1-2. Le bantu bavule ba Yehova bekondanga na bintu’ka, ne bidi na lupusa’ka pobadi?

TULANGULUKILEI bidi pa bino bimfwa bisatu: Tutu umo nkasampe abamukwata misongo mibimibi. Tutu umo nkanka wa myaka 50 ne musubu abamutalula pa kaji, ino wakomenwa kusokola kakwabo nansha byaalonga bukomo. Kaka umo mununu wa kikōkeji kakibwanyapo kulonga byaadi ulonga mu mwingilo wa Yehova.

² Shi wi mufikilwe na bino bintu byotwatela’bi, ubwanya padi kwimona bu kukidipo na mvubu. Bino bintu bibwanya kukubudija nsangaji, kukulengeja wimone bu wa bitupu, ne kona kipwano kyobe na bantu bakwabo.

3. Lelo Satana ne bantu baendeja bamwene namani būmi bwa muntu?

³ Ino ntanda imonanga būmi bwa muntu na mwibumwena Satana. Satana umwene nyeke bantu’nka na abo kebadipo na mvubu. Na nshikani, wālombwele Eva amba ukekala na bwanapabo, aye papo uyukile amba kubulwa kukōkela Leza kukamuletela lufu. Satana ye wendeja malongolodi a busunga, a politike, ne a bipwilo bya ino ntanda. O mwanda ke kya kutulumukapo shi bansunga, bantu ba politike, ne bendeji ba bipwilo kebalēmekelepo būmi bwa muntu ne bulēme bwandi pamo bwa Satana.

4. Le i bika byotusa kwisambila’po mu kino kishinte?

⁴ Ino Yehova aye usakanga twimone na mvubu, kadi witukwashanga kitatyi kyotwikonda na bintu bibwanya kwitulengeja twimone bu bampikwa mvubu. (Ñim. 136:23; Loma 12:3) Kino kishinte kisa kwisambila pa muswelo witukwashanga Yehova mu bino bintu bisatu: (1) Kitatyi kyotubela, (2) kitatyi kyoketudipo na lupeto, ne (3) shi tubanunupa, ketwimone amba ketudipo na kintu kya mvubu kya kulonga mu mwingilo wa Yehova. Ino dibajinji bidi, twisambilei pa kine kyotubwanya kukulupidila’mba  muntu ense motudi udi na mvubu ku meso a Yehova.

5. Le i bika bikukulupija’mba bantu badi na mvubu ku meso a Yehova?

⁵ Nansha byotupangilwe ku biloba bya panshi, tudi na mvubu kutabuka mukono wa luvumbi. (Ngo. 2:7) Tubandaulei’ko bubinga bumobumo bulombola’mba tudi na mvubu ku meso a Yehova. Aye wāpangile bantu na bukomo bwa kumwekeja ngikadila yandi. (Ngo. 1:27) Pa kino, wētuzunzwile peulu pa bipangwa bikwabo bimweka na meso, kadi wētubikika pa ntanda ne pa banyema.​—Ñim. 8:4-8.

6. Le tudi na bubinga’ka bukwabo bulombola’mba Yehova umwene na mvubu bantu bampikwa kubwaninina?

⁶ Nansha byājilwile Adama, Yehova umwene nyeke bantu na mvubu. Witumwene na mvubu mikatampe, o mwanda wētupele Yesu, wandi Mwana bu kinkūlwa pa mwanda wa bubi bwetu. (1 Yo. 4:9, 10) Kupityila ku kinkūlwa, Yehova ukasangula boba bonso bafwile pa mwanda wa bubi bwa Adama, “boloke ne bakondame bene kumo.” (Bil. 24:15) Kinenwa kyandi kilombola’mba tudi na bulēme ku meso andi nansha shi tubabela, shi tubabulwe lupeto, nansha shi tubanunupa.—Bil. 10:34, 35.

