Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

‘Ingidija Kinenwa kya Leza Monka Mokyolokele’

‘Ingidija Kinenwa kya Leza Monka Mokyolokele’

‘Ingidija Kinenwa kya Leza Monka Mokyolokele’

“Longa buninge bobe bonso wilombole kudi Leza bu mwitabijibwe, sendwe wampikwa kyafwijibwa bumvu, muyuke kwingidija kinenwa kya bubinebine monka mokyolokele.”​—2 TEMOTE 2:15NW.

1, 2. (a) Mwanda waka basendwe basakilwa bingidilwa? (b) I mwingilo’ka wingila bene Kidishitu, ne i muswelo’ka obalombolanga amba bakimbanga bidi Bulopwe?

 BASENDWE basakilwanga bingidilwa pa kusaka bengile mingilo yabo. Ino kwikala’tu na kingidilwa nako kekubwenepo. Sendwe ufwaninwe kwikala na kingidilwa kiyampe, ne kwingidija’kyo senene. Kifwa shi ūbaka kobo, pano kosake kupopela pamo mbao ibidi, kukasakilwapo’nka kitotwa ne misumadi kete, mhm. Ino ufwaninwe ne kuyuka mwa kukupidila kitotwa mwanda wa musumadi utwele pampikwa kwitonta. Shi kujingulwilepo mobakwatyilanga kitotwa, ukakomenwa, pakwabo ukakamba pa kukomena musumadi mu lubao. Ino shi twingidija bingidilwa senene, tukengila biyampe mwingilo ne kumwena’mo bipa bilumbuluke.

2 Ne batwe bene Kidishitu netu tudi na mwingilo otupelwe. I mwingilo wa mvubu kupita yonso. Yesu Kidishitu wāsoñenye balondi bandi ‘babadikile bidi kukimba bulopwe.’ (Mateo 6:33) Le tukakimba’bo namani? Kibajinji bidi i na kwikala bapyasakane mu mwingilo wa kusapula Bulopwe ne kulonga bana ba bwanga. Kya bubidi i kwala miji ya mwingilo wetu pa Kinenwa kya Leza. Ne kya busatu i mwiendelejo muyampe. (Mateo 24:14; 28:19, 20; Bilongwa 8:25; 1 Petelo 2:12) Tufwaninwe kwikala na bingidilwa bifwaninwe ne kuyuka kwibingidija senene shi tusaka kunekenya ne kusangela mwingilo wa bwine Kidishitu. Pa kino, mutumibwa Polo wāshile kifwa kya kutendelwa kya bu mwingidi mwine Kidishitu, wākankamika ne banababo betabije bamwiule. (1 Kodinda 11:1; 15:10) Shi ke pano, i ñeni’ka yotukaboila kudi mwingidi netu Polo?

Polo—Musapudi wa Bulopwe Mupyasakane

3. I kika kinenenwa amba mutumibwa Polo wādi mwingidi mupyasakane wa Bulopwe?

3 Le Polo wādi mwingidi wa muswelo’ka? Kunena kuyampe, wādi mupyasakane. Polo wādi uputuma na kininga, usambakanya myanda miyampe mu matanda mavule ādi kufula kufula kwa Meditelanea. Uno mutumibwa wampikwa kupungila wālombwele kine kyaādi usapwila Bulopwe na kyanga nabya’mba: “Nansha nsapula myanda-miyampe nkidi ne mwakwitumbikilamo, ehe, kūminwamo ko kwami; yō! i malwa ami shi nkisapwile myanda-miyampe!” (1 Kodinda 9:16) Lelo Polo wādi ufwila’nka kupandija būmi bwandi? Mhm. Kādipo na kwisakila. Ino wādi usaka amba bakwabo nabo bamwene mu myanda miyampe. Wāsonekele amba: “Nongela bintu byonso pa mwanda wa myanda-miyampe, na’mba ngikale kumwena monka pamo na bānwe.”​—1 Kodinda 9:23.

