Bidibwa bya Mfumwetu Bidi na Buluji Bukatampe Kodi

LELO Bidibwa bya Mfumwetu bidi na mvubu ne buluji bwa nyeke kodi? Pa kuyuka kino, leka bidi tulete buluji bwādi bumwenine Yesu Kidishitu mwine kino kinkumenkume bu kya pa bula.

Yesu wākongakenye batumibwa 12 mu kyumba kya peulu mu Yelusalema, ku kyolwa kya mafuku 14 Nisane, 33 K.K., mwanda wa kuvuluka Pashika wa ku mwaka ne mwaka. Pa kupwa kudya bidibwa bya Pashika, Yudasa ngabañani wātamba mu kyumba kukaba Yesu. (Yoano 13:21, 26-30) Penepo Yesu wāshala na batumibwa 11, wāshilula ‘bidibwa bya kyolwa bya Mfumwetu.’ (1 Kodinda 11:20) Bino bidibwa bitelwanga ne bu Kivulukilo, mwanda Yesu wāsoñenye balondi bandi amba: “Longai kino ke kyakumvulukilapo.” Uno o onka mwanda mukatampe umo kete unenwe bene Kidishitu kuvuluka.​—1 Kodinda 11:24.

Mu bifuko bivule, bantu bobakanga milawalawa nansha kutonga difuku kamukaya bu dya kuvulukila’po muntu nansha kintu kya nkuo. O mwanda Yesu nandi wāshilwile bidibwa bya kuvuluka​—bya kuvuluja bana bandi ba bwanga mvubu mikatampe ya binkumenkume byāpityile mu dine difuku’dya. Ku nkongo ilonda’ko, bino bidibwa bya kivulukilo byādi bya kuvuluja bantu bavuluka’byo buluji bwa mushike bwa bintu byālongele Yesu mu bufuku’bwa, nakampata byelekejo byaāingidije. Le byelekejo nansha biyukeno byāingidije Yesu i byelekejo’ka, ne bishintulula namani? Tubandaulei nsekununi ya Bible ya byāpityile mu bufuku bwa mu mwaka wa 33 K.K.

Nshintulwilo ya Byelekejo

‘Wātekwine mukate, wāfwija’ko wēutyumuna wēbapa’o amba: Kino kishintulula mubidi wami usa kupānwa pa mwanda wenu, mukalonga enka namino mwa kumvulukila.’​—Luka 22:19.

Yesu paātekwine mukate wānena amba ‘kino kishintulula umbidi wami,’ wādi ulombola amba mukate wampikwa kiyujo welekeja nansha amba i kyelekejo kya umbidi wandi wa misunya, ao’ko wampikwa bubi, waāpēne pangala pa “būmi bwa bapanopantanda.” (Yoano 6:51) Shako kudi Mabible amo anena’po’tu amba “uno i [es·tinʹ mu Kingidiki] mubidi wami,” ino dibuku (Greek-English Lexicon of the New Testament) dya Thayer dinena amba kino kyubwa kidi na buluji bwa “kusela mulangwe, kushintulula, kufunkila pa.” Kidi ne na mulangwe wa kulombola nansha kwelekeja.​—Mateo 26:26.

 Ne kitomeno kya vinyu nakyo monka na monka. Yesu wānene amba: ‘Kino kitomeno kishintulula kipwano kipya kya pa mashi ami asa kumwangwa pa mwanda wenu.’​—Luka 22:20.

Mu nsekununi ya Mateo, Yesu wānene pa mwanda wa kitomeno amba: ‘Kino kishintulula mashi ami a kipwano asa kumwangwa pa mwanda wa bavule bene, mwanda wa kulekelwa bubi.’ (Mateo 26:28) Yesu wāingidije vinyu mu kitomeno bu kilomboji, nansha bu kyelekejo kya mashi andi. Mashi andi amwangikile o ādi a kukekala kyalwilo kya ‘kipwano kipya’ na bana ba bwanga bashingwe māni a mushipiditu, boba bakabikala nandi bu balopwe ne babitobo momwa mūlu.​—Yelemia 31:31-33; Yoano 14:2, 3; 2 Kodinda 5:5; Kusokwelwa 1:5, 6; 5:9, 10; 20:4, 6.

