1, 2. Mwanda waka shabana wa buswe wasangala pa kumona wandi mwana umukōkele, ne mwiivwanino wandi ulombola namani mwiivwaninanga Yehova?

SHABANA watale pa dididisha, wamone wandi mwana ukaya na bakwabo. Futu yobata ibatantukila mu dishinda. Mwana mutyima ubamuyokeyoke kukeiboya. Mulunda nandi wamusoñanya kwenda kukeiboya mu dishinda, ino mwana wapuka mutwe. Kanena’mba: “Tata umpelejanga kwenda’mo.” Shabana wamungamunga.

² Mwanda waka shabana wasangala? Mwanda i mufundije wandi mwana kuleka kutambila mu dishinda kasuku. Byakōkela mwana—nansha byakayukilepo amba shandi umumwene—shandi wayuka amba wandi mwana wefunde kukōkela ne kumwena’mo bulami. Uno shabana weivwana pamo na mwiivwaninanga Yehova, Tata wetu udi mūlu. Leza uyukile amba shi tusaka kulama kikōkeji ne kukamona būmi bwaetulaile, tufwaninwe kwifunda kumukulupila ne kumukōkela. (Nkindi 3:5, 6) Pa kino, wētutumine mufundiji muyampe kutabuka bafundiji bonso.

3, 4. Le i muswelo’ka ‘wāfundile Yesu kikōkeji,’ ne “kufikijibwa pa bubwaninine”? Leta kimfwa.

³ Bible unena kintu kisangaja kitala padi Yesu, amba: “Nansha wadi bu-Mwana walombwelwe ñeni ya kikōkeji monka mu byobya byamalwa byāmwene; ino pa kufikijibwa pa bubwaninine wālamukile ke mwine wa lupandilo lwa nyeke lwa bonso bakumukōkela.” (Bahebelu 5:8, 9) Uno Mwana wādi’ko kala myaka na myaka momwa mūlu. Wāmwene Satana ne bamwikeulu bantomboki babulwa kikōkeji, ino uno Mwana umbedi aye kēlungilepo kobadi. Unena mungya bupolofeto bwa ku bukomo bwa mushipiditu amba: “Nkyatombokelepo.” (Isaya 50:5) Penepa, binenwa bya amba “walombwelwe  ñeni ya kikōkeji” bitala namani uno Mwana wakōkele umbyonso? Le kino kipangwa kibwaninine ‘kyafikijibwe pa bubwaninine’ namani?

⁴ Ivwana bidi kino kimfwa. Sola udi na kipete kya kilonda. Ino nansha byokekyatompelwe mu bulwi, i kipungwe senene ne kufulwa biyampe. Inoko, ukashinta’kyo na kipete kya kilonda kikomo, kyuma kitomeje. Kino kipete ke kingidijibwe kala mu bulwi. Mwene kuno kushinta i kuyampe? Mo monka ne kikōkeji kya Yesu kyaādi nakyo kumeso kwa kwiya pano panshi kyādi kituntulu. Ino pa kupwa kulāla myaka pano panshi, kikōkeji kyandi kyāikele kishile mu buya. Pano ke kitompibwe, kibaninge, pa kupwa kupita mu byamalwa kebyadipo byakumutana momwa mūlu.

5. I kika kyālengeje kikōkeji kya Yesu kikale kya kamweno, ne i bika byotusa kubandaula mu uno shapita?

⁵ Kikōkeji kyādi kya kamweno mu mwingilo wāidile Yesu pano pa ntanda. Yesu byādi “Adama wēfulako,” wāile pano panshi kulonga byākomenwe mbutwile wetu kulonga—kulama kikōkeji kudi Yehova Leza, nansha ke mu matompo. (1 Kodinda 15:45) Inoko kikōkeji kya Yesu kekyādipo kya kajilwilo bitupu. Yesu wādi mukōkele na ñeni, mutyima, ne muya wandi onso. Kadi wākōkele na nsangaji. Kulonga kiswa-mutyima kya Shandi kwādi na mvubu mikatampe kwadi kupita’nka ne kudya kwine! (Yoano 4:34) Le i bika biketukwasha twiule kikōkeji kya Yesu? Tubandaulei bidi kine kyādi kimutonona akōkele. Kwikala na uno mutyima kuketukwasha tukomene matompo ne kuvuija kiswa-mutyima kya Leza. Ebiya kupwa tukamona mpalo imwenwa mu kwikala na kikōkeji pamo bwa kya Kidishitu.

6, 7. Lelo i bintu’ka bimobimo byātonwene Yesu akōkele?

