Mwanda Waka Tufwaninwe Kulombela ne Kuleka’byo Mpika
Mwanda Waka Tufwaninwe Kulombela ne Kuleka’byo Mpika
“Lombelai ne kuleka mpika. Mufwijeiko umbyonsololo.”—1 Tesalonika 5:17, 18.
1, 2. Le Danyele wālombwele namani amba usepelele madyese andi a kulombela, ne kino kyāikadije namani kipwano kyandi na Leza?
MUPOLOFETO Danyele wādi wibidile kulombela kudi Leza misunsa isatu pa difuku. Wādi ufukama pa dilolo dya kadimbwa kandi ka peulu, kādi katadidile ku kibundi kya Yelusalema, kalombela milombelo yandi. (1 Balopwe 8:46-49; Danyele 6:10) Nansha ke pājidikile kijila kya mulopwe Dadiusa mwine Mede kulombela kudi muntu ungi, poso’nka kwadi, aye Danyele kālekele’byopo nansha dimo. Būmi bwandi bwikale nansha ke bwikele mu kyaka, uno mwana-mulume wa milombelo wādi uzenza Yehova kuleka’byo mpika.
2 Le Yehova wāmwene Danyele namani? Pāile mwikeulu Ngabudyele kulondolola lulombelo lumo lwa Danyele, wātelele uno mupolofeto bu “muswedibwe nakampata,” nansha bu “mukena.” (Danyele 9:20-23; Bisonekwa Bitokele) Mu bupolofeto bwa Ezekyele, Yehova wātelele Danyele bu moloke. (Ezekyele 14:14, 20) Mu bula bwa myaka, milombelo ya Danyele yāningishe kipwano kyaādi upwene na Leza, kintu kyāyukilwe ne na Dadiusa.—Danyele 6:16.
3. Monka mwikilombwela mwanda watene mishonele umo, kulombela kubwanya namani kwitukwasha tulame bululame?
3 Kulombela kyaba ne kyaba nako kukwashanga ne mu matompo makomo. Kifwa tala byatene Harold King, mishonele mu Shine, watungīlwe kukutwa myaka itano mu kaso ka bunka. Tutu King mwine usekununa byamutene amba: “Nadi mbwanya kutolwelwa kulampe na bakwetu bantu, ino i kutupu wadi ubwanya kuntolwela kulampe na Leza. . . . Byonadi patōka pombwanya kumonwa na muntu ye-yense upita ku kaso kami, nadi mfukata mu kaso kami misunsa isatu ku difuku nombela na diwi ditunduke, koku mvuluka Danyele, utelelwe mu Bible. . . . Mu bine byaba’bya, byadi bimweka amba mushipiditu wa Leza wadi uludika ñeni yami ku myanda ya kamweno mpata ne kumpa mutyima mutūke. Bine, milombelo yadi impa bukomo ne busengi ku mutyima kashā!”
4. I bipangujo’ka bitala pa kulombela byotusa kubandaula mu kino kishinte?
4 Bible unena’mba: “Lombelai ne kuleka mpika. Mufwijeiko umbyonsololo.” (1 Tesalonika 5:17, 18) Byotwayuka ano madingi, tubandaulei bipangujo bilonda’ko bino: Mwanda waka tufwaninwe kuta mutyima ku milombelo yetu? I buluji’ka bodi nabo bwa kufwenena kudi Yehova kitatyi kyonso? Ne tufwaninwe kulonga bika shi tubetyepelwa kulombela kudi Leza mwanda wa kutupatupa kwetu?
Loeja Bulunda Kupityila ku Milombelo
5. Le milombelo itupanga muswelo wa kusamba bulunda’ka bwa pa bula?
5 Le usaka Yehova akumone bu mulunda? Bine, mo mwaātelele mukulutuba Abalahama. (Isaya 41:8; Yakoba 2:23) Yehova usakanga tutamije bulunda bwa uno muswelo na aye. O mwanda witwita tufwene kwadi. (Yakoba 4:8) Mwene luno lwito lufwaninwe kwitulanguluja pa kyabuntu kya pa bula kya kulombela? Bine, kwikala na dyese dya kwisamba na mukata wa Leta ke kunekenepo, nakampata kwikala mulunda nandi! Ino Umpangi wa diulu ne ntanda witukankamika tumufwene mu milombelo pampikilwa kwikaka, ponso potusaka kumufwena. (Mitōto 37:5) Milombelo yotulomba kuleka’byo mpika iketwikadija balunda na Yehova.
