Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

KISHINTE KYA KWIFUNDA 5

Ingidijai “Biyampe Shē Kitatyi Kyenu”

Ingidijai “Biyampe Shē Kitatyi Kyenu”

“Tadijai’nka kutadija bya binebine amba muswelo omunanga ke pamopo bwa bampikwa tunangu, aa, ino i pamo bwa ba tunangu, mwingidija biyampe shē kitatyi kyenu.”​—EF. 5:15, 16.

LWIMBO 8 Yehova I Kinyemeno Kyetu

BIDI MU KISHINTE *

1. Le i muswelo’ka otubwanya kupityija kitatyi pamo na Yehova?

 TUSENSWE kupityija kitatyi pamo na bantu botutele mutyima. Balume ne bakaji basangelanga bininge kupityija kitatyi pamo. Bankasampe basangelanga kwikala pamo na balunda nabo ba pa mutyima. Kadi batwe bonso tusenswe kupityija kitatyi pamo na banabetu mu lwitabijo. Inoko, nakampata tusenswe kupityija kitatyi pamo na Leza wetu. Tubwanya kupityija nandi kitatyi pamo na kumulomba, kutanga Kinenwa kyandi, ne na kulangulukila pa mpango yandi ne ngikadila yandi miyampe. Bine, kitatyi kyotupityija pamo na Yehova i kilēme bininge!​—Ñim. 139:17.

2. Le i makambakano’ka etutananga?

2 Nansha byotusangelanga kupityija kitatyi pamo na Yehova, ino tubwanya kutanwa na makambakano. Twi bavudilwe bya kulonga mu būmi, bine bikokeja kwitulengeja tukomenwe kumona kitatyi kya kutōta Yehova. Kaji ka ntanda, biselwa bya mu kisaka, ne bintu bikwabo bya kamweno bibwanya kwitudīla kitatyi kivule, ke tumone amba ketudipo na kitatyi kya kulombela, kwifunda, nansha kulanguluka mwanda twi bavudilwe bya kulonga.

3. Le i kintu’ka kikwabo kibwanya kwitudīla kitatyi?

3 Kudi kintu kikwabo kibwanya kwitudīla kitatyi. Shi ketutadijepo, tubwanya kuleka bintu kampanda biyampe’tu bitudīle kitatyi kya kufwena kudi Yehova. Kimfwa, i biyampe kwikala na kitatyi kya kwipwija mukose. Inoko nansha ke kwipwija mukose kuyampe kubwanya kwitusela kitatyi kilampe twabulwa ne kitatyi kya kutōta Yehova. Tufwaninwe kutūla kwipwija mukose pa kyaba kyako.​—Nki. 25:27; 1 Tm. 4:8.

4. Le i bika byotusa kwisambila’po?

4 Mu kino kishinte tusa kwisambila pa bintu bya kamweno byotufwaninwe kutangidija kumeso. Kadi tusa kwisambila pa muswelo otubwanya kupityija senene kitatyi kyetu na Yehova, ne pa muswelo otukokeja kumwena’mo shi twingidija kitatyi kyetu na tunangu.

TONGA BUTONGI BWA TUNANGU; YUKA BYA KUTANGIDIJA KUMESO

5. Le kulangulukila pa madingi adi mu Bene Efisesa 5:15-17, kubwanya kukwasha nkasampe namani ekale biyampe mu būmi?

5 Tonga būmi bulumbuluke. Divule dine bankasampe batanga mutyima ku muswelo muyampe wa kwikala mu būmi. Pakwabo napo, badingidi ba ku masomo ne bantu ba mu kisaka bampikwa kwitabija, babwanya kwibasoñanya bafunde masomo malamala mwa kusokwela kaji kayampe mu ino ntanda. Ano masomo abwanya padi kwibasela kitatyi kilampe. Inoko bambutwile ne balunda mu kipwilo, babwanya kukankamika bankasampe bengidile Yehova mu būmi bwabo. Le i bika bibwanya kukwasha bankasampe basenswe Yehova bakwate butyibi buyampe? I kutanga Bene Efisesa 5:15-17 ne kulangulukila’po. (Tanga.) Pa kupwa kutanga ano mavese, nkasampe ubwanya kwiipangula’mba: ‘Le “kiswa-mutyima kya Yehova,” i kiswa-mutyima’ka? Le i butyibi’ka bukamusangaja? Le i butyibi’ka bukankwasha ñingidije biyampe kitatyi kyami?’ Tuvulukei amba “mafuku i mabi,” kadi ino ngikadilo ya bintu yendejibwa na Satana isa kufula panopano ponka. Nanshi kikekala kya tunangu kulonga bintu bisangaja Yehova mu būmi.

