1, 2. (a) Le i mwingilo’ka wa mvubu wāpelwe Solomone? (b) Mwanda waka Davida wātele Solomone mutyima?

SOLOMONE wāpelwe mwingilo wa pa bula. Yehova wāmutongele emanine lūbako lwa tempelo ya mu Yelusalema, uno wādi mwingilo wa lūbako lwa mvubu mpata! Tempelo yādi ifwaninwe kwikala “mikatampe byamwiko’tu,” kadi yādi ya kwikala ya ntumbo ne ya buya bwa dyangi. Kya mvubu nakampata, yādi ya kwikala “njibo ya Yehova Leza.”​—1 Bilongwa 22:1, 5, 9-11.

² Mulopwe Davida wādi ukulupile amba Leza ukakwatakanya Solomone. Inoko Solomone wādi “mwanuke ne mukokekoke.” Ino, le wāitabije uno mwingilo wa kūbaka tempelo? Nansha, le wālekele bwanuke ne bukōkekōke bwandi bimukankaje kwiwingila? Pa kubwanya uno mwingilo, Solomone wādi ufwaninwe kwikala mukankamane ne kwiwingila.

3. Lelo Solomone wēfundile bika kupityila kudi shandi pa mwanda utala bukankamane?

³ Solomone wēfundile myanda mivule itala bukankamane kupityila kudi shandi Davida. Davida paākidi nkasampe, wālwile na banyema ba mu ntanda bādi bakimba kudya mikōko ya shandi. (1 Samwele 17:34, 35) Kadi wālombwele bukankamane bukatampe  paākalwile na kampangala Ngodiata, sola nkomonkomo kadi utyinwa. I bine, Davida wāipaile Ngodiata na dibwe disenene kupityila ku bukwashi bwa Leza.​—1 Samwele 17:45, 49, 50.

4. Mwanda waka Solomone wādi usakilwa bukankamane?

⁴ Tubwanya kwivwanija mwanda waka Davida wādi na bubinga bwa kusoñenya Solomone akankamane ne kūbaka tempelo. (Tanga 1 Bilongwa 28:20.) Shi Solomone kālombwelepo bukankamane, moyo wādi wa kumutyumuna mu bidyoma ne kumulengeja akomenwe kushilula mwingilo’wa. Ne kadi kyādi kya kwikala kibi mpata shi wākankelwe mwingilo wandi.

5. Mwanda waka tusakilwa bukankamane?

⁵ Pamo bwa Solomone, netu tusakilwa bukwashi bwa Yehova pa kwikala bakankamane ne kwingila mwingilo waetupa. Nanshi tubandaulei’ko bimfwa bimo bya bantu bālombwele bukankamane pa kala. Kupwa ketulangulukila pa muswelo otubwanya netu kulombola bukankamane ne kuvuija mwingilo wetu.

6. I bika byakutulumuja pa mwanda utala bukankamane bwa Yosefa?

⁶ Yosefa wālombwele bukankamane pāmuningile mukaja Potifela kulāla nandi. Wādi uyukile amba būmi bwandi bukekala mu kyaka shi apele. Nansha nankyo, Yosefa wālombwele bukankamane ne kupela kiponka na ponka.​—Ngalwilo 39:10, 12.

7. Lelo Lehaba wālombwele bukankamane namani? (Tala kifwatulo ku ngalwilo.)

⁷ Lehaba nandi wālombwele bukankamane. Pāile batubedibedi bene Isalela ku yandi njibo mu Yediko, wādi ubwanya kukwatwa moyo enka ne kupela kwibakwasha. Inoko byaākulupile mudi Yehova, wāfile bano bantu babidi ne kwibapandija. (Yoshua 2:4, 5, 9, 12-16) Lehaba wākulupile amba Yehova i Leza wa bine kadi wādi uyukile amba dya kadilwe kantu, ukapānanga ntanda’ya ku bene Isalela. Kātādilwepo na kityino kya bantu kubadila’mo’nka ne mulopwe wa Yediko ne bantu bandi. Inoko, wālongele bintu na bukankamane, wēpandija aye mwine ne kyandi kisaka.​—Yoshua 6:22, 23.

8. Le bukankamane bwa Yesu bwākweshe namani batumibwa?

⁸ Batumibwa ba kikōkeji ba Yesu nabo bālombwele bukankamane bukatampe. Byobādi bemwena bukankamane bwādi na Yesu, kino kyēbakweshe nabo bamwiule. (Mateo 8:28-32; Yoano 2:13-17; 18:3-5) Basadusea pobātompele kwibakankaja kufundija myanda itala padi Yesu, batumibwa kebāitabije’byopo.​—Bilongwa 5:17, 18, 27-29.

