Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

KISHINTE KYA KWIFUNDA 4

Le Kinkumenkume Kyālongelwe mu Muswelo Upēla Kitufundija Bika Padi Mulopwe wa Mūlu?

Le Kinkumenkume Kyālongelwe mu Muswelo Upēla Kitufundija Bika Padi Mulopwe wa Mūlu?

“Uno welekeja umbidi wami. . . . Kino kyelekeja ami ‘mashi a kipwano.’”—MAT. 26:26-28.

LWIMBO 16 Tendelai Yah Pangala pa Mwanandi, Mushingwe Māni

BIDI MU KISHINTE *

1-2. (a) Mwanda waka tukulupile amba Yesu wētupele muswelo upēla wa kuvuluka lufu lwandi? (b) Le i ngikadila’ka ya Yesu yotusa kwisambila’po?

LELO ubwanya kutela bintu bilongekanga pa Kivulukilo kya lufu lwa Kidishitu? Na bubine, bavule motudi babwanya kuvuluka bintu biloñwanga pa Bidibwa bya Kyolwa bya Mfumwetu. Mwanda waka? Mwanda kino kinkumenkume kyālongelwe mu muswelo upēla. Inoko, i kinkumenkume kya mvubu. O mwanda tubwanya kwiipangula’mba, ‘Mwanda waka kino kinkumenkume kyālongelwe mu muswelo upēla?’

2 Mu mwingilo wandi wa pano panshi, Yesu wādi uyukene kupityila ku bubine bwa kamweno bwaādi ufundija mu muswelo upēla, mupotoloke, kadi upēla kwivwana. (Mat. 7:28, 29) Mu muswelo umo onka, i mwitupe muswelo upēla bininge wa kuvuluka * lufu lwandi. Tulangulukilei bidi senene pa bidibwa bya Kivulukilo ne pa bintu bimobimo byānenene Yesu ne byaālongele. Tusa kwivwanija senene mwine mwikadile Yesu bu muntu mwityepeje, mukankamane kadi wa buswe, kupwa tusa kwifunda muswelo otubwanya kumwiula biyampe.

YESU I MWITYEPEJE

Byelekejo bya Kivulukilo bya mukate ne vinyu bituvuluja’mba Yesu wāpēne būmi bwandi pa mwanda wetu ne amba pano i Mulopwe wetu ubikele momwa mūlu (Tala musango 3-5)

3. Monka mokilombwedilwe mu Mateo 26:26-28, le Yesu wālongele namani kinkumenkume kya Kivulukilo mu muswelo upēla, ne bintu bibidi byawāingidije byelekeja bika?

3 Yesu wāshilwile Kivulukilo kya lufu lwandi na batumibwa ba kikōkeji 11. Wāyete bintu byāshele ku bidibwa bya Pashika, wālonga nabyo kino Kivulukilo mu muswelo upēla. (Tanga Mateo 26:26-28.) Wāingidije’nka mukate wampikwa kiyujo ne vinyu byādi’ko. Yesu wālombwele batumibwa bandi amba bino bintu bibidi byelekeja umbidi wandi mubwaninine ne mashi andi, bine byakādipo wa kwija kupāna pa mwanda wabo. Padi batumibwa kebātulumukilepo pa kulonga kino kinkumenkume kya mvubu mu muswelo upēla. Mwanda waka?

4. Le madingi obādingile Mata kudi Yesu etukwasha namani twivwanije kine kyālongēle Yesu kinkumenkume kya Kivulukilo mu muswelo upēla?

4 Pano tulangulukilei pa bintu byālongekele myeji kunyuma, mu mwaka wa busatu wa mwingilo wa Yesu, paākapempwile balunda nandi—Lazalasa, Mata, ne Madia. Pobādi besamba, Yesu wāshilula kufundija. Mata wādi’po, ino wādi mulabikwe na kutēkela mweni wabo wa bulēme byakudya bivule. Yesu pa kumona kino, wālemununa Mata na kanye, wāmukwasha ayuke amba byakudya bivule kebidipo na mvubu kitatyi kyonso. (Luka 10:40-42) Mwenda mafuku, mansá matyetye kumeso kwa lufu lwandi lwa bu kitapwa, Yesu wāingidija madingi andi. Wālonga kinkumenkume kya Kivulukilo mu muswelo upēla. Le kino kitulombola bika padi Yesu?

