Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

‘Ikalai na Buswe Umbukata Mwenu Banwe Bene’

‘Ikalai na Buswe Umbukata Mwenu Banwe Bene’

‘Ikalai na Buswe Umbukata Mwenu Banwe Bene’

“Pa kino po pakemuyukila bonso amba mwi bami bana ba bwanga, shi mudi na buswe umbukata mwenu banwe bene.”​—YOANO 13:35NW.

1. I ngikadilo’ka yāimanine’po Yesu kumeso’tu kwa lufu lwandi?

 “TWANWE twana twami!” (Yoano 13:33) Uno o mwityilo wa kanye wāityile Yesu batumibwa bandi mu bufuku bukya ke lufu lwandi. Ketudipo na bilembwa bya nsekununi ya Evanjile bilombola amba Yesu wāityile batumibwa uno mwityilo wa lusa mafuku a kunyuma. Ino mu buno bufuku bwa pa bula, wāikele na mutyima wa kwibeta na kisanso mwa kwibalombwela buswe bwa mushike bwaādi uswele balondi bandi. O mwanda Yesu wātelele buswe kintu kya misunsa 30 mu bwine bufuku’bwa. Mwanda waka wāimanine pa ino ngikadilo uno muswelo?

2. I kika kinenenwa amba kulombola buswe kudi na mvubu mpata ku bene Kidishitu?

2 Yesu wāshintulwile kine kikadile buswe na mvubu mikatampe. Amba: “Pa kino po pakemuyukila bonso amba mwi bami bana ba bwanga, shi mudi na buswe umbukata mwenu banwe bene.” (Yoano 13:35, NW; 15:12, 17) Kwikala mulondi wa Kidishitu i ne kulombola buswe bwa bu bana na bana. Bene Kidishitu babine bayukilwanga ku buswe bwa kyanga ne kanye bobelombola abo bene na bene, ke ku muvwadilopo kampanda, nansha ku bisela kansangwa. Kwikala na buno buswe bwa kutendelwa i kisakibwa kya bubidi kya mvubu mu bisakibwa bisatu bilombwa ku mwanā bwanga bitelelwe ku ngalwilo kwa kishinte kibadikile kino. Le i bika biketukwasha twendelele na kufikila pa kino kisakibwa?

“Muninge Monka Pakatampe Pene”

3. Le i musoñanya’ka utala pa buswe wāletele mutumibwa Polo?

3 Dyalelo buswe bwa kutendelwa bumonwanga mu bana ba bwanga ba Kidishitu monka mobwādi bumwenwa mu balondi ba Kidishitu ba mu myaka katwa kabajinji. Mutumibwa Polo wātumīne bano bene Kidishitu mukanda’mba: “Mwendele uno mwanda wa [buswe bwa] umbwana bwetu, kemusakilwapo ne wakwimusonekela mwine, mhm, ke-mwi-bantu bānwe mwi bapwe kala kufundijibwa na Leza kwisanswa bānwe bene; kadi i binebine, e mo mulongela, ne bāna betu bonsololo.” Kupwa wābweja’ko amba: “Muninge monka pakatampe pene.” (1 Tesalonika 3:12; 4:9, 10) Netu tufwaninwe kulonda musoñanya wa Polo ne kulonga bukomo bwa kwiswa batwe bene na bene “pakatampe pene.”

4. Kukwatañana na byānene ba Polo ne Yesu, i bāni botufwaninwe kuta mutyima nakampata?

4 Polo, mu uno mukanda umo onka wa ku bukomo bwa mushipiditu, wākankamikile’mo banababo betabije amba “kankamikai bampungiji ya ku mutyima, kwashai babukōkekōke.” (1 Tesalonika 5:14) Kyaba kikwabo wāvuluja bene Kidishitu amba batwe “bakomo tusele bukōkekōke bwa bakubulwa kukoma.” (Loma 15:1) Yesu nandi wāletele madingi atala pa kukwasha boba bakōkekōke. Kifwa, pa kupwa kulaya amba Petelo ukamushiya mu bufuku bobakamukwata, Yesu wāmunene amba: “Nobe pa kwalamuka pa mutyima kakomeje bamwanenu pa mutyima.” Mwanda waka wānene namino? Mwanda ne abo bene bakela Yesu, o mwanda bakasakilwa kukwashibwa. (Luka 22:32; Yoano 21:15-17) Nanshi Kinenwa kya Leza kitulomba tutandabule buswe bwetu ku boba bakōkekōke ku mushipiditu, boba ke basansane padi na kipwilo kya bwine Kidishitu. (Bahebelu 12:12) Mwanda waka tufwaninwe kulonga namino? Teja malondololo aletwa mu byelekejo bibidi bya Yesu bikomo ne mwa kwidilwa’byo mwine.

