Kupituluka mu Bijila 28:1-68

  • Madyese pa mwanda wa kikōkeji (1-14)

  • Mafingo pa mwanda wa kubulwa kikōkeji (15-68)

28  “Kadi shi binebine ukevwane diwi dya Yehova Leza obe ne kuta mutyima ku kulonga mwendele mbila yandi yonso yonkusoñanya dyalelo dino’di, bine Yehova Leza obe ukakuzunzula peulu pa mizo mikwabo yonso ya pano panshi.+  Ano madyese onso akāya podi ne kukupeta,+ mwanda ubaivwana diwi dya Yehova Leza obe:  “Ukekala mweselwe mu kibundi, kadi ukekala mweselwe mu ntanda.+  “Bobe bana*+ bakekala beselwe, ne bipa bya nshi yobe ne lutundu lwa bimunanwa byobe, bañombe bobe bana ne mikōko yobe.+  “Kilala kyobe+ kikekala kyeselwe, ne lweso lobe losambakenyanga’mo mikama.+  “Ukekala mweselwe potwela, kadi ukekala mweselwe potamba.  “Yehova ukalengeja balwana nobe bāya kulwa nobe amba banekenibwe ku meso obe.+ Bakakutamba mutamba umo, ino bakakunyemena ku mitamba isamba-ibidi mishileshile.+  Yehova ukakuletela dyese mu bibīko byobe+ ne mu mingilo yobe yonso, kadi bine ukakwesela mu ntanda ikupa Yehova Leza obe.  Yehova ukemutūla bu bantu bandi bajila,+ monka mwawemutyipīle’kyo,+ mwanda mubalama nyeke mbila ya Yehova Leza wenu ne kunanga mu mashinda andi. 10  Bantu bonso ba pano panshi bakamona’mba dijina dya Yehova dyaityilwe pomudi,+ kadi bakemutyina.+ 11  “Yehova ukavudija bobe bana bininge ne bimunanwa ne bipa bya nshi+ mu ntanda yatyipile Yehova kudi bakulutuba bobe kukupa’yo.+ 12  Yehova ukakushitwila bibīko byandi biyampe, madiulu, ne kupa ntanda yobe mvula pa kitatyi kyandi+ ne kwesela byonso byolonga. Ukapujanga mizo mivule, ino abe kukapulapo.+ 13  Yehova ukakwalamuna kodi mutwe, ke bu mukilapo; kadi ukekala pangala,+ ke munshipo, shi ukōkele nyeke mbila ya Yehova Leza obe yonkusoñanya dyalelo dino’di kulama ne kulonga’yo. 14  Kufwaninwepo kusāsuka binenwa byonso byonkusoñanya dyalelo dino’di, ku lundyo nansha ku lunkuso,+ koenda kukalonda baleza bakwabo kukebengidila.+ 15  “Ino shi kukevwenepo diwi dya Yehova Leza obe ne kuta mutyima ku kulonga mwendele mbila yandi yonso ne bitungo byandi byonkusoñanya dyalelo dino’di, ano mafingo onso akāya podi ne kukupeta:+ 16  “Ukekala mufingwe mu kibundi, kadi ukekala mufingwe mu ntanda.+ 17  “Kilala kyobe+ kikekala kifingwe, ne lweso lobe losambakenyanga’mo mikama.+ 18  “Bobe bana*+ bakekala bafingwe, ne bipa bya nshi yobe ne bañombe bobe bana ne mikōko yobe.+ 19  “Ukekala mufingwe potwela, kadi ukekala mufingwe potamba. 20  “Yehova ukakutumina mafingo, kavutakanya ne mfuto mu mingilo yobe yonso kufika ne byofwa ne konakanibwa bukidibukidi, mwanda wa bilongwa byobe bibi ne kungela kowaungela.+ 21  Yehova ukalengeja misongo ikulamate kufika ne byakukuba mu ntanda yoenda kukayata ke yobe.+ 22  Yehova ukakukupila na kikofolo kya mushinga, kukabwa ngitu bininge,+ kuyula, kyanga kikatampe, kipete,+ kyanga kyūmija bidibwa, ne mūndila;+ kadi bikakulondalonda kufika ne byofwa. 23  Madiulu adi peulu pa mutwe obe akekala mukuba, kadi nshi idi munshi mobe ikekala kyuma.+ 24  Yehova ukalamuna mvula wa mu ntanda yobe ke musenga ne luvumbi bikakunokela tamba mūlu kufika ne byofwa. 25  Yehova ukalengeja unekenibwe ku meso a balwana nobe.+ Ukebatamba mutamba umo, ino ukebanyemena ku mitamba isamba-ibidi mishileshile; ukekala kodi kintu kya nzuba ku malopwe onso a pano panshi.