1. Le i butyibi’ka bukatampe bufwaninwe kukwata bantu bonso?

 DYALELO bantu badi na butyibi bukatampe bwa kukwata. Le bakakwatakanya Yehova Leza bu Mulopwe wa diulu ne ntanda’ni, nansha bakakwatakanya Satana Dyabola walwana mubimubi? Muntu ne muntu unenwe’nka kutonga wakakwatakanya. Butyibi bonso bobakwata bulombola mukekadila būmi bwabo bwa kumeso. (Mat. 25:31-33, 46) Pa “kyamalwa kikatampe,” bakatūlwa kiyukeno kya kupanda nansha kya konakanibwa.​—Kus. 7:14; 14:9-11; Ezk. 9:4, 6.

2. (a) Le Bahebelu 10:35-39 witukankamika tulonge bika? (b) Le mukanda wa Kusokwelwa ubwanya kwitukwasha namani?

² Tanga Bahebelu 10:35-39. Shi wi mutonge kukwatakanya buludiki bwa Yehova, wi mukwate butyibi bwa tunangu. Pano usakanga kukwasha bantu bakwabo bakwate butyibi buyampe. Pa kino, ubwanya kwingidija myanda idi mu mukanda wa Kusokwelwa mwanda wa kwibakwasha. Uno mukanda wa kutendelwa ulombola byobya bikafikila boba balwa na Yehova, ne madyese akeselwa boba bakwatakanya buludiki bwandi na kikōkeji. Tufwaninwe kwifunda buno bubine bwa kamweno. Kulonga namino kuketukwasha tusumininwe kwingidila Yehova. Ne kadi, tubwanya kwingidija byobya byotwifunda mwanda wa kukwasha bantu bakwabo bakwate butyibi buyampe ne kwendelela kwingidila Yehova.

3. Le i bipangujo’ka byotusa kulondolola mu kino kishinte?

³ Mu kino kishinte tusa kulondolola’mo bino bipangujo: Le i bika bikafikila boba bakwatakanya buludiki bwa Leza? Ne i bika bikafikila boba batonga kukwatakanya kinyema kya ntanda kya musombelo utyila pyā kitelelwe mu mukanda wa Kusokwelwa?

4. Le mutumibwa Yoano wāmwene kibumbo’ka kimene pamo na Yesu momwa mūlu?

⁴ Mutumibwa Yoano wāmwene mu kimonwa bibumbo bibidi bya bantu bakwatakenye buludiki bwa Yehova, kadi bapebwa būmi bwa nyeke. Kibumbo kibajinji i kya bantu 144 000. (Kus. 7:4) I batongwe pano pa ntanda mwanda wa kubunda umbikalo nansha Bulopwe pamo na Yesu momwa mūlu. Bakaludika ino ntanda pamo nandi. (Kus. 5:9, 10; 14:3, 4) Yoano wēbamwene mu kimonwa bemene na Yesu pa Lūlu lwa Ziona momwa mūlu.​—Kus. 14:1.

5. Le i bika bisa kufikila panopano boba bashele’ko ba 144 000?

⁵ Tamba mu myaka katwa kabajinji, bantu tununu ne tununu batoñwanga mwanda wa kubadilwa mu ba 144 000. (Luka 12:32; Loma 8:17) Inoko bāsapwidile Yoano amba, i enka bashele’ko nansha bantu batyetye kete badi ba kwikala’ko bōmi mu mafuku a mfulo. Bano “bashele’ko” bakatūlwa ‘kiyukeno’ kya mfulo kya kwitabijibwa na Yehova kumeso kwa kyamalwa kikatampe kushilula. (Kus. 7:2, 3; 12:17) Kupwa, mu kitatyi kampanda pa kyamalwa kikatampe, bano bashele’ko bakaselelwa momwa mūlu mwanda wa kukekala pamo na ba 144 000 bāfwile kala na kikōkeji. Mwine’mwa, bakaludika pamo na Yesu mu Bulopwe bwa Leza.​—Mat. 24:31; Kus. 5:9, 10.

6-7. (a) Le Yoano wāmwene kibumbo’ka kikwabo, ne i bika byotwifunda pobadi? (b) Mwanda waka mukanda wa Kusokwelwa shapita 7 i wa kamweno ku bashele’ko ne ku “kibumbo kikatampe kya bantu”?

