1. Le i bika padi byakutulumwije powashilwile kusapwila bakwenu musapu wa mu Bible?

LELO uvulukile kitatyi kyowayukile dibajinji amba ubasokola bubine? Bufundiji bwa mu Bible bowadi wifunda bwadi bumweka bu bwivwanike senene—senene shē! Walangile amba muntu yense uketabija bintu byowaitabije. Wadi ukulupile amba musapu wa mu Bible ukebakwasha bekale na nsangaji dyalelo ne lukulupilo lwa kutendelwa lwa mu mafuku a kumeso. (Ñim. 119:105) O mwanda wadi usapwila na bukankamane balunda nobe ne bantu bonso bobutulwa nabo bubine bowasokwele. Ino byafula kwepi? Watulumukile mwanda bavule bapelele byowadi wibasapwila.

2-3. Le bantu bavule ba mu mafuku a Yesu, bālongele namani padi Yesu?

² Ketufwaninwepo kutulumuka shi bakwetu bapela musapu otusapula. Mu mafuku a Yesu namo, bantu bavule bāmupelele nansha byaālongele bingelengele bilombola’mba Leza wādi nandi. Kimfwa, Yesu wāsangwile Lazalasa—kingelengele kekyādipo kibwanya kupatanya boba bādi bamulwa. Inoko bendeji ba Bayuda kebāitabijepo amba Yesu i Meshiasa. Bāsakile’nka ne kumwipaya aye ne Lazalasa mwine!​—Yoa. 11:47, 48, 53; 12:9-11.

³ Yesu wādi uyukile amba bantu bavule bakapela kumwitabija bu Meshiasa. (Yoa. 5:39-44) Wāsapwidile bana ba bwanga babidi ba Yoano Mubatyiji amba: “Wa nsangaji i yewa wa kubulwa kutana mondi kintu kya kukukaja.” (Mat. 11:2, 3, 6) Mwanda waka bantu bavule bāpelele Yesu?

4. Le i bika byotusa kwisambila’po mu kino kishinte?

⁴ Mu kino kishinte ne mu kilonda’ko, tusa kwisambila’mo pa bubinga buvule bwāpelēle bantu bavule ba mu myaka katwa  kabajinji kwitabija mudi Yesu. Kadi tusa kumona mwanda waka bantu bavule dyalelo bakukalanga. Ne kintu kya mvubu i kino, tusa kumona muswelo otubwanya kwikala na lwitabijo lukomo mudi Yesu amba tuleke kukukala.

5. Mwanda waka bantu bamo bāfudile padi ku kulanga’mba Yesu kādipo Meshiasa wālailwe?

⁵ Bantu bavule bākukele pa būmi bwādi’mo Yesu. Shako bāitabije amba Yesu i mufundiji utendelwa ne amba wālongele bingelengele. Inoko bādi’tu bamumona bu mwanā sendwe wa mbao mulanda. Kadi wādi wa ku Nazala, kibundi kyādi padi kimonwa bu kya mvubu mityetye. Enka ne Natanela wāikele ke mwanā bwanga wa Yesu, wānenene dibajinji amba: “Lelo ku Nazala kukokeja kutamba kintu kiyampe?” (Yoa. 1:46) Padi Natanela kādipo usenswe kibundi kyādi kishikete’ko Yesu. Nansha padi wādi ulangulukila pa bupolofeto budi mu Mika 5:2, bwine bwālaile amba Meshiasa wādi wa kubutwilwa mu Betelema, ke mu Nazalapo.

6. Le i bika byādi bya kukwasha bantu ba mu mafuku a Yesu bajingulule amba Yesu i Meshiasa?

⁶ Binena Bisonekwa. Mupolofeto Isaya wālaile amba balwana na Yesu kebādipo ba kuta mutyima ku “myanda yonso ya lukongo [lwa Meshiasa].” (Isa. 53:8) Ino myanda mivule yālailwe mu bupolofeto. Shi bano bantu bētūdile’ko kitatyi kya kubandaula myanda yonso, bādi ba kuyuka’mba Yesu wābutwidilwe ku Betelema ne amba i wa ku lutundu lwa Mulopwe Davida. (Luka 2:4-7) Yesu wābutwidilwe ku kifuko kyālailwe mu bupolofeto budi mu Mika 5:2. Penepa, le i makambakano’ka obādi nao? Bantu bākwete butyibi lubilolubilo. Kebādipo bayukile myanda yonso. Kino kyēbalengeje bakukale.