+ 26  Ngitu yenu mifwe ikekala ke bidibwa bya byoni byonso bya mūlu ne banyema ba pa nshi, kwampikwa muntu nansha umo wa kwibazakaja’mba banyeme.+ 27  “Yehova ukakukupila na bipote bya mu Edipito, nzadi, mpele, ne bilonda bya pa lukoba, byokubwanyapo kukoma. 28  Yehova ukakubeleka bulubi ne kukwela kafi+ ne kavutakanya.* 29  Ukafufukuta dyuba mu mitwe, enka mufufukutyilanga mpofu mu mfindi,+ kadi bintu byonso byolonga kebikendekapo; ukadimbwa kyaba ne kyaba ne kunyoñomonwa byodi nabyo, kwampikwa muntu wa kukupandija.+ 30  Ukakwatyila mwana-mukaji, ino muntu ungi ukalāla nandi ku bukomo. Ukōbaka njibo, ino kukekala’mopo.+ Ukadima budimi bwa mañanza, ino kukashilulapo kwingidija’bo.+ 31  Ñombe obe ukepaibwa ku meso obe, ino kukadi’kopo nansha kamo. Mpunda obe ukebwa abe umwene, ino kakajokelapo kodi. Mikōko yobe ikapebwa balwana nobe, ino kukekalapo na umpandiji. 32  Bobe bana bana-balume ne bana-bakaji bakapebwa bantu bangi+ abe utala, kadi ukebabilanga bininge mafuku onso, ino makasa obe keakekalapo na bukomo. 33  Bipa bya nshi yobe ne byangulwa byobe byonso bikadibwa na bantu bokuyukilepo,+ kadi bakakudimba mafuku onso ne kukusonsakanya. 34  Byokamona na meso obe bikakubeleka bulubi. 35  “Yehova ukakukupila mu manwi obe ne mu maulu obe na bipote bisansa kadi kebipu, tamba ku kinyantyilo kyobe kutūla ne ku nsongo ya mutwe obe. 36  Yehova ukakupangila abe ne mulopwe owitūdīle abe mwine ku muzo okwadipo uyukile+ abe ne bakulutuba bobe, kadi kwine’kwa ukengidila’ko baleza bakwabo, baleza ba mityi ne ba mabwe.+ 37  Kadi ukekala kodi kintu kya nzuba ne kya kuzobejibwa,* ne kya kufutululwa mu bantu bonso mwimupangila Yehova.+ 38  “Ukasela nkunwa mingi mu budimi, ino ukakongakanya mityetye,+ mwanda njie ikadya’yo. 39  Ukadima ne kukuna madimi a mañanza, ino kukatomepo vinyu nansha kukongakanya’ko kintu,+ mwanda myungwila ikeadya. 40  Ukekala na impafu mu ntanda yobe, ino kukeshingapo māni, mwanda mpafu yobe ikakūkuka. 41  Ukabutula bana bana-balume ne bana-bakaji, ino kebakekalapo bobe nyeke, mwanda bakaselwa bu misungi.+ 42  Bīshi byenda kitānda* bikandabila ku mityi yobe yonso ne ku bipa bya nshi yobe. 43  Mweni wa kibundi udi mu bukata mwenu ukakanda’nka kukanda pangala pobe bininge, ino abe ukatūka’nka kutūka bininge. 44  Aye ukakwapuja, ino abe kukamwapujapo.+ Aye ukekala mutwe, ino abe ukekala mukila.+ 45  “Ano mafingo onso+ akāya binebine podi ne kukulondalonda ne kukupeta kufika ne byofwa,+ mwanda kwaivwenepo diwi dya Yehova Leza obe ne kulama mbila yandi ne bitungo byandi byaakusoñenye.+ 46  Kadi akekala podi nyeke ne pa lutundu lobe bu kiyukeno ne kilomboji kya lonso,+ 47  mwanda kwaingidilepo Yehova Leza obe na nsangaji ne kusepelela kwa mutyima powadi na bino bintu byonso bivule.+ 48  Yehova ukatuma balwana nobe kulwa nobe, kadi ukebengidila+ abe papo na nzala+ ne kyumwa ne mutaka ne kubulwa bintu byonso. Ukakuvwika lupungu lwa kyuma mu nshingo yobe kufika ne byakutukija fututu. 49  “Yehova ukatuma muzo wa kulampe+ kulwa nobe, wa ku mfulo ya ntanda; ukakufyutukila pamo bwa mukebo,+ muzo wisamba ludimi lokukevwanapo,+ 50  muzo umweka bu mukalabale bya malwa keukalēmekapo mukulumpe nansha kukwatyilwa mwanuke lusa.+ 51  Bakadya lutundu lwa bimunanwa byobe ne bipa bya nshi yobe kufika ne byofwa. Kebakakushilapo museke nansha umo, nansha vinyu mipya nansha māni, nansha bañombe nansha mikōko kufika ne byobakonakanya.