Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

Tusapulei Myanda Miyampe na Kipyupyu

Tusapulei Myanda Miyampe na Kipyupyu

Tusapulei Myanda Miyampe na Kipyupyu

“Ikalai bake mushipiditu. Ingilai bu bapika ba Yehova.”—LOMA 12:11NW.

1, 2. Bene Kidishitu bekankilanga’ko kwikala na ngikadilo’ka pobasapula myanda miyampe?

 NSONGWALUME umo wasangala pa kusokola kaji. Difuku dibajinji dya mingilo, uselele mutyima kūlu, wilaija madingi a mukulumpe wandi wa kaji. Ulanga mwingilo obasa kubadikila kumupa, utengele kwiwingila na kusumininwa. Udi na kipyupyu kya kusaka kwingila’o na mutyima umo.

2 Ne batwe bene Kidishitu netu mo monka, tufwaninwe kwimona bu bengidi bakishilula kaji. Bine, tukidi’tu ku ngalwilo mu mwingilo otwingidija Yehova mwanda tukulupile kukekala’ko nyeke. Umpangi wetu udi na mingilo mivule yaetubikile yotukengila nyeke ne nyeke. Ino mwingilo umbajinji otupelwe i wa kusapula myanda miyampe ya Bulopwe bwandi. (1 Tesalonika 2:4) Lelo tumwene namani uno mwingilo witupele Leza? Mutyima wetu udi pamo bwa wa nsongwalume’u, tusakanga kwingila’o biyampe na bukomo bwetu bonso, na bupyasakane, na nsangaji—eyo na kipyupyu!

3. I kika kyotufwaninwe kulonga shi tusaka kubwanya kwingila bu bengidi ba myanda miyampe?

3 Inoko, kwikala nyeke na uno mumweno muyampe ke kintupo kipēla. Mwanda ketudipo’nka na uno mwingilo kete, tudi na biselwa bikwabo bivule, bimo bitusakila kulonga bukomo ku ngitu ne mu ñeni. Pavule pene, tuloñanga bukomo bwa kuvuija bino biselwa koku tutele mutyima ne ku mwingilo wetu. Bine, buno i bulwi bwa kitatyi ne kitatyi. (Mako 8:34) Yesu wānene ukoma amba, ku batwe bene Kidishitu, kunekenya buno bulwi kuketulomba kulonga bukomo bwabinebine.—Luka 13:24.

4. Byakūmininwa bya mu būmi bwa difuku ne difuku bikokeja kwalamuna mumweno wetu wa ku mushipiditu namani?

4 Byotudi na bivule bya kulonga, i kipēla kwimona bu bantu balēmenenwe ne batyintyidilwe kyaba kimokimo. “Byakūmininwa bya buno būmi” bikokeja kusupaija bupyasakane bwetu ne kukwata kotukwete mingilo ya kiteokratike na mutyika. (Luka 21:34, 35; Mako 4:18, 19) Tukokeja’nka ne kushiya ‘buswe botwadi nabo dibajinji,’ mwanda twi bantu bakubulwa kubwaninina. (Kusokwelwa 2:1-4) Pakwabo bintu bimobimo bya mu mwingilo otwingidila Yehova tukanza kwingidila’byo’tu kuvuya mbila. Lelo Bible witukankamikanga namani twikale nyeke na bupyasakane bwampikwa kutalala mu mwingilo wetu?

Pamo bwa “Mudilo Utēma” mu Mityima Yetu

5, 6. Mutumibwa Polo wādi umwene namani madyese a kusapula aādi upelwe?