Vinyu yādi mu kitomeno yādi kadi ivuluja amba mashi āmwangile Yesu akekala bu kyalwilo kine kya ‘kulekelwa bubi,’ kishitwila batoma’yo dishinda dya kukekala na būmi momwa mūlu bu bampyana ba kupyana pamo na Kidishitu. Ubamone nanshi amba boba betyilwe lwito lwa kwenda mūlu​—kibalwa kityetye​—bo bonka kete banenwe kudya ku mukate ne kutoma ku vinyu ya pa Kivulukilo.​—Luka 12:32; Efisesa 1:13, 14; Bahebelu 9:22; 1 Petelo 1:3, 4.

Ino balondi bakwabo bonso ba Yesu kebadi mu kipwano kipya nabo le? Bano yo “mikōko mikwabo” ya Mfumwetu; kyoitengele ke kukabikalapo na Kidishitu mūlu, mhm, inoko i kukaloelelwa mu būmi bwa nyeke mu paladisa pano panshi. (Yoano 10:16; Luka 23:43; Kusokwelwa 21:3, 4) Byobabundile “kibumbo kikatampe” kya bene Kidishitu bakikōkeji ‘bengidila Leza mingilo ikola dyuba ne bufuku,’ basangelanga kubandila Bidibwa bya ku Kyolwa bya Mfumwetu na mutyima wa kufwija’ko. Na bubine binenwa ne bilongwa byabo binena’mba: “Kupanda i kwa kudi Leza wetu ushikete pa lupona, ne kwa kudi Kāna-ka-mukōko.”​—Kusokwelwa 7:9, 10, 14, 15.

Misunsa Inga?

“Mukaloñanga enka namino pa kumvuluka.”​—Luka 22:19.

Le i misunsa inga ifwaninwe kuvuluka Kivulukilo mwanda wa kulama nyeke mu ñeni lufu lwa Kidishitu? Yesu kātelelepo misunsa kampanda. Ino byāashilwile Bidibwa bya Mfumwetu mu difuku dya 14 Nisane, kyolwa kya Pashika yādi ivulukwa na bene Isalela ku mwaka ne mwaka, bimweka nanshi amba Yesu wādi usaka Kivulukilo nakyo kivulukwe muswelo umo onka. Bene Isalela shabo bādi bavuluka ku mwaka ne mwaka kunyongololwa kwabo mu bupika bwa Edipito, ino bene Kidishitu abo bavulukanga mwaka ne mwaka kunyongololwa kwabo mu bupika bwa bubi ne lufu.​—Divilu 12:11, 17; Loma 5:20, 21.

Mulangwe wa kuvuluka kinkumenkume kya mvubu dimo ku mwaka ke umpyapo. Tala kifwa ba mulume ne mukaji bavuluka difuku dyobetundaile nansha muzo ukimba kuvuluka mwanda mukatampe walongekele mu mānga yao. Bavulukanga nyeke dimo ku mwaka, mu difuku dine dyalongekele mwanda’wa. Kintu kisangaja i kino: myaka tutwa tuvule kupwa kwa lufu lwa Kidishitu, mu boba bādi betela bu bene Kidishitu, bavule bādi betwa bu ba Quartodécimans, ko kunena’mba “Ba Difuku dya Dikumi ne Buná,” mwanda bādi bavuluka lufu lwa Yesu dimo ku mwaka, mu difuku dya 14 Kweji wa Nisane.

Upēla, Ao’ko na Mushike

Mutumibwa Polo wāshintulwile amba kudya Bidibwa bya Mfumwetu kukakwasha bana ba  bwanga ba Yesu ‘bendelele na kusapula lufu lwa Mfumwetu.’ (1 Kodinda 11:26) Nanshi kino kivulukilo kyādi kya kwimanina bininge pa mwingilo mukatampe wāingile Yesu mu kufikidija mpango ya Leza, kupityila ku lufu lwandi.

