MISONGO YA ZENZEKA NANSHA BULEMA BIBWANYA KWIKALA NA LUPUSA LUKATAMPE PA BŪMI BWA MUNTU. Ulf wadi dibajinji wingila kadi na bukomo bwa ngitu buyampe, wanenene paakwetwe na bulebe amba: “Natyumukilwe mutyima bininge. Bukankamane ne bukomo byaumpwile’mo . . . Neivwene pamo bwa ami ‘musonsakanibwe.’ ”

Myanda yatene Ulf ituvuluja’mba i kutupu muntu nansha umo udi na lupusa lonso pa bukomo bwa ngitu. Shako, tubwanya kutyepeja’ko byaka bya misongo mu muswelo kampanda. Lelo bikekala namani shi tubaikala bakabole wabelabela? Lelo kino kishintulula’mba ketukibwanyapo kwikala na nsangaji? Ke amopo enka na motusa kwikimwena’mu. Dibajinji bidi, tubandaulei’ko misoñanya imo ikwasha pa kwikala na bukomo bwa ngitu buyampe.

IKALA “MWIBEJE MU BYONSO.” (1 Temote 3:2, 11) Mudyopolo ne mutomeno-mpata byonanga bukomo bwa ngitu​—ne kusupakanya lupeto bitupu! “Kokekalapo umbukata mwa batomatoma vinyu; nansha mubukata mwa badyadyadya mwita: Mwanda ntomi ne ndyanga bakefikija ku bulanda.”​—Nkindi 23:20, 21.

KOKYONA OBE UMBIDI. “Twitōkejei ku byonso bisubija ngitu ne mushipiditu.” (2 Kodinda 7:1) Bantu basubijanga imbidi yabo na kutoma mfwanka, kutoma mālwa mavule nansha kutoma dyamba. Kimfwa, Kitango kya mu États-Unis Kitala Myanda ya Misongo ne Kwilama’ko kinena’mba kutoma mfwanka “konanga kubwipi kwa bipindi byonso bya ku ngitu.”

MONA UMBIDI NE BŪMI BOBE BU BYABUNTU BILĒME. “I pa mwanda wa [Leza] potwikele na būmi, tujina ne kwikala’ko.” (Bilongwa 17:28) Mutyima wetu wa kufwija’ko pa bino byabuntu, witutononanga twepuke byaka potwingila, potwendeja byendwa nabyo, nansha potutonga kwipwija mukose. Kebidipo na mvubu kwilemeka’tu mwanda wa nsangaji ya kipindi!

NEKENYA MILANGWE MIBI. Ñeni yobe ne umbidi i bikwatañane. O mwanda longa bukomo bwa kwepuka kuzumbija mutyima bipitepite, bulobo bupite, kwabila kubi, ne milangwe mikwabo mibi. Ñimbo ya Mitōto 37:8 inena’mba, “Leka bulobo, wele bukalabale.” Kadi tutanga’mba: “Kemwakikambakanyai mityima nansha dimo mwanda wa dya kesha, ke-pantu dya kesha dikekala na makambakano adyo.”​—Mateo 6:34.

 TA MUTYIMA KU MILANGWE MIYAMPE. Nkindi 14:30 unena’mba, “Mutyima mutuntulu i būmi bwa ngitu.” Kadi Bible unena’mba: “Mutyima wa nsangaji bo bwanga bulumbuluke.” (Nkindi 17:22) Ano madingi adi na mvubu ne mu kiñanga. Dokitele umo wa mu Ekose wanenene amba, “Shi udi na nsangaji, nabya ukatyepeja’ko misongo mu mafuku āya kumeso kupita boba kebadipo na nsangaji.”

TAMIJA KŪMININA. Pamo bwa Ulf utelelwe ku ngalwilo, kyaba kimo tubwanya kubulwa kya kulonga, inoko bitulomba kūminina makambakano oketubwanyapo kupwija. O mwanda tubwanya kukimba muswelo wa kwiominina. Bamo balēmenenwanga na kutyumukwa mutyima, kwine kubwanya kubipija myanda. Nkindi 24:10 unena’mba, “Shi upungile mu difuku dya tusua, bukomo bobe i butyetye.”

Bamo, padi batyumukwanga mutyima ku ngalwilo, kupwa kadi bealuja. Betabijanga ngikadilo yobatanwa’mo’ya. Kupwa batana muswelo wa kulwa nayo. Ye mwalongele ne Ulf. Wanenene amba pa kupwa kulombela bininge ne kulangulukila pa musapu muyampe wa mu Bible, washilwile “kumona mikenga yadi nayo pa kyaba kya kuta mutyima’nka pa bikoleja.” Kadi, enka na bantu bavule balwa na makambakano makomo, nandi wefundile bufundiji bukatampe bwa kwikala na lusa ne kwitūla pa kyaba kya bakwabo ne kino kyamutonwene asapwile bantu bakwabo musapu wa mu Bible ukankamika.

Muntu mukwabo wasusukile bininge i mwana-mulume umo witwa bu Steve. Paadi na myaka 15 waponene ku mutyi, wakwatwa na bulebe tamba mwishingo kutūla ne ku mana. Ino aye ubwanya myaka 18, makasa andi aanza kwingila monka. Kupwa waenda ku iniveleshite, kwine kwaanjile kutoma dyamba, mālwa, ne kulonga busekese. Kadipo na lukulupilo nansha lumo​—kufika’nka ne paashilwile kwifunda Bible, mwine washintyile būmi bwandi ne kumukwasha anekenye bibidiji byandi bibi. Unena’mba, “Pano nkikimonengapo na monadi nemwena bu wampikwa mvubu. Pano ngidi na būmi bwa ndoe, bwa nsangaji, ne kuloelelwa.”

Binenwa bya ba Steve ne Ulf bituvuluja binenwa bidi mu Ñimbo ya Mitōto 19:7, 8 bya’mba: “Mukanda-wabijila wa Yehova i mubwanininye wa kwalwija muya. . . . Bijila bya Yehova i byoloke, bitōkejanga mutyima; kusomanya kwa Yehova i kutōke, tō, kutōkeja ne meso.”