Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

Ikala na Nsangaji ya Kupāna!

Ikala na Nsangaji ya Kupāna!

Ikala na Nsangaji ya Kupāna!

‘Dyese dya kupāna ditabukile dya kupebwa.’​—BILONGWA 20:35.

1. Yehova ulombolanga namani nsangaji ya kupāna?

 NSANGAJI ya kuyuka bubinebine ne byabuyabuya bilupuka’ko i byabuntu bitamba kudi Leza. Boba bayuka Yehova badi na buluji buvule bwa kusangela. Ino nansha byokudi nsangaji ya kupebwa kyabuntu, kudi kadi ne nsangaji ya kupāna’kyo. Yehova ye Mwine upānanga “byakupanwa bilumbuluke, ne byabuntu bibwane,” o mwanda i “Leza wa nsangaji.” (Yakoba 1:17; 1 Temote 1:11NW) Upānanga bufundiji buyampe ku bonso bamwivwana, kadi usangela kikōkeji kya boba bafundija, monka musangelanga mbutwile shi bandi bana betabija bufundiji bwibafundijibwa na buswe.​—Nkindi 27:11.

2. (a) Yesu wānene bika pa mwanda utala kupāna? (b) I nsangaji’ka yotubwanya kumwena mu kufundija bakwetu bubinebine bwa mu Bible?

2 Yesu nandi monka na monka, paādi pano panshi, wādi na nsangaji pa kumona bantu betabija bufundiji bwandi. Mutumibwa Polo wātelele binenwa byānene Yesu amba: ‘Dyese dya kupāna ditabukile dya kupebwa.’ (Bilongwa 20:35) Nsangaji yotwikalanga nayo potufundijanga bakwetu bubinebine bwa mu Bible keikalangapo’nka ya kuloelelwa amba tubamone muntu witabija nkulupilo yetu. Nsangaji yetu i mipite ino kulampe kwine, mwanda tuyukile amba tumupanga kintu kya mvubu yabinebine, kya kulādila nyeke. Potupanga bantu netu kintu kya kwibakwasha ku mushipiditu, i bukwashi botwibakwashanga amba bamwene’mo kamweno dyalelo ne mu myaka yonsololo īya kumeso.​—1 Temote 4:8.

Kupāna Kuletanga Nsangaji

3. (a) I bika byānene batumibwa, ba Polo ne Yoano, bilombola nsangaji yobādi nayo mu mwingilo wa kukwasha bakwabo ku mushipiditu? (b) I kika kinenenwa amba kufundija bana bubinebine bwa mu Bible i kilomboji kya buswe?

3 I bine, ba Yehova ne Yesu basangelanga kupāna byabuntu bya ku mushipiditu, ne bene Kidishitu nabo mo monka. Mutumibwa Polo wādi na nsangaji pa kuyuka amba ukwashanga bakwabo nabo bayuke bubinebine bwa Kinenwa kya Leza. Wātumine kipwilo kya Tesalonika mukanda amba: “Kukulupila kwetu i kwepi le? nansha kusepelela, nansha kilukwa kya ntumbo kidi pi? Ke bonka bānwe kadi, pampala pa Mfumwetu Yesu pa kwiya kwandi, a? Mwanda bānwe mwi ntumbo yetu, ne tusepo twetu.” (1 Tesalonika 2:19, 20) Ne mutumibwa Yoano nandi wānene muswelo umo onka, wāsoneka pa mwanda wa bana bandi ba ku mushipiditu amba: “Kekudipo kikwabo kindetela nsangaji mpata bu kumvwana’mba bana bami bekele’nka mu b[u]binebine.” (3 Yoano 4MB) Fwatakanya’po bidi mubaile nsangaji idi mu kukwasha betu bana ba kwibutwila bekale ke betu bana ba ku mushipiditu! Kutamija bana “monka mu madingi, ne mu lufundijo lwa Mfumwetu,” i kilomboji kya buswe bwa bambutwile. (Efisesa 6:4) I amo, bambutwile bafundijanga babo bana balombolanga amba batele mutyima ku būmi bwabo bwa nyeke. O mwanda bambutwile bekalanga na nsangaji mikatampe ne kuloelelwa petabijanga babo bana bintu byobafundijibwa.

