TOHO YA TABA | JESU U LU PULUSA—KWAÑI?
Lifu ni Zuho ya Jesu —Mo li Kona ku mi Tuseza
“U lumele ku Mulena Jesu mi u ka piliswa.”—Likezo 16:31.
Manzwi a sa koni ku libalwa ao, naa bulezwi ki muapositola Paulusi ni Silasi ku mulibeleli wa tolongo mwa muleneñi wa Macedonia ili mwa tolopo ya Filipi. Manzwi ao a talusañi? Kuli lu utwisise libaka ku lumela ku Jesu ha ku swalisana ni taba ya ku puluswa kwa lifu, lu tokwa pili ku ziba libaka ha lu shwa. Mu nyakisise ze i luta Bibele.
Batu ne ba si ka bupiwa kuli ba shwange
“Muñaa Bupilo Mulimu a nga mutu, a mu beya mwa simu ya Edeni, ku i lima ni ku i libelela. Muñaa Bupilo Mulimu a laela mutu, a li: Haili likota kaufela za simu, u ka li ca; kono kota ya ku ziba bunde ni bumaswe, yona u si ke wa i ca; kakuli nako yo i ca, u ka shwa luli.”—Genese 2:15-17.
Mulimu naa beile mutu wa pili, yena Adama, mwa simu ya Edeni, ili paradaisi ya lifasi mo ne ku tezi lifolofolo ze ñata ni limela ze nde. Ne ku na ni likota ze beya miselo za naa kona ku ca ku zona Adama. Nihakulicwalo, Jehova Mulimu naa bulelezi Adama ka ku utwahala hande ka za kota iliñwi ya naa sa swaneli ku ca ku yona, mi naa mu lemusize kuli ha naa ka ca kwateñi, naa ka shwa.
Kana Adama naa utwisisize taelo yeo? Naa ziba kuli lifu ki nto mañi; kakuli naa iponelanga lifolofolo inze li shwa. Kambe Adama naa bupilwe kuli a shwe hamulaho wa ku pila nakonyana, taelo ya Mulimu ne i si ke ya ba ni tuso. Kono Adama naa lemuhile kuli, kambe naa utwile Mulimu ni kuli kambe na si ka ca kwa kota yeo, naa ka zwelapili ku pila—naa si ke a shwa.
Batu ba bañwi ba lumela kuli kota yeo ne i swaniseza somano. Kono taba yeo haki ya niti kakuli Jehova naa bata kuli Adama ni musalaa hae Eva, ba ‘tahise lusika, ba ate, ba tale mwa lifasi’ ni kuli ‘ba buse fahalimwaa lona.’ (Genese 1:28) Taelo yeo ne i ama kota tenyene. Jehova naa bizize kota yeo kuli ki “kota ya ku ziba bunde ni bumaswe” kakuli ne i swaniseza tukelo ya hae ya ku taluhanya ze nde kamba ze maswe kwa batu. Ha naa si ke a ca kwa muselo wa kota yeo, Adama naa ka bonisa kuli wa utwa Mulimu ni kuli wa itebuha ku Mubupi wa hae ya naa mu fuyauzi hahulu.
Adama naa shwile bakeñisa kuli naa si ka utwa Mulimu
‘Ku Adama [Mulimu] naa ize: Kakuli u . . . cile kwa kota ye ne ni ku laezi, na li: U si ke wa i ca . . . u ka ca buhobe ka mifufuzo ya pata ya hao, mane u kutele mwa mubu wo u zwisizwe ku ona; kakuli u liluli, mi u ka kutela mwa liluli.’—Genese 3:17, 19.
Adama naa cile kwa kota ya naa hanisizwe. Kezo yeo ya ku sa utwa ne li taba ye tuna hahulu. Ne li bukwenuheli, ili ku sa bonisa buitumelo kwa lika ze nde kaufela za na mu ezelize Jehova. Ka ku ca kwa muselo wo, Adama naa hanile Jehova, ni ku ipangula ku Mulimu ili nto ye ne i ka tahisa miinelo ye maswe hahulu.
