Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

KISHINTE KYA KWIFUNDA 40

Ubwanya Kwendelela Kwingidila Yehova Pamo bwa Petelo

Ubwanya Kwendelela Kwingidila Yehova Pamo bwa Petelo

“A Mfumwami, nsonsoloke’po, mwanda ami ne muntu wa bubi.”—LUKA 5:8.

LWIMBO 38 Ukakukomeja

BIDI MU KISHINTE a

1. Le Petelo wēivwene namani pēbakweshe Yesu bakwate mwita muvule mu kingelengele?

 PETELO wāpoile bufuku butuntulu pampikwa kukwata keta nansha kamo. Ino mu kitulumukila, Yesu wāmunena’mba: “Enda dya pa mema malampe, mute makonde enu musa kukwata.” (Luka 5:4) Petelo wātatene amba kakakwatapo keta nansha kamo, inoko wākōkele byobāmulombwele. Aye pamo ne bonso baādi nabo bākwata mwita muvule, makonde abo āshilula kusanika. Abo pa kujingulula’mba abemwena kingelengele, ‘batulumuka bininge.’ Ebiya Petelo wānena’mba: “A Mfumwami, nsonsoloke’po, mwanda ami ne muntu wa bubi.” (Luka 5:​6-9) Mobimwekela Petelo wēmwene bu kafwaninwepo nansha kwimana ku meso a Yesu.

2. Mwanda waka i kya mvubu tubandaule kimfwa kya Petelo?

2 Bine Petelo wādi na bubinga—wādi “muntu wa bubi.” Bisonekwa bilombola’mba wānenene ne kulonga bintu byāealakenye mwenda mafuku. Le nobe kyaba kimo wiivwananga mwēivwanine Petelo? Le kudi ngikadila kampanda mu bumuntu bobe yowikonda kwilumbulula’mo? Nansha kudi bukōkekōke kampanda bowikonda nabo pano kepadi kitatyi kilampe? Shi i amo, kimfwa kya Petelo kibwanya kukusenga. Muswelo’ka? Tala uno mwanda: Yehova wādi ukokeja kuleka kulembeja mu Bible bukōkekōke bwa Petelo. Inoko, wēbulembeje’mo ku bukomo bwa mushipiditu mwanda wa tuboile’ko ñeni. (2 Tm. 3:​16, 17) Kuboila ñeni kudi uno muntu wādi na bukōkekōke ne na mwiivwanino na wetu, kubwanya kwitukwasha twivwanije amba Yehova ketusakilangapo tulonge bintu na bubwaninine. Usakanga twendelele kulonga bukomo bwa kumwingidila nansha byotudi na bukōkekōke.

3. Mwanda waka tufwaninwe kwendelela kulonga bukomo?

3 Mwanda waka i kya mvubu twendelele kulonga bukomo? Bakulu banenanga’mba, Nzolo wiiwanga obe. Kimfwa: Shi muntu ukimba kuyuka komba kindadi, bibwanya kumulomba myaka mivule. Mu kine kitatyi’kya, ubwanya komba misunsa mivule bintu bileakane, inoko shi endelele kwiibidija, ukelumbulula. Ino nansha shi waikala ke ñomba wa bwino, kyaba kimo ubwanya komba bileakane. Nansha nankyo, kalekanga’byopo. Wendelelanga kwiibidija amba elumbulule. Ne batwe netu, nansha ke kitatyi kyotumona’mba ketudi bakomene bukōkekōke kampanda, tubwanya kuponena’mo monka. Inoko twendelelanga kulonga bukomo bwa kwilumbulula. Batwe bonso tunenanga nansha kulonga bintu byotwialakanya kitatyi kikwabo; nansha nankyo, shi twendelele kulonga bukomo, Yehova uketukwasha twilumbulule. (1 Pe. 5:10) Shi ke pano, tubandaulei’ko kimfwa kya Petelo mwine wāendelele kulonga bukomo bwa kwingidila Yehova. Lusa lobāmulombwele kudi Yesu nansha byaālongele bilubo, lubwanya kwitukwasha twendelele kwingidila Yehova.