5 Mwingilo witupele Yehova i wa bulēme bukatampe mpata, keufwaninwepo kumonwa bu kintu kya bitupu. Mutumibwa Polo wādi umwene busapudi bwa myanda miyampe bu madyese makata aādi kafwaninwepo nansha kupebwa kwine. Wānene’mba: “I kudi ami ko bwapebwa buno buntu, kudi ami mutyetye utabukilwe butyetye ne kudi yewa mutyetye wa mu bapandulwemo bonso’mba, asapule kudi baJentaila bya bupeta bwa Kidishitu bwampikwa kukōkejamo kulonda, ne kulaīja bantu bonso mwikadile bulobekwe bwa kifībwe kyafīlwe mu myaka yonso mudi Leza wakupanga bintu byonso.”—Efisesa 3:8, 9.

6 Mumweno muyampe wādi na Polo pa mwingilo wandi i kifwa kilumbuluke mpata kotudi. Wānene mu mukanda waātumīne bene Loma amba: “Po pa mwanda o mpangila lubilo ku mutyima wami, nsapule myanda-miyampe.” Kādipo ufwa bumvu pangala pa myanda miyampe. (Loma 1:15, 16) Wādi na mumweno moloke ne na kipyupyu kya kwingidila mwingilo wandi.

7. I kidyumu’ka kyādyumwine Polo mu mukanda waātumīne bene Loma?

7 Mutumibwa Polo wādi uyukile mvubu ya kwikadila nyeke na bupyasakane, o mwanda wādyumwine bene Kidishitu ba mu Loma amba: “Kemwikalai na mulēle mu mingilo yenu. Ikalai bake mushipiditu. Ingilai bu bapika ba Yehova.” (Loma 12:11NW) Kishima kya Kingidiki kyalamwinwe bu “mulēle” kiselele mulangwe wa “kinkosela, bukope.” Eyo, padi pano ketudipo na mulēle mu mwingilo wetu, ino batwe bonso tufwaninwe kudyumuka potumona tuyukeno tulombola ngalwilo ya bukope bwa ku mushipiditu, mwa kwisendulwila biyampe ponso potwimona tuno tuyukeno.—Nkindi 22:3.

8. (a) I bika byāikele pamo bwa “mudilo utēma” mu mutyima wa Yelemia, ne mwanda waka? (b) I ñeni’ka yotukokeja kuboila ku byobya byāfikile Yelemia?

8 Mushipiditu wa Leza nao ukokeja kwitukwasha shi ketupungila. Kifwa, mupolofeto Yelemia wāpungile kitatyi kimo, wāsaka ne kuleka kwingila mwingilo wandi wa bupolofeto. Wāfula’nka ne ku kunena Yehova amba: “Nkikamutēlapo nansha kwisamba monka mu dijina dyandi.” Lelo kino kyādi kilombola amba Yelemia wāzozele mpata ku mushipiditu? Mhm. Bukomo bwaādi nabo ku mushipiditu, buswe bwaādi uswele Yehova, ne bupyasakane bwandi ku bubinebine byāmupele bukomo bwa kwendelela na kunena bupolofeto. Ushintulula’mba: “Umutyima wami [kinenwa kya Yehova kyadi] pamo bwa mudilo utēma, ushityilwa mu bikupa byami, ino nakōka pa kwitūkija, nkikōkejapo kwi[ki]kala.” (Yelemia 20:9) Eyo, bengidi ba Leza ba kikōkeji bakokeja nabo kupungila mu byaba bimobimo. Ino wivwane balomba bukwashi kudi Yehova, ukamona bidi mu mityima yabo, ne kwibapa kyaba bulāle mushipiditu sandu wandi, shi bine balamine kinenwa kyandi mu mityima yabo pamo bwa Yelemia.—Luka 11:9-13; Bilongwa 15:8.

