KISHINTE KYA KWIFUNDA 18
Twikankamikei Batwe Bene na Bene ku Kupwila
“Twitei mityima batwe bene na bene . . . , twikankamikei batwe bene na bene.”—BAH. 10:24, 25.
LWIMBO 88 Ndyukije Mashinda Obe
BIDI MU KISHINTE a
1. Mwanda waka tulondololanga ku kupwila?
MWANDA waka tutanwanga ku kupwila? Dibajinji, i mwanda wa kutendela Yehova. (Ñim. 26:12; 111:1) Kadi tutanwanga ku kupwila mwanda wa kwikankamika batwe bene na bene mu bino bitatyi bya makambakano. (1 Ts. 5:11) Kitatyi kyotwela kuboko mūlu ne kulondolola, tuloñanga bino bintu bibidi.
2. Le i mikengaka yotudi nayo ya kulondolola ku kupwila?
2 Yenga ne yenga, twikalanga na mikenga ya kulondolola ku kupwila. Kimfwa, ku kupwila kwa ku mfulo kwa yenga, tubwanya kulondolola mu Kifundwa kya Kiteba kya Mulami. Ku kupwila kwa mu bukata bwa yenga, tubwanya kulondolola mu kipindi Byabupeta bya ku Mushipiditu, mu Kifundwa kya Bible kya Kipwilo, ne mu bipindi bikwabo.
3. Le i bikoleja’ka byotubwanya kulwa nabyo, ne Bahebelu 10:24, 25 witukwasha namani?
3 Batwe bonso tusakanga kutendela Yehova ne kukankamika batōtyi-netu. Ino kitatyi kyotukimba kulondolola, tubwanya kulwa na bikoleja. Tubwanya kwityepelwa pa kulondolola, nansha kadi tubwanya kwikala na mutyima wa kukimba kulondolola ino kwitupa mukenga wa kulondolola mpika. Le tukalonga namani pa kukomena bino bikoleja? Tutana kilondololwa mu mukanda wa mutumibwa Polo ku Bahebelu. Pa kwisambila pa mvubu idi mu kwibungila pamo, mutumibwa Polo wānenene amba tufwaninwe kuta mutyima ku ‘kwikankamika batwe bene na bene.’ (Tanga Bahebelu 10:24, 25.) Kuyuka’mba banabetu babwanya kukankamikwa nansha’tu na binenwa bityetye bya lwitabijo lwetu, kuketutonona tulondolole. Kadi nansha shi kebetupelepo kulondolola misunsa mivule, tubwanya kusangala mwanda bakwabo mu kipwilo bakekala na mukenga wa kulondolola.—1 Pe. 3:8.
4. I myanda’ka isatu yotusa kwisambila’po mu kino kishinte?
4 Mu kino kishinte, tusa kushilula na kwisambila pa muswelo otubwanya kwikankamika batwe bene na bene mu kipwilo mudi bantu batyetye, mwine mudi’tu bantu babala-banga balondolola. Kupwa tusa kwisambila pa muswelo wa kwikankamika batwe bene na bene mu kipwilo mudi bantu bavule, mwine mulondolola bantu bavule. Ku mfulo, tusa kwisambila pa muswelo otubwanya kuteakanya malondololo akankamika bakwetu.
TWIKANKAMIKEI BATWE BENE NA BENE MU KIPWILO MUDI BANTU BATYETYE
5. Le i muswelo’ka otubwanya kwikankamika batwe bene na bene shi twi batyetye ku kupwila?
5 Mu kipwilo mudi bantu batyetye nansha mu kisumpi, kemwikalangapo bantu bavule balondolola. Kitatyi kimo, bibwanya’nka ne kulomba yewa wendeja elaije’ko pa kumona muntu wa kulondolola. Kupwila kubwanya kumweka bu kupungija kadi kekukankamikapo. Le i bika byobwanya kulonga? Ela kuboko mūlu kitatyi ne kitatyi. Kulonga namino, kubwanya kukwasha bakwabo nabo balondolole misunsa mivule.