BIKOLEJA BYĒKONDELE NA PETELO NE MADYESE AWĀESELWE

Le wadi wa kulonga’po namani shi watenwe na mwanda na owa wātene Petelo? (Tala musango 4)

4. Le kukwatañana na Luka 5:​5-10, Petelo wētelele bu muntu wa muswelo’ka, inoko Yesu wāmukulupije namani?

4 Bisonekwa kebilombolapo kine kyētelēle Petelo bu “muntu wa bubi” nansha bubi bwine bwaādi wisambila’po. (Tanga Luka 5:​5-10.) Inoko ye uno wālongele bilubo kampanda bikatampe. Yesu wāyukile’mba Petelo ukwetwe moyo, padi i mwanda wa kwimona bu muntu wa kubulwa kufwaninwa. Inoko kadi Yesu wāyukile amba Petelo ukendelela kwikala muntu wa kikōkeji. O mwanda Yesu wāmusapwidile na kanye amba: “Leka kwivwana moyo.” Petelo byobāmukulupile kudi Yesu, kino kyāshintyile būmi bwandi. Mwenda mafuku, Petelo ne mwanabo Andele bāshile mwingilo wabo wa buluwe, bāikala balondi ba Meshiasa ba kitatyi kyonso. Buno butyibi bwēbatwele ku madyese a kutendelwa.—Mako 1:​16-18.

5. Le i madyese’ka āeselwe Petelo pa kunekenya kwaānekenye moyo ne kwitabija lwito lwa Yesu?

5 Petelo wēmwenine myanda mivule ya kutendelwa mu kwikala mulondi wa Kidishitu. Wāmwene Yesu ubelula babela, upanga bandemona, enka ne kusangula bafwe. b (Mat. 8:​14-17; Mako 5:​37, 41, 42) Kadi Petelo wāmwene kimonwa kya kutendelwa kya mwingilo wa Yesu wa mu mafuku a kumeso wa bu Mulopwe wa Bulopwe bwa Leza. Kino kinkumenkume kyāikele na lupusa lukatampe pādi. (Mako 9:​1-8; 2 Pe. 1:​16-18) Petelo wāmwene bintu byakādipo wa kumona shi kāikelepo mulondi wa Yesu. Bine, ye uno wāsangele bininge pa kujingulula’mba kālekelepo milangwe mibi yaādi nayo pādi aye mwine, imulengeje abulwe ano madyese onso!

6. Le Petelo wākomēne bukōkekōke bwandi bukidi? Shintulula.

6 Nansha Petelo byaēmwenine ne kwivwana bintu bya kutendelwa, wāendelele kwikonda na bukōkekōke bwandi. Tubandaulei’ko bimfwa bityetye. Yesu paāshintulwile mwasa kususukila ne kwipaibwa mwanda wa kufikidija bupolofeto bwa mu Bible, Petelo wāmufunine. (Mako 8:​31-33) Kadi Petelo ne batumibwa bakwabo, bēpotomeje misunsa mivule mwanda wa kukimba kuyuka i ani mukatampe mu bukata mwabo. (Mako 9:​33, 34) Bufuku bukya Yesu kafu, Petelo wāketele muntu umo kutwi na kansontomokela. (Yoa. 18:10) Kadi enka bwine bufuku’bwa, Petelo wātādilwe na moyo, wātuna mulunda nandi Yesu misunsa isatu amba kamuyukilepo. (Mako 14:​66-72) Kino kyālengeje Petelo adile bya bulanda.—Mat. 26:75.

7. Le Yesu paāsangukile wāpele Petelo mukenga’ka?

7 Yesu kāelelepo mutumibwa wandi wātyumukilwe mutyima. Paāsangukile, wāpele Petelo mukenga wa kumukulupija’mba umusenswe. Wānena Petelo engile na kwityepeja bu mukumbi wa mikōko yandi. (Yoa. 21:​15-17) Petelo wāitabija kulonga byāmunenene Yesu. Wādi mu Yelusalema mu difuku dya Pentekosa ne kubadilwa mu bantu babajinji bāshingilwe māni na mushipiditu ujila.