Yesu Kidishitu wālamine kikōkeji kufika ne ku lufu, kino kyo kyabingije Yehova Leza amba i Umpangi wa tunangu ne buswe, kadi Mubikadi moloke. Kadi Yesu wāpatenye kunena kwa Satana, wēshila ne na Adama, pa kulombola amba muntu ubwanya kukōkela nyeke kudi Leza nansha shi i mutyinibwe mbavu ne pa mfulo.​—Yoba 2:4, 5.

Kadi Bidibwa bya Mfumwetu bitukwasha tuvuluke na kufwija’ko buswe bwa Yesu bwa kwipāna bu kitapwa. Nansha byaātenwe na matompo a mwiko, wālamine kikōkeji kibwaninine kudi Shandi. O mwanda wābwenye kupāna būmi bwandi bwa bu muntu mubwaninine bu mfutwa mikata ya kupūta bubi bwa Adama. Monka mwāshintulwidile’kyo Yesu mwine, wāile “kupana muya wandi ke kikūlwa kya bavule bene.” (Mateo 20:28) Pa kino, bonso betabija mudi Yesu bakokeja kulekelwa bubi bwabo ne kupebwa būmi bwa nyeke mungya mpango imbajinjibajinji ya Yehova pa bantu.​—Loma 5:6, 8, 12, 18, 19; 6:23; 1 Temote 2:5, 6. *

Byonso bino bilombola patōka buyampe ne buntu bukata bwa Yehova pa kukadila’ko bantu mpango ya kwibapa lupandilo. O mwanda Bible unena’mba: “I muno monka mwasokokele lusa lwa Leza padi bātwe, lwa’mba Leza watumine Mwana wandi wa bunka panopantanda amba tumwene būmi ponka padi aye. I muno monka mo lwikadile lusa, kepakumusanswapo Leza bātwe, ehe, ino ponka pētusanshilwe, ne kutuma Mwanandi ke [kitapwa kya] kipwanino kya pamyanda yetu.”​—1 Yoano 4:9, 10.

Bine, Kivulukilo i mwanda wa kutendelwa’po kashā! I upēla ne mufwaninwe ubwanya kuvulukwa ntanda yonso mu ngikadilo ya miswelo ne miswelo, ino ao’ko na byelekejo bishala bivulukwa na mushike mukatampe mu bula bwa kitatyi kilampe.

Buluji Bwao Kodi

Lufu lwa bu kitapwa lwa Mfumwetu Yesu Kidishitu lwālombele bivule kwadi ne kudi Shandi, Yehova. Yesu wādi muntu mubwaninine, o  mwanda kāfwilepo lufu lwa kupyana lotufwa batwe bonso. (Loma 5:12; Bahebelu 7:26) Wādi ubwanya kwendelela kwikala’ko nyeke mūmi. Būmi bwandi kebwādipo bubwanya kumuyatwa, nansha ke ku bukomo, aye mwine kusaka mpika. O mwanda wānene amba: “Kutupu nansha umo wakunsompola’bo [būmi bwami], i ami mwine wielele’bo.”​—Yoano 10:18.

Inoko Yesu mwine wāsakile kupāna būmi bwandi bwa bu muntu mubwaninine bwikale ke kitapwa amba “aye pa kufwa amuvutakanye mwine bukomo [bwa] lufu, ke enka dyabola kadi; ne kwibakūla bonso badi bamunibwe ku moyo wa lufu mu myaka yonso ya būmi bwabo.” (Bahebelu 2:14, 15) Buswe bwa Kidishitu bwa kufwila bakwabo i bumweke ne mu muswelo waāfwile lufu lwaāsakile kufwa. Wādi uyukile biyampe muswelo waādi wa kususuka ne kufwa.​—Mateo 17:22; 20:17-19.

Kivulukilo kituvuluja kadi ne buswe bukatampe kebwalombwelwe kashā bwa Yehova Tata wetu wa mūlu. Bine, kyādi kintu kisansa mutyima mpata kwadi, aye “muyūle kanye ne lusa” pa kwivwana ne kumona “kuyoyokota miyoa, ne impolo ponka” yādi idila Yesu mu budimi bwa Ngesemani, pobādi bamunyaka nsonde bya mwiko, paāyeyekelwe bya nshikani ku mutyi, ne paāfwile lufu lwa bityebitye, lwa malwa. (Yakoba 5:11; Bahebelu 5:7; Yoano 3:16; 1 Yoano 4:7, 8) Nansha byokepapite myaka tutwa na tutwa, kwela’tu milafwe ku luno lufu kekubulwangapo kuteneka bavule ku mityima.