9. Lelo 2 Temote 1:7 witukwasha namani tuyuke kwine kutambanga bukankamane?

⁹ Yosefa, Lehaba, Yesu, ne batumibwa bādi basumininwe kulonga byoloke. Bālombwele bukankamane, mwanda kebādipo bakulupile mu bwino bwabo abo bene, ino i mwanda bādi bakulupile mudi Yehova. Kitatyi kyotusakilwa bukankamane, netu ketufwaninwepo kwikulupila batwe bene, ino tufwaninwe kukulupila’nka mudi Yehova. (Tanga 2 Temote 1:7.) Tubandaulei’ko myanda ibidi ya mu būmi yotusakilwa’mo bukankamane: mu kisaka ne mu kipwilo.

10. Mwanda waka bankasampe bene Kidishitu basakilwa bukankamane?

¹⁰ Bankasampe bene Kidishitu basakilwa kulombola bukankamane mu myanda mivule mwanda wa kwingidila Yehova. Babwanya kwifunda ne kulonda kimfwa kya Solomone, mwine wālombwele bukankamane na kukwata butyibi bwa kuvuya lūbako lwa tempelo. Nansha bankasampe byobabwanya ne byobafwaninwe kuludikwa na babo bambutwile, inoko nabo badi na butyibi bwa mvubu bwa kwikwatyila. (Nkindi 27:11) Basakilwa bukankamane pa kukwata butyibi bwa tunangu mu mwanda utala balunda, bya kwipwija nabyo mukose, mwa kwikadila batōka mu mwikadila, ne pa kitatyi kyobakabatyijibwa. Basakilwa bukankamane bwa uno muswelo mwanda baloñanga  bintu bishile na kiswa-mutyima kya Satana, mwine upunikanga Leza.

11, 12. (a) Lelo Mosesa wālombwele bukankamane namani? (b) Lelo bankasampe babwanya kwiula kimfwa kya Mosesa namani?

¹¹ Butyibi bumo bidi bwa mvubu bufwaninwe kukwata bankasampe i bwa kwitungila bitungo. Mu matanda amo, bankasampe baningilwanga kulondalonda masomo malamala ne kusokola kaji ka lupeto luvule. Mu matanda makwabo namo musakene misokwe ya lupeto, bankasampe babwanya kumona’mba kitungo kyabo i kya kwingila bininge mwanda wa kukwasha kisaka. Shi udi mu ino ngikadilo, nabya langulukila pa kimfwa kya Mosesa. Wālelelwe na mwanā Felo mwana-mukaji, kadi wādi ubwanya kwitungila kitungo kya kwikala mpeta nansha muntu wa ntumbo. Fwatakanya’po bidi mwāmuningidile kisaka kyandi kya bene Edipito, bafundiji, ne badingidi bandi! Inoko Mosesa wādi mukankamane kadi wātongele kwikala pamo na bantu ba Leza. Pa kutamba mu Edipito ne kushiya bupeta, wākulupile na bukankamane mudi Yehova. (Bahebelu 11:24-26) Ku mfulo, Yehova wāmwesele bininge, kadi ukamwesela kutabuka mu mafuku āya kumeso.

¹² Shi bankasampe bekale na bukankamane bwa kwitungila bitungo mu mwingilo wa Yehova ne kutūla tumweno twa Bulopwe pa kifuko kibajinji, nabya Yehova nandi ukebesela. Ukebakwasha na kuvuija bisakibwa bya bisaka byabo. Mu myaka katwa kabajinji, nkasampe Temote wāpēne būmi bwandi bonso mu mwingilo wa Yehova, nobe ubwanya kulonga namino. * (Tala kunshi kwa dyani.)​—Tanga Fidipai 2:19-22.

13. Lelo bukankamane bwakweshe namani kaka umo nkasampe afikile pa bitungo byandi?

¹³ Kaka umo wa mu Alabama, mu États-Unis, wadi usakilwa bukankamane pa kwitungila bitungo mu mwingilo wa Leza. Walembele amba: “Nadi na bumvu ponadi ntama. Nkyadipo mvudile kwisamba na bantu ku Njibo ya Bulopwe, nansha kukokola ku mobo a beni.” Kupityila ku bukwashi bwa bambutwile bandi ne bwa banabetu bakwabo mu kipwilo, uno nkasampe mwine Kidishitu wafikīle pa kitungo kyandi kya kwingila bu pania wa lonso. Unena’mba: “Ntanda ya Satana ikankamikanga bantu bamone amba, bitungo biyampe bya mu būmi i kufunda masomo malamala, kukimba ntumbo, lupeto, ne kwikala na bintu bivule bya ku ngitu.” Inoko wajingulwile kadi amba bantu bavule kebafikilangapo pa bino bitungo ne kadi bekolomwenanga’nka njia ne kutyumukwa mutyima. Kadi ubweja’ko amba: “Kwingidila Yehova, i kundetele nsangaji mikatampe ne kuloelelwa.”