+ 52  Bakakutēkela kasāla, ne kukushityila mu bibundi* byobe byonso konsokonso mu ntanda yobe kufika ne bipona mumbu yobe milamila kadi mikomejibwe yowikulupile. Bine, bakakutēkela kasāla mu bibundi byobe byonso konsokonso mu ntanda ikupele Yehova Leza obe.+ 53  Penepa ukadya bobe bana,* mwita wa bobe bana bana-balume ne bana-bakaji+ bakupele Yehova Leza obe, mwanda wa kasāla kakomo ne byamalwa bikuletela walwana nobe. 54  “Enka ne mwana-mulume mutūkanye bininge kadi wa kinyenye mu bukata mwenu kakevwaninapo mwanabo lusa nansha wandi mukaji wasenswe nansha bandi bana bana-balume bashele’ko, 55  kakebabila’kopo mwita wa bandi bana bana-balume bakadya, mwanda kadipo na kintu kikwabo pa mwanda wa kasāla kakomo ne byamalwa bileta walwana nobe mu bibundi byobe.+ 56  Ne mwana-mukaji mutūkanye kadi wa kinyenye mu bukata mwenu, yewa kalañangapo nansha kutyampa kinyantyilo kyandi pa nshi mwanda i mutūkanye bininge,+ kakevwaninapo wandi mulume wasenswe lusa nansha wandi mwana mwana-mulume nansha mwana-mukaji, 57  enka ne kizami kimutamba mu maulu andi ne bana babutula, mwanda ukebidīla kufula pa mwanda wa kasāla kakomo ne byamalwa bileta walwana nobe mu bibundi byobe. 58  “Shi kukalaminepo senene binenwa byonso bya bino Bijila bisonekelwe mu uno mukanda,+ kadi kutyininepo dino dijina dya ntumbo kadi dilenga nzuba,+ dijina dya Yehova+ Leza obe, 59  nankyo Yehova ukakuletela bipupo bikomo, abe ne lutundu lobe, bipupo+ bikatampe kadi bya endaenda, ne misongo mibimibi kadi ya endaenda. 60  Ukakujokejeja misongo yonso ya mu Edipito yowadi utyina, nayo ikakulamata binebine. 61  Ne kadi, Yehova ukakuletela enka ne misongo yonso nansha kipupo kekisonekelwepo mu mukanda wa bino Bijila kufika ne byofwa. 62  Nansha byomwevudija bwa ñenyenye ya mūlu,+ mukashala’tu batyetye kete,+ mwanda kwaivwenepo diwi dya Yehova Leza obe. 63  “Enka mwadi muloelelwe Yehova kwimwikadija biyampe ne kwimuvudija, mo monka mukaloelelwa Yehova kwimonakanya ne kwimutukija fututu; kadi mukatalulwa mu ntanda yomukayata ke yenu. 64  “Yehova ukemupalakanya mu mizo yonso, tamba ku mfulo imo ya ntanda kutūla ne ku mfulo mikwabo ya ntanda,+ kadi kwine’kwa ukengidila’ko baleza ba mityi ne ba mabwe, bokwadipo uyukile abewa ne bakulutuba bobe.+ 65  Kukekalapo na ndoe mu bukata mwa ino mizo+ nansha kifuko kya kukōkolokwa kinyantyilo kyobe. Ino, Yehova ukakupa’ko mutyima uzumbazumba+ ne meso a buzoze ne kutyumukwa mutyima.*+ 66  Būmi bobe bukekala mu kyaka kikatampe, kadi ukevwana moyo bufuku ne dyuba; kukayukapo shi ukekala mūmi. 67  Lubanga ukanena’mba, ‘Shi kyadi’tu kyolwa!’ kadi kyolwa nakyo ukanena’mba, ‘Shi lwadi’tu lubanga!’ mwanda wa moyo okevwana mu mutyima obe ne mwanda wa byobya bikamona meso obe. 68  Kadi bine Yehova ukakujokeja ku Edipito lwa masua a lui, mu dishinda dyonakulombwele amba, ‘Kukamone’dyopo monka,’ kwine’kwa mukepoteja banwe bene ku balwana nenu bu bapika bana-balume ne bapika bana-bakaji, ino kekukekalapo wa kwimupota.”

Kunshi kwa Dyani

Kishima pa kishima i, “Kipa kya ndá yobe.”
Kishima pa kishima i, “Kipa kya ndá yobe.”
Nansha’mba “kubezemukwa mutyima.”
Kishima pa kishima i, “lukindi.”
Nansha’mba “Bīshi bitenda.”
Kishima pa kishima i, “bibelo.”
Kishima pa kishima i, “kipa kya ndá yobe.”
Nansha’mba “ne kutyumukwa mutyima kwa muya.”