⁶ Kikōkeji kya Yesu kyādi kisuluka ku ngikadila ya mutyima wandi. Monka motwefundile’kyo mu Shapita 3, Kidishitu wādi mwityepeje. Kibengo kya kwitatula kilengejanga bantu bafutulule kikōkeji, ino kwityepeja ako kwitukwashanga  tukōkele Yehova ne mutyima tō. (Divilu 5:1, 2; 1 Petelo 5:5, 6) Kadi, kikōkeji kya Yesu kyāmwekēle ku bintu byaādi uswele ne byaādi ushikilwe.

⁷ Kupityididila, Yesu wādi uswele Yehova, Shandi wa mūlu. Buno buswe bo bukesambilwa’po bininge mu Shapita 13. Buno buswe bwālengeje Yesu akamwe Leza. Byaādi uswele Yehova nakampata, ne kumulēmeka pakatampe pene, o mwanda wādi utyina kufityija Shandi mutyima. Kwakamwa Leza ko kwālengeje milombelo ya Yesu imvwanibwe. (Bahebelu 5:7) Kwakamwa Yehova nako i kayukeno kayukilwa’po buludiki bwa Yesu, Meshiasa Mulopwe.—Isaya 11:3.

8, 9. Monka mokyālailwe mu bupolofeto, Yesu wādi umona byoloke ne bibi namani, ne byāmwekele namani?

⁸ Kuswa Yehova kulomba ne kushikwa byashikilwe. Tala kimfwa bupolofeto bwisambila padi Meshiasa Mulopwe, amba: “Ubasanswa boloke, ubashikwe bubi, e po pākushingile  Leza, Leza obe, māni a tusepo utabukile bakwenu.” (Mitōto 45:7) ‘Bakwabo’ ne Yesu bano i balopwe bakwabo ba ku musuku wa Mulopwe Davida. Yesu i mwibatabuke bonsololo mu tusepo, mu nsangaji mikatampe, pa kushingwa’ye māni. Mwanda waka? Mwanda mpalo yandi i mikatampe kutabuka yabo, ke-buntu bulopwe bwandi bukamwenwa’mo ne pa mfulo. I mupebwe mpalo mwanda kusanswa kwaāsenswe boloke ne kushikwa bibi kwāmutonwene akōkele Leza mu byonso.

⁹ Lelo Yesu wālombwele namani muswelo wa wādi umona byoloke ne bibi? Kimfwa, pākōkele balondi bandi pāebatumine mu mwingilo wa busapudi ne kumona bamona biya, Yesu wālongele’po namani? Wātōkelwe mpata. (Luka 10:1, 17, 21) Ne bantu ba mu Yelusalema pobādi babulwa kyaba ne kyaba kukōkela, bapela kwitaba ku bukomo bwaādi ulonga, le Yesu wālongele namani? Wādidile pangala pa butomboki bwa kino kibundi. (Luka 19:41, 42) Bine, Yesu wādi utenekwa bininge na mwiendelejo muyampe ne mubi mwine.

10. Le i mutyima wa muswelo’ka otufwaninwe kutamija pa mwanda utala byoloke ne bibi, ne i bika biketukwasha?

¹⁰ Kulangulukila pa mutyima wa Yesu kuketukwasha tubandaule bine bitutonona tukōkele Yehova. Nansha byotudi bakubulwa kubwaninina, tukokeja kutamija mutyima wa kusanswa bilongwa biyampe ne wa kushikwa mwiendelejo mubi. Pa kino tusakilwa kulomba Yehova, etukwashe tutamije mutyima pamo na wandi ne wa wandi Mwana. (Mitōto 51:10) Kadi kyaba kimo kyonka, tufwaninwe kwepuka bintu bibwanya kōna uno mutyima. Kutonga na katentekeji kwipwija mukose kwetu ne balunda netu i kwa kamweno. (Nkindi 13:20; Fidipai 4:8) Shi tutamije mutyima pamo na wa Kidishitu, nabya kikōkeji kyetu kekikekalapo kya kajilwilo, mhm. Tukalonga byoloke mwanda twibiswele. Kadi tukepuka bibi, ke pa mwandapo wa kutyina kumonwa, ino i mwanda tushikilwe’byo.

11, 12. (a) Le i bika byātene Yesu ku ngalwilo kwa mwingilo wandi? (b) Lelo dibajinji Satana wātompele Yesu namani, kadi wāingidije bunwanwa’ka?