6. Le kifwa kya Yesu kitufundija bika pa “kulombela” nyeke?
6 Ino kipēlanga bininge kulengwa’ko milombelo! Mitabakano yotwikonda nayo mu būmi bwa difuku ne difuku ibwanya kwitusela sela wasela twatunya ne kulonga bukomo bwa kwisamba na Leza. Yesu wākankamikile bandi bana ba bwanga bekale “kulombela” nyeke pamo’nka bwa aye. (Mateo 26:41) Nansha byaādi muvudilwe bya kulonga tamba lubanga kufika ne bufuku, ino wādi witūdila’ko kyaba kya kwisamba na Shandi wa mūlu. Dimodimo Yesu wādi ulanguka “lubanga bwee, kukidi kufite” wākalombela. (Mako 1:35, MB) Kitatyi kikwabo wēkokele pa bunka ku mfulo kwa difuku mwanda wa kwisamba na Yehova. (Mateo 14:23) Yesu wādi nyeke uleya’ko kitatyi kya kulombela, netu tufwaninwe kulongela monka.—1 Petelo 2:21.
7. I ngikadilo’ka iketutonona twisambe na Tata wetu wa mūlu difuku ne difuku?
7 Bitatyi bifwaninwe kulombela pa bunka i bivule difuku ne difuku, kifwa potutanwa na makambakano, potulwa na matompo, ne potusaka kutyiba mbila. (Efisesa 6:18) Ponso potukimba bwendeji bwa Leza mu myanda yonso ya umbūmi bwetu, bulunda botusambile nandi bukaloa. Mwene shi balunda babidi batanwa na makambakano pa kimo bulunda bwabo bwikalanga buninga? (Nkindi 17:17) Ne kitatyi kyotukulupila mudi Yehova ne kyotumona bukwashi bwandi nakyo mo monka.—2 Bilongwa 14:11.
8. I ñeni’ka yotwaboila ku bifwa bya ba Nehemia, Yesu, ne Hana pa mwanda utala milombelo ya bunka?
8 I kya nsangaji pa kuyuka amba Leza katūdile’kopo mikalo ya bula nansha misunsa ya kwisamba nandi mu milombelo! Nehemia wālombele bukidibukidi milombelo ya mundamunda kumeso kwa kulomba mulopwe wa Peleshia. (Nehemia 2:4, 5) Yesu nandi wālombele milombelo mīpi pa kulomba Yehova bukomo bwa kusangula Lazalasa. (Yoano 11:41, 42) Ino Hana aye ‘wālepeje kulombela ku meso a Yehova’ pa kupungulwila mutyima wandi kwadi. (1 Samwele 1:12, 15, 16) Milombelo yetu ya pa bunka ikokeja kwikala mīpi nansha milampe mungya byotusaka ne ngikadilo yotudi’mo.
9. Mwanda waka milombelo yetu ifwaninwe kwikala ya kutendela ne kufwija’ko Yehova pa byonso byaetulongela?
9 Milombelo mivule idi mu Bible ilombola mutyima wa kufwija’ko Yehova pangala pa kitenta kyandi kikatampe ne mingilo yandi ya kutendelwa. (Divilu 15:1-19; 1 Bilongwa 16:7-36; Mitōto 145) Mutumibwa Yoano wāmwene mu kimonwa bakulumpe 24—kibalwa kibwane kya bene Kidishitu bashingwe māni mu kyepelo kyabo kya mūlu—batendela Yehova amba: “Yō! abe ufwaninwe, Yehova wetu, Leza wetu, kupebwa ntumbo, ne buleme ne bukomo; mwanda wapangile bintu byonsololo, kadi i pa mwanda wa kiswa-mutyima kyobe [obikadile’ko], ne kupangibwa’byo.” (Kusokwelwa 4:10, 11) Netu tudi na buluji bwa kutendela Umpangi kyaba ne kyaba. Bine, bambutwile basangalanga mpata shi mwana webafwija’ko na mutyima umo pa kintu kampanda kyobamulongela! Ne batwe netu mo monka, kulanguluka na kutendela bya kanye bya Yehova ne kumufwija’ko na mutyima umo pa bino bintu i muswelo mulumbuluke wa kulumbulula buyampe bwa milombelo yetu.