6. Le Madia wātongele bika, ne mwanda waka buno butongi bwādi bwa tunangu?

6 Yuka bya kutangidija kumeso. Kyaba kimo pa kwingidija biyampe kitatyi kyetu, tufwaninwe padi kutonga kintu kimo pa bintu bibidi biyampe’tu. Nsekununi miyukane senene ya bintu byālongekele pākapempwile Yesu ba Madia ne Mata, ilombola uno mwanda biyampe. Bine, Mata wa kizaji wāsangele kutundaila Yesu wabo mweni, wāmutēkela byakudya bya munsonso. Ino Madia mwanabo wākashikata kubwipi na Mfumwandi, kāivwana bufundiji bwandi. Nansha Mata nandi byaādi’tu na milangwe miyampe, ino Madia ‘wātongele kipindi kilumbuluke.’ (Luka 10:38-42, kunshi kwa dyani) Padi mwenda mafuku Madia wāidilwe byakudya bobādile mu dine difuku’dya, ino tukokeja kukulupila’mba kāidilwepo nansha dimo byāmufundije Yesu. Monka mwāsangedile Madia kitatyi kityetye kyaāpityije na Yesu, netu tusenswe kitatyi kyotupityija pamo na Yehova. Le i muswelo’ka otubwanya kwingidija biyampe kino kitatyi?

INGIDIJA BIYAMPE KITATYI KYOPITYIJA PAMO NA YEHOVA

7. Mwanda waka tufwaninwe kulombela, kwifunda, ne kulanguluka?

7 Yuka’mba milombelo, kwifunda, ne kulanguluka bibadilwa mu butōtyi bwetu. Potulombela, twisambanga na Tata wetu wa mūlu, mwine witusenswe bininge. (Ñim. 5:7) Potwifunda Bible, twikalanga na “buyuki bwa Leza,” Nsulo mine ya tunangu tonso. (Nki. 2:1-5) Potulanguluka, tuyukanga ngikadila ya Yehova isangaja, ne kuvuluka bintu bya kutendelwa byasaka kwitulongela pamo ne muzo onso wa muntu. Uno ye muswelo muyampe wa kwingidija kitatyi kyobe biyampe! Ino le i bika bibwanya kwitukwasha tulonge namino?

Ubulwepo kukimba kifuko kya talala kya kwifundila’mo pa kasuku? (Tala musango 8-9)

8. Le i ñeni’ka yotubwanya kuboila ku muswelo wāingidije Yesu kitatyi mu ntanda mutuputupu?

8 Shi bibwanika tonga kifuko kya talala. Tulangulukilei pa kimfwa kya Yesu. Kumeso kwa kushilula mwingilo wandi wa pano pa ntanda, Yesu wālongele mafuku 40 mu ntanda mutuputupu. (Luka 4:1, 2) Mu kino kifuko kya talala, Yesu wālombēle kudi Yehova ne kulangulukila pa byādi bimusakila Shandi. Kulonga namino kwāteakenye Yesu ku matompo ādi a kumutana bukidibukidi. Le i muswelo’ka obwanya kumwena mu kimfwa kya Yesu? Shi udi mu kisaka kikatampe, kebikakupēlelapo nyeke kutana kifuko kya talala mu yenu njibo. Mu uno muswelo, ufwanine kukimba kifuko kiyampe panja. Bino ye biloñanga Julie pasaka kulombela kudi Yehova. Aye ne wandi mulume bashikatanga mu Franse mu njibo mityetye, kadi i bikomo kwikala pa bunka ne kuleka kupuakanibwa. Julie unena’mba, “difuku dyonso ñendanga ku kiwanza kya mityi. Mwanda mbwanya kwikala’ko bunka, ntele mutyima ku byononga, ne kwisamba na Yehova bya binebine.”