Mukōko Wājimine ne Ndalama Yājimine

5, 6. (a) I byelekejo’ka bibidi bīpi byāletele Yesu? (b) Le bino byelekejo bilombola kika kitala padi Yehova?

5 Yesu wāletele byelekejo bibidi bīpi bya kufundija bemvwaniki bandi mumwena Yehova boba bajimine. Kyelekejo kibajinji i kya mukumbi. Yesu wānene amba: “Lelo shi muntu po mudi’po udi ne mikoko katwa, kumujimine umo, abulwe kushiya yoya makumi kitema ne kitema idya mu lumenya, kaenda kukakimba owa mujimine poso’nka ne byakeumona? Pa kwiumona, kasangala weusela pa bipuji, wajokela kwandi, waita balunda nandi ne bekadi nandi kaebanena’mba: ‘Tusangalei, mwanda namone mukoko wami wajimine.’ Nemulombola’mba kukekala nsangaji mikatampe mulu’nka namino, pa umo kipyamambo walamuka pa mutyima, kutabuka’ko bantu makumi kitema ne kitema boloke bampikwa ne kyo basakila kwalamuka pa mityima.”​—Luka 15:4-7MB.

6 Kyelekejo kya bubidi i kya mwana-mukaji. Yesu wānene amba: “[I] mwana-mukaji ka? wakwikala ne ndalama dikumi, shi pamujimine lumo abulwe kōkeja kinanu, kakombe mu njibo, ukimbidila monso poso ēlumone. Ino pa kwilumona wakongakanya bāna-bakaji bakwabo, ne bangi bashikatanga nabo kēbanena’mba: Sepelelai nami bidi, ke-pantu namone kyokya kyanjimine. Ino nemusapwila’mba: I enka namino kusepelela kukāya kumeso a bamwikeulu ba Leza pa umo kipya-mambo wakwalamuka pa mutyima.”​—Luka 15:8-10.

7. I ñeni’ka ibidi yotuboila ku kyelekejo kya mukōko wājimine ne kya ndalama yājimine?

7 I ñeni’ka yotuboila ku bino byelekejo bīpi? Bitulombola (1) muswelo otufwaninwe kumona boba bekala ke bakōkekōke ne (2) kuyuka kyotufwaninwe kulonga pa kwibakwasha. Tubandaulei bidi ino myanda.

Kijimine, Akyo’ko na Mvubu

8. (a) Mukumbi ne mwana-mukaji bālongele namani pēbajimine bintu byabo? (b) Byobālongele bitulombola namani mumweno obādi bamwene bintu byobājimije?

8 Mu byelekejo byonso bibidi mudi kintu kampanda kijimine, ino tala mulongela’po mwinē’kyo. Mukumbi kānenepo amba: ‘Le mukōko umo wajimina kyo kintu’ni, mwene nakidi na mikwabo 99? Kekudipo ne kyounongela kine.’ Mwana-mukaji nandi kānenepo amba: ‘Le kyonkambakena mwanda wa ndalama imo i kika? Ino mikwabo kitema i mimbwane.’ Inoko mukumbi wātalukile wākakimba mukōko wandi wājimine ulanga amba wādi’nka na umo’wa. Mwana-mukaji nandi wākonene mutyima pa ndalama yandi imo yājimine ulanga amba kādipo na ndalama mikwabo. Mu ino myanda yonso, kintu kyājimine’kya kyādi kikidi na mvubu mu ñeni ya mwinē’kyo. Le bino byādi byelekeja bika?

9. Kusela kwāselele ba mukumbi ne mwana-mukaji mutyima kūlu kwelekeja bika?

9 Ivwana mwāfudijije Yesu ino myanda ya byelekejo byonso bibidi, amba: “Kukekala nsangaji mikatampe mulu’nka namino, pa umo kipyamambo walamuka pa mutyima” ne amba “I enka namino kusepelela kukāya kumeso a bamwikeulu ba Leza pa umo kipya-mambo wakwalamuka pa mutyima.” Nanshi kusela kwāselele ba mukumbi ne mwana-mukaji mutyima kūlu kulombola mu ludingo lutyetye mwiivwanino wa Yehova ne wa bipangwa byandi bya momwa mūlu. Byobya byājimine byādi na mvubu ku meso a mukumbi ne a mwana-mukaji, ne boba basasukila pafula, betolwela kulampe na bantu ba Leza nabo mo monka, badi na mvubu ku meso a Yehova. (Yelemia 31:3) Bano bantu bakokeja kwikala bakōkekōke ku mushipiditu, ino padi ke bantombokipo. Nansha byobadi bakōkekōke, padi mu ludingo kampanda bakyendelela na kulama misoñanya ya Yehova. (Mitōto 119:176; Bilongwa 15:29) O mwanda, enka na mobyādi bikadile mu mafuku a kala, Yehova kapelakanangapo ‘kwibelelela kulampe nandi.’​—2 Balopwe 13:23BB.