14. Bambutwile bene Kidishitu basakilwa bukankamane kitatyi’ka?

¹⁴ Bambutwile bene Kidishitu nabo basakilwa bukankamane. Kimfwa, mukulu obe wa kaji ubwanya kukulomba kyaba kyonso wingile mansá a ntentekelo mu mafuku omuloñanga butōtyi bwa kisaka, oendanga mu busapudi ne oendanga ku kupwila. Ufwaninwe kwikala na bukankamane pa kupelela mukulu obe wa kaji ne kushila bobe bana kimfwa kiyampe. Nansha padi bambutwile bamo mu kipwilo balekanga babo bana balonge bintu byokusakilepo bobe bana balonge. Shi bano bambutwile abakwipangula kine kyopelela balonge’byo, le ukekala na bukankamane ne kwibashintulwila na bulēme?

15. Lelo bambutwile babwanya kukwashibwa namani na Ñimbo ya Mitōto 37:25 ne Bahebelu 13:5?

¹⁵ Bilomba bukankamane pa kukwasha betu bana betungile bitungo mu mwingilo wa Leza ne kufikila’po. Kimfwa, bambutwile bamo batyinanga kukankamika babo bana bengile bupania, kukengidila kokwa kusakilwa bukwashi, kwingila ku Betele, nansha kukwasha ku mwingilo wa lūbako lwa Mobo a Bulopwe ne Mobo a Bitango. Padi batyinanga’mba, babo bana kebakabwanyapo kwibalela shi abakanunupa. Inoko, bambutwile  ba tunangu balombolanga bukankamane ne kwikala na lwitabijo amba Yehova ukafikidija nyeke milao yandi. (Tanga Ñimbo ya Mitōto 37:25; Bahebelu 13:5.) Bambutwile balombola bukankamane bwa uno muswelo ne kukulupila mudi Yehova, bakwashanga babo bana nabo beule kimfwa kyabo.​—1 Samwele 1:27, 28; 2 Temote 3:14, 15.

16. Lelo bambutwile bamo bakweshe namani babo bana betungile bitungo mu mwingilo wa Leza, ne i muswelo’ka umwenine’mo babo bana?

¹⁶ Ba mulume ne mukaji bamo ba mu États-Unis bakweshe babo bana bate mutyima ku kwingidila Yehova. Mulume unena’mba: “Kumeso kwa betu bana kushilula kwenda ne kunena, twadi twibasapwila nsangaji idi mu mwingilo wa bupania ne mu kwingidila kipwilo. Pano kyo kyabo kitungo.” Ubweja’ko amba babo bana byobetungile bino bitungo ne kufikila’po, i bibakwashe bakomene matompo a mu ino ngikadilo ya Satana ne kuta mutyima ku kwingidila Yehova. Tutu umo wa bana babidi walembele amba: “Bambutwile bavule bajimijanga bukomo buvule ne lupeto na kukankamika babo bana bafikile pa bitungo bya mu myanda ya makayo, kwipwija mukose, nansha kufunda masomo. Inoko i byendele’mo kujimija bukomo ne lupeto mwanda wa kukwasha betu bana bafikile pa bitungo bikebakwasha bekale na mwimanino muyampe ku meso a Yehova. Kitupanga nsangaji mikatampe pa kumona betu bana bafikila pa bitungo byabo bya ku mushipiditu ne potwendelela nabo pamo ku mushipiditu.” Bine nobe witabije amba bambutwile bakwasha babo bana betungile bitungo mu mwingilo wa Leza ne kufikila’po, beselwanga nandi.

