Leka Bijila bya Leza ne Misoñanya Yandi Biludike Mutyima Obe wa Mundamunda
“Mfwatakanyanga pa bufundiji bobe.”—ÑIMBO YA MITŌTO 119:99, DIBUKU DIJILA.
1. Le i kintu’ka kimo kitushiyañenye na banyema?
YEHOVA i mupe bantu kintu kya pa bula. Ke mutyima wetu wa mundamunda kadi. Kino ye kintu kimo kitushiyañenye na banyema. Le tubayuka namani amba ba Adama ne Eva bādi na mutyima wa mundamunda? Pa kupwa kutombokela Leza, bēfile. Mutyima wabo wa mundamunda wēbatopekele.
2. Lelo mutyima wetu wa mundamunda udi bwa busole namani? (Tala kifwatulo ku ngalwilo.)
2 Mutyima wetu wa mundamunda i milangwe ya munda itukwashanga tuyuke kiyampe ne kibi ne kwituludika mu bwetu būmi. Muntu wa mutyima wa mundamunda wampikwa kufundijibwa senene udi pamo bwa kyombo kidi na busole boneke. Luvula ne mulungu bibwanya kwikilubija. Inoko busole bwingila biyampe bukakwasha ngovi endeje kyombo senene. Muswelo umo onka, shi tufundije mutyima wetu wa mundamunda senene, nabya uketuludika biyampe.
3. Le bikekala namani shi mutyima wetu wa mundamunda keufundijibwepo senene?
1 Temote 4:1, 2) Ubwanya’nka ne kwitulengeja tumone “kibi amba i kiyampe.” (Isaya 5:20) Yesu wāsapwidile balondi bandi amba: “Nsá īyanga ya muntu ense wimwipaya ukalanga’mba waingidila Leza mingilo ikola.” (Yoano 16:2) Ne kino ye kyādi kikulupile boba bāipaile mwanā bwanga Shitevani. (Bilongwa 6:8, 12; 7:54-60) Mu bula bwa mānga, bendeji bavule ba bipwilo i balonge bilongwa bivule bibi, kimfwa kwipayañana na kulanga’mba i Leza obalongela’byo. Ino na bubine, bilongwa byabo bityumunanga bijila bya Leza. (Divilu 20:13) Ne kutatana kwine mpika, mutyima wabo wa mundamunda kewibaludikangapo senene!
3 Shi mutyima wetu wa mundamunda keufundijibwepo senene, nabya keuketudyumunapo ku kulonga kibi. (4. Le i muswelo’ka otukayuka’mba mutyima wetu wa mundamunda wingilanga senene?
4 Penepa i muswelo’ka otukayuka’mba mutyima wetu wa mundamunda wingilanga senene? Bijila ne misoñanya ya mu Bible i bya “kamweno pa kufundija, pa kudingila, pa kolola, ne pa kulemununa mu boloke.” (2 Temote 3:16) Nanshi tufwaninwe kwifunda Bible difuku ne difuku, kulangulukila na mushike pa byanena, ne kwibingidija mu bwetu būmi. Mu uno muswelo, tukekala na mulangilo na wa Yehova. Papo tubwanya kukulupila’mba mutyima wetu wa mundamunda uketuludika senene. Twisambilei pa muswelo otubwanya kwingidija bijila bya Yehova ne misoñanya yandi mwanda wa kufundija mutyima wetu wa mundamunda.
LEKA BIJILA BYA LEZA BIKULUDIKE
5, 6. Le bijila bya Leza bitukwashanga namani?
5 Shi tusaka’mba bijila bya Leza bitukwashe, tufwaninwe kulonga bivule kupita’ko’tu kwibitanga bitupu nansha kwibiyuka. Tufwaninwe kwibisanswa ne kwibilēmeka. Bible witusapwila’mba: “Shikwai bibi sanswai biyampe.” (Amose 5:15) Ino le i muswelo’ka otubwanya kulonga kino? Tufwaninwe kwifunda kumona bintu na mwibimwena Yehova. Fwatakanya’po uno mwanda. Langa’po bidi shi kukilālangapo biyampe, ino dokitele obe wakupe madingi a kudya bidibwa bya bumeni, kwitamuna bidyoma, ne kushinta bintu bimobimo mu bobe būmi. Abe pa kulonda andi madingi, ne bintu bibalumbuluka! Le ukamona namani ano madingi a dokitele?