4. I kingidilwa’ka kidi na mvubu mikatampe ku bengidi bene Kidishitu?

4 Mutumibwa Polo wādi mwingidi mutūkanye, wājingulwile amba kafwaninwepo kukulupila’nka mu bwino bwandi kete. Sendwe wa mbao usakilwanga kwikala na kitōtwa, ne Polo nandi mo monka, wādi usakilwa kingidilwa kifwaninwe mwa kukomeneja bubinebine bwa Leza mu mityima ya bemvwaniki bandi. Le i kingidilwa’ka kine kyaāingidije? I Kinenwa kya Leza, Bisonekwa Bikola. Ne batwe netu mo monka, Bible yense mutuntulu kyo kingidilwa kyetu kibajinji kyotwingidija mu kulonga bana ba bwanga.

5. Kutentekela pa kupituluka binena bisonekwa, i bika bitusakilwa pa kusaka twikale bengidi bafike’po?

5 Polo wādi uyukile amba kwingidija Kinenwa kya Leza senene, ke enkapo kupituluka bitupu myanda idi’mo. Ino wāingidije ne ‘bwino bwa kunekenya.’ (Bilongwa 28:23) Muswelo’ka? Polo wādi utela Kinenwa kisonekwe kya Leza mokifwaninwe mwanda wa kunekenya bavule betabije bubinebine bwa Bulopwe. Wādi ulanguluka nabo. Mu bula bwa makweji asatu, Polo wādi “usapula bya Bulopwe bwa Leza, kadi wadi usakidila tu kunekenya” boba bādi mu shinakoka ya mu Efisesa. Eyo, “bamo badi ne mityima myumu bapelele kwitabija,” ino bakwabo bāmuteja. Ku mfulo, pangala pa mwingilo wa Polo, mu Efisesa “mwaendelele mwanda wa Mfumwetu konsokonso ne bukomo bonso.”​—Bilongwa 19:8, 9, 20MB.

6, 7. Polo wātumbije mwingilo wandi namani, ne netu tukokeja kutumbija’o muswelo’ka?

6 Polo wādi musapudi mupyasakane wa Bulopwe, o mwanda ‘wātumbije bwingidi bwandi.’ (Loma 11:13) Namani? Kādipo usaka kwitendela; ino kadi kādipo ufwa bumvu bwa kuyukana ku bantu bonso bu mwingidi wingila pamo na Leza. Ino aye wāmwene mwingilo wandi bu bulēme bukatampe mpata. Polo wādi wingidija Kinenwa kya Leza na bwino ne mokifwaninwe. Mwingilo wandi upa bipa wākunkile bakwabo ku mityima, wēbakankamika nabo bāingila mingilo yabo ne pa mfulo. Mu uno muswelo namo, mwingilo wandi wātumbijibwe.

7 Netu byotudi bengidi, tukokeja kutumbija mwingilo na kwingidija Kinenwa kya Leza divule kadi mokifwaninwe. Mu miswelo yonso ya mwingilo wetu wa budimi, tufwaninwe kwitungila kitungo kya kutangila bantu bavule myanda ya mu Bisonekwa. Le tukatanga’yo namani na bwino bwa kwibanekenya? Ivwana miswelo isatu ya kamweno: (1) Kokela milangwe pa Kinenwa kya Leza mu muswelo wikipeja bulēme. (2) Na bwino, shintulula ne kwingidija byobya binena Bible. (3) Languluka pa Bisonekwa mu muswelo ukulupija.

8. I bingidilwa’ka bya busapudi byotudi nabyo dyalelo, ne wingidijanga’byo namani?

8 Basapudi ba Bulopwe ba mu ano mafuku badi na bingidilwa kebyādipo na Polo mu mwingilo wandi. Mu bino bingidilwa mudi bitabo, mapepala, maboloshile, tukanda, matrakte, ne mabande a kasete ne a video. Mu myaka katwa ka kunyuma, twāingidije tulata twa kusapula bukamoni, mafono, myotoka ya malansevwa, ne misapu ya ku ladiyo. Ino na bubine, kingidilwa kipityile byonso i Bible, o mwanda tufwaninwe kwingidija senene ne mokifwaninwe kino kingidilwa kya mvubu.

