1. Le Yehova umwene namani bantu betyepeje? Shintulula.

YEHOVA usenswe bantu betyepeje. Bantu betyepeje bya binebine bo abo kete babwanya kupwana nandi kipwano kya mpwaninine. Inoko, “yewa wizunzula umuyukilanga’tu kulampe.” (Ñim. 138:6) Batwe bonso tusakanga kusangaja Yehova kadi tusakanga etusanswe bya binebine, o mwanda tudi na bubinga bwa kwifunda mwa kwikadila betyepeje.

2. Le i bipangujo’ka byotusa kulondolola mu kino kishinte?

² Mu kino kishinte, tusa kulondolola’mo bino bipangujo bisatu: (1) Le kwityepeja i bika? (2) Mwanda waka tufwaninwe kwikala betyepeje? (3) Le i bika bibwanya kutūla kwityepeja kwetu pa ditompo? Monka motusa kwikimwena, shi twi betyepeje, tusangajanga mutyima wa Yehova, kadi tumwenanga’mo batwe bene.​—Nki. 27:11; Isa. 48:17.

3. Le kwityepeja i bika?

³ Kwityepeja i mutyima wa kwipēlula ne kubulwa mitatulo nansha kwizunzula. Bible ulombola’mba muntu mwityepeje udi na mumweno muyampe pa kipwano kyapwene na Yehova ne na bantu bakwabo. Muntu mwityepeje uyukile amba bakwabo i bamupite’ko mu bintu kampanda.​—Fid. 2:3, 4.

4-5. Mwanda waka tunena’mba kwityepeja kwa bine kekuyukenangapo ku mumwekelo wa muntu?

⁴ Bantu bamo bamwekanga panja bu betyepeje. Babwanya kwikala batalala. Nansha padi badi na bulēme pa mwanda wa kibidiji ne kitamina kyabo. Inoko babwanya kwikala  na mitatulo munda. Ne kwija mpika nansha mwenda mafuku, bakamwekeja mwine mwikadile mutyima wabo.​—Luka 6:45.

⁵ Pakwabo napo, ke kunenapo amba bantu bamweka bu bekulupile nansha banena pampikwa kafinda badi na mitatulo. (Yoa. 1:46, 47) Inoko, bano bantu banena pampikwa kafinda bafwaninwe kutadija kutyina bakekulupila pa mwanda wa bwino bwabo bwa kibutwila. Ekale shi tunenanga pampikwa kafinda nansha shi tutalalanga, batwe bonso tufwaninwe kulonga bukomo bwa kwikala na mutyima wa kwityepeja.

6. Mungya 1 Bene Kodinda 15:10, le i ñeni’ka yotubwanya kuboila ku kimfwa kya mutumibwa Polo?

⁶ Tulangulukilei bidi pa kimfwa kya mutumibwa Polo. Yehova wāmwingidije bininge pa kushimika bipwilo bipya mu bibundi bivule. Padi wālongele bintu bivule mu mwingidilo kupita mutumibwa ye-yense wa Yesu Kidishitu. Inoko, Polo kādipo wizunzwila banababo. Wānenene na kwityepeja’mba: “Ami ne mutyetyetyetye mu batumibwa, kadi nkifwaninwepo nansha kwitwa bu mutumibwa, mwanda nadi mpangapanga kipwilo kya Leza.” (1 Ko. 15:9) Kupwa, Polo wānena’mba kapwenepo na Yehova pa mwanda wa ngikadila ne mingilo yandi, ino i pa mwanda wa kanye ka Leza ka ku buntu bitupu. (Tanga 1 Bene Kodinda 15:10.) Bine, kino i kimfwa kiyampe kya kwityepeja kyāshile Polo mu mukanda waātumīne bene Kodinda​—nakampata shi tuvuluke amba kudi bantu bamo mu kipwilo bādi basaka kwimwekeja’mba i bapite Polo!​—2 Ko. 10:10.

7. Le banabetu bamo bayukene senene ba mu ano etu mafuku balombwele namani kwityepeja? Leta kimfwa.

⁷ Bantu bavule ba Yehova bakankamikilwe na nsekununi ya mu būmi bwa Tutu Karl Klein, waingile mu Kitango Kyendeji. Mu nsekununi ya mu būmi bwandi, Tutu Klein i mulombole’mo na kwityepeja  makambakano mavule aadi wikonda nao mu bula bwa myaka. Kimfwa, mu myaka ya 1 920, wakomenwe paashilwile kusapula ku njibo ne njibo kupwa waleka’byo kusapula mu bula bwa myaka ibidi. Mwenda mafuku, paadi wingila ku Betele, walamine kīji mu kitatyi kampanda pobamudingile. Kadi ñeni yamujinine kupwa wakoma mwenda mafuku. Ino kadi bamupele mingilo mivule ya kutendelwa. Bine, uno tutu uyukene senene wadi mwityepeje pa kulombola bukōkekōke bwandi pampikwa kafinda! Batutu ne bakaka bavule bavulukanga na nsangaji Tutu Klein ne nsekununi ya mu būmi bwandi yampikwa kafinda kadi isangaja. *

