Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

Lelo Nobe Ubadilwa mu Boba Bobaswele Kudi Leza?

Lelo Nobe Ubadilwa mu Boba Bobaswele Kudi Leza?

Lelo Nobe Ubadilwa mu Boba Bobaswele Kudi Leza?

“Yewa wakwikala ne bijila byami ne kulama’byo, nankyo ye enka unsenswe, ino wakunsanswa ukaswidibwa kudi Tata.”—YOANO 14:21.

1, 2. (a) Yehova wālombwele namani buswe bwaswele bantu? (b) I bika byāshilwile Yesu bufuku bwa Nisane 14, 33 K.K.?

 YEHOVA uswele bantu, bipangwa byandi. Bine uswele ntanda ya bantu “mpata, o mwanda wāpēne wandi Mwana wa bunka, amba muntu yense ulombola lwitabijo mudi aye kakonakanibwapo, ehe, ino ukekala na būmi bwa nyeke.” (Yoano 3:16NW) Pano kitatyi kya kuvuluka Kivulukilo kya lufu lwa Kidishitu byokyafwena, po pene pafwaninwe bene Kidishitu babine kuyuka amba Yehova “wetusenswe, watuma Mwana wandi bu kitapwa kya kipwanyino’mba tulekelwe bubi bwetu padi aye.”—1 Yoano 4:10MB.

2 Mu bufuku bwa Nisane 14, 33 K.K., Yesu ne batumibwa bandi 12 bēbungile mu kyumba kya peulu mu Yelusalema mwanda wa kudya masobo a Pashika, pa kuvuluka kunyongololwa kwa bene Isalela mu Edipito. (Mateo 26:17-20) Yesu pa kupwa kuvuluka ano masobo a Bayuda, wātambija’mo Yudasa Isakadiota ne kushilula wāshilula bidibwa bya kyolwa byādi bya kushala bu Kivulukilo kya bene Kidishitu kya kuvuluka lufu lwa Kidishitu. * Wāyata mukate wampikwa kiyujo ne vinyu ityila, wēbitūla bu byelekejo bya umbidi ne mashi andi, wāpa’byo batumibwa 11 baāshele nabo amba beabile abo bonso bino bidibwa. Myanda mivule ilombola mwaālongele pa kino kyaba ilombwelwe na basoneki ba Maevanjile esambila pa mwanda umo, ba Mateo, Mako, ne Luka, kupwa ne mutumibwa Polo wātelele’byo bu “bidibwa bya [kyolwa bya] Mfumwetu.”—1 Kodinda 11:20; Mateo 26:26-28; Mako 14:22-25; Luka 22:19, 20.

3. I kamweno’ka kadi mu kwishila kwishidile nsekununi ya mutumibwa Yoano na ya bakwabo itala pa kitatyi kya mfulo kyādi Yesu ne bandi bana-babwanga mu kyumba kya peulu?

3 Eyo, mutumibwa Yoano katelelepo kupityijibwa kwa mukate ne vinyu, padi mwanda kitatyi kyaāsonekele Evanjile yandi (kubwipi na mwaka wa 98), uno mulongelo wādi kemwibidilwe kala na bene Kidishitu babajinji. (1 Kodinda 11:23-26) Inoko Yoano kasuku kandi ye uletele ku bukomo bwa mushipiditu misapu ya kamweno itala pa byānene ne byālongele Yesu kumeso ne kupwa kwa kushilula Kivulukilo kya lufu Lwandi. Ino myanda pala pala isangaja i miyule kubwipi kwa mu mashapita atano matuntulu mu Evanjile ya Yoano. Alombola patōka i bantu’ka bobaswele kudi Leza. Tubandaulei nanshi Yoano shapita 13 kutūla ku 17.

Kuboila Ñeni ku Kifwa kya Buswe Kitushidile Yesu

4. (a) I muswelo’ka utyityije Yoano mutwe wa mwanda mukatampe wa mu kubungakana kwa Yesu na bandi bana-babwanga mu difuku dyāshilwile Kivulukilo? (b) Yehova uswele Yesu pangala pa buluji’ka bumo bukatampe?