5. Le byakudya bipēla bilombola bika padi Yesu, ne kino i kikwatañane namani na Fidipai 2:5-8?

5 Yesu wādi mwityepeje mu bintu byonso byaānenene ne byaālongele. O mwanda ke kya kutulumukapo shi wālombwele kwityepeja kukatampe mu kino kyolwa kya mfulo kya būmi bwandi pano pa ntanda. (Mat. 11:29) Wādi uyukile amba kadi pabwipi na kupāna kitapwa kikatampe mu mānga ya muzo wa muntu, ne amba Yehova ukamusangula ne kumupa kyepelo kya ntumbo momwa mūlu. Nansha nankyo, kākokelepo milangwe bya bitupu padi aye mwine na kulomba bintu bivule bya kulonga pa kuvuluka lufu lwandi. Ino, wānenene bandi bana ba bwanga’mba bakamuvuluka musunsa umo ku mwaka na kulonga kino kinkumenkume mu muswelo upēla. (Yoa. 13:15; 1 Ko. 11:23-25) Bino byakudya bipēla abyo’ko bifwaninwe bilombola’mba Yesu kādipo muntu wa mitatulo. Tubwanya kusangala mwanda kwityepeja kubadilwa mu ngikadila ya kutendelwa ya Mulopwe wetu wa mūlu.—Tanga Fidipai 2:5-8.

6. Le tubwanya kwiula kwityepeja kwa Yesu namani potulwa na makambakano?

6 Le tubwanya kwiula kwityepeja kwa Yesu namani? I na kutangidija tumweno twa bakwetu kumeso kwa twetu. (Fid. 2:3, 4) Langulukila monka pa kyolwa kya mfulo kya būmi bwa Yesu pano pa ntanda. Yesu wādi uyukile amba usa kufwa lufu lusansa; ino aye wādi utele mutyima bininge ku batumibwa bandi ba kikōkeji, bene bādi ba kwikala na njia pa mwanda wandi. O mwanda wāpityije nabo kyolwa kya mfulo, wibakankamika ne kwibakulupija. (Yoa. 14:25-31) Yesu wālombwele na kwityepeja’mba usakilanga bakwabo biyampe pa kyaba kya aye mwine. Bine, kino i kimfwa kiyampe kotudi!

YESU I MUKANKAMANE

7. Le Yesu wālombwele bukankamane namani pa kupwa’tu kushilula Bidibwa bya Kyolwa bya Mfumwetu?

7 Yesu pa kupwa’tu kushilula Bidibwa bya Kyolwa bya Mfumwetu, wālombwele bukankamane bwa binebine. Namani? Yesu wāitabije kulonga byādi bimusakila Shandi, nansha byaādi uyukile amba wādi wa kwipaibwa bya bumvu pamo bwa nkuma-bibi utuka Leza. (Mat. 26:65, 66; Luka 22:41, 42) Yesu wālamine bululame mwanda wa kulēmekeja dijina dya Yehova, kukwatakanya bubikadi bwa Leza, ne kupa bantu besāsa mukenga wa kukekala na būmi bwampikwa mfulo. Mu kitatyi kimo kyonka, Yesu wāteakenye balondi bandi ku bintu byādi bya kwibafikila.

8. (a) Le Yesu wālombwele batumibwa bandi ba kikōkeji bika? (b) Mu myaka yālondele’po pa kupwa kwa lufu lwandi, le bana ba bwanga ba Yesu bālondele namani kimfwa kyandi kya bukankamane?