“Lombelai ne Kuleka Mpika”—Mwanda Waka?
10. Le milombelo iningishanga namani lwitabijo lwetu?
10 Kulombela kitatyi ne kitatyi kudi na kamweno mu lwitabijo lwetu. Yesu wāshintulwile mvubu ya ‘kulombela nyeke ne kupungila’po mpika,’ kupwa wāipangula’mba: “Mwanā muntu pa kwiya lelo ukatāna lwitabijo panopantanda’ni?” (Luka 18:1-8) Eyo, lulombelo lwa kininga, lwa na mutyima umo lubākanga lwitabijo. Mukulutuba Abalahama paādi kaenda ununupa ino kubutula mwana mpika, wēsambile na Leza pa uno mwanda. Yehova wāmulondolola na kumunena amba tala mūlu ubale ñenyenye shi ukokeja kwiibala. Kupwa Leza wāmukulupija’mba: “Enka nankyo lukunwa lobe e mo lukekadila.” Kya mfulo? Abalahama “waitabija mudi Yehova; [nandi] wamutelako bu-moloke.” (Ngalwilo 15:5, 6) Shi netu tushitwile Yehova mityima mu milombelo, twitabije ne byaitukulupija mu Bible, ne kumukōkela, bine, ukaningisha lwitabijo lwetu.
11. Le milombelo itukwasha namani tulwe na makambakano?
11 Milombelo itukwasha kadi tupwije makambakano. Lelo būmi bwetu i kitundu kilēma ne ngikadilo yotwikonda nayo’nka mikomo? Bible witusapwila’mba: “Ela kiselwa kyobe padi Yehova, nandi ukakulelanga; kakalekapo moloke kujina, nansha patyetye pene.” (Mitōto 55:22) Shi ketusake kutyiba mbila kampanda, i biyampe tulonde kifwa kya Yesu. Wākesheshe bufuku bonso nkelenkele panshi tō kwa bunka ulombela kumeso kwa kusañuna batumibwa 12. (Luka 6:12-16) Kadi bufuku bukya ke kufwa kwandi, wālombele na kininga mpata ne “byanga byandi byālamuka pamo bwa mano makatampe a mashi ke anokela panshi.” (Luka 22:44) Byafula namani? “Ne kwivwanibwa [wāivwanibwa] pa kwakamwa kwandi kwa bu-Leza.” (Bahebelu 5:7) Kininga kyetu mu kulombela pampikwa kuleka’byo kuketukwasha tulwe na ngikadilo isansa ne matompo makomo.
12. Kulomba kotulomba Yehova kulombola namani amba witutele mutyima?
12 Buluji bukwabo bwa kufwenena kudi Yehova mu milombelo i buno: nandi uketufwena. (Yakoba 4:8) Ponso potushitwilanga Yehova mutyima wetu mu milombelo, mwene tumonanga amba utele mutyima ku bisakibwa byetu ne amba witusasaketanga na kanye? Eyo, twimwenanga buswe bwa Leza mu būmi bwa muntu ne muntu pa bula. Yehova, Tata wetu wa mūlu, kapelepo muntu ungi kiselwa kya kuteja milombelo yo-yonso imulomba bengidi bandi. (Mitōto 66:19, 20; Luka 11:2) O mwanda witwita amba ‘twele kuzumbazumba konso kwa mutyima kudi aye, ke-muntu aye wimutele mutyima.’—1 Petelo 5:6, 7.
13, 14. I buluji’ka botudi nabo bwa kulombela kuleka’byo mpika?
13 Milombelo ibwanya kwitupa bupyasakane bukatampe mu mwingilo otwingila ku meso a bantu bonso ne kwitukomeja ponso petuzozeka kulondwalondwa ne buñumauma. (Bilongwa 4:23-31) Milombelo itukiñanga ne ku “byakyongo bya dyabola.” (Efisesa 6:11, 17, 18) Shi tulwanga na matompo difuku ne difuku, i biyampe kulomba nyeke Leza etukomeje. Lulombelo lwa kifwa lwa Yesu lwitusoñanya ne kulomba Yehova ‘etunyongolole kudi yewa umbi,’ Satana Dyabola.—Mateo 6:13.