4 Buswe o mutwe wa mwanda mukatampe unenwa mu ano mashapita onso aselele madingi a Yesu a kwishadika na balondi bandi. Kishima “buswe” kitanwa’mo misunsa 31 mu miswelo pala pala. Buswe bwa mushike bwa Yesu bwaswele Yehova Shandi ne bandi bana-babwanga i bumweke patōka mu ano mashapita kupita mu mashapita onso. Eyo, buswe bwa Yesu bwaswele Yehova i bumweke shabo ne mu nsekununi yonso ya Maevanjile itala pa būmi bwandi, ino Yoano bunka bwandi ye usonekele amba Yesu wānene patōkelela’mba: “Nsenswe Tata.” (Yoano 14:31) Wānena ne kunena amba Yehova nandi umuswele, wāshintulula ne kyamuswidile kine amba: “Tata byāunsenswe nami nemusanswa, ikalai monka mu [buswe b]wami. Shi kadi mulame bijila byami nabya mukēkalanga mu [buswe b]wami monka mo nalamina ami bijila bya Tata, ne pano ngikele mu [buswe b]wandi.” (Yoano 15:9, 10) I amo, Yehova uswele wandi Mwana mwanda umukōkele umbyonso. Bine kino i kifwa kilumbuluke kifwaninwe kuboila’ko balondi ba Yesu Kidishitu bonso ñeni!

5. I muswelo’ka wālombwele Yesu buswe bwaādi uswele bandi bana-babwanga?

5 Buswe bwa mushike buswele Yesu balondi bandi i bumweke tamba’tu ku ñanjilo ya nsekununi ya Yoano itala pa kubungakana kwa mfulo kwa Yesu na batumibwa bandi. Yoano ubanga’mba: “Masobo a Pashika byo adi ke afikile Yesu wayūkile’mba, mwaka wami ubafika wa kusonsoloka panopantanda ñende kudi Tata, aye [wādi uswele] bandi bādi nabo panopantanda, mwibasanswe’tu ne kumfulo kwine.” (Yoano 13:1) Wēbafundija mu kine kyolwa’kya bufundiji bukomo ne mwa kwidilwa’bo bwa kwingidila bakwabo na buswe. Wēboija ku maulu. Umo ne umo wādi ubwanya kulongela Yesu ne banababo kino kintu pakubulwa nsengwa, ino abo bonso bēkaka kulonga’kyo. Yesu wāingila uno mwingilo welwa mwenji, kupwa wānena bandi bana-babwanga amba: “Talaipo bidi byo nemwoīja ku maulu enu ami Mfumwenu—ami Mufundiji—kibemufwaninwa ne bānwe bene kwioīja ku maulu enu, ino napu kwimushīla kala mwakulondela’mba, monka mo nemulongela nenu mukalongele monka.” (Yoano 13:14, 15) Bene Kidishitu babine bafwaninwe kwingidila banababo na nsangaji, pakubulwa nsengwa.—Mateo 20:26, 27, kunshi kwa dyani mu NW; Yoano 13:17.

Londai Lubila Lupya

6, 7. (a) I mwanda’ka wa mvubu ubwejeje’ko Yoano utala pa kushilulwa kwa Kivulukilo? (b) I lubila’ka lupya lwāpelwe bana-babwanga na Yesu, ne mwanda waka i lupya?

6 Nsekununi ya Yoano ya byāpityile mu kyumba kya peulu mu bufuku bwa Nisane 14 yo imo kete ilombwele patōka kulupulwa kwa Yudasa Isakadiota mu kyumba. (Yoano 13:21-30) Shi tukwatañanye nsekununi ya Maevanjile onso pamo tukamona amba ngabañani wāpwile kutamba, penepo Yesu wāshilula Kivulukilo kya lufu Lwandi. Kupwa wēsamba myanda mivule na batumibwa bandi bakikōkeji, wibapa madingi ne misoñanya ya kwishadika nayo. Byotwiteakanya kukatanwa ku Kivulukilo, netu tufwaninwe kuta mutyima mpata ku byānene Yesu pa kine kyaba’kya, nakampata mwanda tukimba na bubine kubadilwa mu boba bobaswele kudi Leza.