8 Kadi Yesu wālombwele bukankamane na kuleka kuzumbija mutyima ne na kuta mutyima ku bisakibwa bya batumibwa bandi ba kikōkeji. Kinkumenkume kyaāshilwile pātalukile’po Yudasa, kyādi kya kuvuluja boba bādi ba kwikala balondi bandi bashingwe māni, kamweno ka mashi āmwangile Yesu ne kamweno ka kubadilwa mu kipwano kipya. (1 Ko. 10:16, 17) Pa kwibakwasha balombole amba i bafwaninwe lwito lwa kwenda mūlu, Yesu wālombwele balondi bandi bintu byobādi bebasakila aye ne Shandi. (Yoa. 15:12-15) Kadi Yesu wālombwele batumibwa makambakano ādi ebatengēle. Ebiya, pa kupwa kwisambila pa kimfwa kyandi, wēbanena’mba, “kankamanai!” (Yoa. 16:1-4a, 33) Myaka mivule pa kupita’po, bana ba bwanga ba Yesu bādi bakilonda kimfwa kyandi kya kwipāna ne kulombola bukankamane. Nansha byobyēbalombele kususuka, bādi bekwasha abo bene na bene mu makambakano palapala.—Bah. 10:33, 34.

9. Le i muswelo’ka otubwanya kwiula bukankamane bwa Yesu?

9 Ne dyalelo nadyo mo monka, tulondanga kimfwa kya Yesu kya bukankamane. Kimfwa, bilombanga bukankamane pa kukwasha banabetu bapangwapangwa pa mwanda wa lwitabijo lwabo. Kyaba kimo, banabetu babwanya kukutwa pampikwa mwanda. Shi bibaikala uno muswelo, tufwaninwe kwibalongela byonso byotubwanya kulonga, enka ne kwibanenena’ko. (Fid. 1:14; Bah. 13:19) Muswelo mukwabo otulombolanga bukankamane i kusapula “kwampikwa moyo.” (Bil. 14:3) Pamo bwa Yesu, twi basumininwe kusapula musapu wa Bulopwe, nansha shi bantu betulwa ne kwitupangapanga. Ino kyaba kimo tubwanya kwimona bu tubabulwe bukankamane. Le i bika byotubwanya kulonga?

10. Le i bika byotufwaninwe kulonga mu mayenga abadikile Kivulukilo, ne mwanda waka?

10 Tubwanya kuningija bukankamane bwetu na kulangulukila pa lukulupilo lotudi nalo kupityila ku kitapwa kya kinkūlwa kya Kidishitu. (Yoa. 3:16; Ef. 1:7) Mu Mayenga abadikile Kivulukilo, twikalanga na mukenga wa pa bula wa kutamija mutyima wetu wa kufwija’ko pa mwanda wa kinkūlwa. Mu kino kitatyi, tanga butangi bwa Bible bwa Kivulukilo ne kulangulukila bininge pa binkumenkume byālongekele kubwipi na lufu lwa Yesu. Ebiya shi tubaenda ku Bidibwa bya Kyolwa bya Mfumwetu, tukevwanija senene mvubu ya byelekejo bya Kivulukilo ne mwikadile kitapwa kyelekejibwe nabyo bu kintu kya pa bula. Shi twivwanije bintu bitulongēle ba Yehova ne Yesu ne muswelo otumwena’mo batwe ne baswe betu, lukulupilo lwetu lukaningila’ko, kadi kino kiketutonona tūminine na bukankamane kufika ne ku mfulo.—Bah. 12:3.

11-12. Le i bika byotwefunda kufika ne pano?

11 Kufika ne pano, tubefunde amba Bidibwa bya Kyolwa bya Mfumwetu bituvuluja kinkūlwa kilēme ne ngikadila ya Yesu ya kutendelwa ya kwityepeja ne bukankamane. Bine, tufwijanga’ko mwanda Yesu ukyendelela kulombola ino ngikadila bu wetu Kitobo Mukatampe momwa mūlu, mwine witunenena’ko. (Bah. 7:24, 25) Pa kufwija’ko na mutyima umo, tufwaninwe kuvuluka nyeke lufu lwa Yesu, monka mwaāsoñaninye’kyo. (Luka 22:19, 20) Tuvulukanga’lo difuku dikwatañene na Nisane 14, difuku dya mvubu mpata mu mwaka.