9. Nansha Yesu byaādi na bivule bya kulonga, le wālombwele namani amba umwene na mvubu kipwano kyandi na Yehova?

9 Yesu wādi muvudilwe bya kulonga mu būmi. Mu mwingilo wandi wa pano pa ntanda, bibumbo bya bantu byādi bimulonda konso kwaenda, kadi bonso bādi basaka kupityija nandi kitatyi pamo. Difuku dimo, “kibundi kyonso kituntulu kyaungwila’nka pa kibelo” mwanda wa kumumona. Nansha nabya, Yesu wēlamije’ko kitatyi kya kuningija kipwano kyandi na Yehova. Kumeso kwa dyuba kutamba, wāendele “kufula kwa bunka bwandi” kwaādi ubwanya kupityija kitatyi pamo na Shandi.​—Mako 1:32-35.

10-11. Mungya Mateo 26:40, 41, le Yesu wāpele bandi bana ba bwanga madingi’ka mayampe mu budimi bwa Ngesemani, ino i bika byādi bilongeka?

10 Mu bufuku bwa mfulo bwa būmi bwandi pano pa ntanda, pādi mwingilo wandi ku mfulo, kadi Yesu wākakimbile kifuko kya talala kwaādi ubwanya kulanguluka ne kulombela. Wātene kino kifuko mu budimi bwa Ngesemani. (Mat. 26:36) Mu dine difuku’dya, Yesu wāpele bandi bana ba bwanga madingi mayampe atala milombelo.

11 Tutalei byālongekele. Bāfikile mu budimi bwa Ngesemani kitatyi ke kipite, padi minwi ke mipite. Yesu wānenene batumibwa ‘bakeshe’nka kukesha,’ kupwa webashiya wāenda kukalombela. (Mat. 26:37-39) Ino paādi ulombela, abo bāponena mu tulo. Yesu pa kwibatana balēle, wēbasoñanya monka amba, “keshai’nka kukesha ne kulombela kyaba kyonso.” (Tanga Mateo 26:40, 41.) Wājingulwile amba bādi bavutakanibwe ñeni bininge kadi bakōke. Yesu wāitabije na lusa amba “ngitu i mikōkekōke.” Inoko, Yesu pa kwibashiya monka misunsa ibidi wāenda kukalombela, paādi ujoka wādi utana bandi bana ba bwanga balēle pa kyaba kya kulombela.​—Mat. 26:42-45.

Ubulwepo kwitūdila’ko kitatyi kya kulombela pokwakōkele bininge? (Tala musango 12)

12. Mu mwanda utala kulombela, le i bika byotubwanya kulonga shi kyaba kimo tubamone amba twi bavutakanibwe bininge kadi bakōke?

12 Tonga kitatyi kifwaninwe. Kyaba kimo tubwanya kuvutakanibwa ñeni ne kukōka bininge, twakomenwa ne kulombela. Shi kino ke kikufikile, yuka’mba kudipo bunka. Le i bika byobwanya kulonga? Bantu bamo badi na kibidiji kya kulombela kudi Yehova ku kyolwa bininge, bamwene amba i biyampe kulombela pokekyaolobele, kitatyi kyokebakōkele bininge. Bakwabo nabo bamwene amba, batanga mutyima ku milombelo yobalombela shi bashikete nansha bazunzamine. Ino mu mwanda utala kulombela, le bikekala namani shi uzumbijanga mutyima bininge kadi wi mutyumukwe mutyima? Lombola Yehova mowiivwanina. Ubwanya kukulupila’mba Tata wetu wa lusa ukakwivwana.​—Ñim. 139:4.

