1. Enka na mokilombwedilwe mu Bene Efisesa 6:10-13, le i muswelo’ka umo mukatampe ulombolanga Yehova amba witutele mutyima? Shintulula.

MUSWELO umo mukatampe ulombolanga Yehova amba witutele batwe bengidi bandi mutyima, i kwitukwasha tukomene balwana netu. Balwana netu babajinji i Satana ne bandemona. Yehova witudyumunanga ku bano balwana, kadi witupanga byotusakilwa pa kwibakomena. (Tanga Bene Efisesa 6:10-13.) Shi twitabije bukwashi bwa Yehova ne kumukulupila bininge, tubwanya kulwa na Dyabola. Tubwanya kwikala na kikulupiji na kyādi na mutumibwa Polo. Wālembele amba: “Shi Leza udi netu, le ukalwa netu i ani?”​—Loma 8:31.

2. Le i bika byotusa kwisambila’po mu kino kishinte?

² Byotudi bene Kidishitu ba bine, ketutelepo mutyima bininge kudi Satana ne bandemona. Tutele mutyima bininge ku kwifunda myanda ya Yehova ne kumwingidila. (Ñim. 25:5) Inoko, tufwaninwe kuyuka muswelo uloñanga Satana bintu. Mwanda waka? Mwanda wa tuleke kongolwa nandi. (2 Ko. 2:11; kunshi kwa dyani) Mu kino kishinte, tusa kwisambila pa kintu kikatampe kingidijanga Satana ne bandemona mwanda wa kongola bantu. Kadi tusa kwisambila ne pa muswelo otubwanya kwibakomena.

3-4. (a) Lelo majende i bika? (b) Le kukulupila mu majende i kusambakane namani?

³ Kintu kikatampe kingidijanga Satana ne bandemona mwanda wa kongola bantu i majende. Boba bengidijanga  majende banenanga’mba bayukile nansha kulonga bintu kebibwanyapo kuyuka bantu nansha kwibilonga. Kimfwa, bamo banenanga’mba babwanya kuyuka bya kumeso kupityila ku lubuko nansha ku kubuka na ñenyenye. Bakwabo babwanya kulonga bintu wiya’mba besambanga na boba bafwile. Bamo bengidijanga bumpaki bwa manga nansha maleñanya, kadi bakokeja kuloa bakwabo. *

⁴ Lelo kukulupila mu bukomo bwa majende i kusambakane namani? Bwipangudi bumo bwaipangwilwe mu matanda 18 a mu Amerika wa pa Bukata ne wa Kunshi, ne mu Karaibe, bwalombwele amba muntu umo pa basatu baipangwilwe ukulupile mu maleñanya, bumpaki bwa manga, nansha mu butyi, kadi bantu bavule bakulupile amba bibwanika kwisamba na mishipiditu. Bwipangudi bukwabo, bwaipangwilwe mu matanda 18 a mu Afrika. Muntu umo pa babidi mu baipangwilwe wanenene amba ukulupile mu bumpaki bwa manga. Na bubine nansha shi tushikete kwepi, tufwaninwe kwilama ku majende. Mwanda Satana ukimbanga kongola “ntanda yonso ikelwe na bantu.”​—Kus. 12:9.

5. Le Yehova umonanga majende namani?

⁵ Yehova i “Leza wa bubine.” (Ñim. 31:5) Penepa le umonanga majende namani? Wiashikilwe! Yehova wālombwele bene Isalela amba: “Kekukatanwapo mobe muntu upityija wandi mwana mwana-mulume nansha wandi mwana mwana-mukaji mu mudilo, muntu ubuka lubuko, nansha ulonga bya maleñanya, nansha wa mitāmu, nansha wa majende, muntu uloa bakwabo, ne wipangula babuka na bibanda nansha kilumbu, nansha wipangula bafwe. Mwanda muntu ense ulonga bino bintu i wa munyanji kudi Yehova.” (Kup. 18:10-12) Bene Kidishitu kebadipo munshi mwa Bijila byobāpele bene Isalela kudi Yehova. Inoko, tuyukile amba muswelo wamona majende keushintyilepo.—Mal. 3:6.