4. I mwanda’ka ulombola nsangaji ya ku mushipiditu idi mu kupāna?

4 Dell i pania wa kitatyi kyonso kadi inandya bana batano. Unena’mba: “Binenwa bya mutumibwa Yoano ne mumvwane’byo biyampe mwanda nami mfwijanga’ko mpata pa mwanda wa bami bana baná ‘banangila mu bubinebine.’ Ngyukile amba kino kipejanga Yehova bulēme ne ntumbo shi bisaka i bikutyile umbumo mu mutōtelo wabine, o mwanda ndoelelwe bininge pa kumona madyese onaeselwa mu bukomo bonadi nonga bwa kukuna bubinebine mu bami bana. Kyepelo kilumbuluke kya kukekala na būmi bwampikwa mfulo mu Paladisa pamo na kyami kisaka kimpele lukulupilo ne kunkunka ku mutyima ñuminine nansha shi kudi makambakano ne bikoleja.” Ino i kya bulanda, mwanda mwanā Dell umo mwana-mukaji wapangilwe pa kipwilo pangala pa mwiendelejo wandi wakubulwa kukwatañana na bwine Kidishitu. Inoko Dell uloñanga nyeke bukomo bwa kwikala’po na milangwe miyampe. “Nkulupile amba wami mwana ukajokela kudi Yehova na kwityepeja ne na mutyima umo,” ye aye unena. “Ino mfwijanga’ko Leza, mwanda mu bami bana, bavule bakyendelela na kumwingidila na kikōkeji. Nsangaji yongivwana yo nsulo yabinebine impanga bukomo.”​—Nehemia 8:10.

Kupwana na Balunda ba Nyeke

5. Lelo i bintu’ka byotuyukile bitupanga kuloelelwa potwipānanga mu mwingilo wa kulonga bana-babwanga?

5 Yesu wānene balondi bandi bakalonge bana-babwanga bene Kidishitu ne kwibafundija bayuke Yehova ne bisakibwa byandi. (Mateo 28:19, 20) Ba Yehova ne Yesu bakwashanga bantu pambulwa kwikaka amba nabo bayuke dishinda dya bubinebine. O mwanda netu potwipānanga mu mwingilo wa kulonga bana-babwanga, tuloelelwanga, mwanda tuyukile amba twiulanga kifwa kya Yehova ne kya Yesu monka mwāiwidile’kyo bene Kidishitu babajinji. (1 Kodinda 11:1) Būmi bwetu bwikalanga na buluji bwinebwine potwingidila pamo na Leza Mwinē Bukomo Bonso ne na Mwanandi muswedibwe. Bine, i dyese dikatampe mpata pa kubadilwa mu “bakwingila mīngilo” pamo na Leza! (1 Kodinda 3:9) Kadi mwene i kintu kisangaja pa kuyuka amba ne bamwikeulu nabo i bepāne mu uno mwingilo wa kusapula myanda miyampe?​—Kusokwelwa 14:6, 7.

6. Potwingilanga mwingilo wa kupāna ku mushipiditu, i bāni bekalanga balunda netu?

6 Bine, potwingilanga mwingilo wa kupāna ku mushipiditu, ketwikalangapo enka ba kwingila mingilo pamo na Leza kete, mhm​—tusambanga nandi ne bulunda bwa nyeke. Abalahama wātelelwe bu mulunda na Leza pa mwanda wa lwitabijo lwandi. (Yakoba 2:23) Netu shi twikankile’ko kulonga kiswa-mutyima kyandi, tukokeja kwikala balunda nandi. Wivwane twikale balunda na Leza, kubapu, twi balunda ne na Yesu mwine. Yesu wānene bandi bana-babwanga amba: “Nemutela bu-balunda nami, mwanda bintu byonso byo naivwene kudi Tata nemuyūkija’byo.” (Yoano 15:15) Bantu bavule bekalanga na nsangaji pa kupwana na bantu ba ntumbo nansha na bamfumu bakatampe, lelo batwe bapwene bulunda na bantu babidi batabukile bonso bukatampe mūlu ne pano panshi ke pepi!