Ubulwepo kuleka kulondolola ku misapu yotambula podi ku kupwila? (Tala musango 13-14))

13. Le bingidilwa bya busendwe bibwanya kwitulabika namani potupityija kitatyi pamo na Yehova?

13 Leka kulabikwa kitatyi kyowifunda. Milombelo ke muswelopo’tu umo kete wa kukomeja kipwano kyotupwene na Yehova. Kwifunda Kinenwa kya Leza ne kutanwa ku kupwila, bibwanya nabyo kwitukwasha tufwene kudi Leza. Le kudi kintu kyobwanya kulonga pa kwingidija biyampe kitatyi kyowifunda ne kyodi ku kupwila? Wiipangule amba, ‘le i bika bindabikanga ku kupwila nansha kitatyi kyonsaka kwifunda?’ Le i kukwita ku telefone, kutambula musapu ku olodinatele, ku telefone, nansha ku kingidilwa kikwabo kya busendwe? Dyalelo bantu midiyala ne midiyala badi na bino bingidilwa bya kamweno. Bakimbi bamo banena’mba, potukimba kuta mutyima ku byotulonga, kwikala’tu na telefone kubwipi kukokeja kwitulabika. Polofesele umo wa ngikadila ya bantu unena’mba, “kukatepo mutyima ku byobya byolonga. Milangwe yobe ikapuakanibwa.” Kumeso kwa kushilula bitango, divule dine betunenanga tutūle bingidilwa bya busendwe mu muswelo okebikambakanyapo bakwetu. Tubulwepo kulonga namino potudi bunka, kutyina’mba bingidilwa byetu byaketulabika ne kwitukalakanya potupityija kitatyi pamo na Yehova?

14. Mungya Bene Fidipai 4:6, 7, le Yehova uketukwasha namani tute mutyima ku byotulonga?

14 Lomba Yehova akukwashe ute mutyima ku byolonga. Shi ubamone amba milangwe yobe ilumbakananga kitatyi kyowifunda nansha kyodi ku kupwila, lomba Yehova akukwashe. Shi udi na malangalanga nansha kuzumbija mutyima, padi ukakomenwa kwilwa’ko ute mutyima ku bintu bya ku mushipiditu, ino i biyampe kuta’ko mutyima. Lomba Leza akupe ndoe mine ikalama mutyima obe ne “mifwatakanyo” yobe.​—Tanga Bene Fidipai 4:6, 7.

TUMWENANGA MU KITATYI KYOTUPITYIJA PAMO NA YEHOVA

15. Le i muswelo’ka umo otukamwena mu kupityija kitatyi pamo na Yehova?

15 Shi witūdile’ko kitatyi kya kwisamba na Yehova, kumwivwana, ne kulangulukila pa yandi myanda, ukamwena’mo bininge. Muswelo’ka? Mubajinji, ukakwata butyibi buyampe. Bible witukulupija’mba, “yewa unanga na ba tunangu ukekala wa tunangu.” (Nki. 13:20) Nanshi shi upityija kitatyi pamo na Yehova, Nsulo ya tunangu, ukekala wa tunangu. Ukayuka biyampe muswelo wa kumusangaja ne wa kuleka kukwata butyibi bwa kumusanshija.

16. Le kupityija kitatyi pamo na Yehova kulumbululanga namani bufundiji bwetu?

16 Wa bubidi, ukekala mufundiji muyampe. Kitatyi kyotufundija muntu Bible, kitungo kyetu kikatampe i kumukwasha afwene kudi Yehova. Shi twisamba bininge na Tata wetu wa mūlu, tukamusanswa bininge kadi tukabwanya kufundija otwifunda nandi amusanswe. Bino byo byālongele ne Yesu. Wēsambile myanda ya Shandi mu muswelo usangaja kadi wa buswe, mwine wākweshe balondi bandi ba kikōkeji nabo basanswe Yehova.​—Yoa. 17:25, 26.

