Lulekelo i kilongwa kya kulekela muntu witusanshije. Mu Bible, kishima kya Kingidiki kyalamwinwe bu “kulekelwa” kishintulula kishima pa kishima “kuleka bitupu,” pamo bwa muntu uleka kulandula mapu. Yesu wāingidije kuno kudingakanya paāfundije balondi bandi kulombela’mba: “Witulekele bubi bwetu, mwanda netu tulekelanga yewa ense witwapwile.” (Luka 11:4) Kadi mu kyelekejo kyandi kya umpika wampikwa lusa, Yesu wānenene amba kulekela kudi pamo bwa kuleka kulandula mapu.—Mateo 18:23-35.

 Tulekelanga bakwetu shi ketulamapo kīji nansha kuleka kulomba betwalwije bintu byonekele nansha bijimine. Bible ufundija’mba buswe bwampikwa kwisakila bwitukwashanga tulekele bya bine, mwanda buswe “kebubalangapo bibi bilongelwe.”—1 Bene Kodinda 13:4, 5.

Le kulekela kekushintululapo bika?

•   Kupūta meso pa kilubo. Na bubine, Bible uponeja boba balanga’mba bilongwa bibi kebisansangapo nansha amba i bitabijibwe.—Isaya 5:20.

•   Kulonga bintu wiya’mba i patupu ne mwanda mwine. Leza wālekēle Mulopwe Davida bubi bukatampe bwaālongele, inoko kākingilepo Davida ku bipa bibi byādi bya kulupuka ku bilongwa byandi. Leza wālembeje’nka ne bubi bwa Davida amba buvulukwe ne dyalelo.—2 Samwele 12:9-13.

•   Kuleka bakwenu bakumwene. Kimfwa, langa’po bidi shi ubaapwija muntu lupeto, ino wasupakanya’lo, kadi kabwanyapo kukwalwija’lo na mwawalaile. Wakwilongela ne kukulomba lusa. Ubwanya kumulekela na kuleka kulama kīji, na kuleka kwisambila kitatyi kyonso pa mwanda’wa, nansha’tu kumulekela’lo. Inoko padi ubwanya kutonga kuleka kumwapwija lupeto monka.—Ñimbo ya Mitōto 37:21; Nkindi 14:15; 22:3; Bene Ngalatea 6:7.

•   Kulekela pampikwa bubinga bwendele’mo. Leza kalekelangapo bantu balonga bubi ku kusaka, ku nshikani kadi kebasakepo kwitabija bilubo byabo, kushinta būmi bwabo, ne kulomba boba bobalubīle lusa. (Nkindi 28:13; Bilongwa 26:20; Bahebelu 10:26) Bano bantu bampikwa kwisāsa bekalanga ke balwana na Leza, kadi kasakengapo tulekele bantu bakalekelēpo aye mwine.—Ñimbo ya Mitōto 139:21, 22.

   Le ukalonga namani shi muntu kaso kulomba lusa nansha kwitabija bibi byalonga ukususula? Bible udingila’mba: “Leka bulobo ne bukalabale.” (Ñimbo ya Mitōto 37:8) Ubwanya kuleka kutādilwa na bulobo inoko pakubulwa kubingija kilubo’kya. Kulupila’mba muntu’wa ukeshintulwila ku meso a Leza. (Bahebelu 10:30, 31) Kadi ubwanya kusengibwa pa kuyuka’mba Leza ukaleta’ko kitatyi kimo kyoketukekalapo monka na misanshi nansha kusanshijibwa na mobikadile dyalelo.—Isaya 65:17; Kusokwelwa 21:4.

•   “Kulekela” bintu byonso bimweka bu bisansa. Kyaba kimo, pa kyaba kya kulekela yewa witusanshije, tubwanya kwitabija’mba ketudipo na bubinga bwendele’mo bwa kulobela. Bible unena’mba: “Kokapēlakana kuloba, mwanda bulobo budi mu kyadi kya balembakane.”—Musapudi 7:9.

Muswelo wa Kulekela Muntu

1.   Vuluka mwine mushintulwila kulekela. Kupūtyilepo meso pa kilubo nansha kulonga bintu wiya’mba i kutupu kilongekele, ino ubaleka’byo’tu.

2.   Yuka kamweno kadi mu kulekela. Kuleka kuloba ne kuleka kulama kīji kubwanya kukukwasha wikale talala, wikale na bukomo bwa ngitu buyampe, ne na nsangaji mivule. (Nkindi 14:30; Mateo 5:9) Kadi kintu kya mvubu kutabuka, kulekela bakwenu kukalengeja Leza nandi akulekele bubi bobe.—Mateo 6:14, 15.

3.   Witūle pa kyaba kya muntu. Batwe bonso twi bakubulwa kubwaninina. (Yakoba 3:2) Monka motusangelanga shi abetulekela, netu tufwaninwe kulekela bilubo bya bakwetu.—Mateo 7:12.

4.   Ikala na mutyima unekena. Shi kudi kakintu katyetye ketusense, tubwanya kwingidija ano madingi a mu Bible: “Endelelai kwitūkijija mityima banwe bene na bene.”—Bene Kolose 3:13.

5.   Longa’po kintu bukidibukidi. Longa bukomo bwa kulekela bukidibukidi pa kyaba kya kuloba bininge.—Bene Efisesa 4:26, 27.