7. (a) Mwana-mukaji umo wālongele bika byāmupele mulunda wabinebine? (b) Lelo nobe kodi mwimwene mwanda wa uno muswelo?

7 Kadi kitatyi kyotukwashanga bantu amba nabo bayuke Leza, bekalanga ke balunda netu, kino kitupanga nsangaji ya pa bula. Joan, ushikatanga mu États-Unis, wāshilwile kwifunda Bible na mwana-mukaji utelwa bu Thelma. Kisaka kya Thelma kyādi kimulwa, amba aleke kwifunda na kaka, ino aye wāūminina, ku mfulo wābatyijibwa ne kubatyijibwa mwaka wālondele’po. Joan wasonekele amba: “Kisense kyetu kekyāfudilepo enka penepa; kyāalamukile ke bulunda boketudi beje nabo kintu kya myaka 35. Twadi tutambila pamo divule mu busapudi ne kwenda pamo ku bitango. Pano kendi muvilukile ku makilometele 800. Ino aye Thelma ukintuminanga mikanda ya buswe impanga kyanga ku mutyima, unombola amba unañanga nyeke ne kumfwija’ko pa kwikala kongikele mulunda nandi kadi kifwa kiyampe kwadi, ne pangala pa bubinebine bwa mu Bible bonāmufundije. Kwikala na mulunda wa pa mutyima, omwiswele nandi uno muswelo, i mpalo ya kutendelwa ya bukomo bonālongele mwanda wa kumukwasha ayuke Yehova.”

8. Le i mumweno’ka muyampe ubwanya kwitukwasha mu mwingilo?

8 Kwikala na mulangwe wa amba nsa kusokola muntu ukimba kwifunda bubinebine kwitukwashanga tūminine nansha shi botwitana nabo bavule bapenyenga nansha bapela Kinenwa kya Yehova. Buñumauma bwa uno muswelo bubwanya kwikala kikoleja kikatampe mu lwitabijo lwetu ne mu kūminina kwetu. Ino kwikala na mumweno muyampe kubwanya kwitukwasha. Fausto, ushikatanga mu Guatemala wanene amba: “Kitatyi kyonsapwilanga bakwetu, nañanga mokikokeja kwikadila kya kutendelwa shi muntu onesamba nandi waitabija kwikala tutu nansha kaka wa ku mushipiditu. Ñendanga nanguluka amba kekubulwe muntu nansha umo onkatana witabija bubinebine bwa mu Kinenwa kya Leza. Kulanga namino kunkwashanga ñendelele nyeke kumeso, kadi kumpanga nsangaji yabinebine.”

Twibikilei Lupeto Mūlu

9. I bika byānene Yesu pa mwanda utala kwibikila lupeto mūlu, ne i ñeni’ka yotukokeja kuboila’ko?

9 Kulonga betu bana nansha bantu bakwabo ke bana-babwanga ke kintupo kinekene. Kilomba mafuku, kutūkija mutyima, ne kininga. Vuluka kadi amba bavule bengilanga na kininga pa kusaka kwibikila bintu bivulevule bya ku ngitu, bintu bya lupito kebibaletelapo pavule nansha nsangaji mine. Yesu wālombwele bemvwaniki bandi amba i biyampe kwingidila bintu bya ku mushipiditu. Wānena’mba: “Kemukīkala kwibīkila lupeto luleme panopantanda, mhm, padi ne mpemvu ne ndyabilonda byakudya’lo. Nanshi mukēbīkila lupeto luleme momwa mūlu mwampikwa mpemvu, nansha ndyabilonda mīne byakwiludya, nansha bangivi bakukola basabilamo kwiba’lo, mutupu.” (Mateo 6:19, 20) Wivwane tulondelonde bitungo bya ku mushipiditu​—kubadila’mo ne mwingilo mukatampe wa kulonga bana-babwanga​—tukaloelelwa pa kuyuka amba tubalonga kiswa-mutyima kya Leza ne amba uketupala mpalo. Mutumibwa Polo nandi wāsoneka’mba: “Aye Leza kadipo wa bukondame wakuvulaminwa mīngilo yenu ne lusa lwenu lo mwalombwele pa dijina dyandi.”​—Bahebelu 6:10.

