Mu ye kwa litaba za mwahali

Mu ye kwa litaba za mwahali

mustafahacalaki/DigitalVision Vectors via Getty Images

MUZWELEPILI KUTONA!

Liprogilamu za Likompyuta Zeezizwe ka Mulelo wa Kuli Lilikanyise Mobanahanela ni Mobaezeza Lika Batu—Kana Likatusa Kamba Kuziyeza Batu?—Bibele Ibulelañi fa Taba Yeo?

Liprogilamu za Likompyuta Zeezizwe ka Mulelo wa Kuli Lilikanyise Mobanahanela ni Mobaezeza Lika Batu—Kana Likatusa Kamba Kuziyeza Batu?—Bibele Ibulelañi fa Taba Yeo?

 Cwanoñu fa, baeteleli ba linaha, ba sayansi, ni bo mapanga-panga babulezi ka za maata elinani zona liprogilamu za likompyuta zeezizwe ka mulelo wa kuli lilikanyise mobanahanela ni mobaezeza lika batu. Batalusa kuli likatusa luli, kono hape babilaezwa ka molika itusisezwa maswe.

  •   La May 4, 2023, Bo Kamala Harris, babakweli ba prezidenti wa naha ya United States nebabulezi kuli, “Liprogilamu za likompyuta zeezizwe ka mulelo wa kuli lilikanyise mobanahanela ni mobaezeza lika batu ki zeñwi za lika zenani maata hahulu zebaezize bo mapanga-panga, ili zekona kutusa batu mwa bupilo . . . Niteñi, zakona kutahisa kuli lusike lwaikutwa kusilelezwa, kusaikola liswanelo zaluna ka kutala, ni kutahisa kuli kulubele taata kusepa baeteleli ba linaha.”

  •   Mwa taba yeñwi yene ihatisizwe la May 9, 2023, mwa makande afa BMJ Global Health, a sikwata sa baalafi sene sietelezwi ki bo Dr. Frederik Federspiel nesibulezi kuli, “Nihaike kuli liprogilamu za likompyuta zeezizwe ka mulelo wa kuli lilikanyise mobanahanela ni mobaezeza lika batu zakona kutusa batu mwa linzila zeñwi kuamana ni buikangulo bwabona, hape zakona kutahiseza batu butata mwa mibili ni mwa minahano.”

  •   “Batu sebakona kuitusisa liprogilamu za likompyuta zeezizwe ka mulelo wa kuli lilikanyise mobanahanela ni mobaezeza lika batu kwa kuhasanya litaba za buhata. Honacwale-cwale fa, lika tuha litahisa kuli batu balatehelwe ki misebezi yabona. Bo mapanga-panga baikalezwi kuli kwapili liprogilamu za likompyuta zeezizwe ka mulelo wa kuli lilikanyise mobanahanela ni mobaezeza lika batu zakona kutahisa butata mwa bupilo bwa batu.”—Mutende wa The New York Times, May 1, 2023.

 Hamulaho wa nako, kukazibahala haiba batu bakaitusisa liprogilamu za likompyuta zeezizwe ka mulelo wa kuli lilikanyise mobanahanela ni mobaezeza lika batu ka nzila yende kamba kutokwa. Bibele ibulelañi fa taba yeo?

Libaka lika zebaezanga batu halitahisanga kuli batu babañwi basike basepa lika zeo

 Bibele ibonisa libaka batu habasa koni kusepa kuli lika zebaeza bo mapanga-panga likaitusiswa ka nzila yende.

  1.  1. Batu niha bakona kuba ni milelo yeminde, habakoni kulemuha lika zemaswe zekona kuzwa mwa lika zebaeza.

    •   “Kunani nzila yebonahala kuluka ku mutu, kono kwa mafelelezo itahisa lifu.”—Liproverbia 14:12.

  2.  2.. Mutu haana maata a kuzamaisa mo batu babañwi bakona kuitusiseza lika zapanga.

    •   ‘Ninani kusiyela mutu yataha mwamulaho waka [musebezi waka]. Mi ki mañi yaziba haiba ukaba yabutali kamba sikuba? Kono ukazamaisa lika kaufela zene nifumani ka kuikataza hahulu ni ka butali bobutuna mwatasaa lizazi.’—Muekelesia 2:18, 19.

 Mabaka ao abonisa libaka halutokwa kuetelelwa ki Mubupi waluna.

Kolukona kufumana sepo

 Mubupi waluna usepisa kuli haana kutuhelela batu kamba lika zebasweli kupanga batu kuli lisinye batu kamba lifasi.

  •   “Lifasi liina kuya kuile.”—Muekelesia 1:4.

  •   “Babalukile bakaluwa lifasi, mi bakapila ku lona kuya kuile.”—Samu 37:29.

 Mwa Bibele, Mubupi waluna ulufa ketelelo yekatahisa kuli lube ni bupilo bobunde kwapili. Kuli muitute zeñata ka za zeibulela Bibele, mubale taba yeli “Ki Lika Mañi Zekona Kulutusa Kuba ni Bupilo Bobunde Kwapili?” ni taba yeli “A Real Hope for a Better Tomorrow.”

a Izwa mwa taba yeli “Threats by Artificial Intelligence to Human Health and Human Existence,” yeñozwi ki bo Frederik Federspiel, bo Ruth Mitchell, bo Asha Asokan, bo Carlos Umana, ni bo David McCoy.