6. (a) Le Satana wingidijanga majende namani mwanda wa kususula bantu? (b) Mungya Musapudi 9:5, le i bubine’ka butala mwikadile bafwe?

⁶ Yehova witudyumunanga ku majende mwanda uyukile amba Satana wingidijanga’o mwanda wa kususula bantu. Satana wingidijanga majende mwanda wa kukwatakanya bubela​—kubadila’mo ne bubela bwa amba bafwe i bōmi mu kīkalo kikwabo. (Tanga Musapudi 9:5.) Kadi Satana wingidijanga majende mwanda wa kuzakaja bantu ne kwibapalula kudi Yehova. Usakanga’mba bantu balonga bya majende bakulupile mu mishipiditu mibi pa kyaba kya kukulupila mudi Yehova.

7. Le Yehova witulombolanga bika?

⁷ Monka motwanenenanga ku ngalwilo, Yehova witulombolanga byobya byotufwaninwe kuyuka kutyina twakongolwa na Satana ne bandemona. Twisambilei’ko bidi pa bintu bimobimo byotubwanya kulonga pa kulwa na Satana ne bandemona.

8. (a) Le i muswelo’ka mubajinji wa kukomena mishipiditu mibi? (b) Le Ñimbo ya Mitōto 146:4 isokola namani bubela bwa Satana butala pa bafwe?

⁸ Tanga Kinenwa kya Leza ne kulangulukila’po. Uno o muswelo mubajinji wa kupela bubela bubepa mishipiditu mibi. Kinenwa kya Leza kidi pamo bwa kipete kya  bui kibwanya kusokwela patōka bubela bubepa Satana. (Ef. 6:17) Kimfwa, Kinenwa kya Leza kisokwelanga patōka bubela bwa amba bafwe babwanya kwisamba na bōmi. (Tanga Ñimbo ya Mitōto 146:4.) Kadi kituvuluja’mba Yehova kete ye ubwanya kulaya bya kumeso. (Isa. 45:21; 46:10) Shi tutanga kitatyi ne kitatyi Kinenwa kya Leza ne kulangulukila’po, tukapela ne kushikwa bubela bukimba kwitukulupija mishipiditu mibi.

9. Le i bilongwa’ka bya majende byotufwaninwe kupela?

⁹ Pela kulonga kintu kyo-kyonso kikwatañene na majende. Batwe bene Kidishitu ba bine, ketuloñangapo nansha dimo majende a miswelo yonso. Kimfwa, ketwendangapo ku bambuki nansha kukimba kwisamba na bafwe mu muswelo o-onso. Enka motwanenene’kyo mu kishinte kibadikile, tupelanga bibidiji bya pa madilo bimanine pa lukulupilo lwa amba bafwe i bōmi kuntu kampanda. Kadi ketubukengapo na ñenyenye nansha kwingidija bulumbu mwanda wa kuyuka bya kumeso. (Isa. 8:19) Tuyukile amba bino bilongwa byonso biletanga kyaka ne amba bibwanya kwitulengeja twisambe na Satana ne bandemona.

10-11. (a) Le bantu bamo ba mu myaka katwa kabajinji bālongele bika pobēfundile bubine? (b) Mungya 1 Bene Kodinda 10:21, mwanda waka tufwaninwe kwiula kimfwa kya bene Kidishitu babajinji, ne tukebeula namani?