Langa’po, Yehova Leza ne Yesu Kidishitu bafuta ino mfutwa mikatampe uno muswelo pangala pa batwe babipya-mambo! (Loma 3:23) Difuku ne difuku, ketutunyangapo kuponena mu bubi ne kubulwa kubwaninina kwetu, kino kintu i kitumene. Inoko, pa lwitabijo mu kitapwa kya kikūlwa kya Yesu, tukokeja kufwena kudi Leza ne kulekelwa twalekelwa mambo etu. (1 Yoano 2:1, 2) Kino kyo kitupele bwanapabo bwa kwisamba na Leza ne kwikala na mutyima wa mundamunda utōka. (Bahebelu 4:14-16; 9:13, 14) Kutabukidila, tubwanya kutamija kikulupiji kya kukamona būmi bwa nyeke ne nyekeke mu paladisa pano panshi. (Yoano 17:3; Kusokwelwa 21:3, 4) Ano madyese onso ne makwabo’po i bipa bimwenwa mu kilongwa kikatampe kya kwipāna kwēpēne Yesu bu kitapwa.

Tufwijei’ko Pangala pa Bidibwa bya Mfumwetu

Bine ne bine ponka, Bidibwa bya Mfumwetu i kilomboji kya kutendelwa kya “buntu bwa Leza butabukile pakatampe pene.” Kadi ino mpangiko ya Yehova Leza ya kuleta’ko kitapwa kya kikūlwa​—ifikidile pangala pa buswe bwa Yesu bwa kwipāna bu kitapwa​—na bubine i “kyabuntu kyandi kya kubulwa ne mwakunenena” mwine. (2 Kodinda 9:14, 15) Mwene bino bilomboji bya buyampe bwa Leza byalombwele kupityila kudi Yesu Kidishitu bibakutenga ne kukuna munda mobe mutyima wa kufwija’ko ne kutendela?

Bine, tukulupile amba bibakutenga. O mwanda tubakwite na kyanga wiye wilunge na Batumoni ba Yehova pobavuluka Kivulukilo kya lufu lwa Yesu. Uno mwaka kisa kuvulukwa mu Dya Busatu, mafuku 16 Kweji 4, kupwa kupona kwa dyuba. Batumoni ba Yehova ba mwenu bakasangela kukulombola nsaa ne kifuko kine kukalongelwa kino kinkumenkume kya mvubu kupita byonso.

[Kunshi kwa dyani]

[Kapango/Bifwatulo pa paje 6]

LELO I ‘UNO I UMBIDI WAMI’NI’ NANSHA I ‘KINO KISHINTULULA UMBIDI WAMI’?

Yesu paānene amba, “Ami uno ne kibelo” ne amba, “Ami ne buñanza,” i kutupu muntu wālangile amba kibelo kino kishitwa ne buñanza buno budibwa ye Yesu. (Yoano 10:7; 15:1) Ne kunena kwa Myanda Miyampe ku Bonso pa kutela binenwa bya Yesu napo mo monka, wēsambile amba: “Kitomeno kino i kipwano kipya,” ketukanenapo amba kitomeno kine kyo akyo kipwano kipya. Ne mukate nao monka na monka, paānene amba “i” umbidi wandi, kekudipo upatanya amba mukate’wa wādi ushintulula nansha kwelekeja umbidi wandi. Pa kino, bwalamuni bwa Charles Williams bunena’po amba: “Kino kyelekeja umbidi wami.”​—Luka 22:19, 20.

[Kifwatulo pa paje 5]

Mukate wampikwa kiyujo ne vinyu i byelekejo bifike’po bya umbidi wampikwa bubi ne mashi āmwangile Yesu

[Kifwatulo pa paje 7]

Kivulukilo i kivulujo kya buswe bukatampe bwituswele Yehova Leza ne Yesu Kidishitu