6-7. Le i muswelo’ka otubwanya kutyepeja kwityepelwa pa kulondolola?
6 Le bikekala namani shi wityepelwanga pa kulondolola? Yuka’mba kudipo bunka. Inoko, pa kukankamika bininge batutu ne bakaka, i biyampe uleke kwityepelwa pa byosaka kulondolola. Le ukabwanya kino namani?
7 Kubandaula manwa amo alupwilwe kala mu bishinte bya mu Kiteba kya Mulami kubwanya kukukwasha. b Kimfwa, witeakanye senene. (Nki. 21:5) Shi ubaivwanija biyampe myanda, bikakupēlela kulondolola. Kadi londolola bīpi. (Nki. 15:23; 17:27) Kulondolola bīpi kukakulengeja uleke kwityepelwa bininge. Malondololo mēpi, padi’tu a musemwa umo nansha ibidi, abwanya kwivwanwa bukidi na batutu ne bakaka kupita’ko malondololo malampe mene adi na milangwe mivule. Shi ulondolola bīpi kadi mu byobe bishima, ukalombola’mba wi mwiteakanye biyampe kadi wivwanije senene myanda.
8. Le Yehova umonanga namani bukomo botulonga?
8 Le tunene namani shi kodi mutompe manwa amo pa ano ino ukityepelwa kulondolola nansha’tu dimo? Kulupila’mba Yehova usangelanga bukomo bobe bwa kulonga byobya byobwanya. (Luka 21:1-4) Kupāna bilumbuluke byobe kekushintululapo amba i kulonga byobya byokubwanyapo. (Fid. 4:5) Tala i bika byobwanya kulonga, witungile kitungo kyobwanya, kadi lomba Yehova akukwashe wikale na mutyima mutūke. Ubwanya kushilula na kitungo kya kulondolola bīpi.
TWIKANKAMIKEI BATWE BENE NA BENE MU KIPWILO MUDI BANTU BAVULE
9. Le i bikoleja’ka bibwanya kwikala mu kipwilo mudi bantu bavule?
9 Shi mu kipwilo kyenu mudi basapudi bavule, ubwanya kwikala na bikoleja bishile na byotwatamba mu kwisambila’po. Padi batutu ne bakaka bavule balondololanga ino abewa kebakupengapo divule kulondolola. Kimfwa, Danielle, wadi usaka kulondolola nyeke ku kupwila. c Wadi umona kulondolola bu kipindi kya mu butōtyi bwandi, ne bu muswelo wa kukankamika bakwabo, kadi wadi umona bu i mukenga wa kukoma bubine bwa mu Bible mu ñeni yandi. Ino paavilukīle mu kipwilo mudi bantu bavule, kebadipo bamupa kulondolola kitatyi ne kitatyi—kyaba kimo wadi ubulwa kulondolola nansha’tu musunsa umo. Unena’mba: “Nadi ntyumukwa mutyima, nkemone bu nabulwe dyese kampanda. Shi kino kibalongeka misunsa mivule, ubwanya kushilula kulanga’mba baloñanga’byo’tu ku kusaka.”
10. Le tukekala namani na mikenga mivule ya kulondolola?
10 Le nobe wiivwananga na mweivwanine Danielle? Shi i amo, ye uno walangila ya kwanza kuleka kulondolola ku kupwila koteje’nka bitupu. Ino kokaleka’byo kulonga bukomo bwa kulondolola. Le i bika byobwanya kulonga? Teakanya malondololo mavule ku kupwila ne kupwila. Ebiya shi kupēlwepo kulondolola ku ngalwilo kwa kupwila, ubwanya kusokola mikenga mikwabo ya kulondolola pendelela kupwila. Poteakanya Kiteba kya Mulami, langulukila pa kukwatañana kudi pa musango ne musango na mutwe wa mwanda wa kishinte. Shi ulonge namino, ukasokola mukenga wa kulondolola mu bula bwa kifundwa. Kadi, ubwanya kuteakanya kulondolola mu misango īsambila pa bubine bwa mu Bible bukomo kushintulula. (1 Ko. 2:10) Mwanda waka? Mwanda kubwanya kwikala bantu batyetye ba kulondolola mu ino misango. Ino le tunene namani shi ubaingidija ano manwa, ino ubamone amba ku kupwila kuvule kupēbwanga’kopo mukenga wa kulondolola? Ubwanya kukamona mwendeji kumeso kwa kupwila ne kumulombola kipangujo kyosaka kulondolola’ko.