6 Mu muswelo umo onka, Umpangi wetu i mwitupe bijila bitukinga ku bipa bilula bilupuka ku bubi mwanda wa kulumbulula bwetu būmi. Kimfwa, Bible witufundija’mba ketufwaninwepo kubepa, kudimbañana, kwiba, kulonga busekese, kūmana, nansha kulonga kintu kyo-kyonso kikwatañene na majende. (Tanga Nkindi 6:16-19; Kusokwelwa 21:8) Potwimwena byabuyabuya bilupuka ku kukōkela Yehova, buswe bwetu padi ne pa bijila byandi nabo bukatama.
7. Le nsekununi ya mu Bible itukwashanga namani?
7 Kebitulombepo tususuke bidi na bipa bibi bilupuka ku kutyumuna bijila bya Leza pa kusaka kuyuka kiyampe ne kibi. Tubwanya kuboila ñeni ku bilubo byālongele bantu ba pa kala. Bino bimfwa i bisonekejibwe mu Bible. Nkindi 1:5 unena’mba: “Wañeni ōmvwane ne kuvudija mu kufundijibwa.” Buno bulombodi butambanga kudi Leza kadi i bulumbuluke kutabuka! Kimfwa, langulukila pa mwāsusukile Davida paājilwile kijila kya Yehova na kulāla na Bafesheba. (2 Samwele 12:7-14) Potanga ino nsekununi, wiipangule amba: ‘Le Davida wādi ufwaninwe kulonga bika pa kwepuka ano makambakano? Nami nkalonga namani shi natanwa mu ino ngikadilo? Shi natompwa kulonga busekese, lelo nkalonga na mwālongele Davida’ni nansha na mwālongele Yosefa?’ (Ngalwilo 39:11-15) Shi tulangulukila na katentekeji pa bipa bilula bilupuka ku bubi, nabya ‘tukashikwa bibi.’
8, 9. (a) Le mutyima wetu wa mundamunda witukwashanga tulonge bika? (b) Le mutyima wetu wa mundamunda wingilanga namani na misoñanya ya Yehova?
8 Twi basonsolwele kulampe bintu bishikilwe Leza. Ino le tufwaninwe kulonga bika shi tubatanwa mu ngikadilo kemudipo kijila kya patōkelela kya mu Bible? Le tukayuka namani kyokya kitusakila Leza kulonga? Shi tuleke Bible afundije mutyima wetu wa mundamunda, nabya tukakwata butyibi bwa tunangu.
9 Yehova byawitusenswe, i mwitupe misoñanya ya mu Bible mine ibwanya kuludika mutyima wetu wa mundamunda. Unena’mba: “Ami ne Yehova Leza obe ukulombola kakumwenamo wakukukunkuja pa dishinda dyokōkeja kwenda.” (Isaya 48:17, 18) Shi tulangulukila na mushike pa misoñanya ya mu Bible ne kwiileka itenge mutyima wetu, nabya tukalemununa ne kulumbulula mutyima wetu wa mundamunda. Kulonga namino kuketukwasha tukwate butyibi bwa tunangu.
LEKA MISOÑANYA YA LEZA IKULUDIKE
10. Le misoñanya i bika, ne Yesu wāingidije’yo namani mu bufundiji bwandi?
10 Misoñanya i bubine bwa kyalwilo buludika milangwe yetu, bwitukwasha tukwate butyibi buyampe. Kuyuka misoñanya ya Yehova kwitukwashanga twivwanije mulangilo wandi ne kine kyaetupela bijila bimobimo. Yesu wāingidije misoñanya pa kufundija bana bandi ba bwanga’mba kudi bipa bilupukanga ku mwikadilo ne ku bilongwa. Kimfwa, wāfundije amba bukalabale butwalanga ku ñuma, ne amba milangwe ya busekese ibwanya kutwala ku kulonga makoji. (Mateo 5:21, 22, 27, 28) Shi tuleke misoñanya ya Yehova ituludike, nabya mutyima wetu wa mundamunda ukekala mufundijibwe senene, kadi tukakwata butyibi bupeja Leza bulēme.—1 Kodinda 10:31.