7. Mwanda waka bantu bavule dyalelo bapelanga bantu ba Yehova?

⁷ Le tumonanga ano makambakano ne dyalelo? En-en. Bantu ba Yehova mu kikonge badi na būmi bwa munshi; bantu bavule bebamonanga bu “bantu bampikwa kufunda kadi ba bituputupu.” (Bil. 4:13) Bamo bamonanga’mba bantu ba Leza kebabwanyapo kufundija myanda ya mu Bible mwanda kebadipo na mapolome a ku masomo a teoloji. Bakwabo banenanga’mba Batumoni ba Yehova i “mutōtelo wa bene Amerika,” nansha byokudi’tu Kamoni wa Yehova umo pa Batumoni 7 mu États-Unis. Bangi nabo bebasapwilanga’mba Batumoni kebetabijepo Yesu. Mu bula bwa myaka mivule betanga bantu ba Yehova bu bantu ba “Kikoministe,” “batubedibedi ba Amerika,” ne bu “bantomboki.” Bantu basapwilwa ino myanda byokebayukilepo bubine bonso ne kwibwitabija, bakukalanga.

8. Mungya Bilongwa 17:11, le i bika bifwaninwe kulonga bantu shi basaka kuyuka bengidi ba Leza dyalelo?

⁸ Le muntu ukaleka kukukala namani? Bantu bafwaninwe kukimba kuyuka myanda yonso. Bino byobyādi bisumininwe kulonga ne Luka mulembi wa Evanjile. Wālongele bukomo bwa kusekununa “na bubinebine bintu byonso tamba ku ñanjilo.” Wādi usaka batangi bayuke “senene bubinebine bwa bintu” byobāivwene padi Yesu. (Luka 1:1-4) Bayuda ba mu Belea wa kala bādi pamo bwa Luka. Pobāivwene dibajinji myanda miyampe ya Yesu, bākakimbile mu Bisonekwa bya Kihebelu mwanda wa kuyuka shi byobēbasapwidile i bya bine. (Tanga Bilongwa 17:11.) Ne dyalelo nadyo mo monka, bantu bafwaninwe kuyuka myanda yonso. Bafwaninwe kudingakanya byobebafundija kudi bantu ba Leza na byobya binena Bisonekwa. Kadi bafwaninwe ne kwifunda myanda ya bantu ba Yehova ba mu kino kyetu kitatyi. Shi ‘bakimba myanda yonso senene,’  kebakalekapo mfwatakani nansha myanda ya amba-amba ibakukaje.

9. Le i bika byālongekele pāpelele Yesu kulombola kiyukeno kya mūlu?

⁹ Bufundiji bwa kutendelwa bwa Yesu, kebwābwenepo bantu bamo ba mu andi mafuku. Bādi bakimbila’ko bintu bikwabo. Bāmunenene ebalombole “kiyukeno kya mūlu” kilombola’mba i Meshiasa. (Mat. 16:1) Bālongele namino mwanda kebādipo padi bevwanije bupolofeto budi mu Danyele 7:13, 14. Inoko kitatyi kya Yehova kya kufikidija buno bupolofeto kyādi kekyabwene. Bintu byādi bibafundija Yesu byādi bifwaninwe kwibakulupija’mba i Meshiasa. Ino paāpelele kwibalombola kiyukeno kyobādi bakimba, nabo bakukala.​—Mat. 16:4.

10. Le Yesu wāfikidije namani byālembele Isaya pa mwanda utala Meshiasa?

¹⁰ Binena Bisonekwa. Mupolofeto Isaya wālembele pa mwanda wa Meshiasa amba: “Kakelapo lubila nansha kutulula diwi dyandi, kadi kakalekapo diwi dyandi divwanikwe mu kipito.” (Isa. 42:1, 2) Yesu wāingile mwingilo wandi talala kadi na butūkanye. Kāubakilepo matempelo a katutu, kadi kāvwelepo bivwalwa bya kipwilo bya pa bula nansha kukimba kwityilwa pa bitenta bya bulēme bya kipwilo. Pobādi bamusambija, Yesu wāpelele kulongela Mulopwe Heloda kiyukeno mwanda wa kumusangaja. (Luka 23:8-11) Shako Yesu wālongele bingelengele bimobimo, inoko wādi utele mutyima bininge ku kusapula myanda miyampe. Wāsapwidile bandi bana ba bwanga amba, “mwanda kino e kyonaidile.”​—Mako 1:38.

