1. Le i pa myanda’ka imo pobabwanya kwitwipangula bipangujo ku kaji nansha ku masomo?

 LELO wiivwananga namani shi mwingidi-nobe nansha mukwenu wa ku masomo wakwipangula kipangujo pa mwanda utala nkulupilo yobe? Le uselanga mutyima kūlu? Batwe bavule bene tuselanga mutyima kūlu. Inoko kukwipangula kipangujo kubwanya kukukwasha wivwanije bine bilanga muntu nansha nkulupilo yandi, ne kukupa mukenga wa kumusapwila myanda miyampe. Nansha nankyo, kyaba kimo muntu ubwanya kwipangula kipangujo mwanda ketabijepo nkulupilo yetu nansha mwanda wa kukimba kwipotomeja. Kino kekifwaninwepo kwitutulumuja. Mwanda bantu bamo i basapwilwe myanda ya bubela pa mwanda utala nkulupilo yetu. (Bil. 28:22) Ne kadi, tudi mu “mafuku a mfulo,” mu kitatyi muvudile bantu “bapela kumvwañana ko-konso” ne ba “bukalabale bwa malwa.”—2 Tm. 3:​1, 3.

2. Mwanda waka kutalala i ngikadila miyampe?

² Ubwanya kwiipangula amba, ‘Le mbwanya namani kwikala na butūkanye ne na kanye kitatyi kifutulula muntu nkulupilo yami ya mu Bible?’ Le i bika bikakukwasha? Mu kīpi i kutalala. Muntu utalala kalobengapo bukidibukidi, inoko wīfulanga kitatyi kyobamulobeja nansha kyakayukilepo senene mwa kulondolwela. (Nki. 16:32) Shako ubwanya kumona amba, i bipēla kwisamba inoko bikomo kulonga. Le i muswelo’ka obwanya kwikala na ngikadila ya kutalala? Le i muswelo’ka obwanya kulondolola na kutalala kitatyi  kifutulula muntu nkulupilo yobe? Ne kadi shi wi mbutwile, i muswelo’ka obwanya kukwasha bobe bana bayuke mwa kubingijija lwitabijo lwabo na kutalala? Tutalei.

3. Mwanda waka tubwanya kunena’mba kutalala i bukomo, ke buzozepo? (2 Temote 2:​24, 25)

³ Kutalala i bukomo, ke buzozepo. Bilombanga bukomo pa kwikala talala shi ubatanwa mu ngikadilo mikomo. Kutalala kubadilwa mu “kipa kya mushipiditu.” (Ngt. 5:​22, 23) Kishima kya Kingidiki kyalamwinwe bu “kutalala,” kyādi kingidijibwa kyaba kimo mwanda wa kufunkila pa kabalwe ka mu ntanda kamuninwe mu kibundi. Tompa’po kufwatakanya kabalwe ka mu ntanda kekele na butūkanye. Kuno i kutūkanya nansha kutalala, ako’ko kekele enka na bukomo. Le i muswelo’ka otubwanya batwe bantu kwikala batalala, koku kadi twikele bakomo? Ketubwanyapo kulonga kino na bukomo bwa batwe bene. Kintu kiketukwasha i kulomba Leza etupe mushipiditu wandi, witukwashe twikale na ino ngikadila milumbuluke. Kadi bantu bavule i babwanye kwikala na ino ngikadila ya kutalala. Batumoni bavule babwenye kulondolola na kutalala ku meso a bantu bebalwa ne kulengeja bantu bakwabo bekale na mumweno muyampe potudi. (Tanga 2 Temote 2:​24, 25.) Le i muswelo’ka obwanya kulengeja kutalala kwikale bu bukomo bobe?

4. Lelo i ñeni’ka yotubwanya kuboila ku kimfwa kya Izake kya kutalala?

⁴ Mu Bible mudi nsekununi mivule ilombola kamweno kadi mu kwikala bantu batalala. Twisambilei’ko pa kimfwa kya Izake. Paāshikete mu Ngelala mu ntanda ya bene Fidishitia, balondakani nandi ba mukao bājīkile mishimwa yākolele bengidi ba shandi. Pa kyaba kya kulwa mwanda wa kulama mishimwa yandi, Izake wātalukile na kisaka kyandi wākakola mishimwa mikwabo. (Ngo. 26:​12-18) Inoko bene Fidishitia bāmunena’mba ne mema mene a mu kifuko’kya i enka abo. Nansha nankyo, Izake wālongele bintu mu muswelo uleta ndoe. (Ngo. 26:​19-25) Le i kika kyāmukweshe ashale nyeke utalala nansha ke kitatyi kyāmwekele amba bantu bakwabo basumininwe kumukolomona? Na bubine, wāmwene kimfwa kya bambutwile bandi ne kuboila ñeni mivule ku muswelo wādi upwija Abalahama myanda mu ndoe, ne ku “mushipiditu utalala ne mutūkanye” wa Sala.—1 Pe. 3:​4-6; Ngo. 21:​22-34.