Mwingilo Wetu Ufwaninwe Kwala Miji pa Kinenwa kya Leza

9, 10. I ñeni’ka yotuboila ku madingi a Polo kudi Temote pa mwanda utala kwingidija Kinenwa kya Leza?

9 Le tukengidija namani Kinenwa kya Leza bu kingidilwa kifike’po? I na kulonda bino binenwa byānene Polo kudi Temote mwingidi nandi amba: “Longa buninge bobe bonso wilombole kudi Leza bu mwitabijibwe, sendwe wampikwa kyafwijibwa bumvu, muyuke kwingidija kinenwa kya bubinebine monka mokyolokele.” (2 Temote 2:15NW) I bika bisaka kunena bishima “kwingidija kinenwa kya bubinebine monka mokyolokele”?

10 Kishima kya Kingidiki kyalamwinwe bu ‘kwingidija mokyolokele’ pa bute pa bute kishintulula amba “kuteta mu boloke,” nansha “kulala dishinda mu boloke.” Mu kidyumu kya Polo kudi Temote mo mumo kete mwingidijibwe kino kishima mu Bisonekwa bya Kingidiki bya bwine Kidishitu. Kadi kino kishima kibwanya kwingidijibwa ne pa tubina toloke swā tukolanga kidimye mu budimi. Kidimye upotolwele’byo ufwanga bumvu shi wakola tubina tunyengakane. Nanshi pa kusaka Temote ekale “sendwe wampikwa kyafwijibwa bumvu,” wāvulujibwe amba kādipo ufwaninwe kusasuka nansha dimo mu lufundijo lwa bine ludi mu Kinenwa kya Leza. Temote kādipo wa kuleka mumweno wandi wa bintu unyengakanye lufundijo lwandi. Ino wādi unenwe kwimanija busapudi ne bufundiji bwandi enka pa Bisonekwa kete. (2 Temote 4:2-4) Kino kyādi kya kuludika bantu ba mityima miyampe bayuke mumwena Yehova myanda, ne kuleka kwiula mafilozofi a bwine ntanda. (Kolose 2:4, 8) Ne dyalelo nadyo mo monka.

Mwiendelejo Wetu Ufwaninwe Kwikala Muyampe

11, 12. Lelo mwiendelejo wetu udi na lupusa’ka pa kwingidija kotwingidija Kinenwa kya Leza mokyolokele?

11 Tufwaninwe kulonga bivule, ke enkapo’tu kwingidija senene Kinenwa kya Leza potusapula bubinebine bwakyo. Mwiendelejo wetu nao ufwaninwe kukwatañana nakyo. “Tudi bakwingila mīngilo pamo na Leza,” o mwanda ketufwaninwepo kwikala basendwe banzazangi. (1 Kodinda 3:9) Kinenwa kya Leza kinena’mba: “Abe ufundijanga mukwenu, ne kwifundija abe mwine mpika? Lelo byōsapwilanga muntu’mba: Kokība; ino abe wibe’ni? Kadi unena muntu amba: Kokilāla makoji; ino abe ulāle’o makoji’ni? Abe ushikilwe bankishi byamwiko, ino abe wibe bya munjibo mwa Leza’ni?” (Loma 2:21, 22) Nanshi batwe basendwe ba dyalelo ba Leza, muswelo umo otwingidijanga Kinenwa kya Leza mokyolokele i na kulonda kino kidyumu kinena’mba: “Kulupila mudi Yehova ne mutyima obe onsololo, kadi kokalemēnenapo pa kwivwanija kwa abe mwine; mu mashinda obe onso muyuke, kadi aye ukōlolanga tushinda tobe.”​—Nkindi 3:5, 6.

12 Le i bika bikalupuka’ko shi twingidija Kinenwa kya Leza mokyolokele? Ivwana bukomo budi na Kinenwa kisonekwe kya Leza pa bantu ba mityima miyampe.