7. Le bengidi ba Leza badi na bubinga’ka bukwabo bwa kukulupidila’mba Yehova wibamwene na mvubu?

⁷ Tudi na bubinga bukwabo bwa kukulupidila’mba Yehova witumwene na mvubu. Wetukokēle kwadi, kadi wamwene muswelo otwaitabile ku myanda miyampe. (Yoa. 6:44) Potwashilwile kufwena kudi Yehova, nandi wetufwenene. (Yak. 4:8) Kadi Yehova wingidijanga kitatyi ne bukomo mwanda wa kwitufundija, ne kino kilombola’mba witumwene na bulēme. Aye uyukile motwikadile pano ne motukekadila. Kadi witulemununanga mwanda witusenswe. (Nki. 3:11, 12) Bine, buno i bubinga bukatampe bulombola’mba Yehova witumwene na mvubu!

8. Le binenwa bidi mu Ñimbo ya Mitōto 18:27-29 bibwanya kushinta namani muswelo otumona makambakano?

⁸ Bantu bamo bādi bamona Mulopwe Davida bu muntu wa bitupu, inoko aye mwine wādi uyukile amba Yehova umusenswe kadi umukwashanga. Kino kyākweshe Davida ekale na mumweno muyampe pa makambakano andi. (2 Sa. 16:5-7) Kitatyi kyotwityepelwa nansha kwikonda na makambakano, Yehova ubwanya kwitukwasha tumone bintu mu muswelo mukwabo kadi ubwanya kwitukwasha tukomene kikoleja kyo-kyonso. (Tanga Ñimbo ya Mitōto 18:27-29.) Na bukwashi bwa Yehova, i kutupu kintu kibwanya kwitulengeja tuleke kumwingidila na nsangaji. (Loma 8:31) Pano twisambilei bidi pa ino myanda isatu, mine yotusakilwa’mo nakampata kuvuluka’mba Yehova witusenswe kadi witumwene na mvubu.

9. Le misongo ibwanya kushinta namani muswelo otwimona batwe bene?

⁹ Misongo ibwanya kwituvutakanya ñeni, ketwimone bu ketukidipo monka na mvubu. Tubwanya kwivwana bumvu kitatyi kitutala bantu nansha pa kulomba bakwetu betukwashe. Nansha shi bakwetu kebayukilepo amba tubelanga, tubwanya kwivwana bumvu pa mwanda wa bintu kampanda byoketukibwanyapo  kulonga. Ino Yehova witukankamikanga mu bitatyi bya makambakano bya uno muswelo. Namani?

10. Mungya Nkindi 12:25, le i bika bibwanya kwitukwasha kitatyi kyotubela?

¹⁰ Kitatyi kyotubela, “binenwa biyampe” bibwanya kwitukankamika. (Tanga Nkindi 12:25.) Yehova i mutūle mu Bible binenwa biyampe bituvuluja’mba tudi na bulēme ku meso andi nansha shi tubela. (Ñim. 31:19; 41:3) Shi tutange bino binenwa bya ku bukomo bwa mushipiditu ne kupituluka’mo, Yehova uketukwasha tukomene milangwe mibi itamba ku misongo.

11. Le tutu umo wakwashibwe namani na Yehova?

¹¹ Tulangulukilei bidi pa kimfwa kya Jorge. Jorge paadi nkasampe wabelele misongo mibimibi yadi yenda ibipila’ko, kadi yamulengeja emone bu wampikwa mvubu. Jorge unena’mba: “Kumeso kwa kubela nkyadipo ndyukile muswelo onadi wa kwiivwana ne bumvu bonadi wa kwivwana kitatyi kintala bantu. Misongo yami pa kubipila’ko, naanza kulangulukila pa mwashintyile būmi bwami. Natyumukilwe mutyima, kupwa nazenza Yehova ankwashe.” Le Yehova wamukweshe namani? Unena’mba: “Byonkyadipo mbwanya kwimika milangwe pamo, baunkankamikile ntange mavese matyetye a mu Ñimbo ya Mitōto alombola’mba Yehova utele bengidi bandi mutyima. Nadi ntanga mpituluka bino bisonekwa bityetye difuku ne difuku, kadi byaunsengele ne kumpa kikulupiji. Kupwa bantu bashilula kumona’mba ngidi na nsangaji. Baunena ne kunena’mba mumweno wami muyampe ubebakankamika. Ebiya najingulula’mba Yehova walondolola milombelo yami! Waunkweshe nshinte muswelo onadi nemona. Nashilula kuta mutyima  ku byobya binena Kinenwa kya Leza pa muswelo waumona nansha byombela.”