¹¹ Yesu wātompelwe ku ngalwilo kwa mwingilo wandi pangala pa kushikwa bibi. Kinondanonda na kubatyijibwa kwandi, wālēle mafuku 40 mu ntanda mutuputupu pambulwa kudya kantu. Ku mfulo kwa kino kitatyi, Satana wāile kumutompa. Tala’po bunwanwa bwa Dyabola.—Mateo 4:1-11.

¹² Dibajinji Satana wānene amba: “Shi udi Mwana Leza unene ao mabwe ālamuke ke mikate.” (Mateo 4:3) Lelo wāivwene bika pa kupwa kupityija mafuku mavule kudya mpika? Bible ulombola patōkelela amba: “Kaikele’nka ne nzala.” (Mateo 4:2) Nanshi Satana wātwelele enka pa mutyima wa kipangila wa kusaka kudya, o mwanda wāilaije bidi nzala ityumune Yesu mu bidyoma. Teja’po bidi kipuni kya Satana pa kunena’mba: “Shi udi Mwana Leza.” Satana wādi uyukile amba Yesu i “umbedi wa byonso byakupangibwa.” (Kolose 1:15) Ino Yesu kālekelepo Satana amutonwene mu kubulwa kikōkeji. Yesu wāyukile amba Leza kāsakilepo engidije bukomo bwamupele mwanda wa kwisangaja aye mwine. O mwanda wāpelele kulonga’byo, wālombola amba ulamete na kikōkeji kudi Yehova wa kumukwatakanya ne kumuludika.—Mateo 4:4.

13-15. (a) Le i ditompo’ka dya bubidi ne dya busatu dyātompelwe Yesu, ne Yesu wālongele’po namani? (b) Tuyukile namani amba Yesu kābudilwepo kutadija pa mwanda wa Satana?

¹³ Mu ditompo dya bubidi, Satana wātwele Yesu pa musaka wa tempelo. Satana wānyengakanya Kinenwa kya Leza na budyumuku, wātompa Yesu amba emwekeje na kwiela panshi munshi mwanda wa bamwikeulu bamukobole. Shi kibumbo kyādi mu tempelo kyādi kya kumona kino kingelengele, le kudi wādi wa kusomonwa kupatana amba Yesu i Meshiasa wālailwe? Nansha shi kibumbo kyādi kya kwitabija Yesu amba i Meshiasa pa kino kilongwa, mwene Yesu wādi wa kwepuka makambakano ne bikoleja? Padi. Ino Yesu  wāyukile amba Yehova usakanga Meshiasa avuije mwingilo wandi na kwityepeja, ke na kuningilapo bantu bamwitabije kupityila ku kwimwekeja kutyikukwa. (Isaya 42:1, 2) Pano napo, Yesu wāpelele kubulwa kikōkeji kudi Yehova. Ntumbo keyamukubwilepo mutyima.

¹⁴ Penepa, kwabila bulopwe nako? Mu ditompo dya busatu, Satana wādi wa kupa Yesu malopwe onso a pano pa ntanda shi wafukete kumutōta. Le wālangulukile bininge pa byāmulombwele Satana? Wātentulwile amba: “Funduka papo abe Satana”! Kadi wābweja’ko amba: “Ke-kintu kisonekelwe’mba: Ukafukatyila kutōta’nka Yehova Leza obe. E yenka ōkēngidila mīngilo.” (Mateo 4:10) Kekwādipo kintu nansha kimo kyādi kibwanya kongola Yesu atōte leza mukwabo. Nansha bulopwe, nansha lupusa mu ino ntanda, kebyādipo bya kumukoka abulwe kikōkeji.

¹⁵ Lelo Satana wālekele’byo? Yesu pa kumupanga, wāfunduka. Inoko, Evanjile ya Luka inena’mba Dyabola “wamulekele kitatyi.” (Luka 4:13) Na bubine, Satana wādi wa kumona mikenga mikwabo ya kutompa ne kongola Yesu, kutūla’nka ne ku mfulo. Bible witulombola amba Yesu “wadi utompibwa kala monsomonso.” (Bahebelu 4:15) Shi ke pano, Yesu kābudilwepo kutadija, netu mo monka.

