Enda ku bidi'mo

Mwanda Waka Batumoni ba Yehova Kebetabijangapo Kwelwa Mashi?

Mwanda Waka Batumoni ba Yehova Kebetabijangapo Kwelwa Mashi?

Milangwe mibi idi na bantu bavule

Lufumo: Batumoni ba Yehova kebakulupīlepo bundapi bo-bonso.

 Bubine: Tukimbanga kwiundapija ne kundapija ba mu byetu bisaka bundapi bufike’po. Shi tubabela, tukamonanga badokitele ba bwino mwanda wa betundape nansha kwitupasula pampikwa kwelwa mashi. Tusangelanga bininge kwendelela kudi’ko mu myanda ya bundapi. Ne kadi bidi, manwa a kundapa pampikwa mashi mene atūdilwe’ko mwanda wa kundapa Batumoni, dyalelo keakwashanga bantu bonso. Mu matanda mavule, bantu babela babwanya kutonga kwepuka bintu bibi bilupukanga ku kwelwa mashi, pamo bwa misongo isambuka kupityila ku mashi, makambakano a bukomo bwa kwikinga bwa umbidi, ne bilubo bilonga bañanga.

Lufumo: Batumoni ba Yehova bakulupīle amba lwitabijo lo lundapanga muntu.

 Bubine: Ketundapangapo nansha kwiundapija mu kingelengele.

Lufumo: Kundapwa kwampikwa kwelwa mashi kulombanga lupeto luvule.

 Bubine: Kundapwa pampikwa kwelwa mashi kekulombengapo lupeto luvule. a

Lufumo: Batumoni bavule, kubadila’mo ne bana, bafwanga mwaka ne mwaka mwanda wa kupela kwelwa mashi.

 Bubine: Bino binenwa kebidipo na buluji. Bapasudi bapasulanga divule dine mpasulo mikomo bininge pamo bwa kupasula mukunka, mikupa, ne kushinta bipindi bikwabo bya ngitu (transplantations d’organes) pampikwa kwela mashi. b Bantu bobondapa pampikwa kwela mashi, kubadila’mo ne bana batyetye, nabo bakomanga biyampe divule dine padi kupita’nka ne boba belwa mashi. c Na bubine, muntu nansha umo kabwanyapo kunena‘mba mubeji usa kufwa mwanda’po’tu wapele kwelwa mashi, nansha‘mba usa kupanda mwanda waitabija’o.

Mwanda waka Batumoni ba Yehova bapelanga kwelwa mashi?

 Bubinga botupelelanga mashi kebwimaninepo pa myanda ya bundapi, ino bwimanine pa butōtyi. Kipwanino Kipya ne kya Kala kine bitusoñanya patōkelela twilame ku mashi. (Ngalwilo 9:4; Bene Levi 17:10; Kupituluka mu Bijila 12:23; Bilongwa 15:28, 29) Ne kadi, Leza umonanga mashi bu būmi. (Bene Levi 17:14) Nanshi tupelanga mashi mwanda tukōkelanga Leza, kadi tumulēmekele, byadi aye ye Mwine Upānanga būmi.

Mumweno ushintanga

Bapasudi babwanya kupasula senene lupasulo lukomo bininge pampikwa kwela mashi

 Kitatyi kimo, bantu bavule badi bamona kundapwa pampikwa kwelwa mashi, bu kutūlanga būmi mu kyaka, kadi kudi pamo bwa kwiyowa. Inoko mu ino myaka bintu ke bishinte. Kimfwa, mu 2004, kishinte kimo kya mu dipepala difundija bantu myanda ya bundapi kyanenene amba, “manwa mavule a bundapi alupwilwe’ko mwanda wa kundapa Batumoni ba Yehova babela akekala ke mundapilo muyampe mu myaka īya’ko.” d Mu 2010 kishinte kya mu dipepala Heart, Lung and Circulation kyanenene amba, “‘kupasula pampikwa kwela mashi’ kekufwaninwepo kufudila enka ku Batumoni ba Yehova, ino kufwaninwe kwikala bu manwa mayampe kutabuka mu mpasulo ilongwa difuku ne difuku.”

 Pano badokitele tununu ne tununu kujokoloka ntanda yonso kebengidijanga manwa a kukala mashi aleke kusūma, mwanda wa bapasule mpasulo mikomo pampikwa kwela mashi. Uno mundapilo wingidijibwanga ne mu matanda mendelele, kadi babeji bavule ke Batumonipo ba Yehova balombanga’o bininge.

a Tala Transfusion and Apheresis Science, Volime 33, No. 3, p. 349.

b Tala The Journal of Thoracic and Cardiovascular Surgery, Volime 134, No. 2, p. 287-288; Texas Heart Institute Journal, Volime 38, No. 5, p. 563; Basics of Blood Management, p. 2; ne Continuing Education in Anaesthesia, Critical Care & Pain, Volime 4, No. 2, p. 39.

c Tala The Journal of Thoracic and Cardiovascular Surgery, Volime 89, No. 6, p. 918; ne Heart, Lung and Circulation, Volime 19, p. 658.

d Continuing Education in Anaesthesia, Critical Care & Pain, Volime 4, No. 2, paje 39.