12. Le Yehova ubwanya kukukwasha namani kitatyi kyobela?

¹² Shi ubelanga, kulupila’mba Yehova uyukile misongo yobe. Muzenze akukwashe wikale na mumweno muyampe pa misongo yobe. Kupwa tanga Bible pa kusokola binenwa biyampe bikutūdile’mo Yehova. Tá mutyima ku mavese alombola’mba Yehova umwene bengidi bandi na mvubu mikatampe. Shi ulonge namino, ukamona’mba Yehova i muyampe ku bonso bamwingidila na kikōkeji.​—Ñim. 84:11.

13. Le kutalulwa pa kaji kubwanya kulengeja mutwe wa kisaka eivwane namani?

¹³ Mutwe wa kisaka ense usakanga kusokola bisakibwa bya kyandi kisaka. Ino langa’po bidi tutu umo abamutalula pa kaji pa kubulwa mwanda. Walonga bukomo bwa kukimba kaji kakwabo ino kwikasokola mpika. Pa kufikilwa na bino bintu, ubwanya kulanga’mba kadipo na mvubu. Le kuta mutyima ku milao ya Yehova kubwanya kumukwasha namani?

14. Le Yehova ufikidijanga milao yandi pa bubinga’ka?

¹⁴ Yehova ufikidijanga nyeke milao yandi. (Yos. 21:45; 23:14) Ufikidijanga’yo pa bubinga buvule. Bubajinji, kutyina dijina dyandi dyakafutululwa nansha ntumbo yandi koneka. Yehova i mulaye amba ukavuija bisakibwa bya bengidi bandi ba kikōkeji, kadi umonanga’mba ufwaninwe kufikidija uno mulao. (Ñim. 31:1-3) Ne kadi Yehova uyukile amba tukatyumukwa mutyima shi kavuijepo bisakibwa bya ba mu kisaka kyandi. I mulaye kwituvuijija bisakibwa bya  ku ngitu ne bya ku mushipiditu, kadi i kutupu kintu kibwanya kumukankaja aleke kufikidija uno mulao!​—Mat. 6:30-33; 24:45.

15. (a) Le bene Kidishitu ba mu myaka katwa kabajinji bātenwe na makambakano’ka? (b) Le kisonekwa kya Ñimbo ya Mitōto 37:18, 19 kitukulupija bika?

¹⁵ Shi tuvuluke kine kilengeja Yehova afikidije milao yandi, tubwanya kūminina na kikulupiji makambakano a mwa kusokwela lupeto. Tulangulukilei pa kimfwa kya bene Kidishitu ba mu myaka katwa kabajinji. Kitatyi kyātambile kupangwapangwa kukatampe kwa kipwilo kyādi mu Yelusalema, ‘bonso bāpalakene kutalula’mo enka batumibwa.’ (Bil. 8:1) Langa’po bidi mobyāikadile. Byākomene mwa kusokwela lupeto! Padi bene Kidishitu bājimije abo mobo ne bya busunga byabo. Inoko Yehova kēbelelepo; kadi kebājimijepo nsangaji yabo. (Bil. 8:4; Bah. 13:5, 6; Yak. 1:2, 3) Yehova wākweshe bano bene Kidishitu ba kikōkeji, kadi uketukwasha ne batwe.​—Tanga Ñimbo ya Mitōto 37:18, 19.