17. Le i kika kinenenwa’mba milombelo ne kwifunda bitukwashanga tukomeje lwitabijo lwetu?

17 Wa busatu, lwitabijo lobe lukakomena’ko. Langulukila pa byalongekele kitatyi kyowadi ulomba Leza akuludike, akusenge, nansha kukukwatakanya. Ponso padi palondolola Yehova milombelo yobe, lwitabijo lobe mudi Leza lwadi luningila’ko. (1 Yo. 5:15) Le i bika bikwabo bibwanya kukukwasha ukomeje lwitabijo lobe? I kwifunda pa kasuku. Vuluka’mba “lwitabijo lulondanga byobya bivwanwa.” (Loma 10:17) Inoko pa kukomeja lwitabijo lwetu, tufwaninwe kulonga bivule kupita’ko’tu kwikala na buyuki. Le i bika bikwabo byotufwaninwe kulonga?

18. Leta kimfwa kilombola’mba tufwaninwe kulanguluka.

18 Tufwaninwe kulangulukila pa byobya byotwifunda. Tulangulukilei bidi pa kimfwa kya mulembi wa Ñimbo ya Mitōto 77. Wādi uzumbija mutyima mwanda wādi ulanga’mba Yehova wāmupelele aye ne bene Isalela bakwabo. Ino milangwe ya kuzumbija mutyima keyādipo imulādika tulo. (Vese 2-8) Le wālongele’po namani? Wāsapwidile Yehova amba: “Nkalangulukilanga pa mingilo yobe ne kulanga bilongwa byobe.” (Vese 12) Na bubine, mulembi wa mitōto wādi uyukile senene bintu byobālongēle bantu bandi kudi Yehova pa kala, ino uno muntu wādi uzumbija mutyima wēipangwile amba: “Lelo Leza wailwa kwitutōkelwa mutyima, nansha bulobo bwandi, le bubalengeja lusa lwandi lupwe?” (Vese 9) Mulembi wa mitōto wālangulukīle pa mingilo ya Yehova, ne pa muswelo wālombwele Leza lusa ne kanye pa kala. (Vese 11) Le byāfula kwepi? Mulembi wa mitōto wāfudile ku kukulupila’mba Yehova kakelapo bantu bandi. (Vese 15) Muswelo umo onka, lwitabijo lobe nalo lukakomena’ko kitatyi kyolangulukila pa byobalongēle kala bantu kudi Yehova, ne pa byakulongēle kasuku kobe.

19. Le i bika bikwabo byotukamwena mu kupityija kitatyi pamo na Yehova?

19 Wa buná kadi wa mvubu mpata, ukasanswa Yehova bininge. Kutabuka ngikadila yo-yonso, buswe bukakulengeja ukōkele Yehova, wipāne mwanda wa kumusangaja, ne kūminina matompo o-onso. (Mat. 22:37-39; 1 Ko. 13:4, 7; 1 Yo. 5:3) I kutupu kintu kya bulēme kutabuka kipwano kiyampe kyotupwene na Yehova!​—Ñim. 63:1-8.

20. Le ukalonga namani pa kumona kitatyi kya kupityija pamo na Yehova?

20 Vuluka’mba kulombela, kwifunda ne kulanguluka bibadilwa mu butōtyi bwetu. Pamo bwa Yesu, kimba kifuko kya talala mwanda wa kupityija kitatyi pamo na Yehova. Talula bintu byo-byonso bikokeja kukulabika. Lomba Yehova akukwashe uleke kupuakanibwa kitatyi kyoingila mingilo ya ku mushipiditu. Shi wingidije biyampe kitatyi kyobe tamba’nka pano, Yehova ukakwesela na kukupa būmi bwa nyeke mu ntanda mipya ya Leza.​—Mako 4:24.

LWIMBO 28 Kusamba Bulunda na Yehova

^ Yehova i Mulunda netu muyampe. Tusenswe bininge kipwano kyotupwene nandi, kadi tusakanga kumuyuka biyampe. Bilombanga kitatyi pa kuyuka muntu. Ne pa kupwana bininge na Yehova napo palombanga kitatyi. Byotuvudilwe bya kulonga mu būmi dyalelo, le i muswelo’ka otubwanya kumona kitatyi kya kufwena kudi Tata wetu wa mūlu, ne i bika byotukamwena’mo shi tubamufwena?