7 Bufundiji bubajinjibajinji bwāfundije Yesu ku bandi bana-babwanga pa kupwa kushilula Kivulukilo kya lufu lwandi kyādi kintu kipya. Wānena’mba: “Mwanda mupya uno o nemulá amba: Mwikale kwisanswa bānwe bene na bene. Po ponka po bakemuyūkila bu-bāna-bami-babwanga ponka pa kwisanswa mo mwikadile bānwe bene.” (Yoano 13:34, 35) Lelo luno lubila lwādi lupya mu namani? Kyaba kityetye kupita’po, mu bonka bufuku’bwa, Yesu wātōkeja mwanda’mba: ‘Luno lo lubila lwami, amba mwiswei banwe bene na bene monka monemuswidile. Kekudipo muntu nansha umo udi na buswe butabukile buno, amba muntu kampanda atūdile muya wandi pangala pa balunda nandi.’ (Yoano 15:12, 13) Bijila bya Mosesa byāsoñenye bene Isalela ‘kuswa mwikadi nabo mobeswidile abo bene.’ (Levi 19:18) Ino lubila lwa Yesu kelwāimaninepo’nka pano. Mwanda bene Kidishitu bādi bafwaninwe kwiswa mwādi mwibaswidile Kidishitu, na kwitabija kujimija būmi bwabo pangala pa banababo.

8. (a) Lelo kwikala na buswe bwa kwipānina bakwetu i kulonga bika ne bika? (b) Lelo Batumoni ba Yehova balombolanga namani buswe bwa kwipānina bakwabo?

8 Kitatyi kya Kivulukilo i kitatyi kyotufwaninwe kwibandaula batwe bene, muntu ne muntu pa bula, ne kipwilo kyonso pamo, mwa kumwena shi binebine tudi na kiyukeno kiyukanya bwine Kidishitu bwabine—buswe bwiifwene na bwa Kidishitu. Buno buswe bwa kwipānina bakwetu bubwanya kufikija mwine Kidishitu ku kujimija būmi bwandi kupita’ko kwaba banababo, kino kimwekanga mu byaba bimobimo. Ino divule, kwikala na buno buswe i kwitabija kujimija tumweno twetu mwanda wa kukwasha ne kwingidila banabetu ne bantu bakwabo. Mutumibwa Polo wāshile kifwa kiyampe pa uno mwanda. (2 Kodinda 12:15; Fidipai 2:17) Batumoni ba Yehova i bayukane pi na pi pano pa ntanda pa mwanda wa mutyima wabo wa kwipānina bakwabo, bakwasha banababo ne balondakani nabo kadi bepāna mu mwingilo wa kusapwila bantu nabo bubinebine bwa mu Bible. *Ngalatea 6:10.

Kipwano Kilēme Kifwaninwe Kukwata na Mutyika

9. I bika byotufwaninwe kulonga na mutyima tō shi tukimba kulama kipwano kilēme kyotupwene na Leza ne na wandi Mwana?

9 Kekudipo kintu kilēme kotudi kipityile kuswibwa na Yehova ne Yesu Kidishitu wandi Mwana. Ino shi tusaka twimwene buno buswe ne kwikala nabo, tufwaninwe kulonga kintu kampanda. Yesu, mu bufuku bwa mfulo bwaāpityije na bandi bana-babwanga, wānene amba: “Yewa wakwikala ne bijila byami ne kulama’byo, nankyo ye enka unsenswe, ino wakunsanswa ukaswidibwa kudi Tata, ami nami nkamusanswa ne kwisokwela ami mwine padi aye.” (Yoano 14:21) Batwe tukwete na mutyika kipwano kyotupwene na Leza ne na wandi Mwana, o mwanda tukōkelanga na mutyima tō ku mbila yabo. Mu ino mbila mudi ne lubila lupya lwa kwikala na buswe bwa kwipānina bakwetu ne musoñanya wāletele Kidishitu kupwa kusanguka kwandi, amba “kafundijei bantu, mwibasapwididile,” kadi boba betabija myanda miyampe nabo mwibalonge “ke bāna-babwanga.”—Bilongwa 10:42; Mateo 28:19, 20.