14 Shi twendelela na kulomba bukwashi bwa kutādila bilokoloko byetu bya bubi, ketukabulwepo kwimwena bukwashi bwa Yehova. Tukulupile amba: “Leza i wabinebine, wampikwa kwimulekelela’mba: Batompibwe na bitabuke bukomo bwabo; ino nanshi, ponka pa kyakutompa, nandi ukasaula dishinda dya kupandilamo, amba mumone mwakutūkijija mutyima monka.” (1 Kodinda 10:13) Mutumibwa Polo mwine wākomejibwe na Yehova mu ngikadilo mishileshile mivule. Wānena ne kunena’mba: “Ne mukomo wa kulonga bintu byonso mudi aye wakunkomeja.”—Fidipai 4:13; 2 Kodinda 11:23-29.
Mwipānei mu Milombelo Nansha Byomudi ba Kutupatupa
15. Le bikekala namani shi mwiendelejo wetu ubatunya kufikila pa misoñanya ya Leza?
15 Ketufwaninwepo kupela madingi a mu Kinenwa kya Leza shi tusaka milombelo yetu ivwanwe biyampe. “Byonso byo tulomba,” ye mutumibwa Yoano usoneka, “tutambula’byo kudi aye, ke-twi-bantu tulamine bijila byandi, ne kulonga byonka byakuloelelwa ku meso andi.” (1 Yoano 3:22) Le bikekala namani shi mwiendelejo wetu ubatunya kufikila pa misoñanya ya Leza? Ba Adama ne Eva bēfile pa kupwa kulonga bubi mu budimi bwa Edena. Netu tubwanya kwikala na mutyima wa kwifya “ku meso a Yehova Leza” ne kuleka’byo kulombela. (Ngalwilo 3:8) Klaus, mutadi wendakana ke mulāle myaka, unena’mba: “Najingulula amba pavule pene ditabula dibajinji dibi ditabulanga boba bējeja kulampe na Yehova ne bulongolodi bwandi i kuleka’byo kulombela.” (Bahebelu 2:1) Kino kyo kyafikile José Ángel. Unena’mba: “Kubwipi kwa myaka mwanda, nadi nombela dimodimo’tu kudi Yehova. Nadi netyepelwa kwisamba nandi, nansha byonadi nakimumona bu Tata wami wa mūlu.”
16, 17. Leta bifwa bilombola amba kulombela nyeke kwitukwashanga tunekenye bukōkekōke bwa ku mushipiditu.
16 Bamo motudi bakokelwanga kulombela mwanda wa bukōkekōke bwa ku mushipiditu nansha mwanda wa kilubo kampanda kyobalongele. Ino akyo kino kyo kitatyi kinekine kya kumwena mu ino mpangiko ya kulombela. Yona wānyemene mwingilo wandi. Ino ‘wāabije Yehova mwanda wa disusu dyandi, nandi wāmulondolola. Yona munda mwa kalunganyembo wāita, Yehova nandi wāivwana diwi dyandi.’ (Yona 2:2) Yona wālombele, Yehova nandi wālondolola milombelo yandi, penepa Yona wāmona bukomo ku mushipiditu.
17 José Ángel nandi walombele bukwashi na kininga. Uvuluka’mba: “Nashitwile mutyima wami, nalomba Leza amfwile’ko lusa. Bine waunkweshe. Nkilangapo amba nadi wa kujokela ku bubinebine pampikwa bukwashi bwa milombelo. Pano nombelanga nyeke difuku ne difuku, kadi nswele mpata bino bitatyi.” Tufwaninwe nyeke kwikala na bwanapabo bwa kusapwila Leza bilubo byetu pampikwa kafinda ne kulomba lusa na kwityepeja. Mulopwe Davida wēsāshile kujilula kwandi, Yehova nandi wāmulekela bubi bwandi. (Mitōto 32:3-5) Yehova usakanga kwitukwasha, ke kwitutopekapo, ehe. (1 Yoano 3:19, 20) Ne kadi milombelo ya bakulumpe mu kipwilo itukwashanga ku mushipiditu, mwanda ino milombelo “idi ne bukomo bukatampe.”—Yakoba 5:13-16, MB.
