Mo mu Kona ku Pilela ka Masheleñi a Manyinyani ku Fita a ne mu Banga ni ona

BO OBED ba na ni bana ba babeli. Ne ba belekile lilimo ze lishumi mwa hotela ya simbombo ye fumaneha mwa muleneñi o muñwi o mutuna wa mwa Africa, mi ne ba sa fumani butata bwa ku fumanela lubasi lwa bona ze ne lu tokwa. Ka linako ze ñwi, ne ba yanga ni lubasi lwa bona kwa pumulo kwa libaka ko ku utelwa lifolofolo. Lika zeo kaufela ne li fitile fa ku fela, muta ha ne ba zusizwe musebezi bakeñisa ku fukuzeha kwa bapoti kwa hotela.

Bo Stephen ne ba belekile mwa panga ye ñwi ka lilimo ze 22, mi hasamulaho ba fiwa buikalabelo bwa ku ba muzamaisi wa panga yeo. Kampani ko ne ba belekela ne i ba file ndu ye tuna, mota, babeleki ba mwa ndu, ni ku lifelanga bana ba bona kwa likolo ze tula hahulu. Bo Stephen ne ba zwisizwe fa musebezi ka nako yeo ba panga ne ba cinca mo ne ba swanela ku belekela babeleki ba mwa liofisi. Bo Stephen ba bulela kuli: “Na ni Lubasi lwa ka ne lu ikutwile hahulu bumaswe. Na zwafa ni ku bilaela hahulu.”

Makande a cwalo haki a sienyi. Ku totobela kwa sifumu sa lifasi kaufela ko ku nze ku zwelapili, ku tahisize kuli batu ba bañata ba zusiwe misebezi. Buñata bwa batu ba ba beleka ba hola masheleñi a manyinyani mi ba fumana taata ku leka lika bakeñisa kuli liteko li zwelapili ku ekezeha. Ibe kuli naha i fumile kamba kutokwa, hakuna naha ye sa koni ku ba mwa butata bwa ku totobela kwa sifumu.

Mu Tokwa ku ba ni Butali

Haiba lu hola masheleñi a manyinyani kamba lu zusizwe musebezi, lwa kona ku ba ni maikuto a ku zwafa. Niti kikuli, mutu ha koni ku ambuka lipilaelo kaufela. Muuna yo muñwi ya butali naa kile a bulela kuli: “Ha u fokola mwa lizazi la ziyezi, maata a hao ki a manyinyani.” (Liproverbia 24:10) Mwa sibaka sa ku ikalelwa sifumu sa naha ha si totobela, lu swanela ku latelela kelezo ya Linzwi la Mulimu ya kuli lu be ni “butali.”—Liproverbia 2:7.

Nihaike kuli Bibele haki buka ye bulela ka za masheleñi, kelezo ya yona ye butali ka za mwa ku tatululela litaba ze cwalo i tusize batu ba bañata mwa lifasi kaufela. Ha lu nyakisiseñi likuka ze ñwi za butokwa ze mwa Bibele.

Mu nyakisise lisinyehelo. Mu nyakisise manzwi a Jesu a ñozwi kwa liñolo la Luka 14:28 a li: “Ki mañi ku mina ya bata ku yaha tawala ya si ke a ina fafasi pili ni ku bala lisinyehelo kuli a bone haiba u na ni masheleñi a ku i feza?” Ku latelela sikuka se si kwa liñolo leo ku talusa ku ñola mukoloko wa lisinyehelo ni ku bona teñi kuli mwa u latelela. Bo Obed ba itumelela kuli ku eza cwalo ku taata. Ba bulela kuli: “Ni si ka zwiswa kale musebezi, ne lu twaezi ku lekanga lika ze ñata ze ne si za butokwa mwa lintolo ze tuna. Ne lu sa ipulaisangi ku ñola mukoloko wa lisinyehelo bakeñisa kuli ne lu na ni masheleñi a ku itekela lika kaufela ze ne lu bata.” Ku lelela cimo ku kona ku mi tusa ku itusisa masheleñi e mu na ni ona kwa lika ze lu tokwa lubasi.

Mu cince mupilelo wa mina. Ha ku na kakanyo ya kuli ku pila ka masheleñi a manyinyani ku taata. Lishitanguti le li ñwi la mwa Bibele li bulela kuli: “Mutu ya na ni ngana u bona kozi i sa taha, mi wa isabisa.” (Liproverbia 22:3) Bo Stephen ba bulela kuli: “Kuli lu buluke masheleñi, na ni lubasi lwa ka ne lu na ni ku tutela kwa ndu ya luna  ye nyinyani ye ne sa swani ni ye ne ba ni file ba panga ko ne ni belekanga. Bana ba ka ne ba na ni ku shimbuluka ku zwa kwa likolo ze ne tula hahulu ku ya kwa likolo ze ne sa tuli hahulu kono ili ko ne ba luta hande.”

