Aa, umbuo wa ntanda keukonakanibwapo nansha dimo, kusōkwa na mudilo, nansha kupingakanibwa. Bible ufundija’mba Leza wāpangile ntanda mwanda wa bantu bekale’po nyeke.

•   “Boloke bakapyananga ntanda, kadi bakekalanga’po nyeke.”—Ñimbo ya Mitōto 37:29.

•   “[Leza] ushimatyije ntanda pa byalwilo byayo; keikajinapo pa kifuko kyayo nyeke ne nyekeke.”—Ñimbo ya Mitōto 104:5.

•   “Ntanda ikele’ko nyeke”—Musapudi 1:4.

•   “Mwine wapungile ntanda, Mulongi wayo weikomeje pototo, . . . kapangile’yopo bitupubitupu, ino walongele’yo amba ikalwe.”—Isaya 45:18.

 Leza kakalekapo bantu bonakanye ntanda yonso na kona luvula, na mavita, nansha mu muswelo mukwabo. Ino “[ukonakanya] boba bonakanya ntanda.” (Kusokwelwa 11:18) Le ukebonakanya namani?

 Leza ukapingakanya maludiki a bantu, mene keabwenyepo kukinga ntanda, na Bulopwe bubwaninine bwa mūlu. (Danyele 2:44; Mateo 6:9, 10) Buno Bulopwe bukaludikwa na Mwanā Leza, Yesu Kidishitu. (Isaya 9:6, 7) Paādi pano pa ntanda, Yesu wāingidije bukomo bwa mu kingelengele pa bintu bya kipangila. (Mako 4:35-41) Byadi Mulopwe wa Bulopwe bwa Leza, Yesu ukanekenya ntanda yonso nekenyē ne bintu bidi’po. Ukapangulula nansha kulumbulula būmi bwa pano pa ntanda, ne kwibulengeja bwikale na bobwa bwādi’ko mu budimi bwa Edena.—Mateo 19:28; Luka 23:43.

 Aa, kafundijangapo nankyo. Ino milangwe ya bubela itambanga ku mwivwanino mubi wa kisonekwa kya 2 Petelo 3:7, kinena’mba: “Madiulu ne ntanda bidi’ko pano’bi bibikīlwe mudilo.” Tutalei bintu bibidi bikatampe bitukwasha twivwanije nshintulwilo ya bino binenwa:

1.   Bible wingidije kishima “madiulu,” “ntanda,” ne “mudilo” mwanda wa kufunkila pa bintu bivule. Kimfwa, kisonekwa kya Ngalwilo 11:1 kinena’mba: “Ntanda yonso yādi ikidi na ludimi lumo.” Pano kishima “ntanda” kifunkila pa muzo wa muntu.

2.   Myanda idi kūlu ne kunshi kwa 2 Petelo 3:7 ilombola mushintulwila madiulu, ntanda, ne mudilo bitelelwe’mo. Vese wa 5 ne wa 6, ebikwatañanya na Dilobe dya mu mafuku a Noa. Mu kine kitatyi’kya, ntanda ya kala yāonakananibwe, ino umbuo wetu wa ntanda kewāonakanibwepo. Ino dilobe dyāonakanenye babipolapola, nansha “ntanda.” (Ngalwilo 6:11) Kadi dyāonakenye ne “madiulu”—ko kunena’mba bantu bādi babikadile bantu ba ntanda ya mu mene mafuku’a. Ebiya, bantu babi bāonakanibwa, ke umbuopo wa ntanda. Ba Noa ne kyandi kisaka bāpandile ku bonakani bwa ntanda’ya, kupwa bāikala pano pa ntanda pa kupwa kwa Dilobe.—Ngalwilo 8:15-18.

 Pamo’nka bwa mema a Dilobe, bonakani, nansha “mudilo,” utelelwe mu 2 Petelo 3:7 ukafudija ntanda ya bantu babi, ke umbuopo wa ntanda. Leza i mulaye “madiulu mapya ne ntanda mipya” mwine “mukekalanga boloke.” (2 Petelo 3:13) “Ntanda mipya” nansha muzo mupya wa muntu, ikaludikwa na “madiulu mapya,” nansha buludiki bupya—ke Bulopwe bwa Leza kadi. Mu buludiki bwa Bulopwe, ntanda ikekala paladisa ya ndoe.—Kusokwelwa 21:1-4.