Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

Mwanda Waka Bantu Bavule Kebakilēmekangapo Būmi?

Mwanda Waka Bantu Bavule Kebakilēmekangapo Būmi?

MWANDA WAKA KULĒMEKA BŪMI I KWA MVUBU?

Shi ulonga bintu bibwanya kona bukomo bobe bwa ngitu nansha bitūla būmi bwa bakwenu mu kyaka, yuka’mba kulēmekelepo bobe būmi ne bwa bankwenu bwine.

  • Kutoma mfwanka kubelekañananga misongo ya dyaya kadi kuzozejanga ne umbidi keukibwanyapo kulwa na mikolobe ikutwela mu ngitu. Kubwipi kwa bantu 90 pa katwa bafwanga na misongo ya dyaya dya ku mukunka, i batomanga mfwanka nansha bashikatanga pamo na boba batomanga mfwanka.

  • Kwasa bantu bavule masashi kushiyanga boba babandila bu kebakibwenepo mu ñeni. Iniveleshite ya Stanford mu États-Unis ileta lapolo ya amba: “Bukimbi bulombola’mba kudi baeleve bapandile ku masashi, bashala kwampikwa bulema nansha na mikovu pa maitu abo, ino basusukile mu ñeni mu bula bwa myaka mivule pa mwanda wa bintu bibi byobamwene bilongeka.”

  • Bantu bendejanga myotoka bakolwe mālwa nansha dyamba kebo kutūla bashofele bakwabo mu kyaka enka ne beendela lwa panshi bene. Bantu kebalēmekelepo būmi bapijanga’tu bakwabo mambo bitupu.

BYAKULONGA PA KULOMBOLA’MBA ULĒMEKELE BŪMI

Kinga bukomo bobe bwa ngitu. Kokilanga nansha dimo amba kobe kubapu kukibwanyapo kuleka bintu byonakanya ngitu pamo bwa kutoma mfwanka, nsunko, bunkolwankolwa, nansha bitomibwa bikwabo bikolwañana bipelejibwe na Leta. Shi utomanga bino bintu kino kilombola’mba kulēmekelepo būmi bwa bakwenu, kubadila’mo ne bwa ba mu kyenu kisaka.

“Twitōkejei ku byonso bisubija ngitu ne mushipiditu” —2 Bene Kodinda 7:1.

Tá mutyima ku bobe būmi ne bwa bakwenu. Pa kwepuka maakishida, ubakulula njibo shi ibaoneka ne kulongolola bintu bya mwinjibo byonekele. Endeja biyampe pa kubulwa kyaka, kadi longolweja kyaba ne kayaba obe motoka, moto nansha nkinga. Kokalonga bintu mwanda wa meso a bantu, bibwanya kukushiya na bipunyubipunyu nansha kukwipaya.

“Shi koubaka njibo mipya, ufwaninwe kulonga ne kalupango pa musaka obe, kutyina’mba wakaleta mambo a mashi pa njibo yobe mwanda muntu ubwanya kupona’po.”—Kupituluka mu Bijila 22:8. a

Longela bakwenu bintu na mutyima muyampe. Muntu ulēmekele būmi ulongelanga bantu ba lukoba lwishile na lwandi bintu na mutyima muyampe, bekale ba mu ntanda ingi, bampeta nansha balanda, bafunde nansha bampikwa kufunda. Mwanda waka kulonga namino kudi na mvubu? I mwanda mu ino ntanda mboloji ne mushikwa byo biletanga ñuma ne mavita otumona koku ne koku.

“Fundulai komudi miswelo yonso ya bululu bubibubi, bulobo, bukalabale, kwela mabila, ne binenwa bya mutonko, pamo ne bintu byonso bibi. Ino ikalai na kanye banwe bene na bene.”—Bene Efisesa 4:​31, 32.

BATUMONI BA YEHOVA MOBAKWASHISHANGA BANTU BALĒMEKE BŪMI

Batumoni ba Yehova bafundijanga bantu balonge bukomo bwa kwikala na bukomo bwa ngitu buyampe. Mwingilo otwingila wa kufundija bantu Bible ke mukwashe bantu bavule baleke bibidiji bibi pamo bwa nsungu mibimibi, kutoma dyamba ne mfwanka, ne bitomibwa bikwabo bikolwañana.

Tulondanga na kusumininwa misoñanya ya mwa kwingidila pa kubulwa maakishida mu mwingilo wetu wa lūbako. Bengidi ba kwilanga bāyanga kūbaka netu mobo a kutōtela’mo ne mobo makwabo, bafundijibwanga mwa kwingidila biyampe kwa kubulwa maakishida. Kadi byūbakwa byotwingidijanga mu butōtyi bwetu bibandaulwanga kyaba ne kyaba shi bikidi bikomo mungya misoñanya ya Leta.

Tukwashanga bantu baponenwa na bimpengele. Mu 2022 twakweshe ku bimpengele 200 byalongekele mu bipindi palapala bya ntanda, twaingidije madolala kubwipi kwa midiyo 12 mwanda wa kukwasha boba baponenwe na bino bimpengele.

Paanjile misongo ya Ebola mu Afrika ku mutamba wa Kushika mu 2014 yakatwela ne mu Repiblike Demokratike ya Congo mu 2018, twafundije bantu byobafwaninwe kulonga pa kusaka’mba ino misongo ileke kuzambalala bininge. Twatumine bantu na mutwe wa mwanda unena’mba, “Kikōkeji Kipandijanga Būmi.” Twatūdile tumabumba twa mampompi twa koila ku makasa pa bifuko potutōtelanga, kadi twakweshe bantu bevwanije mvubu ya koya ku makasa ne bintu palapala byobafwaninwe kulonga pa kujikakanya ino misongo.

Mu Siera Leone, baelele ku ladiyo musapu wa kufwija’ko Batumoni ba Yehova mwanda wa kufundija kobafundije Batumoni ba Yehova ne bantu ke Batumonipo byobafwaninwe kulonga pa kwikinga ku misongo ya Ebola.

Pa koila ku makasa ku Njibo ya Bulopwe patwelele misongo ya Ebola mu Liberia mu 2014

a Kino kijila kyādi kilombola’mba kukinga bantu ba mu kisaka ne bantu bakwabo ku byaka wādi mwanda wa mvubu.