Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

KISHINTE KYA KWIFUNDA 37

Kulupila Mudi Yehova Pamo bwa Samishoni

Kulupila Mudi Yehova Pamo bwa Samishoni

“A Mfumu Mwinē Lupusa Lonso Yehova, mvuluke’po, nakwisāshila, kadi nkomeje’po.”—BAT. 16:28.

LWIMBO 30 Tata, Leza, ne Mulunda Nami

BIDI MU KISHINTE a

1-2. Mwanda waka i biyampe tubandaule nsekununi ya Samishoni?

 LELO i bika bikwiya mu ñeni poivwana dijina Samishoni? Ye uno umona mu ñeni muntu wādi na bukomo bwa kutendelwa. I bya bine wādi nabo. Inoko Samishoni wākwete ne butyibi bubi bwāmuletēle makambakano. Nansha nankyo, Yehova wātele mutyima pa bintu byonso byālongele Samishoni mwanda wa kumwingidila. Wālembeja ne kimfwa kyandi kya kikōkeji mu Bible pa mwanda wa kamweno ketu.

2 Yehova wāingidije Samishoni pa kulonga bintu bya kutendelwa mwanda wa kukwasha bantu bandi batongwe, ko kunena’mba bene Isalela. Myaka tutwa na tutwa pa kupita’po na pāfwile Samishoni, Yehova wāpele mutumibwa Polo bukomo bwa mushipiditu, wālemba dijina dya Samishoni mu mulongo wa bantu ba lwitabijo. (Bah. 11:​32-34) Kimfwa kya Samishoni kibwanya kwitukankamika. Wākulupile mudi Yehova enka ne paādi mu ngikadilo mikomo. Twisambilei’ko pa ñeni yotubwanya kuboila kudi Samishoni, ne pa muswelo ubwanya kwitukankamika kimfwa kyandi.

SAMISHONI WĀKULUPILE MUDI YEHOVA

3. Le i mwingilo’ka obāpele Samishoni?

3 Kitatyi kyābutwilwe Samishoni, bene Fidishitia bādi babikele muzo wa Isalela ne kwiususula. (Bat. 13:1) Buludiki bwabo bwa kasusu bwāletēle bene Isalela makambakano. Ebiya Yehova wātonga Samishoni mwanda wa “kupandija Isalela mu makasa a bene Fidishitia.” (Bat. 13:5) Bine uno wādi mwingilo mukomo! Pa kwiuvuija, Samishoni wādi unenwe kukulupila mudi Yehova.

Samishoni wākulupile mudi Yehova kadi wādi upēlelwa kushinta. Wāingidije kintu kyaādi nakyo mwanda wa kulonga kiswa-mutyima kya Leza (Tala musango 4-5)

4. Le Yehova wākweshe namani Samishoni epandije ku bene Fidishitia? (Batyibi 15:​14-16)

4 Tubandaulei’ko kimfwa kilombola muswelo wādi ukulupile Samishoni mudi Yehova ne mu bukwashi bwandi. Difuku dimo, kibumbo kya divita kya bene Fidishitia kyāile kukwata Samishoni ku Lehi, mobimwekela mu Yuda. Bana-balume ba Yuda bākwetwe moyo, bākwata butyibi bwa kupāna Samishoni ku balwana. Bantu ba Samishoni bāmukuta senene na myonji ibidi mipya, bāmupāna kudi bene Fidishitia. (Bat. 15:​9-13) Inoko, “mushipiditu wa Yehova” wāpa Samishoni bukomo wēsotolola mu myonji. Kupwa “wamona kibanga kibishi kya mpunda mulume,” wēkiboya, wāipaya nakyo bana-balume 1000 bene Fidishitia!—Tanga Batyibi 15:​14-16.

5. Le kwingidija kwāingidije Samishoni kibanga kya mpunda kulombola namani amba wādi ukulupile mudi Yehova?

5 Kebādipo bengidija kibanga kya mpunda bu kyabulwi. Ino mwanda waka Samishoni wēkingidije? Na bubine, Samishoni wāyukile amba ke kyabulwipo kyaingidija kikamukwasha anekenye bene Fidishitia, inoko i Yehova. Bine, uno mwana-mulume wa kikōkeji wāingidije kintu kyaādi nakyo mwanda wa kulonga kiswa-mutyima kya Yehova. Samishoni wānekenye bano bana-balume bonso mwanda wākulupile mudi Yehova.

6. Le i ñeni’ka yotubwanya kuboila ku nsekununi ya Samishoni?

6 Netu Yehova ubwanya kwitupa bukomo bwa kwingila mingilo yobetupa nansha shi imweka bu mikomo. Leza ubwanya kwitukwasha mu muswelo oketwadipo tulangila. Nanshi kulupila’mba Yehova, mwine wāpele Samishoni bukomo, ukakukwasha ulonge kiswa-mutyima kyandi shi umukulupile.—Nki. 16:3.