5. I kimfwa’ka kilombola’mba bambutwile bene Kidishitu babwanya kufundija babo bana mwa kwikadila batalala?

⁵ A bambutwile bene Kidishitu, kulupilai amba nenu mubwanya kufundija benu bana bekale na ngikadila ya kutalala. Tubandaulei’ko kimfwa kya Maxence wa myaka 17. Wadi witana na bantu ba bulobo mu busapudi ne ku masomo. Bambutwile bandi bamukweshe na kitūkijetyima ekale na ngikadila ya kutalala. Banena’mba, “Maxence i mwivwanije amba kitatyi kyobetukolomona bilombanga bukomo pa kwīfula, kutabuka’ko kulondolola na bulobo nansha na bukalabale.” Kintu kisangaja i amba, Maxence i muleke kutalala kwikale ke bukomo bwandi.

6. Le milombelo ibwanya kwitukwasha namani twikale na ngikadila ya kutalala?

⁶ Le i bika byotubwanya kulonga kitatyi kyobetukolomona, kimfwa kitatyi kinena muntu bintu bya bubela padi Yehova nansha pa Bible? Tufwaninwe kulomba Yehova etupe mushipiditu wandi ne tunangu twandi amba tulondolole na kutalala. Le tukalonga namani shi kitatyi pa kupita’po tubajingulula amba ketwadipo tulondolwele mu muswelo muyampe? Tubwanya kulombela monka pa mwine mwanda’wa ne kulangulukila pa muswelo otubwanya kwilumbulula kitatyi kikwabo. Yehova uketupa mushipiditu wandi ujila amba tubwanye kwīfula ne kwikala bantu batalala.

7. Le kukwatyila ku mutwe bisonekwa kampanda kubwanya kwitukwasha namani twisambe ne kulonga bintu na kwīfula? (Nkindi 15:​1, 18)

⁷ Bisonekwa bimo bibwanya kwitukwasha twisambe na kwīfula kitatyi kyotutanwa mu ngikadilo mikomo. Mushipiditu wa Leza ubwanya  kwituvuluja bino bisonekwa. (Yoa. 14:26) Kimfwa misoñanya idi mu mukanda wa Nkindi ibwanya kwitukwasha twikale batalala. (Tanga Nkindi 15:​1, 18.) Kadi uno mukanda ulombola kamweno kadi mu kwikala talala kitatyi kyotutanwa mu ngikadilo mikomo.—Nki. 10:19; 17:27; 21:23; 25:15.

8. Mwanda waka tufwaninwe kubandaula kine kyalengeja muntu afutulule nkulupilo yetu?

⁸ Kadi bujinguludi bubwanya kwitukwasha. (Nki. 19:11) Muntu wa bujinguludi ulombolanga kwīfula kitatyi kyobafutulula nkulupilo yandi. Kyaba kimo bantu pobepangula bipangujo, kebalombolangapo patōka bubinga bwine bobepangwila. O mwanda kumeso kwa kulondolola, i biyampe kujingulula amba bibwanika padi ketuyukilepo kine kyalengeja muntu epangule kipangujo.—Nki. 16:23.

9. Le Ngideoni wālombwele namani bujinguludi ne kutalala na bana-balume bene Efelaimi?

⁹ Tubandaulei’ko muswelo wālondolwele Ngideoni bana-balume bene Efelaimi. Bāmwipangwile na bukalabale kine kyakēbetyīlepo ku ngalwilo belunge nandi mwanda wa kukalwa na balwana na Isalela. Le kudi kintu kyālengeje bekale na uno mutyima wa kwipotomeja? Le i mitatulo’ni? Nansha shi byādi i pa bubinga’ka, Ngideoni wālēmekele mwiivwanino wabo ne kwibalondolola  na kutalala. Byafula kwepi? Bukalabale bwapwa, “batūkija mutyima.”—Bat. 8:​1-3.

