1. Le i bika ‘byotusakilwa ku mushipiditu,’ ne bikwatañene namani na kwikala na nsangaji?

 NSANGAJI ya bine ke kwiivwanapo’tu biyampe ku mutyima, kwiyanga kadi kwajimina. Ayo muntu ubwanya kwikala nayo mu būmi bwandi bonso. Muswelo’ka? Yesu wāshintulwile mu Busapudi bwandi bwa ku Lūlu amba: “Ba nsangaji i boba bayukile amba kudi byobasakilwa ku mushipiditu.” (Mat. 5:3) Yesu wādi uyukile amba, bantu i bapangwe na kusakasaka kukatampe kwa kuyuka Umpangi wabo Yehova Leza, ne kumutōta. Bino byo abyo ‘byotusakilwa ku mushipiditu.’ Kadi Yehova byadi “Leza wa nsangaji,” ne boba bamutōta nabo babwanya kwikala na nsangaji.​—1 Tm. 1:11.

2-3. (a) Le kukwatañana na Yesu, i bāni bakwabo babwanya kwikala na nsangaji? (b) I bika byotusa kwisambila’po mu kino kishinte, ne mwanda waka i bya mvubu?

² Lelo tunenwe kwikala na būmi bwampikwa makambakano pa kwikala na nsangaji? Aa. Yesu wānenene mu busapudi bwandi kintu kampanda kitulumuja. “Boba badila madilo”​—shi pa mwanda wa kwitopeka pangala pa bubi bwabo, nansha pa mwanda wa makambakano a mu būmi—​babwanya kwikala na nsangaji. Bino byo byānenene Yesu ne pa “boba bapangwapangwa pa mwanda wa boloke,” nansha boba bafutululwa pa mwanda wa kwikala kobekele balondi ba Kidishitu. (Mat. 5:4, 10, 11) Ino le bibwanika namani kwikala na nsangaji ya bine mu ngikadilo pamo bwa ino?

³ Yesu wādi usaka kwitufundija’mba, nsangaji keitambengapo ku kwikala mu ngikadilo miyampe mu būmi, ino itambanga ku kuvuija bisakibwa byetu bya ku mushipiditu ne kufwena Leza. (Yak. 4:8) Le i muswelo’ka otubwanya kwibilonga? Mu kino kishinte, tusa kwisambila’mo pa bintu  bisatu bya kyalwilo bibwanya kwitukwasha twikale na nsangaji ya bine.

4. Le i kintu’ka kibajinji kyotufwaninwe kulonga pa kwikala na nsangaji ya bine? (Ñimbo ya Mitōto 1:1-3)

⁴ KINTU 1: Pa kwikala na nsangaji ya bine, tufwaninwe kudya byakudya bya ku mushipiditu. Yesu wādingakenye Kinenwa kya Leza na byakudya. Bantu ne banyema basakilwa kudya byakudya pa kwikala bōmi. Inoko, enka bantu kete bo babwanya kudya byakudya bya ku mushipiditu. Kadi tusakilwa’byo. O mwanda Yesu wānenene amba: “Muntu kakokejapo kwikala mūmi na mikate yonka kete mhm, ino i na kinenwa kyonso kitamba mu kyakanwa kya Yehova.” (Mat. 4:4) Nanshi ketufwaninwepo kupityija difuku pampikwa kutanga Bible, Kinenwa kya Leza kilēme. Kaimba wa mitōto wānenene amba: ‘Wa nsangaji i yewa uloelelwe bijila bya Yehova kadi utanga’byo dyuba ne bufuku.’​—Tanga Ñimbo ya Mitōto 1:1-3.

5-6. (a) I bika byotubwanya kwifunda mu Bible? (b) Le kutanga Bible kubwanya kwitukwasha namani?

⁵ Yehova byaetusenswe i mwitulombole mu Bible byotufwaninwe kulonga pa kwikala na būmi bwa nsangaji. Twifunda’mo mpango yandi itala būmi bwetu. Twifunda’mo muswelo wa kumufwena ne byotufwaninwe kulonga pa kulekelwa bubi bwetu. Kadi twifunda’mo ne lukulupilo lwa kutendelwa lwitulaile Leza lwa būmi bwa kumeso. (Yel. 29:11) Buno bubine botwifunda mu Bible bwituletelanga nsangaji mivule ku mutyima!

