1. Le i bika byotubwanya kutengela, ne i bika byotubwanya kukulupila?

 TUBWANYA kutengela kulwibwa potwingila mwingilo wetu wa busapudi. Kuno kwitulwa kubwanya enka ne kuningila’ko mu mafuku a kumeso. (Dan. 11:44; 2 Tm. 3:12; Kus. 16:21) Inoko tubwanya kukulupila’mba Yehova ubwanya kwitupa bukwashi botusakilwa. Mwanda waka? Mwanda Yehova ukwashanga nyeke bengidi bandi bavuije mwingilo wabo​—nansha shi i mukomo namani. Kimfwa, tubandaulei’ko myanda imo yālongekele mu būmi bwa mupolofeto Ezekyele, mwine wāsapwidile Bayuda bādi mu bu misungi mu Babiloni.

2. Le Yehova wātelele bantu ba mu mwaba wa Ezekyele amba bādi bantu ba namani, ne i bika byotusa kubandaula mu kino kishinte? (Ezekyele 2:3-6)

² Le i bantu ba muswelo’ka bādi mu mwaba wa Ezekyele? Yehova wātelele bano bantu bu “ba kipuni,” “ba mityima myūmu,” kadi ‘bantomboki.’ Bādi basanshijañana pamo’nka bwa miba, kadi bādi bu byaka pamo bwa tuminye. O mwanda ke kya kutulumukapo shi Yehova wāsapwidile Ezekyele misunsa mivule amba: “Kokatyina”! (Tanga Ezekyele 2:3-6.) Ezekyele wābwenye kuvuija mwingilo wandi mwanda (1) Yehova wāmutumine, (2) mushipiditu wa Leza wāmupele bukomo, ne (3) binenwa bya Leza byākomeje lwitabijo lwandi. Le bino bintu bisatu byākweshe Ezekyele namani? Ne i muswelo’ka obitukwashanga dyalelo?

3. Le i binenwa’ka padi byākomeje Ezekyele, ne Yehova wāmukulupije namani amba usa kumukwasha?

³ Yehova wāsapwidile Ezekyele amba: “Nakutume.” (Ezk. 2:3, 4) Bino binenwa ye bino byākomeje Ezekyele. Mwanda  waka? Mwanda na bubine ye uno wāvulukile amba Yehova wāsapwidile bino binenwa bimo byonka ba Mosesa ne Isaya kitatyi kyāebatongele kwingila bu bapolofeto bandi. (Div. 3:10; Isa. 6:8) Kadi Ezekyele wādi uyukile mwākwashishe Yehova bano bapolofeto babidi banekenye bikoleja. O mwanda Yehova paāsapwidile Ezekyele misunsa ibidi amba: “Nakutume,” mupolofeto wādi na bubinga buyampe bwa kukulupidila’mba Yehova usa kumukwasha. Ne kadi, mu mukanda wa Ezekyele tutana’mo misunsa mivule bino binenwa bya amba: “Kinenwa kya Yehova kyaiya kondi amba.” (Ezk. 3:16) Monka kadi, tutana’mo misunsa mivule binenwa bya amba: “Kinenwa kya Yehova kyaiya monka kondi amba.” (Ezk. 6:1) Na bubine Ezekyele wākulupile amba Yehova ye wāmutumine. Kadi Ezekyele byaādi mwanā kitobo, ye uno shandi wāmufundije amba Yehova ukulupijanga nyeke bapolofeto bandi amba ukebakwasha. Kimfwa, Yehova wāsapwidile Isaya, Yakoba ne Yelemia amba: “Ngidi nobe.”​—Ngo. 26:24; 28:15; Yel. 1:8.