10. Le i bika biketukwasha tuyuke mwa kulondolwela boba bepangula bipangujo pa nkulupilo yetu? (1 Petelo 3:15)

¹⁰ Padi mwingidi-nobe nansha mukwenu wa ku masomo waipangwile bipangujo pa mwanda utala mwimanino wetu wa bwine Kidishitu mu myanda ya mu mwikadilo. Tukalonga bukomo bwa kubingija nkulupilo yetu koku tulēmekele nkulupilo yandi. (Tanga 1 Petelo 3:15.) Nanshi pa kyaba kya kumona’mba kipangujo kyandi i kya kukimba kukufutulula, wikimone bu mukenga wa kuyuka bine byatele’ko mutyima. Nansha shi muntu waipangula kipangujo pa bubinga’ka, i biyampe tumulondolole na butūkanye kadi mu muswelo muyampe. Kilondololwa kyetu kibwanya kumulengeja abandaule monka mumweno wandi. Nansha shi aye unena bya kibengo nansha bya kafutululo, batwe tufwaninwe kumulondolola na kanye.—Loma 12:17.

11-12. (a) Lelo i bika byotufwaninwe kulonga pa kulondolola kipangujo kikutakane? (Tala ne kifwatulo.) (b) Leta kimfwa kilombola’mba shi muntu waipangula kipangujo kibwanya kushitula mukenga muyampe wa kumusapwila.

¹¹ Kimfwa, shi mwingidi-nobe wakwipangula kine kyoketufetelangapo fetyi ya difuku dya kubutulwa, wiipangule amba: Lelo wiipangulanga shi ketwitūdilanga’kopo kitatyi kya kusangala pamo na balunda? Nansha wiipangulanga amba mwimanino wetu ubwanya kona kipwano kya ku kaji? Tubwanya kutūkija mwingidi-netu mutyima na kumufwija’ko pa kuta kwatele bengidi-nandi mutyima, ne kumukulupija’mba netu tusakanga kwingila biyampe na bakwetu ku kaji. Kino kibwanya kukupa mukenga wa kwisambila nandi biyampe pa byobya bilombola Bible pa mwanda utala fetyi ya difuku dya kubutulwa.

¹² Bino ye byotubwanya kulonga ne kitatyi kyobetwipangula bipangujo pa myanda mikwabo ikolomona lupata. Mukwenu wa ku masomo ubwanya kunena’mba, Batumoni ba Yehova bafwaninwe kushinta mumweno wabo pa mwanda utala kusambakena pamo kwa bantu ba ngitu imo. Lelo byanena bilombola’mba kevwanijepo bubine pa Batumoni ba Yehova? Nansha i mwanda udi na mulunda nandi nansha muntu wa mu kisaka ulāla na muntu wa ngitu yandi? Nansha usaka kunena’mba ketusenswepo bantu balonga bino bintu? I biyampe kumukulupija amba tutele bantu bonso mutyima, ne amba tulēmekele bwanapabo bwa muntu ne muntu bwa kwitongela byasaka. b (1 Pe. 2:17) Kupwa tubwanya kumulombola byobya binena Bible, ne kamweno kadi mu kulonda ino misoñanya ya mu mwikadilo.

13. Le i muswelo’ka obwanya kukwasha muntu unena’mba kukulupila mudi Leza i buvila?

¹³ Shi muntu witupotomeja bininge ketufwaninwepo kulanga kala bukidibukidi amba tuyukile byakulupile. (Tet. 3:2) Kimfwa, le bikekala namani shi mukwenu wa ku masomo wanena’mba kukulupila mudi Leza i buvila? Lelo ukanena’mba muntu’wa ukulupile bininge mu bufundiji bwa kwialamuna ne amba uyukile’mo bintu bivule? Na bubine, bibwanika padi upitulukanga’tu mu bintu byawaivwene bantu banena. Pa kyaba kya kushilula kwipotomeja nandi pa myanda ya kwialamuna, ubwanya kumulombola’ko bintu byabwanya kulangulukila’po kitatyi kikwabo. Padi ubwanya kumulombola myanda īsambila pa bupangi idi pa jw.org. Mukwenu’wa ubwanya padi kitatyi kikwabo kwitabija kwisambila pa kishinte kampanda nansha video idi’po. Bine, kumulondolola na bulēme kubwanya kumulengeja abandaule mumweno wandi.

14. Le i muswelo’ka muyampe waingidije Niall site yetu mwanda wa kukwasha mukwabo wa ku masomo wadi na mumweno mubi pa Batumoni ba Yehova?

¹⁴ Nkasampe umo witwa bu Niall waingidije site yetu mwanda wa kulombola’mba bilanga bantu bamo pa Batumoni ba Yehova i bya bubela. Unena’mba: “Mukwetu wa ku masomo wadi  unsapwila divule amba nkikulupilepo mu sianse mwanda nkulupile dibuku dya ‘mānga’ pa kyaba kya dibuku dya myanda ya bine.” Uno mukwabo wa ku masomo byakapelepo Niall mukenga wa kushintulula nkulupilo yandi, Niall wamuludikīle pa jw.org mu kipindi “Sianse ne Bible.” Kitatyi pa kupita’po, Niall wajingulwile amba bimweka bu uno mukwabo wa ku masomo watangile myanda’ya, kadi wasakile kwisambila pa kwine kutambile būmi. Nobe ubwanya kwimwena uno mwanda.

