1, 2. (a) Le Tutu Russell walondolwele namani mwingidi umo wadi usaka kuyuka muswelo wendejibwa mingilo ya Befundi ba Bible? (b) Le i bika byotusa kubandaula mu uno shapita?

 DIFUKU dimo, Tutu Charles T. Russell waipangwilwe na mwingidi wa Kipwilo kya Reforme wadi usaka kuyuka mulongolwedilwe mingilo ya Befundi ba Bible.

 Tutu Russell wamushintulwila amba: “Ketulombangapo mukongo wa lupeto.”

 Mwingidi wamwipangula’mba: “Le pene’po makuta mwiamonanga kwepi?”

 Tutu Russell wamulondolola’mba: “Shi nkulombole nansha kabubine katyē pa uno mwanda, usa kukomenwa kwitabija. Bantu bavule bāya kupwila, kebamonangapo kakitunga nansha kakilala ka mulambu kapita kobadi. Ino bayukile amba kudi mulupu wa lupeto. Ke benena’mba, ‘Ino njibo ilomba lupeto . . . I muswelo’ka nami ombwanya kulunga’ko kuboko na lupeto?’”

 Mwingidi’wa kaitabijepo byanene Tutu Russell.

 Russell wabweja’ko amba: “Byonkulombola’bi i bya binebine. Kadi bavudile kungipangula amba, ‘I muswelo’ka nami ombwanya kulunga’ko kuboko na lupeto?’ Shi muntu udi na bintu, ukasaka kwibingidija mwanda wa Mfumwetu. Shi kadipo na muswelo, mwanda waka tumuningile?” a

² Bine, byanene Tutu Russell i “bya binebine.” Mu bula bwa mānga, bantu ba Leza i bapāne byabuntu ku kusaka mwanda wa kukwatakanya butōtyi bwa bine. Mu uno shapita, tusa kubandaula bimfwa bimo bya mu kitatyi kyāsonekelwe Bible ne bya mu ano etu mafuku. Potubandaula muswelo ukwatakanibwa mingilo ya Bulopwe na lupeto dyalelo, i biyampe muntu ne muntu eipangule amba, ‘Le nkalombola namani amba nkwatakenye Bulopwe?’

3, 4. (a) Le Yehova ulombolanga namani amba ukulupile batōtyi bandi? (b) Le bene Isalela bākwatakenye namani kūbakwa kwa kipema?

³ Yehova ukulupile batōtyi bandi ba bine. Uyukile amba, shi abamone mukenga bapānanga byabuntu na mutyima tō. Tala bimfwa bibidi mu mānga ya Isalela.

 ⁴ Yehova pa kulupula bene Isalela mu Edipito, wēbanene bapunge kipema kibwanya kuselwa, nansha tabenakulo ya kutōtela’po. Mupungilo ne bipindi byakyo byādi bilomba lupeto. Yehova wāsoñenye Mosesa ape bantu mukenga wa kukwatakanya ino poloje na kunena’mba: “Ense udi ne mutyima uswele, alete’o mulambu wa Yehova.” (Div. 35:5) Le bano bantu bālongele’po namani, nabo byobādi bakitamba mu kwingidijibwa bikomo “mingilo yabo mo baingidile, yonka mikatakata byamwiko’tu”? (Div. 1:14) Bākwatakenye mwingilo pampikwa nsengwa, bāitabija kupāna olo, ndalama, ne bintu bikwabo bya bulēme—ne bivule bine i byobāpelwe na boba bādi bebamunine bupika mu Edipito. (Div. 12:35, 36) Bene Isalela bāpene kupita ne pa byādi bilombelwe, byāfula ku kwibakankaja, nabo “besūa kuleta enka nankyo.”—Div. 36:4-7.

5. Le bene Isalela bālongele namani pēbapele Davida mukenga wa kulunga kuboko ku kūbakwa kwa tempelo?

⁵ Kintu kya myaka 475 pa kupita’po, Davida wāletele kyabuntu kya mu “byabulēme” bya aye mwine mwanda wa kukwatakanya lūbako lwa tempelo, kitako kibajinji kyampikwa kujina kya butōtyi bwa bine pano pa ntanda. Kupwa wāpa banababo bene Isalela mukenga wa kupāna, kanena’mba: “I ani wipana mutyima to-o kwijidika aye mwine dyalelo dino’di kudi Yehova, a?” Pa kwitaba ku luno lwito, “bantu basepelela mwanda bapene ne mutyima mubwaninine kudi Yehova.” (1 Bi. 29:3-9) Davida byaādi uyukile kwine kutambanga byabuntu, wānena mu milombelo amba: “Mwanda bintu byonso bīya kodi i bya abe mwine byo tukupa.”—1 Bi. 29:14.

