MWANA-MULUME umo wa mu New York (Amerika) usekununa’mba: “Wami mwana mwana-mulume Jonathan wāendele kukapempula balunda nandi bādi bashikata kulampe bityetye na kwetu. Valentina, wami mukaji kādipo umusakila kwenda’ko. Wādi utyina nyeke myotoka yādi ipitakana mu mashinda. Ino Jonathan wādi usenswe mwingilo wa kulongolola binanda ne balunda nandi bādi na njibo yobādi bengidilamo uno mwingilo mwādi ukokeja kwifundila buno busendwe. Nādi ku njibo bunka mu kipindi kya kushika kwa Manhattan, mu New York. Wami mukaji kādikopo, wāendele kukapempula ba mu kyabo kisaka ku Porto Rico. Nāshilula kunena mu mutyima’mba: ‘Jonathan pano kasa kujoka.’ Nka penepa ludibu lwa ku kibelo lwādila. ‘Bine, uno ufwaninwe kwikala nka aye.’ Nanshi ke amopo. Wādi mpuluji ne bantu bengilanga ku myotoka iselanga babela. Mpuluji’wa waungipangula’mba: ‘Lelo ubwanya kujiula uno mukanda wa lupusa lwa kwendeja nalo motoka?’ ‘Eyo, i wa wami mwana, Jonathan.’ ‘Tudi na musapu wa bulanda wa kukusapwila. Kwadi kubalupuka kizumba, ne . . . obe mwana, . . . obe mwana wafu.’ Mwīivwanino wami umbajinji wādi uno: ‘Kekyabinepo!’ Kino kizumba kyētutapile kilonda kikatampe ku mutyima, kikishele kipepa kufikija ne dyalelo nansha byokepadi myaka mivule.”

 Shandya-bana umo mwine Barcelone (Espanye) wāsonekele’mba: “Kisaka kyetu kyādi na nsangaji mu myaka ya 1960 potwākidi mu Espanye. Twādi María, wami mukaji, ne betu bana basatu, David, Paquito ne Isabel, umbajinji na myaka 13, wabubidi 11, wamfulo na myaka 9.

“Difuku dimo mu kweji wabusatu 1963, Paquito wājokele ku masomo wiya udila mutwe kusansa. Tweipangwile kyādi kisanshija mutwe​—⁠ino kepapityilepo kitatyi kilampe. Kupwa kwa nsaa isatu, wāfwa. Kyāmwipaile i mashi amusūmīne mu bongolo.

“Paquito wāfwile pano kepapite ne myaka 30. Nansha byokepalāle mafuku mavule uno muswelo, ino kujimina kwandi kukitupepa ku mutyima kufikija ne dyalelo. Bambutwile bafwidilwe mwana kebakokejapo kubulwa kwīivwana bu abapatuka​—⁠nansha shi kepapite mafuku mavule namani nansha shi kadi badi na bana bakwabo bavule.”

Bino bimfwa bibidi bya bambutwile bāfwidilwe  bana, bilombola mushike wa kilonda ne mokījijanga shi mwana wafu. Kino kifikidijanga bishima bya muñanga umo wāsonekele’mba: “Lufu lwa mwana nkasampe lwikalanga pavule lwa bulanda bukatampe ne lwa kubozokelwa kupitako lufu lwa muntu mutame, mwanda mwana i muntu ulangilwanga bu ye aye ukafwa wamfulo mu kisaka. . . . Lufu lwa mwana yense i kujimina kwa byonso byotwadi tuteakanya mu mafuku a kumeso, i kujimina kwa musuku mutuntulu [mwana, lolo-muko, ne bankana], bintu bivule bya nsangaji . . . byo ketwaikele nabyo kashaa.” Kadi buno bulanda bukatampe bwa bushiyena bukokeja kwivwanwa ne na mwana-mukaji yense ufwilwa mwana na kupulumuna.