8. Lelo i kilubo’ka kikatampe kyālongele Petelo mu Antyioka?

8 Nansha ke pawāikele mwine Kidishitu mushingwe māni, Petelo wādi’nka wikonda na bukōkekōke bwandi. Mu mwaka wa 36 Yesu ke mwiye, Petelo wātenwe’po pashingilwe Konilusa muntu wa mu mizo wampikwa kwendejibwa kwisao māni na mushipiditu ujila, kine kyālombwele patōka’mba “Leza kadipo na mboloji,” ne amba bantu ba mu mizo babwanya kubadilwa mu kipwilo kya bwine Kidishitu. (Bil. 10:​34, 44, 45) Kupwa papo, Petelo wāshilula kudya pamo na bantu ba mu mizo, kintu kyaādi kalongele nansha dimo. (Ngt. 2:12) Inoko, bene Kidishitu bamo Bayuda bādi bamona’mba Bayuda ne bantu ba mu mizo kebafwaninwepo kudīla pamo. Pāile bantu bamo bādi na uno mumweno mu Atyioka, Petelo wālekele kudīla pamo na banababo ba mu mizo, padi mwanda wa kutyina kusanshija bene Kidishitu Bayuda. Ino mutumibwa Polo paāmwene buno buzazangi, wāfunina Petelo ku meso a bantu bonso. (Ngt. 2:​13, 14) Nansha Petelo byaālongele kino kilubo, wāendelele kwingidila Yehova. Le i bika byāmukweshe?

LE I BIKA BYĀKWESHE PETELO ENDELELE KWINGIDILA YEHOVA?

9. Le Yoano 6:​68, 69 ulombola namani lulamato lwa Petelo?

9 Petelo wādi na lulamato; kālekelepo kintu nansha kimo kimulengeje aleke kulonda Yesu. Wālombwele lulamato lwandi difuku dimo pānenene Yesu bintu kebyāivwanijepo bandi bana ba bwanga. (Tanga Yoano 6:​68, 69.) Pa kyaba kya kwilaija nansha kunena Yesu ebashintulwile, bavule bālekele’byo kumulonda. Inoko Petelo kālongelepo namino. Aye wājingulwile amba i enka Yesu kete wādi “na binenwa bya būmi bwa nyeke.”

Mwanda waka ubakankamikwa na muswelo obākulupile Petelo kudi Yesu? (Tala musango 10)

10. Le Yesu wālombwele namani amba ukulupile Petelo? (Tala ne kifwatulo.)

10 Yesu kāelelepo Petelo. Mu bufuku bwa mfulo bwa būmi bwandi pano pa ntanda, Yesu wāyukile amba Petelo ne batumibwa bakwabo bakamunyema. Nansha nankyo, Yesu wākulupile amba Petelo ukajoka ne kwikala nyeke na kikōkeji. (Luka 22:​31, 32) Yesu wāivwanije amba “mushipiditu . . . usakanga, ino ngitu i mikōkekōke.” (Mako 14:38) O mwanda nansha ke pāpwile kumutuna Petelo, Yesu kāmwelelepo. Paāsangukile wāmwekēle Petelo—mobimwekela kwa bunka bwandi. (Mako 16:7; Luka 24:34; 1 Ko. 15:5) Bine, kino kyāmukankamikile bininge!

11. Le Yesu wākulupije Petelo namani amba Yehova ukamukwasha?

11 Yesu wākulupije Petelo amba Yehova ukamukwasha. Paāsangukile, wālongēle Petelo ne batumibwa bakwabo kingelengele kikwabo kya kukwata mwita. (Yoa. 21:​4-6) Na bubine kino kingelengele kyākulupije Petelo amba Yehova ukavuija bisakibwa byandi bya ku ngitu. Padi mutumibwa Petelo wāvulukile binenwa bya Yesu bya amba, Yehova ukavuija bisakibwa bya boba ‘bakimba bidi nyeke Bulopwe.’ (Mat. 6:33) O mwanda Petelo wātūdile mwingilo wa busapudi pa kifuko kibajinji, pa kyaba kya kutangidija buluwe. Wāsapwile na bukankamane mu difuku dya Pentekosa ya mu mwaka wa 33 Yesu ke mwiye, wākwasha bantu tununu ne tununu betabije myanda miyampe. (Bil. 2:​14, 37-41) Kadi wākweshe bene Samadia ne bantu ba mu mizo betabije Kidishitu. (Bil. 8:​14-17; 10:​44-48) Bine, Yehova wāingidije Petelo mu muswelo wa kutendelwa mwanda wa kutweja bantu ba miswelo yonso mu kipwilo.