10. (a) I kika kinenenwa amba Yesu udi na lupeto lulēme mūlu? (b) I muswelo’ka wēpēne Yesu, ne i kamweno’ka kakatampe kamwenine’mo bakwabo?

10 Ekale twingilanga bininge mu kulonga bana-babwanga, nankyo twibikilanga “lupeto luleme momwa mūlu,” kukwatañana na byānene Yesu. Kino kituletelanga nsangaji ya kupāna. Shi tupānanga pampikwa bukokonyongo, twipetejanga batwe bene. Yesu aye mwine wāingidile Yehova na kikōkeji mu bula bwa myaka keibadika. Langa bidi lupeto lulēme lwakadi mungwije momwa mūlu! Nansha namino, Yesu kāikelepo kwisakila tumweno twa aye mwine. Mutumibwa Polo wāsonekele amba: “[Yesu] wakwipana aye mwine pa mambo etu, amba ētunyongolole panopantanda pabi, monka mwendele kiswa-mutyima wa Leza Tata wetu.” (Ngalatea 1:4) Kwipāna kwa Yesu kekwādipo kwa kwipāna aye mwine pakubulwa kakama enka mu mwingilo wandi, mhm, ino wāelele būmi bwandi bwinebwine bu kinkūlwa amba bakwabo nabo bamone mukenga wa kwibikila lupeto lulēme momwa mūlu.

11. I bika binenenwa amba byabuntu bya ku mushipiditu i bipite’ko byabuntu bya ku ngitu?

11 Potufundijanga bantu myanda itala padi Leza, twibakwashanga amba nabo bamone muswelo wa kwibikila lupeto lwa ku mushipiditu kelubolapo. Mwene kino kyo kyabuntu kikata kyofwaninwe kupāna? Shi ubape mulunda nobe nsaa ya lupeto, motoka, nansha njibo, bine ukakufwija’ko ne kusangala; nobe kukabulwepo kwikala na nsangaji ya kupāna. Ino kino kyabuntu kyobe kikekala namani shi pabapite myaka 20, myaka 200 nansha myaka 2000? Ku mutamba mukwabo, shi ubakwasha muntu kaingidila Yehova, i bine muntu’wa usa kumwena mu kyabuntu kyobe nyeke ne nyekeke.

Tukimbei Boba Basaka Bubinebine

12. Bavule i bepāne namani mu kukwasha bakwabo ku mushipiditu?

12 Bantu ba Yehova abafika ne ku mafulo a ntanda mobenda basambwila bakwabo nsangaji ya ku mushipiditu. Bamo tununu ne tununu i bashiye mobo abo ne bisaka byabo, bengila mwingilo wa bumishonele mu matanda makwabo mobekonda na kwifunda ndimi ingi ne bibidiji bingi. Bakwabo bavilukila kungi mu abo matanda monka, benda mu myaba musakilwa basapudi ba Bulopwe bavulevule. Bakwabo nabo befunda ndimi myeni, mwa kusapwidila bēni banena’yo bavilukila mu byabo bibundi. Kifwa, mu New Jersey, États-Unis, ba mulume ne mukaji bamo bapwile’tu kutamija babo bana babidi, bengila dyalelo ku kité kimanine mingilo ya Batumoni ba Yehova kujokoloka ntanda yonso, bashilwididila mwingilo wa bupania, befunda ne Kishinwa. Mu myaka isatu ne bintu pangala, baendeja bifundwa bya Bible bya bantu 74 banena Kishinwa bafundanga ku masomo makatampe. Lelo nobe wabulwa’po kulundila’ko mwingilo obe, wimwene nsangaji ya kashā idi mu mwingilo wa kulonga bana-babwanga?