⁶ Monka motuyukile, mu Bible mudi ne madingi mavule a kamweno mu būmi bwetu bwa difuku ne difuku. Shi tulonda ano madingi, tukekala na nsangaji. Nanshi kitatyi  kyotyumukwa mutyima pa mwanda wa makambakano a mu būmi, tanga bininge Kinenwa kya Yehova ne kulangulukila’po. Yesu wānenene amba: “Ba nsangaji i boba bevwana mwanda wa Leza ne kwiulama!”​—Luka 11:28.

7. I bika bibwanya kukukwasha umwene bininge mu kitatyi kyopityija mu kutanga Kinenwa kya Leza?

⁷ Potanga Kinenwa kya Leza, witūdile’ko kitatyi kya kusangela byotanga. Tulete kimfwa, le uno mwanda ke mukufikile? Muntu kampanda watēka byakudya byowitomonyanga. Inoko byowipangila nansha byoselelwe mu ñeni na bintu bikwabo, ubamina’mo’tu bukidibukidi pampikwa kwibidya biyampe. Ino abe pa kupwa kudya, ubajingulula’mba ubadinga bukidibukidi. Kolanga’mba shi nadīle’tu na mutyima mutūke ne kusangela bino byakudya. Bine, bino bibwanya kulongeka ne kitatyi kyotutanga Bible. Kyaba kimo tutañanga’ye bukidibukidi, twatunya ne kusangela musapu udi’mo. Nanshi witūdile’ko kitatyi kya kusangela butangi bwa Kinenwa kya Leza; mona mu ñeni byālongekele, tompa kufwatakanya mawi obesamba nao, kadi langulukila pa byowatanga. Kulonga namino kukakubwejeja’ko nsangaji.

8. Le “umpika mukōkele ne mudyumuke” uvuijanga namani mwingilo wandi? (Tala ne kunshi kwa dyani.)

⁸ Yesu watūdile’ko “umpika mukōkele ne mudyumuke” mwanda wa kuleta byakudya bya ku mushipiditu pa kitatyi kifwaninwe, kadi tudishibwanga biyampe mpata ku mushipiditu. * (Mat. 24:45) Bisonekwa bya ku bukomo bwa mushipiditu, kyo kisombelwa kibajinji kya mu byakudya byonso bileta umpika mukōkele ne mudyumuke. (1 Ts. 2:13) Bino byakudya bya ku mushipiditu bitukwashanga tuyuke milangwe ya Yehova, monka moilombwedilwe mu Bible. O mwanda tutañanga mapepala a Kiteba kya Mulami ne Langukai!, ne bishinte bya pa jw.org. Tuteakanyanga kupwila kwa mu bukata bwa yenga ne kwa ku mfulo kwa yenga. Kadi tutalanga mpangiko ya Televijo ya JW kweji ne kweji shi ibalupuka. Kudya byakudya bya ku mushipiditu mobifwaninwe, kuketukwasha tulonge kintu kya bubidi kitwala ku nsangaji ya bine.

9. Le i kintu’ka kya bubidi kyotunenwe kulonga pa kwikala na nsangaji ya bine?

⁹ KINTU 2: Pa kwikala na nsangaji ya bine, tunenwe kukōkela misoñanya ya Yehova. Kaimba wa mitōto wālembele amba: “Wa nsangaji i yewa ense utyina Yehova, unangila mu mashinda Andi.” (Ñim. 128:1) Kutyina Yehova i kumulēmeka bininge, ne kupela kulonga kintu kyo-kyonso kimufityija mutyima. (Nki. 16:6) O mwanda tuloñanga nyeke bukomo bwa kulonda misoñanya ya Leza ya kiyampe ne kibi, monka moishintulwidilwe mu Bible. (2 Ko. 7:1) Bine tukekala na nsangaji shi tulonga bintu bisenswe Yehova ne kupela bintu byashikilwe.​—Ñim. 37:27; 97:10; Loma 12:9.