‘Kemukabulai Mudilo wa Mushipiditu’

9. I bika bibwanya kusupaija mwingilo witwingidila mushipiditu sandu?

9 Mutumibwa Polo wāpele bene Tesalonika madingi amba: ‘Kemukabulai mudilo wa mushipiditu.’ (1 Tesalonika 5:19) Eyo, kwikala na bilongwa ne ngikadilo yakubulwa kukwatañana na misoñanya ya Leza kusupaijanga mwingilo witwingidila mushipiditu sandu. (Efisesa 4:30) Mwingilo wa bene Kidishitu dyalelo i kusapula myanda miyampe. Tukwete uno mwingilo na bulēme bukatampe. Inoko ke kya kutulumukapo shi boba kebayukile Leza bafutulula mwingilo wetu wa busapudi. Ino shi mwine Kidishitu wasūla mwingilo wandi ku kusaka, nabya wabule mudilo wa mushipiditu wa Leza umukunkanga ku mutyima.

10. (a) Mumweno wa bantu netu ukokeja kwikala na lupusa potudi namani? (b) I mumweno’ka mulumbuluke utala pa mwingilo wetu udi mu 2 Kodinda 2:17?

10 Bantu bamo ba panja pa kipwilo kya bwine Kidishitu babwanya kumona mwingilo wetu bu wa kupāna’tu mabuku kubapu. Bakwabo bakokeja kwiongola na kunena amba kyotwendelanga ku njibo ne njibo i kupebwa byabuntu. Wivwane tuleke ino mimweno mibi itutādīla, tukakomenwa kwingila mwingilo wetu senene. Nanshi tufwaninwe kulama nyeke mumweno umwene Yehova ne Yesu mwingilo wetu, kupita’ko kulonda milangilo ya bantu. Mutumibwa Polo wālombwele uno mumweno mulumbuluke pa kunena’mba: “Ketudipo pamo na bavule bene bakongojana mu mwanda wa Leza, mhm; nanshi i pamo na babinebine, na bu-bene Leza; i ku meso a Leza ko twisamba mudi Kidishitu.”—2 Kodinda 2:17.

11. I bika byākweshe bene Kidishitu babajinji bekale nyeke bapyasakane nansha byobādi bapangwapangwa, ne kifwa kyabo kitutala ne batwe muswelo’ka?

11 Kinondanonda na lufu lwa Yesu, bana-babwanga bāponenwe na kupangwapangwa mu Yelusalema. Bāzakajibwa ne kukandwa kusapula. Ino Bible unena amba abo “bayūlwa [m]ushipiditu [s]andu ke basapula mwanda wa Leza kwa kubulwa ne moyo mwine.” (Bilongwa 4:17, 21, 31) Binenwa byānene Polo kudi Temote mu myaka yālondele’po bilombola ngikadilo yakubulwa malangalanga ifwaninwe kwikala nayo nyeke bene Kidishitu. Wānene amba: “Leza ketupelepo mutyima wa nzuzu, mhm; i wa bukomo bonka, ne lusa, ne madingi. Penepo kokifwijibwa bumvu busapudi bwa Mfumwetu, nansha ami mukutwa wandi, ino nanshi mona bitupu malwa pa myanda-miyampe, monka mwikadile bukomo bwa Leza.”—2 Temote 1:7, 8.

I bika Byotufwaninwe Kulongela Bakwetu?

12. I buluji’ka bukatampe botusapwila myanda miyampe?

12 Shi tusaka kumona mwingilo wetu biyampe, tufwaninwe kwikala na kukanina kwa mutyima koloke. Lelo kyotusapwila kine i kika? Buluji bukatampe botusapwila budi mu bishima bya mulembi wa mitōto, binena’mba: “Bapandulwemo bobe bakakutōtanga [Yehova]. Bakēsambanga ntumbo ya bulopwe bobe, ne kunena bukomo bobe. Kuyūkanya ku bāna ba bantu bilongwa byandi bikatampe. Ne ntumbo ya buleme bukatakata ya bulopwe bwandi.” (Mitōto 145:10-12) Nanshi kyotusapwila i kutendela Yehova ku bantu bonso ne kutumbija dijina dyandi ku meso a muzo wa muntu onso. Nansha shi twivwanwa na bantu batyetye kete, musapu wa lupandilo otusapula na kikōkeji utendelanga Yehova.