6. Mwanda waka bilomba lupeto lwa kuvuija mwingilo wa Bulopwe dyalelo, ne i kipangujo’ka kiipangulwa?

⁶ Ba Mosesa ne Davida kebāningilepo bantu ba Leza balete byabuntu. Ino, bantu bāpene ku kusaka kwabo. Le dyalelo nadyo? Tuyukile amba mwingilo wa mu Bulopwe bwa Leza ulombanga lupeto. Pa kulupula ne kwabanya Mabible ne mabuku esambila pa Bible, kūbaka ne kulama bifuko bya kupwidila’po, kūbaka ne kulama mobo a musambo, ne kuleta bukwashi ku banabetu mu lwitabijo baponenwe na bimpengele, bino byonso bilombanga lupeto. Pano kubaiya bino bipangujo bibidi bya amba: Le kwa kutambija lupeto lotusakilwa i kwepi? Le bilomba kuningila balondi ba Mulopwe balete lupeto?

7, 8. Mwanda waka bantu ba Leza kebalombalombangapo lupeto ku bantu?

 ⁷ Tutu Russell ne bapwani nandi bapelele kwiula bunwanwa buvudile mu bipwilo bya kine Kidishitu bwa kulombalomba lupeto. Mu kishinte kya bubidi kya Kiteba kya Mulami, mu kamutwe ka mwanda, “Lelo Usaka Kiteba kya Mulami kya Ziona?” Russell wanene amba: “Tuyukile amba ‘Kiteba kya Mulami kya Ziona’ (Angele) i kikwatakanibwe na YEHOVA, ne byokidi uno muswelo, kekikalombepo kashā nansha kwabija muntu amba ekikwashe. Ke-muntu Yewa unena’mba: ‘Nsahabu ne ndalama ya pa ngulu yonso i yami,’ shi watunya kuleta lupeto lusakilwa, papo tukamona amba kitatyi kibabwana kya kwimika kulupulwa kwakyo.” (Hak. 2:7-9) Pano pabapite myaka 130 ne kupita, Kiteba kya Mulami ne bulongolodi bwine bwikilupula, abi byendelela’nka kwendelela!

⁸ Bantu ba Yehova kebalombalombangapo lupeto. Kebapityijangapo nsāni nansha kutuma tukanda twa kulomba’lo. Kadi kebaloñangapo shinsani, busunga bwa kipwilo, nansha kwitāka na milambu. Balondele’nka mwanenene Kiteba kya Mulami mafuku kunyuma amba: “Ketumonangapo amba i biyampe kulomba lupeto pa mwanda wa mingilo ya Mfumwetu, na mulongela bipwilo bikwabo . . . twi bamone’mba mikongo palapala ya lupeto ilongwa mu dijina dya Mfumwetu keimusangajangapo, keitabije, kadi keselangapo nansha dimo bene baleta’lo nansha ke mwingilo mwine wingilwa nalo.” b

9, 10. Le i bubinga’ka botupāninanga na mutyima tō?

⁹ Byotudi babikalwa ba Bulopwe dyalelo, ketusakilwapo kuningilwa pa kuleta byabuntu. Ino batwe twingidijanga lupeto ne bintu byetu bikwabo mwanda wa kukwatakanya mingilo ya Bulopwe. Mwanda waka twitabije kupāna byabuntu na mutyima tō? Tala bubinga busatu.

¹⁰ Bubajinji, tupānanga byabuntu ku kusaka, mwanda tusenswe Yehova kadi tusaka kulonga “bintu bisangaja ku meso andi.” (1 Yo. 3:22) Bine Yehova usangelanga mutōtyi upāna na mutyima umo. Tubandaulei binenwa bya mutumibwa Polo pa mwine Kidishitu upāna. (Tanga 2 Kodinda 9:7.) Mwine Kidishitu wa bine kekakangapo pa kupāna, kadi kaningilwangapo. Ino upānanga mungya “mwatyibile butyibi mu mutyima wandi.” c Upānanga pa kupwa kubandaula bisakibwa ne mwabwaninya kupānina. Muntu upāna uno muswelo i muswibwe na Yehova, mwanda “Leza usenswe yewa upāna na nsangaji.” Bwalamuni bukwabo bunena’mba: “Leza usenswe boba basenswe kupāna.”