⁶ Pa kupwa kumona kibumbo kya momwa mūlu, Yoano wāmwene ne “kibumbo kikatampe kya bantu.” Abo i beshile na ba 144 000, mwanda kino kibumbo kekikokejapo kubalwa na muntu. (Kus. 7:9, 10) Le i bika byotwifunda pobadi? Bāsapwidile Yoano amba: “Bano’ba i boba balupukile mu kyamalwa kikatampe, kadi i bakende minkukumba yabo ne kwiitōkeja mu mashi a Kana ka Mukōko.” (Kus. 7:14) Pa kupwa kupanda ku kyamalwa kikatampe, kino “kibumbo kikatampe kya bantu” kikekala pano pa ntanda ne kweselwa madyese mavule.​—Ñim. 37:9-11, 27-29; Nki. 2:21, 22; Kus. 7:16, 17.

⁷ Ekale twi batongwe kwenda mūlu nansha shi tukekala pano pa ntanda, le twimwene mu bino binenwa bilembelwe mu Kusokwelwa shapita 7? Bine tufwaninwe kwimona’mo. Kino kikekala kitatyi kya nsangaji ku bibumbo byonso bibidi bya bengidi ba Leza! Bine tukasangala bininge pa kutonga kotwatongele kukwatakanya buludiki bwa Yehova. Ino le i bika bikwabo bitusapwila mukanda wa Kusokwelwa pa mwanda utala kyamalwa kikatampe?​—Mat. 24:21.

8. Le kyamalwa kikatampe kikashilula namani, ne bantu bavule bakalonga’po namani?

⁸ Monka motwekimwenine mu kishinte kibadikile, imbikalo ya politike ya ino ntanda isa kutamba’dyo panopano ponka Babiloni Mukatampe, umbikalo wa ntanda wa mutōtelo wa bubela. (Kus. 17:16, 17) Ino yo ikekala ngalwilo ya kyamalwa kikatampe. Ino le kino kikalengeja bantu bavule bakwate butyibi bwa kutōta Yehova? Aa. Kusokwelwa shapita 6 ulombola’mba mu kine kitatyi’kya, bantu kebengidilapo Yehova bakakimba kukingwa na malongolodi a politike ne a byabusunga a ino ntanda, mene adingakanibwe na ngulu. Bano bantu byokebakakwatakanyapo Bulopwe bwa Leza, Yehova ukebamona bu balwana nandi.​—Luka 11:23; Kus. 6:15-17.

9. Le bantu ba Yehova bakeshila namani na bantu bakwabo pa kyamalwa kikatampe, ne i bika bikafikila bantu ba Leza?

 ⁹ Na bubine, bengidi ba Yehova ba kikōkeji abo bakekala beshile na bantu bakwabo mu kino kitatyi kikomo kya kyamalwa. Bakekala bu kibumbo kimo kete kya bantu pano pa ntanda bengidila Leza kadi bapela kukwatakanya “kinyema kya ntanda.” (Kus. 13:14-17) Byobakashala bakōkele kudi Yehova, kino kikalengeja balwana na Yehova bakalabale bininge. O mwanda mizo mīkutyile mu bumo ikatamba’dyo bantu ba Leza kujokoloka ntanda yonso. Bupolofeto bwa mu Bible butela kuno kutambwa bu Koka wa Makoka.​—Ezk. 38:14-16.

10. Mungya Kusokwelwa 19:19-21, le Yehova ukalonga bika pakatambwa bantu bandi?

¹⁰ Le Yehova ukalonga bika pa kuno kutambwa kubikubi? Aye mwine witusapwila’mba, “bukalabale bwami bukatampe bukāka.” (Ezk. 38:18, 21-23) Kusokwelwa shapita 19 ulombola bintu bikwabo bikalongeka. Yehova ukatuma Wandi Mwana akinge bantu bandi ne kunekenya balwana nabo. Mu buno bulwi, Yesu ukāya na “bibumbo bya [momwa] mūlu”—ko kunena’mba bamwikeulu ba kikōkeji ne ba 144 000. (Kus. 17:14; 19:11-15) Le i bika bikalupuka ku dino divita? Bantu bonso ne malongolodi onso alwa na Yehova bakonakanibwa fututu!​—Tanga Kusokwelwa 19:19-21.