13. I bintu’ka bitutononanga tusapwile bakwetu lukulupilo lwa lupandilo?

13 Kyotusapwila kikwabo i buswe botuswele bantu ne mashi otupela kulambikwa. (Ezekyele 33:8; Mako 6:34) Kino kyo kyānene ne Polo pangala pa boba ba panja pa kipwilo kya bwine Kidishitu amba: “Ngidi [mulubudi wa māpu] ku baNgidiki, ne ku basenji, ne ku bañeni, ne ku bampikwa ñeni bene kumo.” (Loma 1:14) Polo wāyukile amba kintu kyafwaninwe kulongela bantu i kwibasapwila myanda miyampe, mwanda Leza usaka ‘bantu bonso bapande.’ (1 Temote 2:4) Dyalelo netu tudi na buswe botuswele mukwetu, ne kiselwa kyotutwikilwe pangala pabo. Buswe buswele Yehova bantu bo bwāmutonwene atume wandi Mwana pano panshi āye ebafwile. (Yoano 3:16) Kuno kwādi kwisuminwa kwabinebine. Netu twiulanga buswe bwa Yehova ponso potupityijanga kitatyi kyetu ne potuloñanga bukomo bwa kusapwila bantu netu myanda miyampe ya lupandilo lwimanine pa kitapwa kya Yesu.

14. Bible utela namani ntanda idi panja pa kipwilo kya bwine Kidishitu?

14 Batumoni ba Yehova bamonanga bakwabo bu bantu babwanya difuku dimo kubadilwa mu bu bana na bana bwa bwine Kidishitu. Nanshi tunenwe kusapula pakubulwa moyo, inoko kubulwa moyo kwetu ke kwa lonjipo. O mwanda Bible wingidije bishima bityite pa kwisambila pa ntanda ya bantu bonso. Eyo, Polo wāingidije kishima “ntanda” mu buluji bwakyo butyani pa kwisambila pa ‘tunangu twa ino ntanda’ ne pa ‘bya kilokoloko bya ino ntanda.’ (1 Kodinda 3:19; Tetusa 2:12) Wāvuluja ne bene Kidishitu bene Efisesa amba pobādi bananga ‘mwendele ngikadilo ya bintu ya ino ntanda,’ bādi “bafwe” ku mushipiditu. (Efisesa 2:1-3) Ino mineneno ne mikwabo’po i mikwatañane na bishima bya mutumibwa Yoano wānene amba: “Ntanda yonsololo ilēle mu bukomo bwa umbi.”—1 Yoano 5:19NW.

15. I bika byoketufwaninwepo kulonga pa mwanda utala boba badi panja pa kipwilo kya bwine Kidishitu, ne mwanda waka?

15 Vuluka kadi amba ino mineneno ifunkilanga pa ntanda ya bantu bapalukile kudi Leza bonso kikonge, ke pa muntu umo umopo. Bene Kidishitu kebatyibilangapo bantu butyibi amba kampanda uketaba ku busapudi bwabo ou muswelo, kabidye nandi owa muswelo. Kebadipo na buluji bwa kwityila muntu kampanda amba i mbuji. Ke kiselwa kyetupo kya kusaka kuyuka kikafikila muntu ne muntu kitatyi kisa kwiya Yesu kusansanya “mikōko umbambuji.” (Mateo 25:31-46) Mutyibi utongelwe i Yesu; ke batwepo, mhm. Ne kadi myanda yotumona ilombola amba bantu bamo badi na mwiendelejo umbi bya mwiko, betabijanga musapu wa mu Bible, baalamuka ke bene Kidishitu ba bilongwa biyampe. Nansha byoketusakangapo kwenda kisense na bantu kampanda, ino ketwikakangapo kwibasapwila lukulupilo lwa Bulopwe ponso potumona mukenga. Bisonekwa bitela bantu bamobamo bampikwa kwitabija inoko abo ‘bādi mu ngikadilo mifwaninwe kukamona būmi bwa nyeke.’ Mwenda mafuku, bāikele ke betabije. (Bilongwa 13:48) Batwe ketukokejapo kuyuka i ani udi mu ngikadilo mifwaninwe shi ketwamulombwele bukamoni—pakwabo kilomba kumulombola’bo misunsa mivule. Shi tulamine kino mu ñeni, ketukabulwepo kwikala na ‘butūkanye’ ne ‘bulēme bukatampe’ ku boba kebaitabije musapu wa lupandilo, koku tukulupile amba kepabulwe padi bamo baketaba ku musapu wa būmi.—2 Temote 2:25; 1 Petelo 3:15.