10, 11. (a) Le tufwaninwe kumona namani boba basāsukila pafula pa kipwilo? (b) Kukwatañana na byelekejo bibidi bya Yesu, i muswelo’ka otukalombola amba tuselele mutyima kūlu pangala pabo?

10 Batwe netu tuselanga mutyima kūlu bininge pangala pa boba bakōkekōke ne boba bapatuka mu kipwilo kya bwine Kidishitu, monka muselelanga’o ba Yehova ne Yesu. (Ezekyele 34:16; Luka 19:10) Tumonanga muntu mukōkekōke ku mushipiditu bu mukōko mujimine​—ino ke bu kitolo katale mudibupo, mhm. Ketulañangapo amba: ‘Le kyonkambakena mukōkekōke umo i kika? Mwene nansha aye kadi’kopo, kipwilo kikendelela enka biyampe.’ Ino boba basāsukila pafula, abo’ko na mutyima wa kujoka, twibamonga bu bantu ba mvubu monka mwibamwena Yehova.

11 Ino tukalombola namani amba tuselele mutyima kūlu pangala pabo? Byelekejo bibidi bya Yesu bilombola amba i (1) na kukwata’po mulangwe, (2) na kwikala na mutyima muyampe, ne (3) na kusumininwa. Tutalei ino myanda umo ne umo.

Kwata’ko Mulangwe

12. Le bishima “kaenda kukakimba owa mujimine” bitulombola bika bitala pa ngikadilo ya mukumbi?

12 Mu kyelekejo kibajinji, Yesu unena amba mukumbi ukataluka “kaenda kukakimba owa mujimine.” Mukumbi ukwatanga mulangwe kupwa kalonga bukomo aye mwine bwa kusokola mukōko wapatuka’po. Bikoleja, byaka, ne bula bwa lwendo kebimukankajapo kwenda. Ino usumininwe “poso’nka ne byakeumona.”​—Luka 15:4MB.

13. Bana-balume bakikōkeji ba pa kala bālongele bika ku boba bakōkekōke, ne tukokeja namani kwiula bino bifwa bya mu Bible?

13 Ne kukwasha muntu usakilwa kukankamikwa nako monka na monka, divule kulomba yewa udi na bukomo akwate’po mulangwe. Bana-balume bakikōkeji ba pa kala bādi bayukile kino. Kifwa, Yonafane, mwanā Mulopwe Solo, paāyukile amba Davida mulunda nandi wa pa mutyima usakilwa kukankamikwa, wātalukile “waenda kudi Davida mu mityi’mwa, ne kumukankamika kuboko kwandi mudi Leza.” (1 Samwele 23:15, 16) Myaka tutwa kupita’po, Mbikavu Nehemia nandi wāmwene amba bamo mu banababo Bayuda bādi ke bakōkekōke, ponka’po ‘wātaluka’ kaebakankamika bekale ‘kuvuluka Yehova.’ (Nehemia 4:14) Netu dyalelo tufwaninwe ‘kutaluka’​—kukwata’po mulangwe​—wa kukomeja boba bakōkekōke. Ino i ani mu kipwilo ufwaninwe kulonga namino?

14. I bāni mu kipwilo kya bwine Kidishitu bafwaninwe kukwasha boba bakōkekōke?

14 Nakampata bakulumpe bene Kidishitu bo badi na kiselwa kya ‘kukomeja makasa makōke, ne kuningisha manwi ampikwa bukomo,’ kadi ne kunena “boba badi ne mutyima wa moyomoyo amba: Mwikalei bakomo, kemukikwatwapo moyo.” (Isaya 35:3, 4; 1 Petelo 5:1, 2) Yuka kadi amba pasoñenye Polo amba “kankamikai bampungiji ya ku mutyima, kwashai babukōkekōke,” kādipo usoñanya’nka bakulumpe kete, ehe. Ino binenwa bya Polo byādi bitala “kipwilo kya bene Tesalonika” kyonso kituntulu. (1 Tesalonika 1:1; 5:14) Nanshi kukwasha boba bakōkekōke i mwingilo wa bene Kidishitu bonso. Mwine Kidishitu yense ufwaninwe kwikala na mutyima wa kwenda “kukakimba owa mujimine,” na mwāendele mukumbi wa mu kyelekejo. Inoko, kuno kukimba kukapita biyampe shi kwingidilwa pamo na bakulumpe. Le nobe ubulwe’po kutabula matabula kampanda a kukwasha mukōkekōke kansangwa wa pa kyenu kipwilo?