16. Lelo Satana utompanga bengidi ba Leza dyalelo namani, ne tukokeja kwepa bukomo bwandi muswelo’ka?

¹⁶ Satana ukyendelela kutompa bengidi ba Leza dyalelo. I kya bulanda, kubulwa kubwaninina kwetu kwitulengejanga divule twikale kikwatwa kyandi kipēla. Satana wingidijanga na bunwanwa mwino, mitatulo, ne kwabila lupusa. Satana pa kwingidija mutyima wa kusanswa bupeta, ubwanya kukongela byonso bino kya pamo! Nanshi i kipite buya, kyaba kimo, kwibandaula bya binebine. I biyampe kulangulukila pa binenwa bidi mu 1 Yoano 2:15-17. Potulangulukila’po, tufwaninwe kwiipangula shi bilokoloko bya ngitu bya ino ngikadilo ya bintu, kwabila bituntwa, ne mutyima wa kutulumuna bakwetu, ke bishilule bityebitye kōna buswe botuswele Tata wetu wa mūlu. Tufwaninwe kuvuluka amba  ino ntanda ipitanga, monka mupityila Satana, mulopwe wayo. Twepukei nanshi bunwanwa bonso bulonga Dyabola bwa kwitukokela ku bubi! Tulondei Mfumwetu, ke-muntu aye “kalongelepo bubi.”—1 Petelo 2:22, BB.

17. Le Yesu wādi umwene namani kukōkela Shandi, ino bamo bakokeja kupatana namani?

¹⁷ Kikōkeji kilomba bivule, ke enkapo kwijiba ku bibi kete; Kidishitu wāvuije na kininga musoñanya onso wa Shandi. Wānenene amba: “Noñanga byonka bya kumutōkeja ku mutyima wandi mafuku onso.” (Yoano 8:29) Kino kikōkeji kyāletele Yesu nsangaji keineneka. Eyo, bamo bakapatanya amba kukōkela kekwadipo kukomo kudi Yesu. Babwanya kulanga amba wādi unenwe enka kukōkela Yehova kete, mwine mubwaninine, ino batwe papo tufwaninwe kukōkela bantu bakubulwa kubwaninina badi peulu petu. Ino na bubine, Yesu nandi wākōkele bantu bakubulwa kubwaninina bādi peulu pandi.

18. Yesu paādi nkasampe, le i kimfwa’ka kya kukōkela kyaāshile?

¹⁸ Yesu paādi utama, wādi munshi mwa lupusa lwa bambutwile bandi bakubulwa kubwaninina, ba Yosefa ne Madia. Padi, kwishila na bana bakwabo, wādi ukokeja kumona bilubo bya bambutwile bandi. Lelo wātombokele, wāpela kulama kifuko kimupele Leza mu kisaka, kaebaludika mwa kwendejeja’kyo? Ivwana munenena Luka 2:51 pādi Yesu na myaka 12, amba: “Wadi wibakōkelela.” Yesu pa kukōkela namino, wāshile kimfwa kilumbuluke ku bankasampe Bene Kidishitu beelela’ko kukōkela bambutwile babo ne kwibalēmeka mobifwaninwe.—Efisesa 6:1, 2.

19, 20. (a) Yesu wātenwe na makambakano’ka a pa bula pa kukōkela bantu bakubulwa kubwaninina? (b) Mwanda waka Bene Kidishitu ba bine dyalelo bafwaninwe kukōkela boba bebalelele mu kipwilo?

¹⁹ Pa mwanda utala kukōkela bantu bakubulwa kubwaninina, byādi bikomo kudi Yesu kupita’ko na mobikadile ku Bene Kidishitu ba bine dyalelo. Tala’tu bidi kitatyi kikomo kyaādi’mo. Ngikadilo ya bipwilo bya Bayuda, tempelo ya mu  Yelusalema, ne bupidishitu bwayo, byādi bitabijibwe na Yehova tamba kala, ino pano byādi bya kufundulwa ne kupingakanibwa na mpangiko ya kipwilo kya Bwine Kidishitu. (Mateo 23:33-38) Mu kine kitatyi’kyo, bendeji ba bipwilo bādi bafundija bya bubela byobāselele ku filozofi ya Bangidiki. Mu tempelo namo mwādi muyudile bilongwa bibi byāfikije ne Yesu kwiitela bu “muta wa bakabwalāla.” (Mako 11:17) Lelo wālekele kwenda ku tempelo ne ku mashinakoka? Mhm! Yehova wādi ukingidija yoya mpangiko. Yesu wādi wenda na kikōkeji ku masobo a ku tempelo, wenda ne mu mashinakoka kutūla’nka ne byāshintyile Leza mpangiko’ya.—Luka 4:16; Yoano 5:1.