8. Le 1 Petelo 5:6 witukwasha namani tumone amba kwityepeja kusangajanga Yehova?

⁸ Bubinga bukatampe botufwaninwe kwikadila betyepeje i mwanda kwityepeja kusangajanga Yehova. Mutumibwa Petelo wālombwele kino patōka. (Tanga 1 Petelo 5:6.) Dibuku “Wiye Unonde” dishintulula binenwa bya Petelo amba: “Kibengo i bulembe. Bilupukanga’ko i musala. I kato kakokeja kwalamuna muntu wa bwino ke wa bitupu kudi Leza. Kwityepeja ako kukokeja kumwekeja muntu mutyetyetyetye ke wa kamweno ku meso a Yehova. . . . [Aye] uloelelwe kukupala mpalo . . . mwanda wa kwityepeja kowityepeja.” * Penepa, le tulanga’mba kudi kintu kiyampe kitabukile kusangaja mutyima wa Yehova?​—Nki. 23:15.

9. Le kwityepeja kulengejanga namani bantu bakwabo betufwene?

⁹ Kutentekela pa kusangaja Yehova, tumwenanga’mo bininge shi twi betyepeje. Kwityepeja kulengejanga bantu betufwene. Pa kwivwanija kino, witūle bidi pa kyaba kya bakwenu. (Mat. 7:12) I bantu batyetye kete motudi basakanga kwikala na bantu basakila bakwabo balonge’nka byobasaka ne bapela kwitabija milangwe ya bakwabo. Inoko, batwe tusangelanga kwikala na banabetu mu lwitabijo badi “na mutyima wa kulangila [bakwabo], na kisanso kya bu bana na bana, na mutyima wa lusalusa, ne na kwityepeja.” (1 Pe. 3:8) Shi tukokwanga na bantu ba uno muswelo, padi nabo bakakokwa netu shi twi betyepeje.

10. Le kwityepeja kwitulengejanga namani tupēlelwe kūminina makambakano a mu būmi?

¹⁰ Kadi kwityepeja kwitulengejanga tupēlelwe  kūminina makambakano a mu būmi. Na bubine, tubwanya kumona mu būmi bintu bimweka’mba i bibi ne amba ke byolokepo. Solomone mulopwe wa tunangu wānenene amba: “Namone bengidi pa tubalwe ino bamfumu’ko benda lwa nshi pamo’nka bwa bengidi.” (Mus. 10:7) Boba badi na bwino buvule ke ponsopo pobatendelwanga. Kadi kyaba kimo boba badi na bwino butyetye babwanya kulēmekibwa bininge. Nansha nankyo, Solomone wānenene amba i biyampe tumone būmi enka mobwikadile pa kyaba kya kuta mutyima’nka ku bibi bilongeka. (Mus. 6:9) Shi twi betyepeje, tukapēlelwa kumona būmi enka mobwikadile, pa kyaba kya kukimba bwikale motusakila.

11. Le tufwaninwe kulonga namani shi abetudingila?

¹¹ Difuku ne difuku, tudi na mikenga mivule ya kulombola’mba twi betyepeje. Tulangulukilei bidi pa myanda imoimo. Shi abetudingila. I biyampe tuvuluke amba shi muntu walonga bukomo bwa kwitulemununa, padi twi balonge kilubo ino batwe kuyuka mpika. Mu bitatyi bya uno muswelo, dibajinji twikalanga na mutyima wa kupela madingi. Tubwanya padi kufutulula muntu witudingila nansha muswelo waetundingila. Inoko shi twi betyepeje, tukalonga bukomo bwa kwikala na mumweno muyampe.

12. Mungya Nkindi 27:5, 6, mwanda waka tufwaninwe kufwija’ko muntu walonga bukomo bwa kwitudingila? Leta kimfwa.

¹² Muntu mwityepeje ufwijanga’ko shi abamudingila. Tulete kimfwa: Langa’po shi udi ku kupwila. Powisamba na banabetu mu lwitabijo, umo mu bukata mwabo wakukokela kwa bunka bwenu, wakulombola’mba kudi byakudya bikushele mu meno. Na bubine, ukevwana bumvu. Ino le ukatunya kumufwija’ko pa kukudyumuna? Bine, ukamona’mba shi bakudyumwine’tu tamba kala! Muswelo umo onka, netu tufwaninwe kufwija’ko na kwityepeja mwanetu mu lwitabijo walonga bukomo bwa kwitudingila kitatyi kyotusakilwa madingi. Tukamona uno muntu bu mulunda netu, ke bu walwanapo.​—Tanga Nkindi 27:5, 6; Ngt. 4:16.