10. I kipwano’ka kilēme kipwene bashingwe-māni ne “mikōko mikwabo”?

10 Kitatyi pa kupita’po mu bwine bufuku’bwa, Yesu wālondolola ku kipangujo kya Yudasa (Fadeusa), mutumibwa wa kikōkeji, amba: “Shi muntu ansanswe alame ne wami mwanda nankyo Tata ukamusanswanga, kadi po tukāya bātwe kwādi, tukafikila monka mwandi.” (Yoano 14:22, 23) Bene Kidishitu bashingwe-māni, betyilwe kukabikala na Kidishitu mūlu, nansha byobakidi pano panshi, bapwene kipwano kya mpwaninine, kya pa bula, na Yehova ne na wandi Mwana. (Yoano 15:15; 16:27; 17:22; Bahebelu 3:1; 1 Yoano 3:2, 24) Ino bapwani nabo, “mikōko mikwabo” ikulupile kukekala nyeke pano panshi, nabo bapwananga kipwano kilēme na “mukumbi [wabo] umo,” Yesu Kidishitu, ne na Yehova Leza wabo, ponso pobendelela na kulama kikōkeji kyabo.—Yoano 10:16; Mitōto 15:1-5; 25:14.

‘Kemudipo ba Ntanda’

11. I kidyumu’ka kilanguluja kyāpene Yesu ku bandi bana-babwanga?

11 Mu kwitana kwa Yesu kwa mfulo na bandi bana-babwanga bakikōkeji kumeso kwa kufwa’ye, wēbadyumwine kidyumu kilanguluja, amba: Shi muntu uswelwe na Leza, nabya ukashikibwa na ntanda. Wānena’mba: “Wivwane shi [ntanda ibe]mushikwe, nanshi yukai bidi byo [y]abadikila kunshikwa ami. Poso mwadi ba [ntanda], mwanda [ba ntanda] bēsenswe abo bene na bene, ino byo kemudi ba [ntanda], nanshi ami napu kwimutoñamo mu [ntanda], po pa mwanda ne mwanda pene pano o bemushikilwe. Vulukai bidi owa mwanda o nemunenene na’mba: Umpika kakīlepo mfumwandi bukata; monka mo bampangilapangila ami ne bānwe nenu mo monka; wivwane shi balamine mwanda wami longa ne wenu nao mo monka.”—Yoano 15:18-20.

12. (a) Mwanda waka Yesu wādyumwine bandi bana-babwanga amba ntanda ikebashikwa? (b) I bika byotufwaninwe kulonga pano pafwena Kivulukilo?

12 Yesu wāletele kino kidyumu mwanda wa bano batumibwa 11 ne bene Kidishitu bonso babine bakalonda’ko baleke kuzoza ne kutyumuka pa mutyima pangala pa mushikwa ukebashikwa ntanda. O mwanda wābwejeje’ko amba: “Bino’bi napu kwimusapwila’byo byakalonga kebikemukolela. Ne mu mashinakoka mēne bakemupangamo, kadi kukaibwanga kudi wakwimwipaya ino aye ukēsambanga’mba: I mīngilo ya Leza īno yo ñingila. Ebiya byobya bīne bakemulongela’byo pa mwanda wa kubulwa kuyūka Tata nansha ami.” (Yoano 16:1-3) Dibuku dimo dishintulula bishima bya mu Bible dinena amba muswelo wa kyubwa kyalamwinwe pano amba “kebimukolela” i “kufikija muntu ku kuleka kukulupila ne kulamuka muntu waādi ufwaninwe kukulupila ne kukōkela; kumufikija ku kupona.” Kitatyi kya Kivulukilo byokyafwena, batwe bonso tufwaninwe kulanguluka pa būmi bwa bantu bakikōkeji ba pa kala ne ba dyalelo, ne kwiula kifwa kyabo kya kwimanija nshinkidingi mu matompo. Kupangwapangwa nansha kulondwalondwa kebifwaninwepo kwitulamuna kudi Yehova ne Yesu, ino bifwaninwe kwitupa kusumininwa kwa kwibakulupila ne kwibakōkela.