²⁰ Shi Yesu wāendelele na kukōkela mu ngikadilo’ya, lelo batwe Bene Kidishitu ke pepi, tubulwe’po kukōkela dyalelo! Ke-twi-bantu tudi mu kitatyi kishile na kyokya, mutōtelo wa bine i mujokejibwe tamba kala. Leza i mwitukulupije amba kakalekapo Satana asubije bantu bandi bajokejibwe. (Isaya 2:1, 2; 54:17) Shako, mu kipwilo kya Bwine Kidishitu mutanwanga bubi ne kubulwa kubwaninina. Ino le bukōkekōke bwa bakwetu ko kabepelo ka kuleka kukōkela Yehova, padi na kuleka kupwila ne kutopekatopeka bakulumpe? Leka, leka, leka! Ino pa kyaba kya kino, tukwatakanya boba  betulelele mu kipwilo. Na kikōkeji kyonso, tukatanwa ku kupwila ne ku kubungakana, kadi tukalonda madingi a mu Bisonekwa otupebwa’ko.—Bahebelu 10:24, 25; 13:17.

21. Lelo Yesu wādi ulonga namani shi bantu ke bamutonona aleke kukōkela Leza, ne i mwitushile kimfwa’ka?

²¹ Yesu kālekelepo bantu, enka ne balunda nandi bene, bamukankaje kukōkela Yehova. kimfwa, mutumibwa Petelo, wātompele kudingila Mfumwandi amba kafwaninwepo kususuka ne kufwa. Yesu wāpela na kusumininwa konso mulangwe muyampe wa Petelo ao’ko mufwe wa amba Yesu efwile’ko lusa. (Mateo 16:21-23) Dyalelo, balondi ba Yesu balwibwanga divule na babutule babo bebasakila biyampe, inoko bebatonona baleke kukōkela bijila ne misoñanya ya Leza. Pamo bwa balondi ba Yesu ba mu myaka katwa kabajinji, kyetu’tu “tukōkele kudi Leza, bantu munyuma.”—Bilongwa 5:29.

22. Yesu wālondololwele kipangujo’ka, ne muswelo’ka?

²² Yesu paādi kadi pabwipi na kufwa, kikōkeji kyandi kyātompelwe ne pa mfulo. Mu bufuku bwamalwa’bwa, “walombwelwe ñeni ya kikōkeji” mu buluji bwinebwine. Wālongele kiswa-mutyima kya Shandi, ke kya aye mwinepo, mhm. (Luka 22:42) Mu uno muswelo wālombola bululame mu muswelo mubwaninine. (1 Temote 3:16) Wāleta kilondololwa ku kipangujo kya tamba kala, amba: Le muntu mubwaninine ukokeja kukōkela Yehova ne mu matompo? Adama wākankelwe, Eva nandi monka na monka. Penepa Yesu ko kwiya, wāikala’ko, wafwa, ne kuleta kilondololwa kifike’po. Kipangwa kipityile byonso bipangile Yehova kyāletele kilondololwa kekipatanibwapo. Wākōkele ne pobyādi bikomo mpata.

23-25. (a) Lelo kikōkeji kikwatañene namani na bululame? Leta kimfwa. (b) Le i mwanda’ka otukesambila’po mu shapita ulonda’ko?

²³ Bululame, lulamato lwa kwipāna kudi Yehova na mutyima  onso, bumwekanga mu kukōkela. Yesu byaākōkele, wālamine bululame bwandi kadi bantu bonso nabo bamwena’mo. (Loma 5:19) Yehova wāpadile Yesu mpalo mivule. Shi tukōkele Kidishitu Mfumwetu, nankyo Yehova uketupala netu mpalo. Kukōkela Kidishitu kutwala ku “lupandilo lwa nyeke.”—Bahebelu 5:9.

²⁴ Pakwabo kadi, bululame abo bwine i mpalo. Nkindi 10:9 (BB) inena’mba: “Muntu mululame wenda pampikwa kyaka.” Shi bululame budingakanibwe na njibo mikatampe miyengwe na bidiki bilumbuluke, nabya kilongwa kyonso kya kukōkela kikokeja kudingakanibwa na kidiki kimo ne kimo. Kidiki kimo kekidipo na mvubu, ino pokiyengelwe’pa kibaikala na mvubu. Kadi shi bidiki bivule biyengwe pamo, nabya bibalupula kintu kya mvubu kutabuka. Bilongwa bya kikōkeji nabyo shi bilungwe pamo, kimo na kikwabo, difuku ne difuku, mwaka ne mwaka, nabya tubaūbaka njibo miyampe ya bululame bwetu.

²⁵ Kwikala na kikōkeji mu bula bwa myaka kwituvuluja ngikadilo mikwabo—ke kūminina kadi. Kimfwa kya Yesu mu uno mwanda e kyotukesambila’po mu shapita ulonda’ko.