12 Kupityila ku kinkumenkume kya Bidibwa bya Kyolwa bya Mfumwetu, tubwanya kujingulula ngikadila mikwabo yātonwene Yesu etufwile. Paādi bu muntu pano panshi, wādi uyukene mwanda wa ino ngikadila. Le i ngikadila’ka?

YESU UDI NA BUSWE

13. Le Yoano 15:9 ne 1 Yoano 4:8-10 ulombola namani buswe bulombwele ba Yehova ne Yesu, ne i bāni bamwena mu buswe bwabo?

13 Yesu wāmwekeje mu muswelo mubwaninine buswe bukatampe bwa Yehova mu bintu byonso byaālongele. (Tanga Yoano 15:9; 1 Yoano 4:8-10.) Nakampata, Yesu wāpēne būmi bwandi na mutyima umo pa mwanda wetu. Ekale shi twi bashingwe māni nansha twi “mikōko mikwabo,” tumwenanga mu buswe bwitulombwele Yehova ne wandi Mwana kupityila ku kino kitapwa. (Yoa. 10:16; 1 Yo. 2:2) Langulukila ne pa bintu bingidijibwanga ku Kivulukilo; bilombola buswe bwa Yesu ne bulēme bwalēmekele bana bandi ba bwanga. Namani?

Yesu wātūdile’ko na buswe mwa kulongela Kivulukilo mu muswelo upēla bininge mwanda wa kulonga’kyo mu bula bwa myaka tutwa na tutwa nansha ke mu ngikadilo mishileshile (Tala musango 14-16) *

14. Le Yesu wālombwele bandi bana ba bwanga buswe muswelo’ka?

14 Yesu wālombwele balondi bandi bashingwe māni buswe na kuleka kulomba bintu bivule pa kulonga kivulukilo, ino bintu’tu bipēla. Mu bula bwa kitatyi, bano bana ba bwanga bashingwe māni bādi bafwaninwe kulonga Kivulukilo mwaka ne mwaka, kadi mu ngikadilo mishileshile, nansha ke mu kifungo mwine. (Kus. 2:10) Le bābwenye kukōkela Yesu? En-en, bākōkele!

15-16. Le bantu bamo babwenye namani kuvuluka Bidibwa bya Kyolwa bya Mfumwetu mu ngikadilo mikomo?

15 Kufika ne dyalelo, bene Kidishitu ba bine baloñanga bukomo bwa kuvuluka lufu lwa Yesu. Baloñanga bukomo bwa kulonda kimfwa kya mwa kulongela Bidibwa bya Kyolwa bya Mfumwetu, enka ne mu ngikadilo mikomo. Tala’tu bidi bino bimfwa bilonda’ko. Tutu Harold King paadi mukutwe bunka mu kifungo kya mu Shine, walongele bukomo bwa kulonga Kivulukilo. Wateakenye mu bufyafya byelekejo bya Kivulukilo, waingidija’nka bintu byaadi nabyo. Kadi wapikwile senene difuku dya kulonga Kivulukilo. Kitatyi kya kuvuluka pa kubwana, aye—bunka mu buloko—waimba, walombela, kupwa wanena mwisambo wa mu Bisonekwa.