13. I bika byālombele Yesu kudi Shandi pangala pa balondi bandi?

13 Yesu pa kulombela kudi Shandi milombelo yandi ya mvuyo kumeso kwa kutaluka mu kyumba kya peulu mu Yelusalema, wānene amba: ‘Ami’wa napu kwibapa kinenwa kyobe, ino enka ntanda yo ibashikilwe, mwanda abo kebadipo ba ntanda, mhm, monka monkikadile ami’wa wa ntanda. Kyonakulombe ke kwibatalulapo mu ntanda, ehe, ino i kwibalama pa mwanda wa umbi. Kebadipo ba ntanda, ehe, monka monkikadile ami’wa wa ntanda.’ (Yoano 17:14-16) Tukulupile amba Yehova ulamanga boba bonso baswele, wibakankamika ponso pobasansana na ntanda.—Isaya 40:29-31.

Shalai mu Buswe bwa Tata ne mu Buswe bwa Mwana

14, 15. (a) Yesu wedingakenye na bika, ne kino i kishile na ‘buñanza’ka bukobakane’? (b) “Misambo” ya ku “buñanza bwa binebine” i bāni?

14 Yesu wēsambile mīsambo ya bulunda na bandi bana-babwanga bakikōkeji mu bufuku bwa Nisane 14, wēdingakanya aye mwine na “buñanza bwa binebine,” bwishile na ‘buñanza bukobakane’ bwa Isalela wampikwa kikōkeji. Wānena’mba: “Ami ne buñanza bwa binebine, ino Tata ye mudimi wabo.” (Yoano 15:1) Myaka tutwa kunyuma, mupolofeto Yelemia wāsonekele bino binenwa bya Yehova ku bantu bandi babomboke amba: “Ami nakukunine muñanza mulumbuluke’tu . . . Penepo kadi lelo i namani ubālamuka kodi mutyi mukobakane wa muñanza ungi bitupu kondi, a?” (Yelemia 2:21) Mupolofeto Hosea nandi wāsoneka’mba: “Isalela i muñanza [mukobakane]’tu, upanga bipa [bya aye mwine]. . . . Badi ne mityima ibidi.”—Hosea 10:1, 2.

15 Isalela pa kyaba kya kulupula kipa kya mutōtelo wabine, wāponene mu bupondo ne kulupula kipa kya aye mwine. Mafuku asatu kumeso kwa Yesu kwitana dya mfulo na bandi bana-babwanga bakikōkeji, wāsapwila Bayuda bendeji banzazangi amba: “Po pa mwanda o nemunena’mba: Bulopwe bwa Leza bukemunyongo[lo]lwa bukapebwa ku muzo [wa] bantu bakupana bipa byabo.” (Mateo 21:43) Uno muzo mupya i “Isalela wa Leza,” ubundilwe na bene Kidishitu bashingwe-māni 144 000 badingakanibwe na “misambo” ya ku “buñanza bwa binebine,” Kidishitu Yesu.—Ngalatea 6:16MB; Yoano 15:5; Kusokwelwa 14:1, 3.

16. Yesu wāsoñenye batumibwa bakikōkeji 11 kulonga bika, ne tukanena bika pa bashele’ko bakikōkeji ba mu ino myaka ya mfulo?

16 Yesu wānene batumibwa 11 bādi nandi mu kyumba kya peulu’mwa amba: “Misambo yonso īsapikile kudi ami yampikwa kupako bipa, nabya ufundula’yoko, ino yoya yakupako bipa nayo wiītōkejanga, wenda uketako, amba īpepo ne bikwabo bivule. Ikalai mudi ami, ami nami ngikale mudi bānwe. Monka mo keuyūkile musambo kupa bipa ao mwine, poso ushimete konka ku muñanza mwine, ne bānwe mo monka, poso mushimatei kudi ami konka.” (Yoano 15:2, 4) Mānga ya mu ino myaka ya bantu ba Yehova ilombola amba bene Kidishitu bashingwe-māni bakikōkeji bashele’ko bashimete kudi Kidishitu Yesu, Mutwe wabo. (Efisesa 5:23) I betabije kutōkejibwa ne kusonzolwa. (Malaki 3:2, 3) Tamba mu 1919, bapanga bipa bya Bulopwe bya ntanda ne miseke, dibajinji bidi i bene Kidishitu bakwabo bashingwe-māni, kupwa tamba mu 1935, ke “kibumbo kikatampe” kyenda kilundila’ko kya bapwani nabo.—Kusokwelwa 7:9; Isaya 60:4, 8-11.