11. Le Bene Fidipai 2:4 witukankamika tulonge bika?
11 Tanga Bene Fidipai 2:4. Kupityila ku bukomo bwa mushipiditu, mutumibwa Polo wākankamikile bene Kidishitu bakimbe tumweno twa bakwabo. Le i muswelo’ka otubwanya kwingidija ano madingi ku kupwila? I na kuvuluka’mba, bantu bakwabo nabo bakimbanga kulondolola’ko.
12. Le i muswelo’ka muyampe wa kukankamika bakwetu ku kupwila? (Tala ne kifwatulo.)
12 Langa’po bidi wisamba na balunda nobe. Le ukasaka kwisamba’nka abe? Aa, ukasaka nabo besambe. Ne ku kupwila nako, tusakanga kushila’ko bantu bakwabo mukenga wa kulondolola. Kadi muswelo umo bidi wa kukankamika batutu ne bakaka i na kwibashila mukenga wa kwisambila pa lwitabijo lwabo. (1 Ko. 10:24) Tutalei muswelo otubwanya kulonga namino.
13. Le i muswelo’ka otubwanya kushila bavule mukenga wa kulondolola?
13 Tubwanya kulondolola bīpi mwanda wa kushila bavule mukenga wa kulondolola. Bakulumpe ne basapudi bakwabo ba bwino babwanya kushiya kimfwa mu uno mwanda. Nansha ke kitatyi kyolondolola bīpi, epuka kwisambila pa myanda mivule. Shi wisambile pa myanda yonso idi mu musango, bakwabo bakabulwa bya kunena’po. Uno musango ubesambila pa myanda ibidi: kulondolola bīpi ne kwepuka kwisambila pa myanda mivule. Nanshi shi abe ye mubajinji kupebwa kulondolola mu uno musango 13, le ubulwepo’tu kwisambila pa mwanda umo pa ino ibidi?
14. Le i bika biketukwasha tuyuke misunsa ya kwela maboko mūlu? (Tala ne kifwatulo.)
14 Ikala na ndingamano pa kuyuka misunsa ya kulondolola. Shi twela kuboko mūlu kitatyi ne kitatyi, tubwanya kulengeja yewa wendeja etutonge’nka batwe pa kyaba kya kutonga bakwabo kebalondolwele. Kulonga namino kubwanya kulengeja bakwabo baleke kwela maboko mūlu.—Mus. 3:7.
15. (a) Le tukalonga namani shi kebetupelepo kulondolola? (b) Le i muswelo’ka ulombolanga boba bendeja’mba batele bantu bonso mutyima? (Tala kapango “ Shi Abe Ye Wendeja.”)
15 Shi basapudi bavule bela maboko mūlu mu bula bwa kifundwa, tubwanya kuleka kulondolola misunsa mivule motwadi tulangila. Kitatyi kimo, yewa wendeja kabwanyapo kwitutonga batwe bonso. Kino kibwanya kuzozeja, ino kokaleka kikufikile shi kebakupelepo kulondolola.—Mus. 7:9.
16. Le i muswelo’ka otubwanya kukankamika boba balondolola?
16 Shi kubwenyepo kulondolola mowadi usakila, le ubulwe’po kuteja na katentekeji boba balondolola ne kwibafwija’ko pa kupwa kupwila? Batutu ne bakaka babwanya kukankamikwa na kuno kufwijibwa’ko pamo’nka bwa malondololo owadi wa kuleta ku kupwila. (Nki. 10:21) Kufwija’ko banabetu i muswelo mukwabo otubwanya kwikankamika batwe bene na bene.