16 Kimfwa kikwabo i kino. Kibumbo kya bakaka badi bakutyilwe mu komponi ka masusu mu Divita II dya Ntanda, batūdile būmi bwabo mu kyaka mwanda wa kuvuluka Bidibwa bya Kyolwa bya Mfumwetu. Inoko, kino kinkumenkume byokiloñwanga mu muswelo upēla, babwenye kulonga Kivulukilo mu bufyafya. Banena’mba: “Twaimene pamo bwa kifunda, twatūla bisandi bitōka panshi mwadi byelekejo. Twaakija buji mu njibo, kutyina kitōkeji kya mudilo wa nshinga kyaketusokweja. . . . Twatyipila Tata wetu mutyipo musumininwe wa kwingidija bukomo bwetu mwanda wa kubingija dijina dyandi dijila.” Bine, balombwele lwitabijo lukatampe! Kadi Yesu nandi wālombwele buswe pa kwitupa mukenga wa kulonga Kivulukilo nansha ke mu ngikadilo mikomo mwine!

17. Le i bipangujo’ka byotukokeja kwiipangula?

17 Pano pafwena Kivulukilo, i biyampe twiipangule bino bipangujo amba: ‘Le mbwanya namani kwiula Yesu bininge na kulombola buswe? Le nangulukilanga bininge pa bisakibwa bya banabetu mu lwitabijo kupita byami? Le nsakanga batutu ne bakaka bampe bintu bivule kupita ne pa byobabwanya kumpa, nansha ntele mutyima ku mikalo yabo?’ Twiulei Yesu nyeke ne kwikala na ‘mutyima wa kulangila bakwetu.’—1 Pe. 3:8.

VULUKA NYEKE BUNO BUFUNDIJI

18-19. (a) Le i bika byotubwanya kukulupila? (b) Le ubasumininwa kulonga bika?

18 Ketukendelelapo kulonga nyeke Kivulukilo kya lufu lwa Kidishitu. Kitatyi ‘kikāya’ Yesu pa kyamalwa kikatampe, ukabungakenya momwa mūlu “batongwe bandi” bashele’ko, ebiya Kivulukilo kekikalongwapo kadi monka.—1 Ko. 11:26; Mat. 24:31.

19 Nansha ke kitatyi kekikalongwapo monka Kivulukilo, tubwanya kukulupila’mba bantu ba Yehova bakavuluka na nsangaji kino kinkumenkume bu kilomboji kya kwityepeja kukatampe, bukankamane ne buswe kebwalombwelwe kashā na muntu. Mu kine kitatyi’kya, boba badi batanwa ku kino kinkumenkume kya kutendelwa, kebakabulwepo kwisambila’po mwanda wa kamweno ka boba bonso bakekala’ko bōmi. Ino pa kumwena tamba’nka pano mu kino kinkumenkume, tusumininwei kwiula kwityepeja kwa Yesu, bukankamane, ne buswe bwandi. Shi tumwiule, tubwanya kukulupila’mba Yehova uketupala mpalo.—2 Pe. 1:10, 11.

LWIMBO 13 Kidishitu I Kimfwa Kyetu

^ mus. 5 Panopano ponka tusa kutanwa ku Bidibwa bya Kyolwa bya Mfumwetu mwanda wa kuvuluka lufu lwa Yesu Kidishitu. Kino kinkumenkume kyālongelwe mu muswelo upēla kitufundija bintu bivule pa kwityepeja kwa Yesu, bukankamane bwandi, ne buswe bwandi. Mu kino kishinte, tusa kwisambila’mo pa muswelo otubwanya kwiula ngikadila ya kutendelwa yaālombwele.

^ mus. 2 NSHINTULWILO YA BISHIMA: Kuvuluka i kulonga kintu kya pa bula mwanda wa kulēmeka kinkumenkume kya mvubu nansha muntu kampanda.

^ mus. 56 NSHINTULWILO YA BIFWATULO: Bengidi ba kikōkeji bengelekeja mwādi mulongelwa Kivulukilo mu kipwilo kya mu myaka katwa kabajinji; ku mfulo kwa myaka ya 1800; mu komponi ka masusu ka Nazi; ne mu ano etu mafuku, mu Njibo ya Bulopwe mityetye kadi ya pululu mu ntanda ya Amerika wa Kunshi mudi kyanga.