11. Le i milangwe’ka mifwe idi na bantu bamo dyalelo?

¹¹ Le tumonanga ano makambakano ne dyalelo? En-en. Dyalelo bantu bavule basangelanga mashikola makatampe mudi bifwatulo byelēlwe lupeto luvule, mudi bendeji ba bipwilo badi na bitenta bya bulēme, kadi mobasangēla bisela kebiyukilwepo na bantu bavule kobitambile ne nshintulwilo yabyo. Inoko bantu bavule bendanga mu bino bipwilo, kebayukilepo  myanda mivule itala padi Leza ne pa mpango yandi. Boba bāyanga ku kupwila kwetu kwa bwine Kidishitu, abo befundanga’ko byobya bibasakila Yehova ne mwa kulongela bintu kukwatañana na kiswa-mutyima kyandi. Etu Mobo a Bulopwe i makundulwe senene kadi atadika’ko, inoko ke a katutupo. Boba batangidile kebavwalangapo mu muswelo wa pa bula; kadi kebadipo na bitenta bya bulēme. Bufundiji bwetu ne nkulupilo yetu bitambanga mu Kinenwa kya Leza. Inoko nansha nankyo, bantu bavule dyalelo bakukalanga mwanda balañanga’mba muswelo otutōta i wa munshi bininge, kadi kebasangelangapo kwivwana byotufundija.

12. Monka mokilombwedilwe mu Bahebelu 11:1, 6, le tufwaninwe kulonga bika pa kuningija lwitabijo lwetu?

¹² Le tukaleka kukukala namani? Mutumibwa Polo wāsapwidile bene Kidishitu ba mu Loma amba: “Lwitabijo lulondanga byobya bivwanwa. Ne kadi byobya bivwanwa nabyo i kupityila ku mwanda wa Kidishitu.” (Loma 10:17) Nanshi tuningijanga lwitabijo lwetu na kwifunda Bisonekwa, ke na kukatanwapo ku bisela bya bipwilo byampikwa kukwatañana na bisonekwa nansha shi bino bisela bimweka bu bisangaja. Tufwaninwe kuningija lwitabijo lwetu na buyuki bwa binebine, mwanda “pampikwa lwitabijo kebibwanikapo kusangaja Leza biyampe.” (Tanga Bahebelu 11:1, 6.) Nanshi ketusakilwapo kiyukeno kya mūlu pa kuyuka shi tubasokola bubine. Kwifunda na katentekeji bufundiji bwa mu Bible bukomeja lwitabijo, i kubwane pa kuyuka shi tudi mu bubine, ne pa kufundwila kutatana kulampe.

13. Le i bika byalengeje bantu bavule batopeke Yesu?

¹³ Mu mafuku a Yesu, bana ba bwanga ba Yoano Mubatyiji bātulumukile mwanda bana ba bwanga ba Yesu kebādipo bashikilwa na nzala. Yesu wāshintulwile amba kebādipo na bubinga bwa kushikidilwa na nzala aye ukidi mūmi. (Mat. 9:14-17) Nansha nabya, Bafadiseo ne balwana na Yesu bakwabo, bāmutopekele mwanda kālondelepo bibidiji ne bisela byabo. Bāloba kitatyi kyaābelwile babela  mu Dya Sabato. (Mako 3:1-6; Yoa. 9:16) Kadi bādi betemba pa kulama kobādi balama Dya Sabato; abo koku bapoteja bya busunga mu tempelo. Yesu pa kwibatopeka pa kino, bākalabala. (Mat. 21:12, 13, 15) Kadi bantu bobādi bafundija kudi Yesu mu shinankonka ya mu Nazala, bālobele bininge kitatyi kyāletele Yesu kimfwa kya mu mānga kya kusokwela patōka kwisakila ne kubulwa lwitabijo kwabo. (Luka 4:16, 25-30) Bantu bavule bākukele mwanda Yesu kālongelepo byobādi basaka.​—Mat. 11:16-19.

14. Mwanda waka Yesu wātopekele bantu pa bisela kebyādipo bikwatañene na Bisonekwa?

¹⁴ Binena Bisonekwa. Yehova wānenene kupityila kudi mupolofeto Isaya amba: “Bano bantu bamfwenanga na kyakanwa kyabo kadi bandēmekanga na milomo yabo bitupu, ino mutyima wabo udi kulampe nami; kadi kuntyina kwabo kwimanine pa bijila bya bantu byobafundijibwe.” (Isa. 29:13) Yesu wādi na bubinga bwa kutopekela bantu pa bisela byampikwa kukwatañana na Bisonekwa. Pa kutangidija kumeso bijila ne bisela bya bantu kupita’ko Bisonekwa, bāpelele Yehova ne mwine waātumine bu Meshiasa.