Ikala na Mutyima Muyampe

15. I kika kyālengeje mukumbi alonge mwaālongele’mwa?

15 Le mukumbi pa kutana mukōko mujimine walonga’po bika? “Weusela pa bipuji.” (Luka 15:5MB) Bine uno mwanda ubwejibwe pano utenga ku mutyima ne kusokola bivule! Padi mukōko wādi ulumbakana mafuku mavule, dyuba ne bufuku mu mwaba mokewibidile, pakwabo wādi ne mu kyaka kya kutambwa na bantambo benda bapoya. (Yoba 38:39, 40) Ne kadi keubudilwepo’tu kupungila nzala. Kadi wādi ke mukōke, na bukomo bwa ao mwine kewādipo wa kubwanya kunekenya bijika byowādi ukokeja kutana mu dishinda dya kujokela ku kipombo. O mwanda mukumbi wāfukamine, na mutyima muyampe, wātekuna mukōko ne kwiupityija pa bikoleja byonso wēwaluja ku kipombo. Le netu tukalombola namani amba tudi na buledi pamo bwa uno mukumbi?

16. Mwanda waka tufwaninwe kwiula kanye kādi na mukumbi ku owa mukōko wāpandukile?

16 Muntu witolwedile kulampe na kipwilo ukokeja kupungila ku mushipiditu. Pamo’nka bwa mukōko upandukile mukumbi, uno muntu ubwanya padi kulumbakana koku ne koku mu mwaba mubimubi wa ino ntanda. Byabudilwe bulami bwa mu kipopole, kipwilo kya bwine Kidishitu, po pene i mwitūle mu byaka bivule bya kutambwa na Dyabola, “unangakana bwa ntambo ubuluma, ukimba wakubokota.” (1 Petelo 5:8) Ne kadi i mupungile nzala ya bidibwa bya ku mushipiditu. Nanshi bunka bwandi kakokejapo kunekenya bijika bimutana pa kujokela ku kipwilo. O mwanda, mu muneneno wa kyelekejo, tufwaninwe kufukama, kutekuna mukōkekōke’wa na mutyima muyampe, ne kumwaluja. (Ngalatea 6:2) I muswelo’ka otubwanya kulonga kino?

17. I muswelo’ka otukokeja kwiula mutumibwa Polo ponso potukapempula muntu mukōkekōke?

17 Mutumibwa Polo wānene amba: “Lelo i ani mukōkekōke ami kukōkakōka mpika?” (2 Kodinda 11:29; 1 Kodinda 9:22) Polo wādi ulangila bantu, ne bakōkekōke bene kumo. Netu i biyampe tulombole uno mutyima wa kulangila bakwetu bakōkekōke. Shi ubakapempula mwine Kidishitu mukōkekōke, i kiyampe umukulupije amba udi na mvubu ku meso a Yehova ne amba banababo Batumoni babilanga mpata kumumona na meso. (1 Tesalonika 2:17) Muyukije amba batengele kumukwatakanya ne basaka kwilombola bu ‘banababo mu bumonya-malwa bwandi.’ (Nkindi 17:17; Mitōto 34:18) Binenwa bya na mutyima umo bikokeja biyampe byonka kumukankamika bityebitye wajokela ku luombe. I bika bikwabo byotufwaninwe kulonga? Kyelekejo kya mwana-mukaji ne ndalama yājimine kitupa’po buludiki.

Sumininwa

18. (a) Mwanda waka mwana-mukaji wa mu kyelekejo kāpungilepo? (b) I bukomo’ka bwaālongele, ne byāfula namani?

18 Mwana-mukaji ujimije ndalama uyukile amba kwiisokola i bulwi, inoko bibwanika. Shi wadi amba uponeje ndalama yandi mu ntanda mwa bimuna bikase nansha mu dijiba dya ntoto, longa padi wasa kuleka’byo kukimba’yo amba kubapu keisapo kumweka. Ino uyukile amba ye ino ilēle pantu kampanda mu njibo yandi, mwabwanya kwiisokola, o mwanda washilula kukimba usāta monso, kasha usumininwa. (Luka 15:8) Dibajinji waakija kinanu kya kutōkeja mu njibo mwandi mudi mfindi. Kupwa kakombe panshi na lweyo, kepabulwe ulanga amba usa kwivwana kuvuma kwayo pa kutoloka. Ku mfulo wakimbe na mikeketo mu mafinko monso, wenda umunika kufika enka ne byamona mikejima ya kukelema kwa ndalama. Eyō, bukomo bwandi bubalonga kimweke!