18. Le bengidi ba Leza badi na kikulupiji’ka nansha shi abashetemukila kulampe?
18 Le i shabana’ka ukapela wandi mwana uluba kupwa wanyemena kwadi na kwityepeja amba amukwashe ne kumudingila? Lukindi lwa mwana wa kisupa lulombola amba nansha tubashetemukila kulampe, Tata wetu wa mūlu usangalanga shi tubajokela kwadi. (Luka 15:21, 22, 32) Yehova uzenzanga bonso bamulubile amba bamwite, “mwanda ukalekela byamwiko’tu.” (Isaya 55:6, 7) Davida wālongele bubi bukatampe buvule, ino wāabije Yehova amba: “Teja kutwi ku lulombelo lwami, abe Leza, kadi kokīfya ku kwisasa kwami.” Wānena ne kunena’mba: “Kyolwa ne lubanga ne dyuba mu mitwe nkadilanga ne kubinza; kadi [Yehova] ukangivwana diwi dyami.” (Mitōto 55:1, 17) Bine, kino i kintu kikulupija kashā!
19. Mwanda waka ketufwaninwepo kala kunena amba milombelo imweka bu keilondolwelwepo i mipelwe na Leza?
19 Le bikekala namani shi milombelo yetu keilondololwelwepo bukidi? Papo tufwaninwe kutala shi binebine byotulombele i bikwatañane na kiswa-mutyima kya Yehova ne shi twi balombe’byo mu dijina dya Yesu. (Yoano 16:23; 1 Yoano 5:14) Mwanā bwanga Yakoba unena amba kudi milombelo ya bene Kidishitu keilondololwangapo mwanda ‘batupanga pa kulomba.’ (Yakoba 4:3) Ku mutamba mukwabo, ketufwaninwepo kala kwipejeja kunena amba milombelo yonso yotumona amba keilondolwelwepo i mipelwe na Leza. Yehova ukokeja kyaba kimo kuleka batōtyi bandi ba kikōkeji balombele pa mwanda umo mu bula bwa kitatyi kampanda kumeso kwa kwibalondolola patōkelela. ‘Endelelai na kulomba, nabya mukapebwa’kyo,’ mo mwānenene Yesu. (Mateo 7:7) Nanshi tufwaninwe ‘kwipāna mu milombelo.’—Loma 12:12.
Lombelai Kitatyi Kyonso
20, 21. (a) Mwanda waka tusakilwa kulombela kuleka’byo mpika mu ano “mafuku a kumfulo”? (b) I bika byotukatambula shi tufwena difuku ne difuku ku lupona lwa buntu lwa Yehova?
20 Mitabakano ne makambakano byendanga bivudila’ko mu ano “mafuku a kumfulo” a “myaka ya malwa.” (2 Temote 3:1) Ne matompo akokeja kwitukambakanya mu ñeni nao monka na monka. Inoko, milombelo yetu ya kitatyi kyonso iketukwasha tutadije būmi bwetu enka pa bintu bya ku mushipiditu nansha shi makambakano, matompo, ne kupungija mutyima byendelela’nka kwendelela. Bine, milombelo yotulomba Yehova difuku ne difuku iketukwatakanya byabinebine.
21 Yehova, “Mwimvwaniki wa milombelo,” kavudilwepo bya kwingila byatunya kwituteja, mhm. (Mitōto 65:2, NW) Nanshi netu ketwakivudilwai bya kwingila byotutunya’nka ne kwisamba nandi kwine. Bulunda bwetu na Leza kyo kituntwa kilēme kyotudi nakyo. Bine ketwakikwatyilai’kyo ku mukose. “Tufwenei ne bukankamane ku lupona lwa buntu, twa’mba tutambule kanye, ne kumona buntu bwa kwitukwasha mu mwaka wa kufudilwa.”—Bahebelu 4:16.
Usa kulondolola Namani?
• I ñeni’ka yotwaboila kudi mupolofeto Danyele pa mwanda utala mvubu ya kulombela?
• Tukokeja namani kuningisha bulunda bwetu na Yehova?
• Mwanda waka tufwaninwe kulombela kuleka’byo mpika?
• Mwanda waka kwityepelwa kekufwaninwepo kwitukankaja kulombela kudi Yehova?
[Bipangujo bya Kifundwa]
[Kifwatulo pa paje 16]
Nehemia wālombele milombelo mīpi, ya mundamunda kumeso kwa kwisamba na mulopwe
[Kifwatulo pa paje 17]
Hana ‘wālepeje kulombela ku meso a Yehova’
[Kifwatulo pa paje 18]
Yesu wālombele bufuku bonso kumeso kwa kutonga batumibwa bandi 12
[Bifwatulo pa paje 20]
Mikenga ya kulombela i mivule mu bula bwa difuku dyonso