Sina feela mwa naa polofitezi Jehova, Adama naa shwile. Mulimu naa bupile Adama “ka liluli la lifasi” mi naa mu bulelezi kuli naa ka “kutela mwa liluli.” Ha naa shwile, Adama naa si ka fetuha ni ku zwelapili ku pila sina sibupiwa se siñwi kamba ku ya mwa sibaka se siñwi. Naa si na bupilo sina feela liluli la na bupilwe ka lona.—Genese 2:7; Muekelesia 9:5, 10.
Lwa shwa bakeñisa kuli lu simuluha ku Adama
“Sina sibi ha si keni mwa lifasi ka mutu a li muñwi ni lifu ha li tile ka sibi, mi kamukwaocwalo lifu la yamba kwa batu kaufela kakuli kaufelaa bona ba ezize sibi.”—Maroma 5:12.
Sibi sa naa ezize Adama si tahisize miinelo ye taata. Ka ku eza sibi, Adama naa latehezwi ki tohonolo ya ku pila ku ya ku ile. Ku tuha fo, ha naa ezize sibi, naa latehezwi ki bupetehi mi naa kona feela ku yambukiseza ku sa petahala kwa bana ba hae.
Kaufelaa luna lu simuluha ku Adama. Bakeñisa kuli lu simuluha ku Adama, lu hozize mibili ye si ka petahala ye kona ku eza sibi mi hamulaho ni ku shwa nihaike kuli ne lu si ka iketela ku eza cwalo. Paulusi naa talusize hande za butata bo. Naa ñozi kuli: “Ni wa nama, ya lekisizwe ku ba mutangaa sibi. Ni mutu ya nyandile luli! Ki mañi ya ka ni lamulela kwa mubili o u ni libisa kwa lifu le?” Kihona cwale Paulusi a alaba puzo ya hae ka ku bulela kuli: “Ni itumela ku Mulimu ka Jesu Kreste Mulenaa luna!”—Maroma 7:14, 24, 25.
Jesu naa shwile ka mulelo wa kuli lu kone ku fumana bupilo bwa ku ya ku ile
“Ndate u lumile Mwanaa hae kuli a be Mupilisi wa lifasi.”—1 Joani 4:14.
Jehova Mulimu naa ezize tukiso ya ku felisa sibi ni ku lu lukulula kwa koto ya lifu la kamita. Kamukwaufi? Naa lumile Mwanaa hae ya latwa ku zwa kwa lihalimu ni ku to pepwa sina mutu ya petahalile inge mwa naa inezi Adama. Kono ka ku shutana ni Adama, Jesu naa “si ka eza sibi.” (1 Pitrosi 2:22) Bakeñisa kuli naa li ya petahalile, Jesu naa si ka fiwa koto ya lifu mi naa ka kona ku zwelapili ku pila sina mutu ya petahalile.
Niteñi, Jehova naa tuhelezi Jesu ku bulaiwa ki lila za hae. Hamulaho wa mazazi a malaalu, Jehova naa mu kutiselize kwa bupilo sina sibupiwa sa moya ilikuli a kone ku kutela kwa lihalimu hamulaho wa nako. Kwa lihalimu, Jesu a fitisa ku Mulimu tifo ya bupilo bwa hae bo bu petehile kuli a liulule bana ba Adama kwa sibi ni lifu. Jehova naa amuhezi sitabelo seo, ili ku tahisa kuli batu ba ba bonisa tumelo ku Jesu ba be ni bupilo bo bu sa feli.—Maroma 3:23, 24; 1 Joani 2:2.
Ka ku eza cwalo, Jesu naa kutiselize batu lika za naa latehezwi ki zona Adama. Naa bulailwe ilikuli lu kone ku fumana bupilo bwa ku ya ku ile. Bibele i bulela kuli: ‘Jesu naa nyandile ku isa lifu, kuli ka sishemo sa Mulimu a kone ku lupa lifu kabakala batu kaufela.’—Maheberu 2:9.
