LE ANO MAVESE A MU BIBLE ASHINTULULA BIKA?
Bahebelu 11:1—“Lwitabijo I Kusuminyinwa mu Kyokya Kyokulupile”
“Lwitabijo i kutengela na kikulupiji byobya bikulupilwe, i kilomboji kimweke patōka kya bintu bya bine byampikwa kumweka.”—Bahebelu 11:1, Bwalamuni bwa Ntanda Mipya.
“Lwitabijo i kusuminyinwa mu kyokya kyokulupile, kulangalanga mpika. I kukulupila bintu byampikwa kumweka’mba i byabinebine.”—Bahebelu 11:1, Myanda Miyampe.
Nshintulwilo ya Bahebelu 11:1
Uno vese uleta nshintulwilo minemine ya lwitabijo mungya Bible, kadi ulombola amba lwitabijo lulomba bivule kupita kwitabija bitupu.
“Lwitabijo i kutengela na kikulupiji byobya bikulupilwe.” Mu ludimi lubajinjibajinji lwālembelwe’mo Bahebelu 11:1, kishima kya Kingidiki kyalamwinwe bu “lwitabijo” kidi na mulangwe wa kwisumbidila ne kwikala na kikulupiji kikomo. Lwitabijo lwa uno muswelo kelwimaninepo pa byobya byotusaka amba bilongeke; i “kutengela na kikulupiji.” Kishima kya Kingidiki lwalamwinwe bu “kutengela na kikulupiji” a kibwanya ne kwalamunwa bu “mukanda wa bu mwinē kintu,” mwine wikalanga bu kyeya kikulupija bya binebine, nansha kīsumbidila yewa udi nakyo.
“Lwitabijo i . . . kilomboji kimweke patōka kya [nansha’mba, “bubinga bukulupilwa bwa,” kunshi kwa dyani] bintu bya bine byampikwa kumweka.” Lwitabijo lutambanga ku bukamoni bukulupilwa. Buno bukamoni i bukomo bininge mwanda kifikijanga muntu ku kukulupila amba kintu kampanda kidi’ko, nansha byakekimwenepo.
Ngikadilo yālembelwe’mo Bahebelu 11:1
Mukanda wa mu Bible wa Bahebelu i mukanda wālembēle mutumibwa Polo bene Kidishitu ba mu myaka katwa kabajinji bādi bashikata mu Yelusalema ne mufulamufula mwa kino kibundi. Mu kino kipindi kya mukanda, Polo wisambila’mo pa kamweno kadi mu kwikala na lwitabijo. Kimfwa, i mulembe amba: “Pampikwa lwitabijo kebibwanikapo kusangaja Leza biyampe, mwanda yewa ense umufwena ufwaninwe kwitabija’mba udi’ko ne amba upalanga mpalo boba bamukimba na mikeketo.” (Bahebelu 11:6) Pa kupwa kwa aye kulombola mushintulwila lwitabijo mu Bahebelu 11:1, Polo i mulete bimfwa bya bana-balume ne bana-bakaji ba mu Bible bālombwele ino ngikadila. Kupwa i mulombole ne mobālombwedile lwitabijo lwabo na kulonga bintu musakila Leza.—Bahebelu 11:4-38.
a Kishima kya Kingidiki kyalamwinwe pano bu “kutengela na kikulupiji” i hy·poʹsta·sis, kibwanya kushintululwa kishima pa kishima amba “kyokya kidi munshi, kyalwilo.” O mwanda mu malamuni makwabo a Bible i kyalamunwe amba “kyalwilo” nansha’mba “kyeya kya bine.”