11. I bika bitutonona tupe Yehova byobya bitabukile kulumbuluka?

¹¹ Bwa bubidi, tupānanga bintu bya ku ngitu mwanda wa kufwija’ko Yehova pa madyese mavule aetwesele. Tala musoñanya usāta mutyima udi mu Bijila bya Mosesa. (Tanga Kupituluka 16:16, 17.) Pādi penda bene Isalela ku masobo misunsa isatu pa mwaka, mwana-mulume ense wādi ufwaninwe kupāna “mwendele dyese dya Yehova” dyamwesele. Pene’pa, kumeso kwa kwenda ku masobo, mwana-mulume ense wādi ubandaula madyese andi ne kusāta mutyima wandi, katonge’po kyabuntu kilumbuluke mpata kya  kusela. Mo monka netu, potutala miswelo mivule itwesele Yehova, mutyima wetu witutononanga tumupe kyokya kitabukile kulumbuluka. Kyabuntu kyetu kya na mutyima umo, kine kibadilwa’mo ne bintu bya ku ngitu, i kilomboji kyetu kya kufwija’ko Yehova pa madyese aetwesele.—2 Ko. 8:12-15.

12, 13. Le kupāna kwetu kwa na mutyima tō kulombola namani amba tusenswe Mulopwe wetu, ne i binga bifwaninwe kupāna muntu ne muntu?

¹² Bwa busatu, tulombolanga kupityila ku byabuntu byotupāna ku kusaka amba, tuswele Mulopwe wetu Yesu Kidishitu. Namani? Tala byānene Yesu ku bandi bana ba bwanga mu bufuku bwandi bwa mfulo pano panshi. (Tanga Yoano 14:23.) Yesu wānene amba, “Shi muntu unsenswe, ukalama mwanda wami.” Mu “mwanda” wa Yesu, mudi ne musoñanya wa kusapula myanda miyampe ya Bulopwe ntanda yonso. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Tulamanga uno “mwanda,” na kupāna na bukomo bwetu bonso—kitatyi, bukomo, ne bituntwa byetu—amba twingile mwingilo wa kusapula Bulopwe. Uno o muswelo otulombola’mba tuswele Meshiasa Mulopwe.

 ¹³ Bine, byotudi babikalwa ba kikōkeji ba Bulopwe, tusakanga kulombola na mutyima onso amba tukwatakenye Bulopwe na kupāna lupeto. Le tuloñanga’byo namani? I butyibi bwa muntu ne muntu. Muntu yense upānanga mungya byabwanya. Shako, banabetu bavule kebadipo na bintu bivule mu ino ntanda. (Mat. 19:23, 24; Yak. 2:5) Ino bakokeja kusengibwa pa kuyuka amba Yehova ne wandi Mwana bamwene na mvubu’nka ne kyabuntu kityetyetyetye kyobapāna ku kusaka.—Mako 12:41-44.

14. Mu myaka mivule, Batumoni ba Yehova badi bapāna bitabo na kulonda bika?

¹⁴ Mu myaka mivule Batumoni ba Yehova badi bapānga muntu mabuku shi waleta kyabuntu. Badi batunga kyabuntu kityetye amba yewa kadipo na muswelo apote kitabo. Ino, shi mwinē njibo wasangela musapu ino kadipo na muswelo, basapudi ba Bulopwe badi basangela kumushīla kitabo ku bitupu. Abo badi basaka kushiya bitabo ku muntu usangela bya binebine, ubwanya kwibitanga ne kumwena’mo.

15, 16. (a) Mu 1990, Kitango Kyendeji kyashintyile namani muswelo wa kupāna bitabo? (b) Le byabuntu bya na mutyima tō bipānwanga namani? (Tala ne kapango “ I Kwepi Kwendanga Byabuntu?”)