7. Le i kimfwa’ka kilombola’mba i kya mvubu tukimbe bwendeji bwa Yehova?

7 Batutu ne bakaka bavule bengila mu lūbako lwa bifuko bya kutōtela’po i balombole kikulupiji mudi Yehova. Mafuku kunyuma, batutu badi balonga bupunga bwa Mobo a Bulopwe mavule ne a byūbakwa bikwabo, kupwa baūbaka. Inoko, pokwaikele kwendelela kukatampe mu bulongolodi bwa Yehova, byalombele kushinta. Batutu batangidile mwingilo balombēle Yehova ebaludike ne kutompa’ko manwa mapya, pamo bwa kupota mobo ne kwialongolola. Tutu Robert unena’mba: “Batutu baingile myaka kunyuma mu kūbaka mobo mavule a kiteokratike ntanda yonso, kebyebapēlelepo dibajinji kwitabija ano manwa.” Ubweja’ko amba: “Kwadi kwishila kukatampe na byotwadi tulonga mu bula bwa myaka mivule. Inoko banabetu baitabije kushinta, kadi i bimweke patōka’mba Yehova weselanga kuno kushinta.” Kino i kimfwa’tu kimo kilombola muludikilanga Yehova bantu bandi amba balonge kiswa-mutyima kyandi. Nanshi kitatyi ne kitatyi, i biyampe batwe bonso twiipangule amba, ‘Lelo nkimbanga bwendeji bwa Yehova ne kwitabija kushinta mu mwingilo omwingidila?’

SAMISHONI WĀMWENINE MU BUKWASHI BWA YEHOVA

8. Le difuku dimo pāivwene Samishoni kyumwa kikatampe, wālongele’po namani?

8 Ye uno kodi mutange myanda mikwabo ya bintu bya kutendelwa byālongele Samishoni. Wālwile na ntambo bunka bwandi, kadi mwenda mafuku wāipaile bana-balume 30 ba mu Ashekelona, kibundi kya bene Fidishitia. (Bat. 14:​5, 6, 19) Samishoni wāyukile amba kādipo ubwanya kulonga bino bintu pampikwa bukwashi bwa Yehova. Wālombwele kino difuku dimo pawāivwene kyumwa kikatampe pa kupwa kwipaya bene Fidishitia 1000. Le wālongele’po namani? Pa kyaba kya kukimba aye mwine mema a kutoma, waābije Yehova amukwashe.—Bat. 15:18.

9. Le Yehova wālongele’po namani pāmwabije Samishoni amukwashe? (Batyibi 15:19)

9 Yehova wālondolwele kwabija kwa Samishoni na kutūla’ko nsulo ya mema mu kingelengele. Samishoni paātomene’mo mema, “bukomo bwamujoka, nandi wejokeja.” (Tanga Batyibi 15:19.) Mobimwekela, ino nsulo ya mema yāendelele kwikala’ko mu bula bwa myaka mivule, kufika ne kitatyi kyāpelwe mupolofeto Samwele bukomo bwa mushipiditu wālemba mukanda wa Batyibi. Bene Isalela bāmwene ano mema akuka, ye bano bāvulukile amba Yehova i muntu ukulupilwa ku batōtyi bandi ba kikōkeji, ne amba ukebakwasha kitatyi kyobasakilwa bukwashi.

Samishoni wāmwene bukomo paāpwile kutoma mema āmupele Yehova. Netu i biyampe tumwene mu byonso bitūpa Yehova mwanda wa kwitukwasha twikale nyeke bakomo ku mushipiditu (Tala musango 10)

10. Le i bika byotufwaninwe kulonga pa kutambula bukwashi bwa Yehova? (Tala ne kifwatulo.)

10 Netu tunenwe kukulupila mudi Yehova nansha shi tudi na bwino bwa muswelo’ka ne na bukomo bwa namani, kadi nansha shi ketudi balonge bintu bya muswelo’ka mu mwingilo wandi. Tufwaninwe kwitabija na kwityepeja amba tubwanya kulonga byobya bitulomba Yehova enka shi tumukulupile. Monka mwāmwenine Samishoni bukomo paātomene mema āmupele Yehova, netu tukekala bakomo ku mushipiditu shi tumwene mu bintu byonso bitupa Yehova.—Mat. 11:28.