Mukaja-mufu umo ushintulula’mba: “Wami mulume, Russell, wāingile bu muñanga-mukwashi mu bulwi bwalwilwe mu ntanda ya Pasifike pa Divita II Dyantanda-yonso. Wāmwene mavita mavule makomokomo ne kupanda’ko. Wājokēle ku Amerika ne ku būmi bwa talala nyaa. Mwenda mafuku, washilula kwingila bu mwingidi wa Kinenwa kya Leza. Pa kubwanya’ye myaka 60, wāshilwīle kubēla luba lwa dityima. Wādi utompa kwielelako mwanda wa kwingila nyeke. Penepo, difuku dimo mu kweji wabusamba-bubidi 1988, luno luba lwa dityima lwāmukomene bininge, ne kufwa, wafwa. Kujimina kwandi kwāntapile ku mutyima bininge. Nakomenwe nka ne kwilaya nandi kwine. Kādipo nka wami mulume kete, mhm. Wādi mulunda nami wa pa mutyima. Twashikete nandi myaka 40 mituntulu. Pano, kyāmwekele patōka’mba naponena mu bushiyena bukatampe.”

Bino, i bimfwa bityetye kete bya mu myanda mivule ya bulanda ifikilanga bisaka difuku ne difuku kujokoloka ntanda yonso. Bantu bavule kebafwilwe bakokeja kukusapwila’kyo, lufu pa kutekuna obe mwana, obe mulume, obe mukaji, mbutwile obe, nansha mulunda nobe, bine kidi’nka na mwekinenēne Polo mulembi mwine-kristu, lufu i ‘walwana netu wamfulo.’ Pavule mwīivwanino umbajinji pa kupwa kutambula musapu uleta bulanda i kupela kwikitabija amba “Kekyabinepo! Nkikitabijepo.” Nka na motukekimwena kumeso, mīivwanino mikwabo ikalanga ilonda kunyuma.​—1 Kodinda 15:25, 26.

Ino, dibajinji dya batwe kubandaula muswelo wikalanga utapwa bantu ku mutyima, tulondololei bidi ku bipangujo bimo-bimo byamvubu. Lelo lufu lushintulula mfulo ya uno muntu? Lelo kudi lukulupilo kampanda lwa kukamona bakena betu monka?

Polo, musoneki wa Bible wētupēle lukulupilo lwa kunyongololwa ku uno “walwana wamfulo,” lufu. Wāsonekele’mba: “Lufu lukafundulwanga.” “Walwana nandi ukafudilako konakanyibwa i lufu.” (1 Kodinda 15:26, Myanda Miyampe ku Bonso) Mwanda’ka Polo wādi na kikulupiji kyūmu uno muswelo? I pamwanda wāsapwidilwe’kyo na yewa wāsangwilwe mu bafu, Yesu Kristu. (Bilongwa 9:3-19) Omwanda Polo wasonekele kadi’mba: “Ke-luntu lufu byo lwatwelele pa muntu umo [Adama], ne kusanguka kwa bafu nako mo monka, kubatwelela pa muntu umo [Yesu Kristu]. Ke-twi-bantu mo tufwila bātwe bonso mudi Adama, mo monka mo tukamwena ne būmi, bātwe bonso, mudi Kidishitu.”​—1 Kodinda 15:21, 22.

Yesu waivwene bulanda bukatampe pāsambakene mukaja-mufu mwine Neni ne kumona wandi mwana mufwe. Nsekununi ya mu Bible itulombola’mba: “Kadi [Yesu] byāfwenene ku kibelo kya kibundi kya [Neni], ebiya kumona mufu musele wadi mwana, mwana-mulume, umo enka munda mwa inandi, aye wadi mukaja-mufu ne kibumbo kikatampe kya bene kibundi badi nandi. Ebiya Mfumwetu pa kumumona wamukwatyilwa lusa lwa kumunena’mba: Kokidila mipolo! Ponkapo kufwenapo watengele pa mufu ne boba bakusela’ye ke bēmene, ebiya kwivwana kudi Yesu amba: Abe nsongwalume! nakunena: Languka! Penepo mufu wabūka kashikete ne kunena wālula kunena ino wamulubwila  kudi inandi. Ebiya bonso bakwetwe moyo, kadi badi batumbika Leza’mba: Mupolofeto mukatampe wamwekela muno mwetu kadi, nanshi Leza kavulaminwapo bantu bandi.” Jingulula muswelo wāivwene Yesu lusa, lwāmufikije ne ku kusangula mwana mukaja-mufu! Langa, mokikekadila mu mafuku a kumeso!​—Luka 7:12-16.

