mu ambuke nto ifi kamba ifi ye kona ku tahisa kuli mu be ni tumelo ya mioya.

Mu hupule muuna ni musalaa hae ba ba bulezwi kwa makalelo a taba ye. Ka ku itusisa makadi a bona a ku nuhisa, ba ikolwisa kuli batu ba ba maswe ne ba ka taha kwa ndu ya bona mi ne ba sa swaneli ku teeleza ku bona kamba ku amuhela nto ifi kamba ifi ye ne ba ka ba fa. Nihakulicwalo, Lipaki za Jehova ba babeli, bo Connie ni bo Gudrun, ha ne ba potezi bo Joachim ni bo Barbara ni ku ba taluseza kuli ba ba tiselize taba ye nde ka za Mulimu, ba ikatulela ku teeleza ku bona. Mwa ku ikambota kwa bona, ba fita fa ku ambola ka za tumelo ya mioya, mi bo Connie ni bo Gudrun ba ba taluseza ka ku nepahala za bulela Mañolo ka za taba yeo. Ba kalisa ku itutanga Bibele kamita.

Hamulahonyana wa fo, bo Joachim ni bo Barbara ba ikatulela ku tuhela ku ba ni swalisano ni madimona. Lipaki za Jehova ba ba taluseza kuli mioya ye maswe ne i si ke ya tabela ha ne ba ka tuhela ku swalisana ni yona. Kaniti, bo Joachim ni bo Barbara ne ba keni mwa muinelo o taata bakeñisa ku tasezwanga ki madimona. Nakonyana ku zwa fo, ne ba sa lobalangi busihu bakeñisa ku tasezwanga ki madimona ku fitela ba tutela mwa ndu ye ñwi. Mwahalaa muliko wa bona wo kaufela, bo Joachim ni bo Barbara ne ba zwezipili ku tiiswa ki manzwi a kwa Mafilipi 4:13 a li: “Ni fumana maata mwa lika kaufela ka yena ya ni fa maata.” Jehova naa fuyauzi buikatazo bwa bona, mi hasamulaho madimona a tuhela ku ba katazanga. Mazazi a, ki balapeli ba ba tabile ba Mulimu wa niti, Jehova.

Mañolo a susueza batu kaufela ba ba bata limbuyoti za Jehova kuli: “Mu ipeye kwatasaa Mulimu; kono mu hanyeze Diabulosi, mi u ka saba ku mina. Mu sutelele ku Mulimu, mi u ka sutelela ku mina.” (Jakobo 4:7, 8) Jehova Mulimu wa kona ku mi lukulula kwa kukuezo ya madimona haiba mwa tabela mi u ka mi tusa ku eza cwalo. Ha ba nahana ka mo ne ba lukuluhezi kwa tumelo ya mioya, bo Joachim ni bo Barbara ba fitile fa ku lumela ka pilu ya bona kaufela manzwi a ñozwi kwa Samu 121:2 a li: “Tuso ya ka i zwa ku Muñaa Bupilo.”

[Litaluso za kwatasi]

[Manzwi a fa likepe 11]

Lika za sidimona li palelwisa batu ku ba ni silikani se sinde ni Mulimu

[Manzwi a fa likepe 12]

“Mu sutelele ku Mulimu, mi u ka sutelela ku mina.”—JAKOBO 4:8