10. Kukwatañana na Bene Loma 12:2, i kiselwa’ka kyotudi nakyo?

¹⁰ Tanga Bene Loma 12:2. Muntu ubwanya kuyuka amba Yehova udi na lupusa lwa kukwata butyibi bwa kiyampe ne kibi, inoko ufwaninwe ne kwitabija kulonda mbila yandi. Kimfwa, muntu ubwanya kuyuka amba Leta udi na lupusa lwa kutūla’ko bijila pa lubilo lwa kwendeja nalo mu mashinda. Inoko padi uno muntu kasakilepo kwitabija bino bijila ne kwibikōkela. O mwanda wendeja lubilo lupite pa lwafwaninwe kwendeja nalo. Netu tulombolanga kupityila ku mwiendelejo wetu amba twitabije bya binebine amba, kulonda misoñanya ya Yehova o muswelo muyampe wa kwiendeja mu būmi. (Nki. 12:28) Mo mwādi mumwena’byo ne Davida, mwanda wāsapwidile Yehova amba: “Ubandyukija kashinda ka būmi. Ku meso obe kudi  nsangaji mivule; kudi nyeke katōkwe ku kuboko kobe kwa lundyo.”​—Ñim. 16:11.

11-12. (a) Le kitatyi kyotuvutakanibwa ñeni nansha kyotutyumukwa mutyima, tufwaninwe kutadija kutyina twakalonga bika? (b) Le binenwa bidi mu Bene Fidipai 4:8 bibwanya kwitukwasha namani potutonga bya kwipwija nabyo mukose?

¹¹ Kitatyi kyotuvutakanibwa ñeni nansha kutyumukwa mutyima, tubwanya kumona’mba i biyampe kulonga’ko tubintu kampanda mwanda wa kuleka kuta mutyima pa makambakano etu. I byendele’mo kulonga namino, inoko tufwaninwe kutadija kutyina twakalonga bintu bishikilwe Yehova.​—Ef. 5:10-12, 15-17.

¹² Mu mukanda waātumīne bene Fidipai, mutumibwa Polo wākankamikile’mo bene Kidishitu bendelele kufwatakanya bintu “byoloke, . . . byampikwa disubi, . . . bya kusanshibwa, [ne] bya mwikadilo muyampe.” (Tanga Bene Fidipai 4:8.) Nansha Polo byākadipo wisambila pa bute pa bute pa kwipwija mukose, byaālembele bifwaninwe kwitukwasha potutonga bintu bya kwipwija nabyo mukose. Tompa kubandaula ñimbo yotejanga, mafilime otalanga, mabuku otañanga, nansha makayo a video okayanga, shi bikwatañene na bishintulwile Polo. Kulonga namino kubwanya kukukwasha ujingulule i bintu’ka bibwanya kwitabijibwa kumeso a Leza, ne byobya kebibwanyapo kwitabijibwa. Tusakanga kwiendeja mu būmi bwetu kukwatañana na misoñanya ya peulu ya Yehova. (Ñim. 119:1-3) Ebiya na mutyima wa mundamunda utōka, tubwanya kulonga kintu kikwabo kitwala ku nsangaji ya bine.​—Bil. 23:1.

13. I kintu’ka kya busatu kiketukwasha twikale na nsangaji ya bine? (Yoano 4:23, 24)

¹³ KINTU 3: Tūla butōtyi bwa Yehova pa kifuko kibajinji mu bobe būmi. Yehova i mufwaninwe kutōtwa mwanda i Umpangi wetu. (Kus. 4:11; 14:6, 7) Nanshi, tufwaninwe kutangidija kumeso kumutōta mu muswelo waitabije, ko kunena’mba “na mushipiditu ne bubine.” (Tanga Yoano 4:23, 24.) Tusakanga mushipiditu ujila uludike butōtyi bwetu, amba bukwatañane na bubine budi mu Kinenwa kyandi. Butōtyi bwetu bufwaninwe kwikala pa kifuko kibajinji, nansha shi tushikatanga mu ntanda mobakankeje mwingilo wetu, nansha mobeutūdile mikalo. Pesambwa pano, batutu ne bakaka 100 ne musubu i bakutwe mu buloko, mwanda’po’tu i Batumoni ba Yehova. * Nansha nankyo, baloñanga byonso byobabwanya mwanda wa kulombela, kwifunda, ne kusapwila bakwabo myanda ya Leza ne ya Bulopwe bwandi. Kitatyi kyobetufutulula nansha kwitupangapanga, tubwanya kwikala na nsangaji ya kuyuka’mba Yehova udi netu, kadi uketupala mpalo.​—Yak. 1:12; 1 Pe. 4:14.