LE I ÑENI’KA YOTUBOILA’KO?

12. Le kimfwa kya Petelo kibwanya kwitukwasha namani shi twikondanga na bukōkekōke kampanda pano kepadi kitatyi kilampe?

12 Yehova ubwanya kwitukwasha twendelele kumwingidila. Kebipēlangapo nyeke kwendelela kumwingidila, nakampata shi twikondanga na bukōkekōke kampanda pano kepadi kitatyi kilampe. Kyaba kimo, bukōkekōke bwetu bubwanya kumweka bu bukomo bininge kutabuka bobwa bwēkondele na Petelo. Inoko Yehova ubwanya kwitupa bukomo bwa kwendelela kumwingidila. (Ñim. 94:​17-19) Kimfwa, tutu umo wadi ulāla na bana-balume mu bula bwa myaka mivule kumeso kwa kuyuka bubine. Inoko washintyile būmi bwandi kalonda misoñanya ya mu Bible. Nansha nankyo, kyaba kimo wadi wikonda na bya kusakasaka bibi. Le i bika byamukweshe endelele kwingidila Yehova? Ushintulula’mba: “Yehova witukomejanga.” Kadi ubweja’ko amba: “Na mushipiditu wa Yehova . . . , nefundile amba bibwanika [kwendelela] kwiendeja mungya bubine . . . Yehova i muñingidije, kadi nansha byondi na kubulwa kubwaninina, aye wendelelanga kumpa bukomo.”

Horst Henschel washilwile mwingilo wa kitatyi kyonso mu difuku 1 Kweji 1, 1950. Lelo ulanga’mba wealakenye pa kupāna būmi bwandi mu kwingidila Yehova? (Tala musango 13, 15) d

13. Le kukwatañana na Bilongwa 4:​13, 29, 31, i muswelo’ka otubwanya kwiula Petelo? (Tala ne kifwatulo.)

13 Monka motwamwena, Petelo wātādilwe misunsa mivule na kityino kya bantu. Inoko byaālombele Yehova amukwashe atalule moyo, wābwenye kulonga bintu na bukankamane. (Tanga Bilongwa 4:​13, 29, 31.) Ne batwe netu tubwanya kutādila moyo. Tubandaulei’ko byatene Horst, tutu nkasampe wadi ushikata mu Alemanye Nazi. Kyaba kimo, banenene bantu kwingidija lwimu lwa pa bula lushintulula’mba “Hitler usa kwitupandija.” Nansha Horst byaayukile amba kwingidija luno lwimu i kubi, kyaba kimo waingidije’lo pa mwanda wa kuningilwa na badimu ne na bakwabo ba ku masomo. Pa kyaba kya kumufunina, bambutwile bandi balombēle nandi ne kulomba Yehova amupe bukankamane. Na bukwashi bwa bambutwile bandi ne kukulupila mudi Yehova, Horst wamwene bukomo bwa kwimanija pototo. Wanenene mwenda mafuku amba: “Yehova kangelelepo.” c