11. Le i kinkumenkume’ka kisangaja kitelelwe mu mukanda wa Kusokwelwa?

¹¹ Langa’po bidi mukeivwanina bantu ba kikōkeji ba pano panshi bakapanda kitatyi kikonakanibwa balwana na Leza! Bine, kino kikekala kitatyi kya nsangaji! Nansha byokukekala nsadi ya tusepo momwa mūlu pakonakanibwa Babiloni Mukatampe, kudi ne kintu kikwabo kikaleta nsangaji mikatampe. (Kus. 19:1-3) I kinkumenkume kisangaja kitelelwe mu mukanda wa Kusokwelwa​—ke “butundaile bwa Kana ka Mukōko” kadi.​—Kus. 19:6-9.

12. Monka mokilombwedilwe mu Kusokwelwa 21:1, 2, le butundaile bwa Kana ka Mukōko bukekala’ko kitatyi’ka?

¹² Le buno butundaile bukekala’ko kitatyi’ka? Kumeso’tu kwa divita dya Amakedona kushilula, bonso ba 144 000 bakekala momwa mūlu. Inoko, kino kekikekalapo kitatyi kya butundaile bwa Kana ka Mukōko. (Tanga Kusokwelwa 21:1, 2.) Butundaile bwa Kana ka Mukōko bukekala’ko kupwa kwa divita dya Amakedona ne pa kupwa kwa konakanibwa kwa balwana bonso ba Leza.​—Ñim. 45:3, 4, 13-17.

13. Le i bika bikalongeka pa butundaile bwa Kana ka Mukōko?

¹³ Le i bika bikalongeka pa butundaile bwa Kana ka Mukōko? Monka mulungilanga butundaile pamo ba mulume ne mukaji, butundaile bwa kyelekejo nabo bukalungila pamo Mulopwe Yesu Kidishitu ne “mutundaile” wandi, ba 144 000. Kino kinkumenkume kikatampe kikashilula buludiki bupya bukaludika ntanda mu bula bwa myaka 1 000.​—Kus. 20:6.

14-15. Lelo Kusokwelwa shapita 21 udingakanya ba 144 000 na bika? (Tala kifwatulo pa kibalu.)

¹⁴ Kupwa papo, Kusokwelwa shapita 21 udingakanya ba 144 000 na kibundi kiyampe mpata kītwa bu “Yelusalema Mupya.” (Kus. 21:2, 9) Kino kibundi kidi na byalwilo 12 bya mabwe palembelwe “majina 12 a batumibwa 12 ba Kana ka Mukōko.” Mwanda waka kino kimonwa kyāsangeje Yoano? Mwanda wāmwene dyandi dijina dilembwe pa dibwe dimo.  Bine, dino i dyese’po kashā!​—Kus. 21:10-14; Ef. 2:20.

¹⁵ Kino kibundi kya kyelekejo kekidipo na kyokidingakene nakyo. Kidi na kipito kikatampe kya olo yonka-yonka, bibelo 12 bya malungo, mumbu ne byalwilo bineñenye na mabwe a bulēme, kadi na bipimo bibwane. (Kus. 21:15-21) Ino bimweka bu kwādi kubudilwe kintu kimo! Yoano wānenene monka’mba: “Nkyamwene’mopo tempelo, mwanda Yehova Leza Mwinē Bukomo Bonso ne Kana ka Mukōko yo tempelo yakyo. Kadi kibundi kekyadipo kyokisakila dyuba nansha kweji wa kwikimunikila, mwanda ntumbo ya Leza yadi itōkeja’mo tō, ne kinanu kyakyo i Kana ka Mukōko.” (Kus. 21:22, 23) Boba babadilwa mu Yelusalema Mupya bakekala pamo na Yehova. (Bah. 7:27; Kus. 22:3, 4) Mu uno muswelo, ba Yehova ne Yesu yo ntempelo ya mu kino kibundi.