19. I ñeni’ka itala pa kukwasha bakōkekōke yotwaboila ku byālongele mwana-mukaji wa mu kyelekejo kya ndalama yājimine?

19 Monka mwituvulwija uno mwanda ubwejibwe mu kyelekejo, Bisonekwa bitupele kiselwa kya kukwasha mwine Kidishitu mukōkekōke, nakyo ke kikomopo. Ino kuyuka tuyukile shetu amba kitulomba kwielela’ko. O mwanda mutumibwa Polo wālombwele bakulumpe bene Efisesa amba: “Pa kuputuminamo namino mukwashe bampikwa bukomo.” (Bilongwa 20:35a) Yuka amba mwana-mukaji kasokwelepo ndalama yandi na kwela’tu diso bukidibukidi kufulakufula kwa njibo yandi, pano na popa, utala bya kūlukūlu, na pano kala wapu, kadi katale dikwabo. Mhm, wāsokwele’yo mwanda wādi ukimba’nka kukimba amba “poso ēlumone.” Netu mo monka, potulonga bukomo bwa kukankamika mukōkekōke ku mushipiditu, tufwaninwe kunena bintu bisumininwe, bidi na kitungo. Le tukalonga’po namani?

20. I bika bikalongwa pa kusaka kukwasha bakōkekōke?

20 I muswelo’ka otukokeja kukwasha mukōkekōke ekale na lwitabijo ne na mutyima wa kufwija’ko? Padi kilomba’tu kwifunda nandi kifundwa kya Bible mu dibuku dimo dya bwine Kidishitu dimufwaninwe. Eyo, kwendeja kifundwa kya Bible na mukōkekōke kwitupanga mukenga wa kumukwasha kitatyi kyonso ne mu miswelo yonso. I kimweke amba mutadi wa mingilo ye ubwanya kuleta senene bukwashi busakibwa. Ukokeja kulombola myanda ya kwifundwa ne dibuku dine dibwanya kumukwasha. Mwana-mukaji wa mu kyelekejo waingidije bingidilwa bya kumukwasha mu bukimbi bwandi, ne batwe netu dyalelo mo monka, tudi na bingidilwa bitupa muswelo wa kwingila biyampe mwingilo witupele Leza wa kwangula boba bakōkekōke. Bingidilwa byetu bibidi bipya bitupelwe, ko kunena amba mabuku, biketukwasha bininge mu uno mwingilo. Tudi na dibuku Adorez le seul vrai Dieu ne Approchez-vous de Jéhovah. *

21. I kika kinenenwa amba kukwasha boba bakōkekōke kuletelanga bonso madyese?

21 Kukwasha boba bakōkekōke kuletanga madyese ku bonso. Yewa ukwashibwa wikalanga na nsangaji ya kwilunga dipya na balunda nandi babine. Batwe bene bamukwasha tukekala na nsangaji imwenwanga mu kupāna kete. (Luka 15:6, 9; Bilongwa 20:35b) Kipwilo kyonso kikatama na mushipiditu muloe pa kumona umo ne umo uta bakwabo mutyima na buswe. Kutabukidila, kino kikapeja ba Yehova ne Yesu, Bakumbi betu ba kilelo, bulēme pa kumona mutyima wabo wa kusaka kukwasha bakōkekōke wilombola mu bengidi babo badi pano panshi. (Mitōto 72:12-14; Mateo 11:28-30; 1 Kodinda 11:1; Efisesa 5:1) Bine, tudi na buluji bonso bwa kwendelela na ‘kwikala na buswe umbukata mwetu batwe bene’!

[Kunshi kwa dyani]

^ Alupwilwe na Batumoni ba Yehova.

Le Ukokeja Kushintulula?

• Mwanda waka kulombola buswe kudi na kamweno mpata ku umo ne umo wa motudi?

• Mwanda waka tufwaninwe kutandabwila buswe bwetu ku boba bakōkekōke?

• I ñeni’ka yotuboila ku byelekejo bya mukōko wājimine ne ndalama yājimine?

• I matabula’ka a kamweno otukatabula pa kukwasha yewa mukōkekōke?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Bifwatulo pa paje 24]

Mu kukwasha bakōkekōke, twalwilei’ko kukwata mulangwe, kwikala na mutyima muyampe ne na kusumininwa

[Kifwatulo pa paje 25]

Kukwasha boba bakōkekōke kuletelanga bonso madyese