14. I bika byafikīle tutu umo nkasampe wa mu Tajikista, ne mwanda waka?

¹⁴ Bintu bisatu byotwapwa kwisambila’po’bi, bitukwashanga twikale na nsangaji ya bine nansha shi tudi mu ngikadilo’ka. Tala byafikīle Jovidon Bobojonov wa myaka 19 mu Tajikista, mwine wapelele kwingila mwingilo wa busola. Mu mafuku 4 Kweji 10, 2019, bakamuselele ku bukomo ku yandi njibo, bamukuta mu bula bwa myeji ne kumulongela bintu pamo bwa kipolapola. Bisanji bya mu matanda mavule byesambīle pa bukondame bobamulongēle. Balombwele amba bamukupile mwanda wa kumuningila atyipe mutyipo wa busola ne kuvwala nsukutu. Kupwa kidye kyamuponeja, bamutuma mu komponi ka mingilo ya masusu, kufika enka ne byobamufwidile lusa kudi mukulu wa yabo  ntanda, wasoñanya bamukutulule. Mu kino kitatyi kyonso, Jovidon walamine bululame bwandi ne nsangaji yandi. Namani? Na kuyuka nyeke amba kudi byasakilwa ku mushipiditu.

15. Le Jovidon wadi udya namani byakudya bya ku mushipiditu paadi mu buloko?

¹⁵ Jovidon paadi mu buloko, wadi udya byakudya bya ku mushipiditu, enka ne pakadipo na Bible ne na dibuku dyetu nansha dimo. Le byabwanikile namani? Batutu ne bakaka badi bakamupa byakudya, ne kulemba kisonekwa kya difuku pa bintu byobadi bakamutūdila’mo byakudya. Mu uno muswelo, wadi ubwanya kutanga Bible ne kulangulukila’po difuku ne difuku. Pobamukutulwile, waletele ano madingi ku boba bonso kebapityile mu byamalwa bikomo, amba: “I kya mvubu kwingidija bwanapabo bobe ne pa mfulo mwanda wa kuvudija buyuki bobe bwa padi Yehova, na kutanga Kinenenwa kyandi ne mabuku etu.”

16. Le i bika byatele’ko Jovidon mutyima?

¹⁶ Jovidon wakōkele misoñanya ya Yehova. Pa kyaba kya kutamija bya kusakasaka bibi ne kuponena mu mwiendelejo mubi, aye watele mutyima padi Yehova ne byobya byamona bu biyampe. Jovidon wadi ulangulukila pa buyampe bwa bupangi bwa Leza. Lubanga lonso,  wadi ubūka kitatyi kidila toni. Bufuku wadi ubandila kweji ne ñenyenye. Wanenene amba: “Bino byabuntu byankankamikile ne kundetela nsangaji.” Shi tufwija’ko pa byobya bitupa Yehova ku mushipiditu ne ku ngitu, tukekala na nsangaji ku mutyima, ne kino kiketupa bukomo bwa kūminina.

17. Le binenwa bidi mu 1 Petelo 1:6, 7 bibwanya kukwasha namani muntu udi mu ngikadilo na ino yatenwe’mo Jovidon?

¹⁷ Kadi Jovidon watūdile butōtyi bwa Yehova pa kifuko kibajinji. Wayukile kamweno kadi mu kulama bululame bwandi kudi Leza wa bine. Yesu wānenene amba: “Ufwaninwe kutōta Yehova Leza obe, kadi aye kete ye ofwaninwe kwingidila mingilo ikola.” (Luka 4:8) Bakomanda ne basola basakile Jovidon aleke mutōtelo wandi. Inoko aye wadi ulombela bininge difuku dyonso mwinya ne bufuku, ulomba Yehova amukwashe kakaleka’byo ne kulonga bintu kebikwatañenepo na lwitabijo lwandi. Bine nansha byobalongēle Jovidon bintu na bukondame, aye walamine lwitabijo lwandi. Pano udi na nsangaji mwanda udi na kintu kyakadipo nakyo pobadi kebakamuselele ku bukomo, kumukupila, ne kumukuta mu buloko​—ke lwitabijo lutompibwe kadi.​—Tanga 1 Petelo 1:6, 7.

18. Le i muswelo’ka otubwanya kulama nsangaji yetu?

¹⁸ Yehova uyukile byobya byotusakilwa pa kwikala na nsangaji ya bine. Shi ulonge bino bintu bisatu bitukwasha twikale na nsangaji ya bine, ukalama nsangaji yobe nansha shi ubatanwa na makambakano makomo namani. Ebiya nobe ukabwanya kunena’mba: “Ba nsangaji i boba bantu badi na Leza wabo Yehova!”​—Ñim. 144:15.