16. I buluji’ka bumo botusakilwa kutamija ‘busendwe bwa kufundija’?

16 Kwikala bafundiji batamija bwino kuketupa kipyupyu kya kusapula myanda miyampe. Tulete kifwa: Makayo nansha mazua mayampe keakokejapo kusangaja muntu kayukile mobakailanga’o. Ino yewa wiapotolwele wiasangela byabinebine. Ne bene Kidishitu batamija ‘busendwe bwa kufundija’ nabo mo monka, bavudijanga nsangaji yabo mu mwingilo. (2 Temote 4:2; Tetusa 1:9) Polo wādingile Temote amba: “Longa buninge bobe bonso wilombole kudi Leza bu mwitabijibwe, sendwe wampikwa kyafwijibwa bumvu, muyuke kwingidija kinenwa kya bubinebine monka mokyolokele.” (2 Temote 2:15NW) Ino i muswelo’ka otukokeja kutamija bwino bwetu bwa kufundija?

17. I muswelo’ka otukokeja ‘kulangula kwabila’ kotwabila buyuki bwa Bible, ne buno buyuki budi na kamweno’ka mu mwingilo wetu?

17 Muswelo umo bidi i kubweja’ko buyuki bwabinebine. Mutumibwa Petelo witukankamika’mba: “Bwa twana-twalukeke tupya tukidi tutyila, mwikale kwabila mabele malumbuluke a mutyima ampikwa kyongo, amba mutamine konka ku lupandilo.” (1 Petelo 2:2) Mwana wa ku kyadi mukomo mu ngitu wabilanga na kitetyima kwamwa mabele. Ino mwine Kidishitu aye ufwaninwe ‘kulangula kwabila’ kwaabila buyuki bwa mu Bible. Ukalangula kuno kwabila shi utamija bibidiji biyampe bya kwifunda ne kutanga. (Nkindi 2:1-6) Nanshi shi tusaka kwikala bafundiji ba bwino ba Kinenwa kya Leza, bitulomba kulonga bukomo ne kwidingila, ne kino kiketupadilwa mpalo. Kuloelelwa kotuloelelwa pa kubandaula Kinenwa kya Leza kuketwikadija bake mushipiditu wa Leza, bantu badi na kipyupyu kya kusapwila bakwetu bintu byotwifunda.

18. Kupwila kwa bwine Kidishitu kwitupanga namani muswelo wa kwingidija kinenwa kya bubinebine mokyolokele?

18 Kupwila kwa bwine Kidishitu nako kudi na mvubu mikatampe mu kwingidija kotwingidija Kinenwa kya Leza na bwino. Patangwa mavese a mu Bible mu mashikulu a bantu bonso ne mu mīsambo mikwabo ya mu Bisonekwa, i biyampe kulonda butangi mu Mabible etu. I kipite buya kuta mutyima ku bipindi binenwa ku kupwila, kifwa byobya bīsambila nakampata pa mwingilo wetu wa busapudi. Ketukolwa kupēlula nansha dimo mvubu idi na byakumwenako na kuleka bintu bikwabo bitulabika. Pano napo palomba kwikala mwidingile ne kujadika ñeni pamo. (1 Temote 4:16) Kupwila kwa bwine Kidishitu kūbakanga lwitabijo lwetu, kulangula kwabila kotwabila Kinenwa kya Leza, ne kwitufundija twikale na kipyupyu kya kusapwila myanda miyampe.