15. Mwanda waka bantu bavule dyalelo kebasenswepo Batumoni ba Yehova?

¹⁵ Le tumonanga ano makambakano ne dyalelo? En-en. Bantu bavule balobanga kitatyi kipelanga Batumoni ba Yehova kwikuja mu bisela byampikwa kukwatañana na Bisonekwa, kimfwa kuvuluka mafuku a kubutulwa ne Noele. Bakwabo nabo balobelanga Batumoni ba Yehova mwanda kebafetengapo mafetyi a ntanda nansha kulonda bibidiji bya pa madilo kebikwatañenepo na Kinenwa kya Leza. Na bubine boba bakukala uno muswelo, bamwene amba batōtanga Leza mu muswelo waitabije. Inoko kebabwanyapo kumusangaja shi basangela’ko bisela bya ntanda pa kyaba kya bufundiji bwivwanike budi mu Bible.—Mako 7:7-9.

16. Mungya Ñimbo ya Mitōto 119:97, 113, 163-165, le i bika byotufwaninwe kulonga ne byoketufwaninwepo kulonga?

¹⁶ Le tukaleka kukukala namani? Tufwaninwe kusanswa bininge bijila bya Yehova ne misoñanya yandi. (Tanga Ñimbo ya Mitōto 119:97, 113, 163-165.) Shi tusenswe Yehova, tukapela bisela byo-byonso kebimusangajapo. Ketukalekapo kintu nansha kimo kitulengeje tuleke kusanswa Yehova.

17. Le i bika byālengeje bantu bavule ba mu mafuku a Yesu bakukale?

¹⁷ Bantu bamo ba mu mafuku a Yesu, bādi basaka kwikale kushinta mu myanda ya ntanda. Bādi basaka Meshiasa ebanyongolole ku bulopwe bwa Loma bwa kasusu. Ino pobāsakile kubikika Yesu bu mulopwe wabo, aye wāpela. (Yoa. 6:14, 15) Bantu bakwabo nabo, kubadila’mo ne babitobo, bādi na moyo wa amba shi Yesu wāshinta myanda ya politike, bene Loma bene bādi bapele bendeji ba bipwilo lupusa kampanda bakaloba. Ino myanda ya politike yālengeje Bayuda bavule bakukale.

18. Le bantu bavule bādi bapumpunya bupolofeto’ka bwa mu Bible butala padi Meshiasa?

¹⁸ Binena Bisonekwa. Nansha bupolofeto byobwālaile amba Meshiasa ukekala wa Bulwi mukomokomo, inoko bupolofeto bukwabo bwālombwele amba wādi bidi wa kufwa pa mwanda wa bubi bwetu. (Isa. 53:9, 12) Penepa mwanda waka Bayuda bādi na milangwe mifwe padi Meshiasa? Bantu bavule ba mu mafuku a Yesu, bādi bapumpunya bupolofeto bo-bonso kebwādipo bulaya kupwa kiponka na ponka makambakano abo.​—Yoa. 6:26, 27.

19. Le i milangwe’ka mifwe ilengejanga bantu bavule bakukale dyalelo?

 ¹⁹ Le tumonanga ano makambakano ne dyalelo? En-en. Bantu bavule dyalelo bakukalanga mwanda tupelanga kwikuja mu myanda ya politike. Basakanga tuvote mu bitatyi bya butongi. Ino batwe tuyukile amba ku meso a Yehova, shi tutonge muntu wa kwituludika, nabya tubamupele Aye. (1 Sa. 8:4-7) Kadi padi bantu bamo balañanga’mba tufwaninwe kūbaka masomo, mampitalo, ne kwingila mingilo ya kukwasha bantu. Bakukalanga mwanda tutele mutyima ku mwingilo wa busapudi, ke ku kupwapo makambakano a ino ntanda.

20. Mungya binenwa bya Yesu bidi mu Mateo 7:21-23, le i bika byotufwaninwe kuta’ko mutyima bininge?

²⁰ Le tukaleka kukukala namani? (Tanga Mateo 7:21-23.) Tufwaninwe kuta mutyima bininge ku kwingila mwingilo wētusoñenye Yesu kwingila. (Mat. 28:19, 20) Ketufwaninwepo kulabikwa na kukimba kupwa myanda ya ino ntanda. Tusenswe bantu kadi tutele mutyima ku makambakano abo, inoko tuyukile amba muswelo muyampe wa kukwasha bakwetu, i kwibafundija myanda ya Bulopwe bwa Leza ne kwibakwasha bapwane na Yehova.

21. Le tufwaninwe kusumininwa kulonga bika?

²¹ Mu kino kishinte tubesambila’mo pa bintu biná byālengeje bantu bavule bapele Yesu mu myaka katwa kabajinji, kadi bibwanya kulengeja bantu bamo dyalelo bapele balondi ba Yesu. Ino i enka bino bintu kete byotufwaninwe kwepuka? Aa. Mu kishinte kilonda’ko tusa kwisambila pa bintu bikwabo biná. Shi ke pano, tusumininwei kuleka kukukala kadi tuningijei nyeke lwitabijo lwetu!