13. Le i bika byofwaninwe kulonga shi usaka mwingilo obe ulupule bipa bivulevule?

13 Pakwabo wabilanga kwendeja kifundwa kya Bible ino kumona’kyo mpika. Mu matanda amo, kusokola bantu basangela musapu i bulwi bukatampe. Padi bantu bowitananga nabo kebasangelangapo myanda idi mu Bible. Shi kidi uno muswelo, padi ubwanya kutela divule kuno kwabila kobe mu milombelo, mwanda ba Yehova ne Yesu Kidishitu batele mutyima bininge ku mwingilo oingila, kebakabulwepo kukulupwila ku muntu udingakene na mukōko. Lomba bukwashi kudi boba badi na bwino nansha balupulanga bipa bivulevule mu mwingilo bomudi nabo mu kyenu kipwilo. Boila ñeni mivule ku bufundiji ne madingi aletwanga ku kupwila kwa bwine Kidishitu. Londa madingi a batadi bendakana ne babo bakaji. Nakampata, kokakōka. Muntu wa tunangu wāsonekele amba: “Lubanga kuna nkunwa yobe, kadi kyolwa nakyo kokōloja dikasa dyobe; mwanda kuyukilepo kyokya kikamena biyampe, shi kino shi kyoki, shi padi amba byonso bibidi bikalumbuluka mwa kimo.” (Musapudi 11:6) Ne kadi vuluka bantu bakikōkeji, kifwa ba Noa ne Yelemia. Nansha byobāimvwenwe na batyetye kete mu busapudi bwabo, ino mwingilo wabo wālupwile bipa. Kutabukidila, wātōkeje Yehova pa mutyima.

Longa Bukomo Bobe Bonso

14. Lelo Yehova umwene namani boba banunupila mu mingilo yandi?

14 Pakwabo ngikadilo yodi’mo keikushilapo kyaba kya kwingila bininge mungya mosakila kwingila mu mwingilo. Kifwa bununu, bukokeja kukubudija kulonga bintu byowadi ulonga mu mingilo ya Yehova. Ino vuluka bino binenwa byobāsonekele kudi muntu wa tunangu: “Mutwe wa mvwi i kilongo kya ntumbo, ukatanwa mu dishinda dya boloke.” (Nkindi 16:31) Yehova usangelanga būmi bwa muntu wingile mu mwingilo wandi. Bisonekwa binena kadi amba: “Ino ne ku bununu bobe ami ne aye enka; kabidi ne ku nywene ne mvwi-to-o nkemuselanga; ami wekilonga, kadi ye enka ukekiselanga; eyo ami nketwika ne kukanyongolola.” (Isaya 46:4) Tata wetu wa buswe ulaile kukwasha ne kukwatakanya bantu bandi badikōkeji.

15. Lelo witabije amba Yehova uyukile senene ngikadilo yodi’mo? Mwanda waka ubanena nankyo?

15 Padi ulwanga na misongo, na kulondwalondwa na mwine pobe wambulwa kwitabija, na biselwa bilēma bya mu kisaka, nansha na bikoleja bikwabokwabo. Yehova uyukile mikalo ne ngikadilo yetu, kadi wituswele mwanda tuloñanga bukomo bwa kumwingidila na mutyima umo. Wituswele nansha shi byotulonga i bipitwe na bilonga bakwetu. (Ngalatea 6:4) Yehova uyukile amba twi bantu bakubulwa kubwaninina, o mwanda ketulombangapo bipite pa byotubwanya kulonga. (Mitōto 147:11) Shi tulonga bukomo bwetu bonso, tukulupilei amba twi balēme ku meso a Leza, nandi kakelwapo bilongwa byetu bya lwitabijo.​—Luka 21:1-4.