Tukiso yeo i lu bonisa ze ñata ka za Jehova. Katulo ya hae ye lukile ne i tahisize kuli a si ke a tuhelela batu ba ba si ka petahala ku itiulula ka ili bona. Kono lilato ni sishemo sa hae ne li mu susuelize ku peta tato ya hae ili ku lifa teko ye tuna ka ku fa Mwanaa hae kuli a liulule batu.—Maroma 5:6-8.
Jesu naa zusizwe kwa bafu mi batu ba bañwi ni bona ba ka zusiwa
“Kreste u zusizwe luli kwa bafu, ki yena mitamuno ya ba ba itobalezi ka lifu. Kakuli sina lifu ha li tile ka mutu a li muñwi, zuho ya bafu ni yona i taha ka mutu a li muñwi. Kakuli sina batu kaufela ha ba shwa ka Adama, kamukwaoswana, kaufela ba ka zuha ka Kreste.”—1 Makorinte 15:20-22.
Ku si na ku kakanya, Jesu naa kile a pila mi sa shwa, kono ki bupaki bufi bo bu li teñi bo bu bonisa kuli naa zusizwe kwa bafu? Bupaki bo buñwi bo butuna ki bwa kuli Jesu ha naa zusizwe kwa bafu, naa iponahalize kwa batu ba bañata mwa miinelo ye shutana-shutana ni mwa libaka ze shutana-shutana. Ka nako ye ñwi, Jesu naa iponahalize kwa batu ba ba fitelela 500. Muapositola Paulusi naa ñozi ka za taba yeo mwa liñolo la hae kwa Makorinte, ku bonisa kuli ba bañwi kwa lipaki zeo ne ba sa pila, ili ku talusa kuli ne ba kona ku bulela ze ne ba iponezi ni ze ne ba utwile.—1 Makorinte 15:3-8.
Ku bonahala kuli Paulusi ha naa ñozi kuli Kreste naa li “mitamuno” kwa batu ba ne ba zusizwe, naa talusa kuli batu ba bañwi ni bona ba ka zusiwa. Jesu yena kasibili naa bulezi kuli nako ya taha muta “bote ba ba li mwa mabita a kupulo” ba ka “zwa mwateñi.”—Joani 5:28, 29.
Kuli lu pile ku ya ku ile, lu tokwa ku bonisa tumelo ku Jesu
“Mulimu u latile hahulu lifasi kuli mane naa file Mwanaa hae wa libanda, kuli mutu kaufela ya bonisa tumelo ku yena a si ke a timezwa kono a be ni bupilo bo bu sa feli.”—Joani 3:16.
Buka ya pili mwa Bibele i bonisa fo ne li kalezi ku ba teñi lifu ni mo ne i latehezi Paradaisi. Buka ya mafelelezo mwa Bibele i bulela za nako ye li ka feliswa lifu ni mwa ka kutiseza sinca Paradaisi fa lifasi Mulimu. Ka nako yeo batu ba ka kona ku pila ka tabo ku ya ku ile. Sinulo 21:4 i bulela kuli: “Lifu ha li sa na ku ba teñi.” Ka ku tiisa buniti bwa sepiso yeo, timana 5 i bulela kuli: “Manzwi a a sepahala mi ki a niti.” Jehova wa talelezanga za sepisize.
Kana mwa lumela kuli “manzwi a a sepahala mi ki a niti”? Haiba ki cwalo, mu itute ze ñata ka za Jesu Kreste mi mu bonise tumelo ku yena. Ha mu ka eza cwalo, mu ka lumelelwa ki Jehova. Mu ka fuyaulwa hahulu ki Jehova ka nako ya cwale mi hape mu ka ba ni sepo ya ku pila ku ya ku ile mwa Paradaisi fa lifasi, mo ku si ke kwa ba ni “lifu nihaiba ku tahelwa ki maswabi kamba ku lila kamba ku utwa butuku.”