14. Le bakulumpe ba kilelo bakankamikanga namani boba batyumukilwe mutyima?

14 Ba Yehova ne Yesu kebaketwelapo. Petelo paāpwile kutuna Yesu, wāikele na butyibi bukatampe bwa kukwata: bwa kuleka’byo, nansha kwendelela kwikala mwanā bwanga wa Kidishitu. Yesu wāzenzele Yehova amba lwitabijo lwa Petelo luleke kuzoza. Kadi wāsapwidile Petelo ino milombelo ne kulombola bu ukulupile amba Petelo ukakomeja banababo mwenda mafuku. (Luka 22:​31, 32) Bine, ye uno Petelo wādi ukankamana ponso paādi uvuluka bino binenwa bya Yesu! Kitatyi kyotukimba kukwata butyibi bwa mvubu mpata mu bwetu būmi, Yehova ubwanya kwingidija bakulumpe ba kilelo betusapwile binenwa bikankamika, bine byotusakilwa pa kushala ba kikōkeji. (Ef. 4:​8, 11) Mukulumpe umo wa myaka na myaka witwa bu Paul, uloñanga bukomo bwa kusenga banababo uno muswelo. Unenanga boba batyumukwa mutyima balangulukile pa muswelo webakōkēle dibajinji Yehova mu bubine. Kupwa webakulupija’mba buswe bwa ndamatyidile bwa Yehova kebukamulengejapo ebēle. Uno tutu ufudija’mba, “Ne mumone bantu bavule badi batyumukilwe mutyima bendelela kwingidila Yehova na bukwashi bwandi.”

15. Le kimfwa kya Petelo ne kya Horst kilombola namani amba byobya binena Mateo 6:33 i bya bine?

15 Monka mwāvuijije Yehova bisakibwa bya ku ngitu bya Petelo ne bya batumibwa bakwabo, ye mwakavuijija ne bisakibwa byetu bya ku ngitu shi tutūle mwingilo wa busapudi pa kifuko kibajinji mu bwetu būmi. (Mat. 6:33) Pa kupwa kwa Divita II dya Ntanda, Horst otwesambilanga’po, washilwile kulanga ya kwingila bupania. Wadi mulanda bininge, o mwanda wadi utatana amba kakabwanyapo kwikwatakanya ne kwendelela kwingila bupania. Le walongele’po namani? Wakwete butyibi bwa kutūla Yehova pa ditompo, na kusapula yenga mutuntulu mu bupempudi bwa mutadi wa kipindi. Ku mfulo kwa yenga, watulumukile bininge pamupele mutadi wa kipindi amvelope wampikwa dijina dya muntu wamutumine’ye. Mu uno amvelope mwadi lupeto lwadi lubwanya kumukwatakanya mu mwingilo wa bupania mu bula bwa myeji mivule. Horst wamwene kino kyabuntu bu i Yehova wadi umukulupija’mba ukamukwatakanya. Tamba penepa, waendelele kutūla tumweno twa Bulopwe pa kifuko kibajinji mu bwandi būmi.—Mal. 3:10.

16. Mwanda waka kwifunda kimfwa kya Petelo ne bintu byaālembele mu mikanda yandi i kwa kamweno?

16 Bine, Petelo ye uno wāsangele bininge mwanda Yesu kāmusonsolokelepo, nansha byaāmunenene amusonsoloke! Kidishitu wāendelele kufundija Petelo ekale mutumibwa wa kikōkeji ne kushiya kimfwa kiyampe ku bene Kidishitu. Tubwanya kuboila ñeni mivule ya kamweno ku bufundiji bobāmufundije. Petelo wālombwele ñeni mivule yotubwanya kuboila’ko mu mikanda ibidi ya ku bukomo bwa mushipiditu yaātumīne bipwilo mu myaka katwa kabajinji, mine itanwa dyalelo mu Bible. Kishinte kilonda’ko, kikesambila pa bivulujo bityetye bya mu ino mikanda ne muswelo otubwanya kwibilonda dyalelo.

LWIMBO 126 Talai’nka Kutala, Imanijai, Mwikomejei

a Kino kishinte i kilupulwe mwanda wa kukulupija boba bekonda na bukōkekōke amba, babwanya kwibukomena ne kwendelela kwingidila Yehova bu bengidi bandi ba kikōkeji.

b Bisonekwa bivule bitelelwe mu kino kishinte i bya mu Evanjile ya Mako. Mobimwekela wālembele bintu byawāivwene kudi Petelo, mwine wēmwenine bino binkumenkume.

c Tala nsekununi ya mu būmi ya Horst Henschel inena’mba, Affermi par la fidélité de ma famille,” mu Langukai! wa mafuku 22 Kweji 2, 1998, mu Falanse.

d NSHINTULWILO YA KIFWATULO: Monka motumwena pa kuno kwengelekeja, bambutwile ba Horst Henschel balombēle nandi ne kumukankamika asumininwe kwimanija pototo.