Tukulupilei Mudi Yehova wa Kwitukwasha

19. Mwanda waka kutambila mu mwingilo wa busapudi kyaba ne kyaba kudi na kamweno?

19 Bene Kidishitu “bake mushipiditu,” badi na kipyupyu kya kusapwila myanda miyampe, baloñanga bukomo bwa kutambila mu mwingilo kyaba ne kyaba. (Efisesa 5:15, 16) Eyo, tudi shetu mu ngikadilo mishileshile, kadi batwe bonso ketubwanyapo kusapula nsaa ya buvule bumo mu uno mwingilo wa kupandija bantu. (Ngalatea 6:4, 5) Ino kintu kya mvubu kupita ne buvule bwine bwa nsaa yotupityija mu busapudi i buvule bwa misunsa yotusapwila bakwetu lukulupilo lwetu. (2 Temote 4:1, 2) Mu kusapula divule, mo mu kukwata mvubu ya uno mwingilo na mutyika. (Loma 10:14, 15) Lusa ne kulangila bakwetu bikatama shi kyaba ne kyaba twitana na bantu ba mityima myoloke babinza ne badila, bakubulwa lukulupilo.—Ezekyele 9:4; Loma 8:22.

20, 21. (a) I mingilo’ka itutengele kumeso’ku? (b) Yehova witukwashanga namani mu bukomo bwetu botulonga?

20 Yehova witulobekele myanda miyampe. Uno o mwingilo umbajinji waetupele batwe “bakwingila mīngilo” pamo nandi. (1 Kodinda 3:6-9) O mwanda tudi na kipyupyu kya kuvuija na muya wetu onso kino kiselwa kitupele Leza, mungya bukomo bwetu. (Mako 12:30; Loma 12:1) Ino mu ino ntanda mukidi bantu bavule badi mu ngikadilo mifwaninwe, badi na nzala ya bubinebine. Eyo, mingilo ikidi mivule, ino tukulupilei mudi Yehova wa kwitukwasha ponso potuvuija mwingilo wetu ne pa mfulo.—2 Temote 4:5.

21 Yehova witupanga mushipiditu wandi, witulumbila ne “lupete lwa [m]ushipiditu,” Kinenwa kyandi. Witukwasha tuyuke kwasama byakanwa byetu “ne moyo mwine mpika, [kuyukanya] kyokya kifībwe kya myanda-miyampe.” (Efisesa 6:17-20) Tusaka binenwa byānene mutumibwa Polo ku bene Kidishitu ba mu Tesalonika binenwe ne kotudi batwe amba: “Myanda-miyampe yetu po yafikile kwako ko mudi, keyadipo ya kinenenene bitupu, mhm, i ne umbukomo ne mu [m]ushipiditu [s]andu, ne mu kusumininwa byamalwa.” (1 Tesalonika 1:5) Bine, tusapulei myanda miyampe na kipyupyu!

Kupituluka’mo Bityetye

• Byokudi byakūmininwa bya umbūmi bivule, bupyasakane bwetu mu mwingilo bubwanya kwikala namani?

• Mutyima wetu wa kusaka kusapula myanda miyampe ukokeja namani kwikala bwa “mudilo utēma” mu mityima yetu?

• I ngikadila’ka mityani yotufwaninwe kwepuka mu mwingilo wetu?

• Mungya buluji, tufwaninwe kumona namani boba boketudipo nabo nkulupilo imo?

• Yehova witukwashanga namani tulame bupyasakane bwetu mu mwingilo wa busapudi?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Kifwatulo pa paje 23]

Bene Kidishitu beulanga bupyasakane bwa Polo ne Yelemia

[Bifwatulo pa paje 24]

Kitupanga kipyupyu mu mwingilo i buswe botuswele Yehova ne bakwetu