Penepa, kumeso a ba tumoni bangi-bangi, Yesu wālongele lusangukilo lukatampe lokebādipo bakokeja kuvulaminwa. Kyādi kilomboji kya lusangukilo lwālombwele kala mu butobo bwandi kitatyi kityetye kumeso kwa uno mwanda, kujokela ku būmi pano pantanda munshi mwa “madiulu mapya.” Pa uno mwanda, Yesu wānene’mba: “Kemukatulumukai kine kinoki, ke-dintu dyuba dikayako’dya bonso badi mu bibundu bikavulukwa bakevwananga diwi dyandi ne kutamba bakatambemo.”​—⁠Kusokwelwa 21:1, 3, 4; Yoano 5:28, 29, NW; 2 Petelo 3:13.

Kwādi bantu bakwabo bādi ba tumoni bāmwene lusangukilo, kubadilamo ne Petelo ne bamo-bamo ba mu bādi balonda Yesu mu ñendo yandi. Bāivwene bine Yesu musanguke unena kubwipi na kalunga ka mema ka Ngadilea. Nsekununi itusapwila’mba: “Kwivwana Yesu amba: Iyai bidi mudye. Penepo kadi kekwa[dipo] nansha umo ku bana-babwanga wadi ne mutyima wa kumwipangula’mba: Le abe wi ani? Mwanda bayūkile kala’mba: I Mfumwetu. Ebiya Yesu wakatekuna mukate webapa ne mwita nao monka. Dino dyo dya busatu dyēsokwele Yesu kudi bana-bandi-babwanga pāsangukile mu lufu.”​—Yoano 21:12-14.

Omwanda, Petelo wāsonekele na kikulupiji kyonso’mba: “Ino Leza Shandya Mfumwetu Yesu Kidishitu ēkale mutōkwe aye, ponka pa lusa lwandi lukatampe, wetubutwile kupya ku kukulupila kwa būmi pa kusanguka kwa Yesu Kidishitu mu lufu.”​—1 Petelo 1:3.

Mutumibwa Polo wālombwele lukulupilo lwandi lukatampe pānene’mba: “Ngitabija bintu byonso byendele mu mukanda-wabijila, ne byalembelwe ku bapolofeto. Ne byo nkulupile kudi Leza na’mba; kusanguka kwa bafu kudiko, kwa boloke, ne bampikwa koloka kumo.”​—Bilongwa 24:14, 15.

Nanshi, ma miliyo a bantu bakokeja kwikala na lukulupilo lukomo lwa kukamona bakena babo kwikala’bo bōmi monka pano pantanda, ino mu ngikadilo mishīle bininge na ino. Lelo ino ngikadilo ikekalanga ya muswelo’ka? Nakampata, myanda yonso kamo ne kamo itala pa lukulupilo lwimanine pa Bible, lutala pa bakena betu bafwile, ikabandaulwanga kamo ne kamo mu kipindi kyamfulo kya uno mukanda, kidi na mutwe wa mwanda unena’mba “Lukulupilo Lwabinebine Lutala pa Bafu.”

Ino tubandaulei bidi dibajinji bipangujo byokokeja kwīipangula shi upepwanga mutyima pamwanda wa lufu lwa mukena obe: Lelo ikyendelemo kwivwana mutyima kupepa uno muswelo? I muswelo’ka onkokeja kwikala umbūmi na kino kyāso? I kika kikokeja kulonga bakwabo mwanda wa kunkwasha? I muswelo’ka onkokeja kukwasha bakwabo bapepwa mityima? Ne nakampata, i kika kinena Bible kitala pa lukulupilo lwabinebine lutala pa bafu? Lelo nkamonanga bakena bami monka? Ne nkebamwena kwepi?