11. Le i muswelo’ka otubwanya kumwena ne pa mfulo mu bukwashi bwa Yehova? Leta kimfwa.

11 Tubandaulei’ko kimfwa kya Aleksey, umo wa mu batutu ba mu Rusi bōminina kupangwapangwa kukatampe. Le i bika byamukweshe ōminine makambakano makomo? Aye ne wandi mukaji badi na bibidiji biyampe bya ku mushipiditu. Unena’mba: “Noñanga bukomo bwa kulama bibidiji byami biyampe bya ku mushipiditu bya kwifunda pa kasuku ne kutanga Bible difuku ne difuku. Difuku ne difuku lubanga, ami ne wami mukaji tubandaulanga kisonekwa kya difuku ne kulombela Yehova kya pamo.” Le kino kitufundija bika? Kitufundija’mba pa kyaba kya kwikulupila batwe bene, tufwaninwe kukulupila mudi Yehova. Muswelo’ka? I na kulonga kyaba ne kyaba bintu biningija lwitabijo lwetu, pamo bwa kwifunda Bible, kutanwa ku kupwila, ne kusapula. Shi tulonge namino, Yehova nandi uketwesela pa bukomo botulonga bwa kumwingidila. Wākomeje Samishoni kadi ubwanya kwitukomeja ne batwe.

SAMISHONI KĀLEKELEPO KULONGA KISWA-MUTYIMA KYA YEHOVA

12. Le i butyibi’ka bubi bwākwete Samishoni, ne kipwano kyandi na Dedila kyēshidile namani na kya na mwana-mukaji mubajinji?

12 Samishoni wādi muntu wa kubulwa kubwaninina pamo’nka bwa batwe, o mwanda kyaba kimo wākwete butyibi bubi. Butyibi bumo bidi bwaākwete bwāmuletēle makambakano makatampe. Samishoni pa kupwa kwingila bu mutyibi mu kitatyi kampanda, wāsenswe “mwana-mukaji wa dijina dya bu Dedila mu Musanza wa Soleke.” (Bat. 16:4) Mafuku kunyuma, Samishoni wāsenswe mwana-mukaji umo mwine Fidishitia, inoko kino kipwano “kyadi kitamba kudi Yehova,” mwine “wadi ukimba mukenga wa kulwa na bene Fidishitia.” Mwenda mafuku, Samishoni wākashikata mu njibo ya ndumba umo mu Ngaza, kibundi kya bene Fidishitia. Mu uno mukenga, Leza wāpa Samishoni bukomo bwa kutukuna milango ya kibelo kya kibundi ne kwikitūla mu kyaka. (Bat. 14:​1-4; 16:​1-3) Inoko bimweka bu Dedila wādi mwine Isalela, nanshi kipwano kya Samishoni na Dedila kewādipo mukenga wa kulwa na bene Fidishitia.

13. Le Dedila wātwejeje namani Samishoni mu makambakano?

13 Dedila wāitabije kibalwa kikatampe kya lupeto kyāmupele bene Fidishitia mwanda wa kwaba Samishoni. Le buswe bwāsabile Samishoni meso, bwāmulengeja atunye kujingulula byādi bikimba kulonga Dedila? Nansha shi byādi namani, Dedila wādi’nka unena Samishoni amulombole kutamba bukomo bwandi. Mfulo mfulō Samishoni wāmulombola kobutamba. Kya bulanda, Samishoni wētūdile aye mwine mu ngikadilo yāmulengeje ajimije bukomo bwandi, ne kuleka kwitabijibwa na Yehova mu kitatyi kampanda.—Bat. 16:​16-20.

14. Le i makambakano’ka ātene Samishoni pa mwanda wa kukulupila Dedila?

14 Samishoni wātenwe na makambakano makomo mwanda wākulupile Dedila pa kyaba kya kukulupila Yehova. Bene Fidishitia bākwata Samishoni bāmusaba meso. Bāmwela mu kifungo mu Ngaza, mwine mwaāfwijije bumvu bantu ba mu kino kibundi, wāikala ke wa kutwa miseke. Kupwa bāmuvidija kitatyi kyēbungīle pamo bene Fidishitia mwanda wa kusoba masobo. Bālambula kitapwa kikatampe kudi leza wabo wa bubela Dakona, mwanda bādi bakulupile amba aye ye wēbakweshe bakwate Samishoni. Bātambija Samishoni mu kifungo bāenda nandi ku masobo mwanda wa ‘ebasepeje’—ko kunena’mba kumuzawila.—Bat. 16:​21-25.

Yehova wāpele Samishoni bukomo bwa kufikidija butyibi bwandi pa bene Fidishitia (Tala musango 15)

15. Le Samishoni wālombwele namani amba wākulupile Yehova monka? (Batyibi 16:​28-30) (Tala kifwatulo pa kibalu.)

15 Samishoni wālongele kilubo kikatampe, inoko kālekelepo kwingidila Yehova. Wākimbile mukenga wa kuvuija mwingilo wāmupele Leza wa kulwa na bene Fidishitia. (Tanga Batyibi 16:​28-30.) Samishoni wāzenza Yehova amba: “Leka ndubwile bene Fidishitia kinongo.” Leza wa bine wālondolola kuzenza kwa Samishoni, wāmupa bukomo bwandi bwa kingelengele. Dine difuku’dya, Samishoni wāipaya bene Fidishitia bavule kutabuka baādi ke mwipaye.