11. Le mutyima wa mundamunda wa muntu ubwanya kwishila namani na wa mukwabo?
11 Nansha shi bene Kidishitu bafundija mutyima wabo wa mundamunda na Bible, babwanya kukwata butyibi bwishileshile pa mwanda umo. Kimfwa mu mwanda utala kutoma mālwa nansha kuleka kwiatoma. Bible kanenenepo amba i bibi kutoma mālwa, ino witudyumuna’mba ketufwaninwepo kutoma mālwa mavule nansha kukolwa. (Nkindi 20:1; 1 Temote 3:8) Nansha mwine Kidishitu shi katomengapo mālwa mavule, le ko kunena’mba kafwaninwepo kulangulukila pa kintu kikwabo pakwata butyibi bwa kutoma mālwa? Aa. Nansha shi mutyima wandi wa mundamunda keumukambakanyapo patoma mālwa, ino ufwaninwe kulangila mutyima wa mundamunda wa bakwabo.
12. Lelo binenwa bidi mu Loma 14:21 bibwanya kwitukwasha namani tulēmeke mutyima wa mundamunda wa bakwetu?
12 Polo wālombwele amba tufwaninwe kulēmeka mutyima wa mundamunda wa bakwetu paālembele amba: “I biyampe kuleka kudya mwita wa ntanda, kutoma vinyu, nansha kulonga kintu kyo-kyonso kikukala’po mwanenu.” (Loma 14:21) O mwanda nansha shi tudi na bubinga bwa kutoma mālwa, tubwanya kwisuminwa’bo shi tubamone amba bibwanya kuvutakanya mutyima wa mundamunda wa mwine Kidishitu mukwabo. Padi mwanetu wadi mumunwe na mālwa kumeso kwa kwifunda bubine ne kadi i mukwate butyibi bwa kuleka kutoma nansha twa mu lupawa. Ketufwaninwepo kulonga kintu nansha kimo kibwanya kumulengeja ajokele mu bibidiji byandi bya kala. (1 Kodinda 6:9, 10) Shi ubaite uno mwanetu ku yobe njibo, le ukamuningila atome mālwa aye papo mupele kutoma’o? Aa, ke nankyopo!
13. Lelo Temote wālēmekele namani mutyima wa mundamunda wa bakwabo pa kwibakwasha betabije myanda miyampe?
13 Temote paādi ukidi nkasampe, wāitabije kutwejibwa kwisao nansha byobyādi bisansa. Wādi uyukile amba kutwejibwa kwisao kudi na mvubu ku Bayuda bene bawādi ufwaninwe kukasapwila. Pamo bwa Polo, Temote kādipo usaka kusanshija muntu nansha umo. (Bilongwa 16:3; 1 Kodinda 9:19-23) Le nobe udi na mutyima wa kwisuminwa bintu kampanda mwanda wa kukwasha bantu bakwabo?
“TUFIKILE PA BUTAME”
14, 15. (a) Le i muswelo’ka otutamanga ku mushipiditu? (b) Le mwine Kidishitu mutame ku mushipiditu umonanga bakwabo namani?
14 Batwe bonso tufwaninwe kushiya “lufundijo lubajinji lwa myanda ya Kidishitu” ne kufikila “pa butame.” (Bahebelu 6:1) Ketubwanyapo kwikala bene Kidishitu batame ku mushipiditu mwanda’tu wa myaka mivule yotwalonga mu bubine. Bilombanga kulonga bukomo pa kwikala batame ku mushipiditu. Tufwaninwe kwendelela na kutama mu buyuki ne mu kwivwanija. O mwanda tufwaninwe kutanga Bible difuku ne difuku. (Ñimbo ya Mitōto 1:1-3) Potanga Bible difuku ne difuku, ukevwanija senene bijila bya Yehova ne misoñanya yandi.