¹⁵ Mu 1990, Kitango Kyendeji kyashilwile kushinta muswelo wetu wa kupāna mabuku. Kushilwila mu mwine mwaka’u, bitabo byashilwile kupānwa ku bitupu mu États-Unis. Mukanda watuminwe ku bipwilo byonso bya mu ntanda’ya wanene amba: “Mapepala ne bitabo bikapebwa basapudi amba bape’byo bantu ku bitupu kwampikwa ne kulomba balete kyabuntu pa kupebwa kitabo. . . . Yewa yense usaka kuleta kyabuntu pa mwanda wa kukwasha ku mwingilo wetu wa bufundiji ubwanya kuleta, inoko shi ke mabuku, ubwanya kupebwa’o nansha shi kaletele kyabuntu.” Ino mpangiko yalombwele patōka’mba twingilanga mwingilo wa Leza ku kusaka kadi amba “ketudipo bansunga ba mwanda wa Leza.” (2 Ko. 2:17) Mwenda mafuku, ino mpangiko yadi ke ilondwa mu misambo kujokolola ntanda yonso.

¹⁶ Le byabuntu byetu bipānwanga namani? Mu Mobo a Bulopwe a Batumoni ba Yehova, mudi tusanduku kufula mwa kwela byabuntu. Muntu ense ubwanya kwela’mo nansha kutuma aye mwine byabuntu mu dijina dya kingidilwa kampanda kiyukene mungya bijila kingidijibwa na Batumoni ba Yehova. Mwaka ne mwaka mu Kiteba kya Mulami mwikalanga kishinte kilombola mwa kupānina byabuntu.

17-19. Shintulula muswelo wingidijibwanga byabuntu bya lupeto, (a) mu mwingilo wa ntanda yonso, (b) mu lūbako lwa Mobo a Bulopwe, ne (c) mulupu wa pa kipwilo.

¹⁷ Mwingilo wa ntanda yonso. Luno lupeto lwingidijibwanga pa kupwija bisakibwa bidi mu mwingilo wa busapudi ntanda yonso. Mu ino milupu mubadilwa ne lupeto lulupulwa pa kutampa ne kwabanya mabuku ntanda yonso,  kūbaka ne kulama mabilo a musambo ne mobo a Betele, ne kukwasha ku masomo palapala a kiteokratike. Kadi luno lupeto lwingidijibwanga pa kukwasha bamishonele, batadi bendakana, ne bapania ba pa bula. Byabuntu byetu bingidijibwanga ne pa kukwasha banabetu mu lwitabijo baponenwe na bimpengele. d

¹⁸ Kūbaka Mobo a Bulopwe ntanda yonso. Bipwilo bisakilwa kūbaka nansha kūbakulula yabo Njibo ya Bulopwe bikwashibwanga na luno lupeto. Shi tubatambula lupeto lwa byabuntu, lupeto’lwa lukokeja kukwashibwa bipwilo bikwabo. e

¹⁹ Mulupu wa pa kipwilo. Luno lupeto lwingidijibwanga mu mingilo palapala ya kipwilo ne mu kulama Njibo ya Bulopwe. Bakulumpe babwanya kutonga kuyata’mo lupeto lwa kutuma ku bilo ya musambo wa mu ntanda yabo amba lwingidijibwe ku mwingilo wa ntanda yonso. Shi bidi namino, bakulumpe babwanya kulombola kipwilo lukwembo. Shi kibaitabija, lupeto’lwa lubwanya kutumwa. Tutu utala lubalo lwa pa kipwilo ukateakanya kweji ne kweji lapolo ya lupeto ikatangwa ku meso a kipwilo.

20. I muswelo’ka obwanya kutumbija Yehova na ‘bintu byobe bya bulēme’?

²⁰ Potutala bintu byonso bilombwa pa kuvuija mwingilo wa kusapula Bulopwe ne kulonga bana ba bwanga ntanda yonso, tutononwanga ‘kulēmeka Yehova na bintu byetu bya bulēme.’ (Nki. 3:9, 10) Mu bintu byetu bya bulēme mubadilwa bukomo bwetu bwa ngitu, bwa ñeni, ne bwa ku mushipiditu. Tusakanga na bubine kwibingidija ne pa mfulo mu mwingilo wetu wa Bulopwe. Ino, yuka’mba, mu bintu byetu bya bulēme, mubadilwa ne bituntwa byetu. tusumininwei kupāna byobya byotubwanya, ponso potubwanya. Kupāna na mutyima tō kuletelanga Yehova ntumbo kadi kulombola’mba tukwatakenye Bulopwe bwa Meshiasa.