4. Le i milangwe’ka isenga yākomeje padi Ezekyele?

⁴ Le bene Isalela bavule bādi ba kwitaba namani ku busapudi bwa Ezekyele? Yehova wāmusapwidile amba: “Njibo ya Isalela ikapela kukwivwana, mwanda abo kebasakilepo kungivwana.” (Ezk. 3:7) Bantu pobāpelele Ezekyele, i Yehova obāpelele. Bino binenwa byākulupije Ezekyele amba kupela kwāpelele bantu musapu, kekwādipo kushintulula’mba watunya kuvuija mwingilo wandi wa bu mupolofeto. Kadi Yehova wākulupije Ezekyele amba kitatyi kikafikidila butyibi bwaāsapwile, bantu bakayuka amba “mupolofeto wadi mu bukata mwabo.” (Ezk. 2:5; 33:33) Na bubine ino milangwe isenga yāpele Ezekyele bukomo bwaādi usakilwa pa kuvuija mwingilo wandi.

5. Le kukwatañana na Isaya 44:8, i bika bitukankamikanga?

⁵ Netu tukankamikwanga na kuyuka’mba Yehova i mwitutume. I mwitulēmeke na kwitwita bu “batumoni” bandi. (Isa. 43:10) Dino i dyese dikatampe’po kashā! Pamo’nka na mobāsapwidile Ezekyele kudi Yehova amba: “Kokatyina,” netu Yehova witusapwilanga’mba: “Kemwakityinai.” Mwanda waka ketufwaninwepo kutyina boba betulwa? I mwanda netu pamo bwa Ezekyele, Yehova i mwitutume kadi witukwashanga.​—Tanga Isaya 44:8.

6. (a) Le Yehova i mwitukulupije namani amba uketukwasha? (b) I bika bituseñanga ne kwitukomeja?

⁶ Yehova i mwitukulupije amba uketukwasha. Kimfwa, kumeso’tu kwa Yehova kunena’mba: “Banwe mwi bami batumoni,” wānenene amba: “Pokapityila mu mema, nkekala nobe, kadi pokapityila mu minonga, keikakutokenyapo. Poenda mu mudilo kukatēmapo, nansha lubimbi kukubaba mpika.” (Isa. 43:2) Potwingila mwingilo wetu wa busapudi, kyaba kimo tutanwanga na bijika bidi pamo bwa dilobe dya mema ne na byamalwa bidi pamo bwa mudilo. Ino nansha nankyo na bukwashi bwa Yehova, twendelelanga kusapula. (Isa. 41:13) Monka mobyādi bikadile mu mafuku a Ezekyele, ne dyalelo nadyo bantu bavule bapelanga musapu. Inoko tuvulukanga nyeke amba kupela kwabo kekushintululapo amba tubatunya kwingila bu Batumoni ba Leza. Tusengibwanga ne kukomejibwa na kuyuka’mba Yehova witusangelanga potwendelela kusapula musapu wandi na kikōkeji. Mutumibwa Polo wānenene amba: “Muntu ense ukatambulanga mpalo yandi mwendele mingilo yandi.” (1 Ko. 3:8; 4:1, 2) Kaka umo pania wa myaka na myaka unena’mba: “Kuyuka’mba Yehova witupalanga mpalo pa bukomo botulonga, kundetelanga nsangaji.”

7. Le kimonwa kyāmwene Ezekyele kyāmukweshe namani kitatyi kyonso kyaādi ulangulukila’po? (Tala kifwatulo pa kibalu.)

⁷ Ezekyele wāmwene mushipiditu wa Leza mowikadile wa bukomo. Wāmwene mu kimonwa mushipiditu ujila wingila pa bipangwa bya ku mushipiditu bya bukomo ne pa matonto makatampe a dikalo dya momwa mūlu. (Ezk. 1:20, 21) Le Ezekyele wālongele’po namani? Wālembele byaālongele’po, amba: “Ponekimwene, napona mpala panshi.” Ezekyele wākwetwe nzuba, wāpona panshi. (Ezk. 1:28) Mwenda mafuku, kitatyi kyonso kyādi kilangulukila Ezekyele pa kino kimonwa kitulumukwa, ye kino kyādi kiningija kikulupiji kyandi kya amba na bukwashi bwa mushipiditu wa Leza, ukavuija mwingilo wandi.