15. Le i muswelo’ka ubwanya bambutwile kukwasha babo bana balondolole na kutalala kitatyi kifutulula bakwabo ba ku masomo nkulupilo yabo?

¹⁵ Bambutwile babwanya kufundija senene babo bana mwa kulondolwela na kutalala kitatyi kifutulula bakwabo nkulupilo yabo. (Yak. 3:13) Bambutwile bamo beibidijanga nabo mu butōtyi bwa kisaka. Babandaulanga myanda ibwanya kulupuka ku masomo, besambila’po ne kulonga bya kumwena’ko bya mwa kulondolwela na kutalala, ne kufundija babo bana mwa kwisambila na kutalala kadi mu muswelo muyampe.—Tala kapango “ Kwiibidija Kubwanya Kukwasha Kyobe Kisaka.”

16-17. Le kwiibidija kukwashanga namani bankasampe?

¹⁶ Kwiibidija kubwanya kukwasha bankasampe babingije bintu byobakulupile ne kukulupila abo bene amba badi na bubinga buyampe bwa kwibikulupidila. Mu bishinte bya pa jw.org binena’mba, “Bipangujo bya Bankasampe,” mudi ne paje wa kulemba’po bankasampe. I mulupulwe mwanda wa kukwasha bankasampe baningije kikulupiji kyabo mu bintu byobakulupile, ne kuteakanya bya kulondolola mu byabo bishima. Shi twifunde bino bintu mu kisaka, batwe bonso tukayuka mwa kubingijija lwitabijo lwetu na kutalala kadi mu muswelo muyampe.

¹⁷ Nkasampe umo witwa bu Matthew ushintulula mwa mukwashishe kwiibidija kwa mu kisaka.  Mu butōtyi bwabo bwa kisaka, Matthew pamo ne bambutwile bandi baloñanga divule bukimbi pa myanda ibwanya kwisambilwa’po mu kalasa. Unena’mba: “Tulangulukilanga pa bipangujo byobabwanya kwipangula ne kwiibidija mwa kwibilondolwela kupityila ku bintu byotusokwele mu bukimbi. Shi naivwanija senene nkulupilo yetu, nekulupilanga kadi bimpēlelanga kulondolola na mutyima mutūke kitatyi kingipangula bakwetu bipangujo.”

18. Le Bene Kolose 4:6 ulombola kamweno kadi mu bika?

¹⁸ Shako, kushintulula bintu mu muswelo upēla kete ne na kikulupiji, kekubwenepo pa kunekenya bantu bamo botusapwila. Inoko kwisamba na bunwa ne na kutalala kubwanya kukwasha. (Tanga Bene Kolose 4:6.) Tubwanya kudingakanya kusapwila muntu nkulupilo yetu na kumwela futu. Tubwanya kukupila’mo bityebitye nansha na kikanyi. Shi twaela’yo biyampe, mukayi mukwabo ubwanya kupēlelwa kwiitambula ne kwendelela kuta. Muswelo umo onka, shi twisamba na bunwa ne na kutalala bantu babwanya kupēlelwa kwituteja ne kwendeleja mīsambo. Shako, shi muntu usaka kwipotomeja nansha kufutulula nkulupilo yetu, ketunenwepo kwendeleja mīsambo. (Nki. 26:4) Inoko bavule babwanya kusangela kwituteja.

19. Le i kika kiketutonona twikale batalala kitatyi kyotubingija nkulupilo yetu?

¹⁹ Na bubine, tumwenanga’mo bininge shi tulonga bukomo bwa kwikala batalala. Lomba Yehova akupe bukomo bosakilwa pa kushala nyeke utalala kitatyi kyolondolola bipangujo bikolomona lupata nansha bya kafutululo. Vuluka’mba, ngikadila yobe ya kutalala ibwanya kulengeja kwishila kwa mumweno kuleke kwalamuka ke lupotopoto. Kadi na bubine kilondololwa kyobe kya kutalala ne kya bulēme kibwanya kulengeja bantu bamo bashinte mumweno wabo potudi ne pa bubine bwa mu Bible. Nanshi witeakanye “mafuku onso kwishintulwila” nkulupilo yobe, “na butūkanye ne bulēme bukatampe.” (1 Pe. 3:15) Bine, leka kutalala kwikale bu bukomo bobe!