15 Le i kijila’ka kya mvubu mpata ku bene Kidishitu? I kijila kya buswe. Yesu wālombwele bandi bana ba bwanga’mba: “Pa kino e pakayukila bonso amba mwi bami bana ba bwanga, shi mudi na buswe umbukata mwenu.” (Yoano 13:35) Buswe butelwanga bu “kijila kya bulopwe” ne bu “kufikidila kwa bijila.” (Yakoba 2:8; Loma 13:10) Ke kya kutulumukapo shi buswe budi na mvubu uno muswelo, mwanda Bible unena’mba “Leza i buswe.” (1 Yoano 4:8) Kudi Leza, buswe ke mwiivwaninopo’tu bitupu. Ulombolanga buswe bwandi kupityila ku bilongwa. Yoano wālembele amba: “Pano e pasokokēle buswe bwa Leza kotudi, mwanda Leza watumine wandi Mwana mubutulwe bunka mu ino ntanda amba tumwene būmi ponka padi aye.” (1 Yoano 4:9) Shi tusenswe Yehova, Yesu, banabetu, ne bantu bakwabo, nabya tulombolanga’mba twi bene Kidishitu batame ku mushipiditu.—Mateo 22:37-39.
16. Shi tubaikala bene Kidishitu batame ku mushipiditu, mwanda waka tulēmekanga bininge misoñanya?
1 Kodinda 15:33) Inoko shi uno mwana watama, ukefunda muswelo wa kulangulukila pa misoñanya ya mu Bible. Ino misoñanya ikamukwasha atonge balunda bayampe. (Tanga 1 Kodinda 13:11; 14:20.) Potulangulukila pa misoñanya ya mu Bible, po pene mutyima wetu wa mundamunda nao ukekala bu kalombwe kakulupilwa. Tukevwanija senene byobya bitusakila Leza kulonga mu mwanda o-onso.
16 Shi tubaikala bene Kidishitu batame ku mushipiditu, tulēmekanga bininge misoñanya. Divule bijila bingidijibwanga mu mwanda mupotoloke, ino misoñanya ayo ingidijibwanga mu myanda mivule mishileshile. Kimfwa, mwana mutyetye byakabwanyapo kwivwanija kyaka kidi mu kupwana na bantu babi, nanshi bambutwile bafwaninwe kumutūdila bijila mwanda wa kumukinga. (17. Mwanda waka tunena’mba tudi na bintu byonso byotusakilwa pa kukwata butyibi bwa tunangu?
17 Tudi na bintu byonso byotusakilwa pa kukwata butyibi busangaja Yehova. Mu Bible, mudi bijila ne misoñanya itukwasha twikale bateakanibwe “senene mwa kwingidila mwingilo onso muyampe.” (2 Temote 3:16, 17) Misoñanya ya mu Bible itukwashanga twivwanije mulangilo wa Yehova. Ino bilomba kwielela’ko pa kwiisokola. (Efisesa 5:17) Pa kwiisokola, tudi na Index des publications des Témoins de Jéhovah, Dibuku dya Bukimbi dya Batumoni ba Yehova, Watchtower Library, KIBĪKO PA ENTELENETE, ne mpangiko ya JW Library. Shi twingidija bino bingidilwa, nabya tukamwena mu kifundwa kyetu kya pa kasuku nansha mu kisaka.
MUTYIMA WA MUNDAMUNDA MUFUNDIJIBWE NA BIBLE ULETANGA MADYESE
18. Le bikekala namani shi twingidija bijila ne misoñanya ya Yehova mu bwetu būmi?
18 Bine būmi bwetu bulumbulukanga bininge shi twingidija bijila ne misoñanya ya Yehova! Ñimbo ya Mitōto 119:97-100 inena’mba: “Ē! mo nswelele mukanda-obe-wa-bijila! I kufwatakanya kwami dyuba dyonso. Misoñanya yobe īmpanga ñeni ītabukile ya banshikilwe, mwanda īdi nami nyeke. Ntabukilemo bafundiji bami bonso kuyūkidija, ke-bintu byabukamoni byobe yo milangwe yami, ntabukilemo banunu kuyūkidija, ke-ne-muntu ami ndamine bitongwe byobe.” Shi twitūdile’ko kitatyi kya kulangulukila na mushike pa bijila ne misoñanya ya Leza, nabya tukalonga bintu na tunangu ne kwivwanija. Kadi shi twingidije bijila ne misoñanya yandi mwanda wa kufundija mutyima wetu wa mundamunda, nabya tukafikila pa “kimano kituntulu kifikīle’po Kidishitu.”—Efisesa 4:13.