8-9. (a) Le Yehova wāsoñenye Ezekyele bika? (b) Le Yehova wākomeje monka namani Ezekyele pangala pa mwaba wandi mukomo?

⁸ Yehova wāsoñenye Ezekyele amba: “Mwanā muntu, imana na maulu obe nesambe nobe.” Uno musoñanya pamo ne mushipiditu wa Leza byāpēle Ezekyele bukomo bwaādi usakilwa pa kwimana panshi. Ezekyele wālembele amba: “Mushipiditu watwela mondi, wañimika mu maulu ami.” (Ezk. 2:1, 2) Mwenda mafuku ne mu bula bwa mwingilo wandi onso, Ezekyele wāludikilwe na “kuboko” kwa Leza​—ko kunena’mba, mushipiditu ujila wa Leza. (Ezk. 3:22; 8:1; 33:22; 37:1; 40:1) Mushipiditu wa Leza wāpele Ezekyele bukomo bwa kwingila mwingilo waāpelwe​—wa kusapwila bantu ba “mitwe myūmu ne mityima myūmu” ba mu wandi mwaba. (Ezk. 3:7) Yehova wāsapwidile Ezekyele amba: “Naumija kilungi kyobe’nka na mūmine bilungi byabo, ne mpala yobe’nka na mūmine mapala abo. Nalonga mpala yobe pamo bwa dyama, ibaume kupita dibwe dikomo. Kokibakwatwa moyo kadi mapala abo keakikutuyula.”  (Ezk. 3:8, 9) Bidi’nka bwa Yehova wāsapwidile Ezekyele amba: ‘Kokaleka bujundu bwa bantu bukuzozeje. Nsa kukukomeja.’

⁹ Kupwa papo, mushipiditu wa Leza wāselela Ezekyele mu mwaba wandi. Ezekyele wālembele amba: “Kuboko kwa Yehova kwadi pondi na bukomo.” Byālombele uno mupolofeto yenga mutuntulu pa kwivwanija senene musapu waādi ufwaninwe kukasapula na kikulupiji. (Ezk. 3:14, 15) Ebiya Yehova wāmusoñanya ende mu dilungu dya musanza, kwine kwādi “mushipiditu [wandi].” (Ezk. 3:23, 24) Pano Ezekyele wādi kabwanya kushilula mwingilo wandi.

10. Le i bukwashi’ka botusakilwa pa kwingila mwingilo wa busapudi, ne mwanda waka?

¹⁰ Le i bukwashi’ka botusakilwa pa kwingila mwingilo wetu wa busapudi? Pa kulondolola kino kipangujo, tulangulukilei pa byātene Ezekyele. Kumeso kwa kushilula mwingilo wandi wa busapudi, mushipiditu wa Leza wāmupele bukomo bwaādi usakilwa. Dyalelo nadyo, monka mobyāikadile kudi Ezekyele, netu tubwanya kwingila mwingilo wetu wa busapudi enka na bukwashi bwa mushipiditu wa Leza. Mwanda waka? Mwanda Satana witutambanga bulwi amba tuleke mwingilo wetu wa busapudi. (Kus. 12:17) Na mumweno wa bumuntu ketubwanyapo kwimana nansha dimo ku meso a Satana. Inoko tumunekenyanga kupityila ku mwingilo wetu wa kupāna bukamoni! (Kus. 12:9-11) Muswelo’ka? Kitatyi kyotusapula, tulombolanga’mba ketuzakajibwepo na bituzakaja Satana. Kitatyi kyonso kyotusapula, tufwijanga Satana bumvu. Le penepo, tubwanya kufula ku kunena bika pa kubwanya kotubwenye kwingila mwingilo wa busapudi nansha byobetulwa? Tubwanya kufula ku kunena’mba mushipiditu ujila witupanga bukomo kadi Yehova i mwitwitabije.​—Mat. 5:10-12; 1 Pe. 4:14.