MISWELO MIKWABO YA KWIKANKAMIKA BATWE BENE NA BENE
17. (a) Le i muswelo’ka ubwanya bambutwile kukwasha babo bana bateakanye malondololo? (b) Mungya video, le i matabula’ka aná a kulonda pa kuteakanya malondololo? (Tala ne kunshi kwa dyani.)
17 Le i muswelo’ka mukwabo otubwanya kwikankamika batwe bene na bene ku kupwila? Shi wi mbutwile, kwasha bobe bana bateakanye malondololo mungya yabo myaka. (Mat. 21:16) Kitatyi kimo, tubwanya kwisambila pa myanda mikomo pamo bwa ya mu busongi nansha ya mu mwikadilo, ino nansha nankyo kubwanya padi kwikala musango umo nansha ibidi mubwanya kulondolola mwana. Kadi kwasha bobe bana bevwanije kine kyokebakatongelwapo padi kitatyi kyonso kyobela kuboko mūlu. Kwibashotolwela uno muswelo kukebakwasha baleke kuzoza shi bantu bakwabo abatongwe pa kyaba kya abo.—1 Tm. 6:18. d
18. Le i muswelo’ka otubwanya kwepuka kwisambila bipitepite pa batwe bene kitatyi kyotulondolola? (Nkindi 27:2)
18 Batwe bonso tubwanya kuteakanya malondololo obaka mene atumbija Yehova ne akankamika banabetu bene Kidishitu. (Nki. 25:11) Potumona mukenga wa kwisambila mu kīpi pa būmi bwetu, ketufwaninwepo kwisamba bivulevule pa myanda itutala. (Tanga Nkindi 27:2; 2 Ko. 10:18) Inoko twielelanga’ko kukokela milangwe padi Yehova, pa Kinenwa kyandi, ne pa bantu bandi bonso. (Kus. 4:11) Na bubine, shi kipangujo kya musango kitulomba twisambile pa myanda itutala, kyo kitatyi kya kwisambila’po. Ye byoketumone mu musango ulonda’ko.
19. (a) Le i bika bikalupuka’ko shi tuta mutyima bonso batanwa ku kupwila? (Bene Loma 1:11, 12) (b) I bika byosangelanga pa mwanda utala kulondolola ku kupwila?
19 Nansha byokekudipo bulombodi busumininwe bwa mwa kulondolwela, batwe bonso tubwanya kuleta malondolo akankamika. Pa kufikila’po, bibwanya kwitulomba kutyepeja’ko misunsa yotulondolola. Kadi i biyampe kusangela mikenga yotupebwa mwanda wa kulondolola ne kusangala shi bakwabo abapebwa dyese dya kulondolola’ko pamo bwa batwe. Shi tute mutyima ku tumweno twa bakwetu mu kipwilo, tukabwanya ‘kwikankamika batwe bonso.’—Tanga Bene Loma 1:11, 12.
LWIMBO 93 Esela Kupwila Kwetu
a Twikankamikanga batwe bene na bene potulondolola ku kupwila. Inoko bamo babwanya kwityepelwa pa kulondolola. Bakwabo nabo basangelanga kulondolola’ko ino kebebapengapo divule kulondolola. Mu ino myanda yonso ibidi, i muswelo’ka otukalombola’mba twitele mutyima batwe bene na bene mwanda wa kwikankamika? Ne i muswelo’ka otubwanya kuleta malondololo akankamikila batutu ne bakaka ku buswe ne ku mingilo milumbuluke? Tusa kutana malondololo mu kino kishinte.
b Manwa makwabo atanwa mu Kiteba kya Mulami kya Kweji 1, 2019, paje 8-13, ne kya difuku 1 Kweji 9, 2003, paje 19-22 mu Falanse.
c Dijina i dishintwe.
d Tala pa jw.org video Ikala Mulunda na Yehova—Teakanya Kilondololwa Kyobe.
f NSHINTULWILO YA KIFWATULO: Mu kipwilo mudi bantu bavule, tutu umo ke mulondolole kala washila’ko bakwabo mukenga wa kulondolola.