16. Lelo kipwilo kingilanga namani akyo kyonso mwingilo wa kulonga bana-babwanga?

16 Vuluka kadi amba mwingilo wa kulonga bana-babwanga i mwingilo wa bavule. Ke muntupo umo uloñanga mwanā-bwanga, monka kemubwaninyanga dinoke dimo dya mvula kutamija kidimibwa. Bine, Kamoni umo ubwanya kutana muntu usangela musapu, wamwendeja ne kifundwa kya Bible. Ino uno mupya shi waiya ku Njibo ya Bulopwe, kipwilo kyonso kimukwashanga wayuka amba i bine buno bo bubinebine. Kyanga kya bu bana na bana kyo kilombola bukomo bwa mushipiditu wa Leza. (1 Kodinda 14:24, 25) Bana batyetye ne bankasampe nabo koku baleta malondololo atenga ku mutyima, enka namino, mupya wamona amba banuke badi umbukata mwetu i beshile na banuke bene ntanda. Babela, balemane, ne banunu badi mu kipwilo bafundijanga bapya muswelo wa kūminina. Nanshi, nansha twikale banunu, nansha twikale na bikambija kampanda, batwe bonso tudi na mwingilo mukatampe wa kukwasha bapya nabo baswe bubinebine bwa mu Bible na mushike, bendelele kufika ne ku kubatyijibwa. Nsaa yonso yotupityijanga mu busapudi, mu kujokela’mo kupya, mīsambo yonso yotwisambanga na boba basangela musapu ku Njibo ya Bulopwe, bikokeja kumweka bu bityetye ino abyo nanshi yo mingilo mine mikomo ingila Yehova.

17, 18. (a) Kutentekela pa mwingilo otwingila wa kulonga bana-babwanga, i muswelo’ka mukwabo otukokeja kwikala na nsangaji ya kupāna? (b) Lelo twiulanga ani shi tudi na nsangaji ya kupāna?

17 Kutalula’mo mwingilo mukatampe wa kulonga bana-babwanga, batwe bene Kidishitu tudi kadi na nsangaji ya kupāna mu miswelo mikwabo. Tukokeja kutūla pafula lupeto lwa kukwatakanya nalo mutōtelo utōka ne boba bafudilwe. (Luka 16:9; 1 Kodinda 16:1, 2) Tukokeja kukimba mikenga ya kulombola kizaji ku bakwetu. (Loma 12:13) Tubwanya kwielela’ko kulonga “biyampe ku bonso, kutabukidila i ku banabetu betabije.” (Ngalatea 6:10, MB) Nansha ke mu miswelo ipēla ino ayo ikwasha, tukokeja​—kutumina bakwetu mukanda, kwisamba nabo ku telefone, kwibapa kyabuntu, kwibela’ko kuboko, nansha kwibakankamika na binenwa byetu.

18 Kitatyi kyotupānanga, i kulombola kotulombolanga amba twiulanga Tata wetu wa mūlu. Kadi i kilomboji kya buswe bwa bu bana na bana, kiyukeno kya kuyukila’po bene Kidishitu babine. (Yoano 13:35) Kuvuluka bino bintu kuketukwasha twikale na nsangaji ya kupāna.

Le Ukokeja Kushintulula?

• Ba Yehova ne Yesu i balete kifwa’ka mu kupāna bintu bya ku mushipiditu?

• I muswelo’ka otukokeja kupwana na balunda ba nyeke?

• Le i matabula’ka otukokeja kutabula a kulumbulula mwingilo wetu?

• Kipwilo kyonso kikokeja kwikala namani na nsangaji ya kupāna?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Bifwatulo pa paje 27]

Bambutwile bevwananga nsangaji mikatampe ne kuloelelwa petabijanga babo bana bufundiji

[Kifwatulo pa paje 29]

Tusambanga bulunda bwabinebine potuloñanga bana-babwanga

[Kifwatulo pa paje 30]

Yehova uselanga muntu’nka ne ku bununu bwandi

[Bifwatulo pa paje 31]

Tumwenanga nsangaji ya kupāna’nka ne mu miswelo ipēla, ayo’ko ikwasha