¹⁰ Sumbula bintu bikwatañene na majende. Bantu bamo bādi mu Efisesa mu myaka katwa kabajinji bādi balonga bya majende. Ino abo pa kwifunda bubine, bālonga’po kintu na kusumininwa. “Bantu bavule badi balonga bya maleñanya babungila mabuku abo pamo basōka’o ku meso a bonso.” (Bil. 19:19) Bano bantu bādi basumininwe kukomena mishipiditu mibi. Mabuku abo a majende ādi a bei. Inoko pa kyaba kya kupāna’o nansha kupoteja’o bakwabo, bāsōkele’o. Bādi batele mutyima bininge ku kusangaja Yehova pa kyaba kya kuta’o ku lupeto lobādi bapota’o.

 ¹¹ Le i muswelo’ka otubwanya kwiula kimfwa kya bano bene Kidishitu ba mu myaka katwa kabajinji? I biyampe kusumbula kintu kyo-kyonso kikwatañene na majende kyotudi nakyo. Mu bino bintu mubadilwa tukūya, bijimba, ne bintu bikwabo bivwalanga bantu nansha byobadi nabyo mwanda wa kwikinga ku mishipiditu mibi.—Tanga 1 Bene Kodinda 10:21.

12. Le i bipangujo’ka byotufwaninwe kwiipangula pa mwanda utala kwipwija mukose?

¹² Bandaula biyampe bintu byowipwijanga nabyo mukose. Wiipangule amba: ‘Le ntañanga mabuku, majulunale, nansha bishinte pa Entelenete bisambila pa majende? Le minjiki yongivwana, mafilime ne mampangiko a ku televijo ontala, nansha makayo a video onkaya nao le? Lelo kudi kintu kyonepwijanga nakyo mukose kikwatañene na majende? Le kimwekejanga bintu pamo bwa kwingidila bibanda, koijibwa, nansha bimonwa? Le kilombolanga’mba maleñanya, nsanzo, nansha mafingo kebidipo na kyaka?’ Shako, ke kunenapo amba kwipwija mukose konso na bintu bya kufwatakanya nansha mfumo ya bitupu kukwatañene na mishipiditu mibi. Kitatyi kyobandaula bintu byowipwija nabyo mukose, sumininwa kutonga byobya bikakukwasha wikale kulampe na bintu byonso bishikilwe Yehova. Tufwaninwe kulonga bukomo bwa “kulama mutyima wa mundamunda utōka” ku meso a Leza wetu.​—Bil. 24:16. *

13. Le i bika byoketufwaninwepo kulonga?

¹³ Leka kufumika myanda ya bandemona. Tufwaninwe kwiula kimfwa kyāshile Yesu  mu uno mwanda. (1 Pe. 2:21) Yesu wādi momwa mūlu kumeso kwa kwiya pano pa ntanda, kadi wādi uyukile bintu bivule padi Satana ne bandemona. Inoko kādipo ufumika bintu byālongele ino mishipiditu mibi. Yesu wādi usaka kwikala kamoni wa Yehova, ke muntupo unenena Satana. Tubwanya kwiula Yesu na kuleka kusambakanya myanda ya bandemona. Ino tulombolanga kupityila ku binenwa byetu amba ‘mutyima wetu usangele mwanda wa kintu kiyampe,’ ko kunena’mba bubine.​—Ñim. 45:1.

14-15. (a) Mwanda waka ketufwaninwepo kutyina mishipiditu mibi? (b) Le i bukamoni’ka bulombola’mba Yehova ukiñanga bantu bandi dyalelo?

¹⁴ Kokatyina mishipiditu mibi. Mu ino ntanda yampikwa kubwaninina, bintu bibi bibwanya kwitufikila. Maakishida, misongo, nansha lufu kebilayangapo. Inoko ketufwaninwepo kulanga’mba i mishipiditu yampikwa kumweka yebileta. Bible unena’mba “kitatyi ne myanda yampikwa kulaa” bibwanya kufikila muntu yense. (Mus. 9:11) Pa mwanda utala bandemona, Yehova ulombola’mba udi na bukomo kwibapita. Kimfwa, Leza kālekelepo Satana epaye Yoba. (Yoba 2:6) Mu mafuku a Mosesa, Yehova wāmwekeje bukomo bwandi pa babitobo ba maleñanya ba mu Edipito. (Div. 8:18; 9:11) Pa kupebwa bukomo na Yehova, Yesu mutumbijibwe ntumbo wālombwele bukomo bwandi padi Satana ne bandemona kitatyi kyaēbapangile mūlu ne kwibela pano pa ntanda. Kadi panopano ponka, usa kwibela mu lupongo, mwine mokebakabwanyapo kususula muntu nansha umo.​—Kus. 12:9; 20:2, 3.