11. Le mushipiditu wa Leza uketulongela bika, ne i muswelo’ka otukendelela kwiutambula?

¹¹ Le kuyuka’mba Yehova wāumije kilungi kya Ezekyele ne mpala yandi mu muswelo  wa kyelekejo, kwitupela’ko kikulupiji’ka kikwabo? Kino kitukulupija monka’mba mushipiditu wa Leza ubwanya kwitukwasha tukomene kikoleja kyo-kyonso kyotubwanya kutanwa nakyo mu mwingilo wa busapudi. (2 Ko. 4:7-9) Le penepo i bika byotubwanya kulonga pa kwendelela kutambula mushipiditu wa Leza? Tufwaninwe kulomba’o kyaba kyonso, koku tukulupile amba Yehova ukevwana milombelo yetu. Yesu wāfundije bandi bana ba bwanga amba: “Lombai’nka kulomba, . . . kimbai’nka kukimba, . . . kokolai’nka kukokola.” Yehova nandi “ukapāna mushipiditu ujila ku boba bamulomba.”​—Luka 11:9, 13; Bil. 1:14; 2:4.

12. Kukwatañana na Ezekyele 2:9–3:3, le i kwepi kwatambile muvungo ne i bika byādi’mo?

¹² Mushipiditu wa Leza wāpele Ezekyele bukomo, kadi binenwa bya Leza nabyo byākomeje lwitabijo lwandi. Ezekyele wāmwene mu kimonwa kuboko kukwete muvungo. (Tanga Ezekyele 2:9–3:3.) Le uno muvungo wātambile kwepi? Le i bika byādi’mo? Le wākomeje namani lwitabijo lwa Ezekyele? Tutalei. Muvungo wātambile ku lupona lwa Leza. Mobimwekela, Yehova wātumine mwikeulu umo pa boba baná bāmwene Ezekyele ku ngalwilo akamupe muvungo. (Ezk. 1:8; 10:7, 20) Mu uno muvungo mwadi binenwa bya Leza​—ko kunena’mba, musapu mulampe wa butyibi wādi ufwaninwe kusapulwa na Ezekyele ku bantomboki bādi mu bumisungi. (Ezk. 2:7) Uno musapu wādi mulembwe mu mitamba yonso ibidi ya muvungo.

13. Le Yehova wāsapwidile Ezekyele alonge bika na muvungo, ne mwanda waka wādi utobala?

¹³ Yehova wāsapwidile mupolofeto adye muvungo ne ‘kudinga’o mu kifu kyandi.’ Mupolofeto wākōkela, wādya muvungo onso. Le kino kipindi kya kimonwa kyādi kishintulula bika? Kyādi kishintulula’mba, Ezekyele wādi unenwe kwivwanija senene musapu waādi ufwaninwe kukasapula. Wādi unenwe kukulupila uno musapu mwa kukasapwila’o na kikulupiji. Kupwa, kwālongeka kintu kimo kitulumuja. Ezekyele wājingulula’mba muvungo’wa “wadi utobala’nka bwa būki.” (Ezk. 3:3) Mwanda waka? Mwanda Ezekyele wāmwene dyese dya kwisamba mu dijina dya Yehova bu mwanda utobala, nansha usangaja. (Ñim. 19:8-11) Wāsangele pa kwitabijibwa na Yehova engile bu mupolofeto wandi.

14. Le i bika byākweshe Ezekyele abwanye kukengila mwingilo wandi?

¹⁴ Mwenda mafuku, Yehova wāsapwidile Ezekyele amba: “Lama ku mutyima ne kwivwana binenwa byami byonso byonkulombola.” (Ezk. 3:10) Na buno bulombodi, Yehova wāsapwidile Ezekyele alame mu luté lwandi binenwa byādi bilembelwe mu muvungo ne kulangulukila’po. Kulonga namino kwāningije lwitabijo lwa Ezekyele. Kadi kwāmupele musapu wa bukomo wa kusapwila bantu. (Ezk. 3:11) Na musapu wa Leza mu mutyima wandi ne ku milomo yandi, Ezekyele wādi kabwanya kukengila mwingilo wandi ne kwiuvuija.​—Dingakanya na Ñimbo ya Mitōto 19:14.

