Kuzumbija mutyima bininge kubwanya kukubeleka ku ngitu ne mu ñeni. Kubwanya kukuletela makambakano makatampe kutabuka ne makambakano owadi uzumbijija mutyima.

•  Tyepeja’ko myanda mibi yotala, yoivwana ne yotanga. Kusakilwapo kuyuka kanda ne kanda pa bibi bilongeka. Shi utala, utanga ne kwivwana myanda mivule mibi, ukevwana moyo bininge ne kubulwa lukulupilo.

   Musoñanya wa mu Bible: “Mushipiditu muvingakane utyepejanga bukomo bwa muntu.”—Nkindi 17:22.

   “I bipēla kwikala na kibidiji kya kutala pa Entelenete myanda miyampe ne mibi, inoko kino i kibidiji kibi. Shi natyepeja’ko myanda ya kutala, nkizumbijangapo mutyima bininge.”—John

   Languluka’po: Le usakilwa bine kuyuka mapya a panopano?

•  Lēmeka bibidiji byobe. Longa bukomo bwa kubūka, kudya byakudya, kwingila mingilo ya njibo, kadi kalāle’nka nsá yolālanga. Shi witūdele’ko mpangiko ya kulonga bintu, ukeivwana biyampe kadi ikakukwasha uleke kuzumbija mutyima bininge.

   Musoñanya wa mu Bible: “Mpango ya muntu wa kininga bine ikendeka.”—Nkindi 21:5.

   “Pashilwile kipupo kya COVID-19, nasūdile sūlē bibidiji byami, nkepityija bitatyi bivule mu kwipwija mukose. Byonadi nsaka kwingidija kitatyi kyami biyampe, netūdila’ko mpangiko ya kulonga bintu byonadi mfwaninwe kulonga difuku ne difuku.”—Joseph.

   Languluka’po: Lelo udi na kibidiji kikukwasha umone amba ubalonga byowadi ufwaninwe kulonga ku mfulo kwa difuku dyonso?

•  Tá mutyima ku bintu biyampe. Shi ulangulukila bininge pa byowadi ufwaninwe kulonga pa kala nansha pa bintu bibi bibwanya kulongeka kumeso, ukazumbija mutyima bininge. Ino langulukila pa bintu bibidi nansha bisatu byobwanya kufwijija’ko.

   Musoñanya wa mu Bible: “Ikalai na mutyima wa kufwija’ko.”—Bene Kolose 3:15.

   Kutanga Bible kunkwashanga ndeke kudinga mu ñeni myanda mibi, ino nte mutyima ku bintu biyampe. Kino kibwanya padi kumonwa bu kintu kityetye, ino kunkwashanga!”—Lisa.

   Languluka’po: Le divule dine ulangulukilanga pa bintu bibi byakufikīle mu būmi, wailwa kulangulukila pa biyampe?

•  Langulukila pa bakwenu. Pa kyaba kya kwitolwela—kintu kipēlanga kulonga shi tuzumbija mutyima bininge—langulukila pa muswelo obwanya kukwasha boba basakilwa bukwashi.

   Musoñanya wa mu Bible: “Kemwakitai mutyima enka ku tumweno twa banwe bene, ino i ne ku tumweno twa bakwenu.”—Bene Fidipai 2:4.

   “Kulongela bakwetu bintu kunsangajanga. Noñanga kintu kampanda kikebakwasha beivwane biyampe, ebiya natyepeja’ko ne kuzumbija mutyima. Na bubine nkishalangapo na kitatyi kya kuzumbija mutyima.”—Maria.

   Languluka’po: Le mu bantu boyukile, i ani usakilwa’mo bukwashi bininge, ne i bika byobwanya kulonga mwanda wa kumukwasha?

•  Ikala nyeka na bukomo buyampe bwa ngitu. Witamune bidyoma ne kukōkolokwa. Dyá byakudya bya bumeni. Kuta mutyima ku bukomo bobe bwa ngitu, kubwanya kulumbulula muswelo omona būmi ne kukukwasha uleke kuzumbija mutyima.

   Musoñanya wa mu Bible: “Kwitamuna bidyoma kudi na kamweno.”—1 Temote 4:8, kunshi kwa dyani.

   “Ami ne wami mwana ketubwanyapo kwitamuna bidyoma panja motusakila, o mwanda tudi na kibidiji kwa kwitamwina’byo mu njibo. Kulonga namino i kwitukwashe twikale na nsangaji kadi twikale biyampe ne kwitūkijija mutyima.”—Catherine

   Languluka’po: Le usakilwa kulumbulula mudīlo obe ne kwitamuna bidyoma bininge mwanda wa wikale na bukomo buyampe bwa ngitu?

 Kutentekela pa kwingidija ano madingi mwanda wa kutyepeja’ko kuzumbija mutyima, bantu bavule bamwenine mu kwifunda milao ikulupilwa ya mu Bible itala būmi bulumbuluke bwa kumeso. Tala kishinte kinena’mba, “Le I Bika Bikalonga Bulopwe bwa Leza?”