16. Le i bintu’ka bibwanya kwitulengeja twiipangule shi Yehova ukimwene butōtyi bwetu na mvubu?

¹⁶ Shi tubanunupa, tubwanya padi kushilula kulanga’mba ketudipo na bintu bivule bya kupa Yehova. Padi Mulopwe Davida nandi wāikele na ino milangwe paānunupile. (Ñim. 71:9) Le Yehova ubwanya kwitukwasha namani?

17. Le i ñeni’ka yotubwanya kuboila ku kimfwa kya kaka Jheri?

¹⁷ Tulangulukilei pa kimfwa kya kaka umo witwa bu Jheri. Bamwityile ku Njibo ya Bulopwe kukafunda mwa kulongolwela bintu byonekele, ino kadipo usakile kwenda’ko. Wanenene amba: “Kendi  mununu, wa kishala, kadi nkidipo na bwino nansha butyetye bubwanya kwingidija Yehova. Nkikidipo na mvubu.” Bufuku bukya ke difuku dya kufunda, wapungulwila mutyima wandi kudi Yehova mu milombelo. Bukya lubanga aye pa kufika ku Njibo ya Bulopwe, wadi’nka wiipangula kine kyawaendele’ko. Pobadi bafunda, muneni umo wanena’mba bwino bumo bwa mvubu botudi nabo i kwitabija kufundijibwa na Yehova. Jheri uvuluka’mba: “Neneneje amba, ‘nanshi nami ngidi nabo!’ Nashilula kudila pa kujingulula’mba Yehova walondolola milombelo yami. Waunkulupije amba ngidi na kintu kya mvubu kya kumupa ne amba usakanga kumfundija!” Kadi Jheri uvuluka’mba: “Naendele ku buno bufundiji na moyo, mutyumukwe mutyima, kadi mwityepelwe. Ino natamba’ko na kikulupiji, mukankamikwe, kadi nemona na mvubu!”

18. Le Bible ulombola namani amba Yehova umonanga nyeke butōtyi bwetu na mvubu nansha shi tubanunupa?

¹⁸ Nansha shi tubanunupa, tubwanya kukulupila’mba Yehova ukidi na mwingilo wasaka twingile. (Ñim. 92:12-15) Yesu wētufundije amba Yehova usangelanga kintu kyonso kyotubwanya kulonga mu mwingilo wandi nansha shi ketukidipo na bwino ne bukomo buvule. (Luka 21:2-4) Nanshi tá mutyima ku byobya byobwanya kulonga. Kimfwa, ubwanya kusapula myanda ya Yehova, kulombelela’ko banabenu, ne kwibakankamika bekale nyeke na kikōkeji. Yehova ukumwene bu mwingidi wingila pamo nandi, mwanda umukōkele na mutyima tō ke pa mwandapo wa bintu byobwanya kulonga.​—1 Ko. 3:5-9.

19. Le kisonekwa kya Bene Loma 8:38, 39 kitukulupija bika?

¹⁹ Bine, tufwijanga’ko pa kutōta kotutōta Yehova, Leza umwene na mvubu boba bamwingidila! Wētupangile mwanda wa tulonge kiswa-mutyima kyandi, kadi butōtyi bwa bine bwitulengejanga twikale na būmi bwa nsangaji. (Kus. 4:11) Nansha shi ntanda itumwene bu ketudipo na mvubu, ino Yehova ketukwatyilwangapo bumvu. (Bah. 11:16, 38) Shi tubatyumukwa mutyima pa mwanda wa misongo, kukoma kwa lupeto, nansha bununu, tuvulukei amba i kutupu kintu nansha kimo kibwanya kwitusansanya na buswe bwa Tata wetu wa mūlu.​—Tanga Bene Loma 8:38, 39.