16. I ñeni’ka yotubwanya kuboila ku kilubo kya Samishoni?

16 Nansha Samishoni byaātenwe na makambakano makomo pa mwanda wa kilubo kyandi, wāendelele kulonga bukomo bwa kulonga kiswa-mutyima kya Yehova. Netu nansha shi tubalonga kilubo ne kulemununwa nansha kujimija madyese, ketufwaninwepo kuleka’byo kwingidila Yehova. Tuvulukei amba Yehova usakanga kwitulekela. (Ñim. 103:​8-10) Nansha shi tubalonga bilubo, Yehova ubwanya monka kwitwingidija na mwawāingidijije Samishoni.

Ye uno Samishoni wātenekelwe bininge pa kilubo kyaālongele, inoko kālekelepo kwingidila Yehova—netu ketufwaninwepo kuleka’byo (Tala musango 17-18)

17-18. Le i bika byakukankamika mu kimfwa kya Michael? (Tala ne kifwatulo.)

17 Tubandaulei’ko kimfwa kya tutu umo nkasampe witwa bu Michael. Wadi mwipāne mu mingilo ya Yehova, wadi mwingidi wa mingilo kadi pania wa lonso. Ino kya bulanda, walongele kilubo kyalengeje ajimije madyese andi pa kipwilo. Unena’mba: “Bintu byonso byadi byenda biyampe mu mwingilo onadi ñingidila Yehova. Inoko mu kitulumukila, naikele’nka bwa ami waketema mu lubumbu. Nadi nkulupile amba Yehova ukandekela, inoko nadi neipangula shi kipwano kyompwene nandi kikekala monka mokyadi kikadile mafuku kunyuma, ne shi nkabwanya monka kumwingidila mu kipwilo na monadi mwingidila.”

18 Kya kusangaja, Michael kalekelepo kwingidila Yehova. Ubweja’ko amba: “Natele mutyima ku kulongolola kipwano kyami na Yehova na kulombela kwadi kitatyi kyonso, kwifunda, ne kulangulukila’po.” Mwenda mafuku, Michael wapelwe monka madyele awadi nao pa kipwilo. Pano i mukulumpe kadi pania wa lonso. Unena’mba: “Bukwashi bonapelwe ne kukankamikwa, nakampata na bakulumpe, byankweshe njingulule amba Yehova ukinsenswe. Pano keñingidilanga monka Yehova mu kipwilo na mutyima wa mundamunda utōka. Uno mwanda i mumfundije amba Yehova ukalekela muntu yense wisāsa bya binebine.” Netu shi tulonga bukomo bwa kulemununa mashinda etu ne kwendelela kumukulupila, tubwanya kukukupila’mba Yehova uketwingidija ne kwitwesela nansha shi twalongele bilubo.—Ñim. 86:5; Nki. 28:13.

19. Lelo kimfwa kya Samishoni kibakukomeja namani?

19 Mu kino kishinte, tubabandaula’mo myanda mityetye isangaja ya mu būmi bwa Samishoni. Kādipo muntu mubwaninine; nansha nankyo, kālekelepo kulonga bukomo bwa kwingidila Yehova nansha ke paālongele kilubo kya kupwana na Dedila. Kadi Yehova wāendelele kumwingidija. Wāikele enka ne kumwingidija mu muswelo mukatampe. Yehova wāendelele kumumona bu muntu wa lwitabijo lukomo, wāmutweja mu mulongo wa bantu ba kikōkeji balembelwe mu Bahebelu shapita 11. Bine, bikankamika’po kashā kuyuka’mba twingidilanga Tata wetu wa mūlu wa buswe bukatampe mwine wabilanga kwitukomeja, nakampata kitatyi kyotudi bazoze! Nanshi pamo bwa Samishoni, tuzenzei Yehova amba: “Mvuluke’po, nakwisāshila, kadi nkomeje’po.”—Bat. 16:28.

LWIMBO 3 Bukomo Bwetu, Lukulupilo lwetu, Kikulupiji Kyetu

a Samishoni—bavule bayukile dijina dya uno muntu wa mu Bible, enka ne boba kebayukilepo bivule mu Bisonekwa. Nsekununi yandi ke mīsambilwe’po mu makayo, mu ñimbo, ne mu mafilime. Inoko, nsekununi ya būmi bwandi keisangajapo’tu bitupu. Tubwanya kuboila ñeni mivule kudi uno muntu wa lwitabijo lukatampe.