13. Le tukalombola namani kwityepeja shi abape bakwetu madyese a mingilo?

¹³ Shi abape bakwetu madyese a mingilo. Mukulumpe umo witwa bu Jason unena’mba, “shi abape bakwetu mingilo, kyaba kimo neipangulanga kine kyokebampela’yopo ne ami.” Le nobe kodi mwiivwane  uno muswelo? Ke bibipo ‘kukimba’ dyese dikatampe dya kwingila mingilo. (1 Tm. 3:1) Inoko, tufwaninwe kulama milangwe yetu. Shi ketutele’kopo mutyima, mitatulo ibwanya kutama mu mutyima wetu. Kimfwa, mwana-mulume mwine Kidishitu ubwanya kushilula kulanga’mba aye ye ubwanya kwingila biyampe mingilo kampanda. Nansha padi mukaji mwine Kidishitu ubwanya kulanga’mba ‘wami mulume ye ubwanya kwingila senene mwingilo kampanda kupita bonso!’ Inoko shi twi betyepeje bya binebine, tukanyema uno mushipiditu wa mitatulo.

14. Le i ñeni’ka yotubwanya kuboila ku byālongele Mosesa kitatyi kyobāpele bakwabo mingilo?

¹⁴ Tubwanya kuboila ñeni ku byālongele Mosesa kitatyi kyobāpele bantu bakwabo mingilo. Mosesa wādi usenswe mwingilo wandi wa kwendeja muzo wa Isalela. Yehova paāpele bantu bakwabo bukomo bwa kwingidila pamo na Mosesa, le Mosesa wālongele’po namani? Kāikelepo na mukao. (Umb. 11:24-29) Pa mwanda utala kutyibila bantu mambo, wālekele na kwityepeja bakwabo bamukwashe’ko. (Div. 18:13-24) Kulonga namino kwākweshe bene Isalela, bene bawādi utyibila mambo. Mu uno muswelo, Mosesa kātangidijepo kumeso mingilo yandi kupita’ko bantu. Bine, i kimfwa kiyampe kotudi! Tuvulukei amba, shi tusaka Yehova etwingidije bya binebine, tufwaninwe kwityepeja bininge pa kyaba kya kwikala’tu na bwino. “Nansha Yehova byadi peulu, umonanga muntu mwityepeje.”​—Ñim. 138:6.

15. Le ngikadilo yadi’mo bantu bavule yashintyile namani?

¹⁵ Shi ngikadilo yotudi’mo ibashinta. Mu ino myaka, bantu ke bengile myaka mivule bebashintyile mingilo. Kimfwa, mu 2014, batadi ba distrike ne babo bakaji bebapele mingilo mikwabo ya kitatyi kyonso. Kushilwila mu uno mwaka umo onka, batadi  ba bipindi banenwe kwimika mwingilo wabo shi ababwanya myaka 70. Kadi batutu ba myaka 80 nansha ne kupita, kebakingilangapo mu kipwilo bu bakwatakani ba kitango kya bakulumpe. Ne kadi, mu myaka ipityile’i, bantu bavule mu kisaka kya Betele bebatumine kukengila mu mwaba. Bakwabo nabo balekele mwingilo wa kitatyi kyonso pa mwanda wa misongo, biselwa bya kisaka, ne pa bubinga bukwabokwabo.

16. Le batutu ne bakaka balombwele namani kwityepeja pobebashintyile mingilo?

¹⁶ Kuno kushinta kekwadipo kupela ku bano batutu ne bakaka. Dibajinji, bavule bobapele mingilo mikwabo badi bakilanga mwingilo wabo wa kala obadi basenswe mu bula bwa myaka. Bamo beivwene “bibi” pobadi balonga bukomo bwa kwibidila ngikadilo yabo mipya. Inoko kitatyi pa kupita’po, baibidila. Mwanda waka? Dibajinji bidi, i pa mwanda wa buswe bobasenswe Yehova. Badi bayukile amba i bepāne kudi Leza​—ke ku mwingilopo nansha ku madyese. (Kol. 3:23) I basangele kwingidila Yehova nyeke na kwityepeja mu mwingilo o-onso. ‘Belanga kuzumbazumba kwabo konso kwadi,’ koku bayukile amba wibatele mutyima.​—1 Pe. 5:6, 7.

17. Mwanda waka tufwijanga’ko petukankamika Kinenwa kya Leza twikale betyepeje?

¹⁷ Bine, tufwijanga’ko petukankamika Kinenwa kya Leza twikale betyepeje. Kitatyi kyotutamija ino ngikadila miyampe mpata, tumwenanga’mo batwe bene ne bakwetu. Tupēlelwanga kūminina makambakano a mu būmi. Ne kadi, tufwenanga kudi Tata wetu wa mūlu. Bine, tusangalanga bininge pa kuyuka’mba nansha byadi wa “Peulu kadi Muzunzulwe,” usenswe bengidi bandi betyepeje kadi wibamwene na bulēme!​—Isa. 57:15.