17. Leta bimfwa bya kulombola’mo bukankamane mu kipwilo kya bwine Kidishitu.

¹⁷ Kadi tusakilwa kulombola bukankamane mu kipwilo. Kimfwa, bakulumpe basakilwa bukankamane pa kupwija mwanda utala bubi bukatampe nansha pobakwasha boba batūla būmi bwabo mu kyaka pa mwanda wa bundapi bwa bukidibukidi. Bakulumpe bamo bapempulanga bantu badi mu bifungo mwanda wa kwifunda na boba basangela nansha kwendeja’mo kupwila. Lelo bakaka bankungakaji nabo le? Nabo badi na mikenga mivule ya  kulombola’mo bukankamane ne kwingidila Yehova. Babwanya kwingila bupania, kuvilukila kokwa kusakilwa bukwashi, kwingila ku mwingilo wa Lūbako lwa Kwenu, nansha kudinga fomu wa kukafunda Masomo a Basapudi ba Bulopwe. Bamo betwanga’nka ne ku Masomo a Ngileade.

18. Lelo bakaka banunu babwanya kulombola bukankamane namani?

¹⁸ Tusenswe’po kashā bakaka banunu kadi tufwijanga’ko pa kwikala nabo mu kipwilo! Nansha bamo byokebakibwanyapo kulonga byobadi balonga pa kala mu mwingilo wa Leza, babwanya kulombola bukankamane ne kwingila. (Tanga Tetusa 2:3-5.) Kimfwa, kaka ke mununu usakilwa bukankamane shi bakulumpe abamunena kwisamba na kaka nkasampe pa mwanda utala kuvwala na butūkanye. Kakatopekapo kaka’wa pa bisandi byavwele, inoko ukamukwasha na kanye alangulukile pa muswelo wikele butongi bwandi na lupusa pa bantu bakwabo. (1 Temote 2:9, 10) Shi bakaka banunu balombola buswe uno muswelo, nabya babwanya kukomeja kipwilo.

19. (a) Lelo batutu babatyijibwe babwanya kwikala bakankamane namani? (b) Le Fidipai 2:13 ne 4:13 ukwasha namani batutu bekale bakankamane?

¹⁹ Batutu babatyijibwe nabo basakilwa bukankamane ne kwingila. Shi badi na mutyima wa kwingila bu bengidi ba mingilo nansha bu bakulumpe, nabya kipwilo kikamwena’mo bininge. (1 Temote 3:1) Inoko, bamo babwanya kwikaka. Padi tutu walongele bilubo bikatampe mafuku kunyuma, ne pano kaemone amba kafwaninwepo kwingila bu mwingidi wa mingilo nansha bu mukulumpe. Tutu mukwabo nandi ubwanya kwimona’mba kadipo na bwino bwa kwingila bu mwingidi wa mingilo nansha bu mukulumpe. Shi nobe wiivwananga uno muswelo, Yehova ubwanya kukukwasha wikale mukankamane. (Tanga Fidipai 2:13; 4:13.) Vuluka kimfwa kya Mosesa. Nandi wēmwene bu kabwanyapo kwingila mwingilo wāmupele Yehova. (Divilu 3:11) Inoko Yehova wāmukweshe ekale mukankamane ne kulonga byaādi ufwaninwe kulonga. Lelo tutu mubatyijibwe ubwanya namani kwikala na buno bukankamane? Ufwaninwe kulomba Yehova amukweshe ne katanga Bible difuku ne difuku. Ubwanya kulangulukila pa bimfwa bya mu Bible bya bantu bādi bakankamane. Ubwanya kulomba bakulumpe na kwityepeja bamufundije ne kukwasha ku mingilo ya kipwilo ponso pobimulomba kulonga nabya. Tulomba batutu bonso babatyijibwe bekale na bukankamane ne kwingidila kipwilo bininge!

20, 21. (a) Lelo Davida wāvulwije Solomone bika? (b) I bika byotubwanya kukulupila?

²⁰ Mulopwe Davida wāvulwije Solomone amba Yehova ukekala nandi kufika’nka ne bikapwa lūbako lwa tempelo. (1 Bilongwa 28:20) Na bubine Solomone wālangulukīle pa bino binenwa, kadi kālekelepo bwanuke bwandi ne kubulwa bwino bimukankaje kwingila mwingilo wāmupelwe. Inoko, wālombwele bukankamane bukatampe, kadi kupityila ku bukwashi bwa Yehova, wāvuya kūbaka tempelo mikatampe mpata mu myaka isamba-ibidi ne kipindi.

²¹ Yehova byaākweshe Solomone, nanshi ubwanya netu kwitukwasha twikale bakankamane ne kuvuija mwingilo wetu, mu kisaka ne mu kipwilo mwine. (Isaya 41:10, 13) Shi tulombole bukankamane mu mwingilo wa Yehova, nabya tukakulupila’mba uketwesela tamba’nka pano ne mu mafuku āya kumeso. Shi ke pano, “wikomeje mutyima . . . ne kulonga’kyo.”