Haiba mu bata ku twaelana hande ni mupilelo o munca, mu tokwa ku ambolisananga ka ku lukuluha mwa lubasi. Bo Austin ba ne ba belekile ka lilimo ze 9 mwa kopano ye ñwi ye bona za masheleñi ba bulela kuli: “Na ni musalaa ka ne lu inzi fafasi ni ku ñola lika ze ne lu tokwa luli. Ne lu tokwa ku kusufaza kwa masheleñi a ne lu itusisanga kwa ku leka lico ze tula, ku yanga kwa libaka ze tula ha lu li fa pumulo, ni ku lekanga litino ze nca ze ne lu sa tokwi. Ni ya tabile kuli lubasi lwa ka ne lu swalisani ni na, ha ne lu nze lu eza licinceho mwa mupilelo wa luna.” Ki niti kuli banana ba banyinyani ba kana ba sa utwisisi libaka licinceho ze cwalo ha li tokwahala, kono ka ku ba bashemi mwa kona ku ba tusa ku utwisisa.

Mu itatele ku kena misebezi ya mufuta u sili. Haiba mu twaezi ku eza misebezi ya mwa liofisi, ku kona ku mi bela taata ku eza misebezi ya mazoho. Bo Austin ba bulela kuli: “Ne ku ni bezi taata ku kalisa ku ezanga misebezi ya kwatasi, kabakala kuli ne ni twaezi ku etelelanga babeleki ba bañwi mwa kampani ye tuna.” Taba ye ha i komokisi bakeñisa ze i bulela Bibele kwa Liproverbia 29:25 ye li: “Ku saba batu, ku isa mutu mwa lilaba.” Ku isa pilu ku ze ba kona ku mi nahanela ba bañwi ku ka mi palelwisa ku fumana masheleñi a ku fepa lubasi lwa mina. Kiñi ze ka mi tusa ku tula minahano ye fosahezi yeo?

Sa butokwa ki ku ba ni buikokobezo. Bo Obed ha se ba zwisizwe musebezi mwa hotela, ba fiwa musebezi ki mutu ye ne ba belekanga ni yena kwa hotela ili yo cwale naa kwaluzi garaji kwa ku lukiseza limota. Musebezi wo, ne u tokwa kuli ba zamayange misipili ye mitelele mwa mikwakwa ya liluli ilikuli ba fumane mupende wa limota ni tungwalingwali to tuñwi. Bo Obed ba bulela kuli: ‘Ne ni sa tabeli musebezi wo, mi ne ni sa hupuli kuli lika ne li ka cinca. Buikokobezo ne bu ni tusize ku eza musebezi wo o ne u ni konisa ku fumanela lubasi lwa ka ze ne lu tokwa nihaike kuli ne ni holanga masheleñi a manyinyani ku a ne ni holanga sapili.’ Kana ku ba ni mubonelo o cwalo kwa kona ku mi tusa?

Mu kolwe ka ze mu na ni zona. Dikishinari ye ñwi i bulela kuli mutu ya kolwa ka za na ni zona “u na ni tabo ye itikanelezi mi u tabela lika ka mo li inezi.” Mutalusezo o cwalo u kona ku sa amuhelwa ki mutu ya na ni butata bo butuna bwa kutokwa hande masheleñi. Nihakulicwalo ha mu nyakisise manzwi a muapositola Paulusi ya naa li mulumiwa ili ya naa ziba se ku talusa ku ba mwa butokwi. Naa bulezi kuli: “Ni itutile ku kolwa ka ze ni na ni ku si na taba ni miinelo ye ni li ku yona. Na ziba mwa ku pilela ka lika ze nyinyani ni mwa ku pilela ka lika ze ñata.”—Mafilipi 4:11, 12.

Mwendi muinelo wa luna wa kona ku cinca ku ba o munde-nyana, kono hape bakeñisa ku cinca kwa linako, wa kona ku totobela hahulu. Lwa kona ku fumana tuso ye tuna ha lu isa pilu kwa kelezo ye buyelezwi ya muapositola Paulusi ye li: “Ki niti, ku sepahala ku Mulimu kwa fumisa, haiba lu kolwa ka ze lu na ni zona. Hakulicwalo, ha lu na ni lico ni liapalo, lu ka kolwa ka lika zeo.” Manzwi a Paulusi ha lu susuezi ku ba ni buzwa kono a lu susueza ku kolwa ka ze lu na ni zona.—1 Timotea 6:6, 8.

Simbule sa Tabo Sakata

Tabo sakata ha i fumanwi ka ku ikubukanyeza sifumu kamba ka ku pila bupilo bwa mbombolelwa. Jesu yena kasibili naa bulezi kuli: “Ku na ni tabo ye tuna mwa ku fana ye fita ye mwa ku fiwa.” Kaniti, lwa kona ku ba ni tabo ni ku kolwa ka ze lu na ni zona haiba lu itusisa lika ze lu na ni zona kuli lu tuse ba bañwi ni ku ba susueza.—Likezo 20:35.

Mubupi wa luna, Jehova Mulimu, wa ziba ze lu tokwa kaufela. Ka Linzwi la hae yona Bibele, u fa kelezo ye utwahala ili ye tusize batu ba bañata ku cinca bupilo bwa bona ni ku ba tusa ku ambuka lipilaelo ze ñwi. Ki niti kuli kelezo ya Bibele ha i koni ku tahisa licinceho za ka sipundumukela kamba ku tahisa licinceho ze komokisa hahulu mwa bupilo bwa mutu kwa neku la za masheleñi. Kono Jesu naa sepisize batu ba ba zwelapili ku “bata pili Mubuso ni ku luka kwa [Mulimu]” kuli ba ka fiwa ze ba tokwa ka zazi ni zazi.—Mateu 6:33.