16. Le i bika bikemwena bantu mu Umbikalo wa Myaka Kanunu wa Bulopwe bwa Leza?

¹⁶ Bisangaja’po kashā ku bashingwe māni kulangulukila pa kino kibundi. Inoko, boba badi na lukulupilo lwa kukekala pano pa ntanda nabo badi na bubinga bwa kusangela’kyo. Mu Umbikalo wa Myaka Kanunu wa Bulopwe bwa Leza, Yelusalema Mupya ukaleta madyese mavule pano pa ntanda. Yoano wāmwene ano madyese akuka pamo bwa “munonga wa mema a būmi.” Kadi bukila ne bukila bwa uno munonga kwadi “mityi ya būmi” ilupula mani “a kundapa nao mizo.” (Kus. 22:1, 2) Bantu bonso bakekala’mo bakekala na mukenga wa kumwena mu bino bintu biyampe. Bityebitye, bantu bonso ba kikōkeji bakekala babwaninine. Kekukekalapo monka misongo, misanshi, ne impolo ya bulanda.​—Kus. 21:3-5.

17. Mungya Kusokwelwa 20:11-13, le i bāni bakamwena mu Umbikalo wa Myaka Kanunu?

¹⁷ Le i bāni bakamwena mu bino bintu biyampe? Dibajinji bidi, i kibumbo kikatampe kya bantu bakapanda pa Amakedona, pamo ne bana bonso bakabutulwa padi mu ntanda mipya. Inoko Kusokwelwa shapita 20 nandi i mulaye amba bafwe bakasangulwa. (Tanga Kusokwelwa 20:11-13.) Bantu “boloke” ba kikōkeji bāfwile pa kala, ne “bakondame”—bene kebāikelepo na mukenga wa kwifunda myanda ya Yehova, bakasangulwa  pano pa ntanda. (Bil. 24:15; Yoa. 5:28, 29) Le ko kunena’mba bantu bonso bakasangulwa pano pa ntanda mu Umbikalo wa Myaka Kanunu? Aa. Boba bonso badi bapela pelē kwingidila Yehova kumeso kwa abo kufwa, kebakasangulwapo. Badi’tu na mukenga, ino belombola’mba kebafwaninwepo kukekala bōmi mu Paladisa pano pa ntanda.​—Mat. 25:46; 2 Ts. 1:9; Kus. 17:8; 20:15.

18. Le bikekala namani dya ku mfulo kwa myaka 1 000?

¹⁸ Dya ku mfulo kwa myaka 1 000, boba bonso bakekala pano pa ntanda bakekala ke babwaninine. I kutupu muntu nansha umo ukekala na bubi botwāpyene dibajinji kudi Adama. (Loma 5:12) Mafingo otwāfingilwe pa mwanda wa bubi bwa Adama, akatalulwa’ko lonso. Mu uno muswelo, boba ‘bakekala’ko bōmi’ pano pa ntanda, bakekala babwaninine ku mfulo kwa myaka 1 000.​—Kus. 20:5.

19. Mwanda waka kufwaninwe kwikala ditompo dya mfulo?

¹⁹ Tuyukile amba Yesu Kidishitu wākomene Satana wādi ulonga bukomo bwa kumulengeja atyumune bululame bwandi. Wāikele nyeke na kikōkeji mu matompo. Ino le bantu bonso babwaninine bakekala nyeke na kikōkeji kitatyi kyobakapa Satana mukenga wa kwibatompa? Muntu ne muntu ukabwanya kulondolola kino kipangujo aye mwine kitatyi kikakutululwa Satana mu lupongo ku mfulo kwa myaka 1 000. (Kus. 20:7) Boba bakalombola kikōkeji pa ditompo dya mfulo bakapebwa būmi bwa nyeke ne kwikala na bwanapabo bwa bine. (Loma 8:21) Boba bakatomboka, bakonakanibwa lonso pamo na Dyabola ne bandemona bandi.​—Kus. 20:8-10.

20. Le ubeivwana namani pa bupolofeto busangaja budi mu mukanda wa Kusokwelwa?

²⁰ Le ubeivwana namani pa kupwa kulangulukila bityetye pa mukanda wa Kusokwelwa? Le kebikusangejepo kwimona mu buno bupolofeto bwa kutendelwa? Le kino kekikulengejepo usake kwita bantu bakwabo bāye tutōte nabo butōtyi butōka bwa wetu Leza? (Kus. 22:17) Pano potwesambila pa bintu bisangaja bisa kulongeka mu mafuku a kumeso, tubasangala bininge kadi tusaka kunena na mwānenene mutumibwa Yoano amba: “Amena! Iya, a Mfumwetu Yesu.”​—Kus. 22:20.