15. Le i bika byotusakilwa kulama “ku mutyima” pa kūminina?

¹⁵ Pa kūminina mu mwingilo wetu wa busapudi, netu tusakilwa kwendelela kukomeja lwitabijo lwetu na binenwa bya Leza. Tusakilwa kulama “ku mutyima” byonso bitusapwila Yehova. Dyalelo, Yehova wisambanga netu kupityila ku Kinenwa kyandi Bible. Le i muswelo’ka otubwanya kukulupila’mba Kinenwa kya Leza kyendelelanga kuludika milangwe yetu, mwiivwanino wetu, ne kukanina kwetu?

16. Le i bika byotufwaninwe kulonga na Kinenwa kya Leza, ne i muswelo’ka otubwanya kwikivwanija senene?

 ¹⁶ Monka mutantyilanga umbidi wetu kitatyi kyotudya byakudya ne kwibityikula, netu tuningijanga lwitabijo lwetu kitatyi kyotutanga Kinenwa kya Leza ne kulangulukila’po. Tuvulukanga nyeke ñeni yotuboila ku muvungo. Mu mwanda utala Kinenwa kyandi, Yehova witusakilanga ‘tudinge’kyo mu kifu kyetu,’ ko kunena’mba, twikivwanije senene. Tubwanya kulonga namino kupityila ku milombelo, kutanga, ne ku kulanguluka. Dibajinji, tulombelanga mwanda wa kuteakanya mutyima wetu mwa kutambwila milangwe ya Leza. Kupwa twatanga kisonekwa kya mu Bible. Ebiya twenda twimana mwanda wa kulangulukila bininge pa byobya byotutanga. Le i bika bikalupuka’ko? Potulangulukila’po bininge, po pene tukevwanija Kinenwa kya Leza ne kukomeja lwitabijo lwetu.

17. Mwanda waka i kya mvubu kulangulukila pa byobya byotutanga mu Bible?

¹⁷ Mwanda waka i kya mvubu kutanga Bible ne kulangulukila’po? Mwanda kulonga namino kwitupanga bukomo botusakilwa pa kusapula musapu wa Bulopwe, ne botukasakilwa pa kusapula musapu wa butyibi otubwanya kukasapula kumeso’ku. Kadi potulangulukila pa ngikadila miyampe ya Yehova, kipwano kyotupwene nandi kiningilanga’ko. Kino kiketukwasha twikale na kintu kitobala bininge nansha kisangaja​—ko kunena’mba ndoe ya mutyima ne kuloelelwa.​—Ñim. 119:103.

18. Le bantu ba mu wetu mwaba bakajingulula bika, ne mwanda waka?

¹⁸ Kwishila na Ezekyele, batwe ketupelwepo mushipiditu mwanda wa kusapwila bantu bupolofeto. Inoko twi basumininwe kusapula musapu wa ku bukomo bwa mushipiditu ulamine Yehova mu Kinenwa kyandi, enka ne bikavuika mwingilo wa busapudi mungya musakila Yehova. Kitatyi kya butyibi pokisa kufika, bantu ba mu wetu mwaba kebakekalapo na bubinga bwa kunenena’mba kebadyumwinwepo nansha’mba Leza kebatelepo mutyima. (Ezk. 3:19; 18:23) Ino bakajingulula’mba musapu otwadi tusapula wadi utamba kudi Leza.

19. Le i bika biketupa bukomo bwa kuvuija mwingilo wetu wa busapudi?

¹⁹ Le i bika biketupa bukomo bwa kuvuija mwingilo wetu wa busapudi? I enka bintu bisatu byākomeje Ezekyele. Twendelelanga kusapula mwanda tuyukile amba Yehova ye witutumine, mushipiditu wa Leza witupanga bukomo, kadi Kinenwa kya Leza kikomejanga lwitabijo lwetu. Na bukwashi bwa Yehova, twi basumininwe kuvuija mwingilo wetu wa busapudi ne kūminina “kufika ne ku mfulo.”​—Mat. 24:13.