17, 18. (a) I binenwa’ka byānene Yesu bikwasha bashingwe-māni ne mikōko mikwabo bashale mu buswe bwa Yehova? (b) Kutanwa ku Kivulukilo kuketukwasha namani pa kino?

17 Binenwa bikwabo bya Yesu bitala bene Kidishitu bonso, bashingwe-māni ne bapwani nabo bene kumo, i bino: “E monka muno mwatumbijibwe Tata ntumbo, amba bakapanga bipa bivule bīne, nankyo bakālamuke ke banā-bami-babwanga. Tata byāusensenwe nami nemusanswa, ikalai monka mu [buswe b]wami. Shi kadi mulame bijila byami nabya mukēkalanga mu [buswe b]wami monka mo nalamina ami bijila bya Tata, ne pano ngikele mu [buswe b]wandi.”—Yoano 15:8-10.

18 Batwe bonso tusakanga kushala mu buswe bwa Leza, kino kyo kitutonona twikale bene Kidishitu bapa bipa. O mwanda tukwatakanyanga mukenga o-onso wa kusapula ‘myanda miyampe ya bulopwe.’ (Mateo 24:14) Kadi tuloñanga bukomo bwetu bonso bwa kulombola “kipa kya mushipiditu” mu būmi bwetu. (Ngalatea 5:22, 23NW) Kutanwa kotukatanwa ku Kivulukilo kya lufu lwa Kidishitu kuketukankamika twikale basumininwe kulonga bino bintu, mwanda baketuvuluja’ko buswe bukatampe bwituswele Leza ne Kidishitu.—2 Kodinda 5:14, 15.

19. I bukwashi’ka bukwabo bukesambilwa’po mu kishinte kilonda’ko?

19 Yesu pa kupwa kushilula Kivulukilo, wālaile amba Shandi ukatumina balondi bandi bakikōkeji ‘mukwashi, mushipiditu sandu.’ (Yoano 14:26) Mu Kishinte kyetu kilonda’ko tukabandaula uno mushipiditu moukwashishanga bashingwe-māni ne mikōko mikwabo bashale mu buswe bwa Yehova.

[Kunshi kwa dyani]

^ Mungya mbadilo ya mu Bible, mu mwaka wa 2002, difuku dya 14 Nisane dikashilula pa kupona kwa dyuba mu dya Buná 28 Kweji 3. Mu kine kyolwa’ki Batumoni ba Yehova kujokoloka ntanda yonso bakabungakena pamo kuvuluka lufu lwa Mfumwetu Yesu Kidishitu.

^ Tala dibuku Les Témoins de Jéhovah: Prédicateurs du royaume de Dieu, dilupwilwe na Batumoni ba Yehova, shapita 19 ne 32.

Kupituluka’mo na Bipangujo

• I bufundiji’ka bufike’po butala pa kwingidila bakwabo na buswe bwāfundije Yesu bandi bana-babwanga?

• I kika kinenenwa amba kitatyi kya Kivulukilo kyo kyaba kifwaninwe kwibandaula umo ne umo?

• Mwanda waka kidyumu kyādyumwine Yesu amba ntanda iketushikwa ne kwitupangapanga kekifwaninwepo kwitukoleja?

• “Buñanza bwa binebine” i ani? “Misambo” nayo i bāni, ne ifwaninwe kulonga bika?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Kifwatulo pa paje 23]

Yesu wāpele batumibwa bandi bufundiji bukomo ne mwa kwidilwa’bo mwine bwa kwingidila bakwabo na buswe

[Kifwatulo pa paje 24]

Bana-babwanga ba Kidishitu balondanga lubila lwandi lwa kwikala na buswe bwa kwipānina bakwabo