¹⁵ Tubamone bukamoni buvule bulombola’mba Yehova ukiñanga bantu bandi dyalelo. Langa’po bidi: Tusapulanga ne kufundija bubine mu bipindi byonso bya ntanda. (Mat. 28:19, 20) Mfulo mfulō, tusokwelanga patōka mingilo mibi ya Dyabola. Na bubine, shi Satana wadi na bukomo, wadi wa kwimika mwingilo wetu onso, ino kabwanyapo. Nanshi ketufwaninwepo kutyina mishipiditu mibi. Tuyukile amba “meso a Yehova anangakananga koku ne koku pa ntanda yonso mwanda wa kulombola bukomo bwandi pangala pa boba badi na mutyima mubwane kwadi.” (2 Bi. 16:9) Shi tukōkele Yehova, bandemona kebakabwanyapo kwitususula nyeke.

16-17. Leta kimfwa kilombola’mba bilomba bukankamane pa kukomena mishipiditu mibi.

¹⁶ Pa kukomena mishipiditu mibi, bilomba bukankamane, nakampata shi balunda nansha babutule betusakila biyampe betulwa. Inoko Yehova weselanga boba balombola buno bukankamane. Tutalei kimfwa kya kaka Erica, ushikatanga mu Ghana. Erica wadi na myaka 21 pawaitabije kwifunda Bible. Shandi byaadi ñanga, wadi umusakila alonde bibidiji bya majende mwine mubadilwa ne kudya mwita mulambulwe ku baleza ba shandi. Erica pa kupela, kisaka kyandi kyamona’mba watuke baleza. Kisaka kyadi kikulupile amba baleza basa kwibapa mfuto ya kwibabeleka mu ñeni ne ku ngitu.

¹⁷ Kisaka kya Erica kyatompele kumuningila alonde kino kibidiji, ino aye wapela nansha byobyadi bimulomba kupangwa kwinjibo. Batumoni bamo bamwita, bashikata nandi. Mu uno muswelo, Yehova waesele Erica na kumupa kisaka kipya​—banababo mu lwitabijo baikele ke batutu ne bakaka wandi. (Mako 10:29, 30) Nansha babutule bandi byobamupelele ne kumusōkela bintu, Erica wadi mulamate nyeke kudi Yehova, wabatyijibwa, kadi pano i pania wa lonso. Katyininepo bandemona. Erica unena pa mwanda wa kyabo kisaka’mba, “Nombelanga difuku ne difuku amba kyetu kisaka kikemwene madyese adi mu kuyuka Yehova ne kwikala na bwanapabo butamba ku kwingidila Leza wetu wa buswe.”

18. Le i madyese’ka otukeselwa shi tukulupile mudi Yehova?

¹⁸ Ke lwitabijopo lwa batwe bonso lukekala pa ditompo pamo bwa dino. Inoko, batwe bonso tufwaninwe kukomena mishipiditu mibi ne kukulupila mudi Yehova. Shi tulonge namino, tukeselwa madyese mavule, kadi ketukongolwapo na bubela bwa Satana. Ne kadi, ketukalēmenenwapo na moyo wa kutyina bandemona. Kupityidila, tukaningija kipwano kyetu na Yehova. Mwanā bwanga Yakoba wālembele amba: “Kōkelai Leza; ino lwai na Dyabola, nandi ukemunyema. Fwenai kudi Leza, nandi ukemufwena.”​—Yak. 4:7, 8.