Kinenwa kya Leza Kidi na Bukomo bwa Kwalamuna Bantu

13. Le kulonda Kinenwa kya Leza kulupulanga bika mu muntu?

13 Ponso petabijanga bantu musapu wa mu Kinenwa kya Leza bu kintu kikulupilwa, wibakwashanga bashinte bikatampe mu būmi bwabo. Polo wāmwene mwingidilanga kinenwa kya Leza, wēmwena lupusa lwakyo luyampe pa boba bāikele ke bene Kidishitu mu Tesalonika wa kala. O mwanda wēbanene amba: “Po pa mwanda mwine mwine pano o tufwijijako Leza nyeke, ne kuvulaminwako mpika, twa’mba popa po mwatambwile mwanda wa Leza, o mwaivwene kudi bātwe, mweusepelela, kepamo na mwanda wa bantupo, ehe, i na mwanda wa Leza, i binebine, nanshi o onka’o wingila mudi bānwe bakwitabija.” (1 Tesalonika 2:13) Ku bano bene Kidishitu​—ne ku balondi ba Kidishitu bonso kumo​—mulangilo mufwe wa muntu keusenselelapo nansha bityetye ku tunangu twa peulu twa Leza. (Isaya 55:9) Bene Tesalonika bāitabije “mwanda . . . mu byamalwa bya ntanda ne miseke, ne tusepo twa [m]ushipiditu [s]andu ponka,” bāikala bu bifwa ku banababo betabije.​—1 Tesalonika 1:5-7.

14, 15. Le i bukomo’ka budi na musapu wa Kinenwa kya Leza ne mwanda waka?

14 Kinenwa kya Leza i kya bukomo, monka mwikadile Yehova Nsulo yakyo. I kitambe kudi “Leza mūmi,” mwine wānene kinenwa “kwāpangilwe madiulu,” kadi kyonka kinenwa “kikafikijija biyampe’tu kintu ky[ā]ekitumine.” (Bahebelu 3:12; Mitōto 33:6; Isaya 55:11) Mufundi umo wa Bible wānene amba: “Leza kesansanyangapo na Kinenwa kyandi. Katunanga’kyopo pamo bwa kintu kyeni kwadi. . . . Nanshi ke mwandapo mufwe, wakatepo mutyima ku byonso bilupuka’ko; mwanda i mukwatañane mpata na Leza mūmi.”

15 I bukomo’ka budi na musapu utamba mu Kinenwa kya Leza? Na bubine, i bukomo bwa kwanwa. Polo wādi na bubinga bwa kusoneka’mba: “Mwanda wa Leza i wa būmi ne bukomo, mutabuke buī bwa lupanga lwa buī kubidi, wa kusaba ne kulala aku mutyima aku mushipiditu, aku maningo, aku mani a umikondo, kadi i wa kampeja bukidi kakuyūkidila kufwatakanya ne kukanina kwa mutyima.”​—Bahebelu 4:12.

16. Le Kinenwa kya Leza kishintanga muntu ne pa mfulo muswelo’ka?

16 Uno musapu wa Kinenwa kisonekwe kya Leza i “mutabuke buī bwa lupanga lwa buī kubidi.” O mwanda udi na bukomo bwa kwanwa bwa kutwela mu bintu bupityile kingidilwa kyo-kyonso kipungile muntu. Kinenwa kya Leza kisabanga bya ndá bya muntu ne kumushinta munda mwandi, ne kwalamuna byalanga ne byaswele, amba ekale mwingidi mwine Leza mwitabijibwe. Bine, i kingidilwa kya bukomo kashā!

17. Shintulula bukomo bushinta bantu budi na Kinenwa kya Leza.

17 Kinenwa kya Leza kilombolanga muntu mwaikadile binebine munda mwandi kutabuka ne mwalangila aye mwine amba byo byadi nansha mwailombwela ku bakwabo. (1 Samwele 16:7) Na bubine, muntu umbi ubwanya kyaba kimo kufya mwaikadile munda na kwilombola bu muyampe nansha mwine Leza. Babi bafyanga mobekadile koku bakunine milangwe imbi ku mutyima. Bantu ba mitatulo bavwalanga kwityepeja kwa bubela abo koku bafwila bakwabo bebatendele. Ino Kinenwa kya Leza kisokolanga na bubine byobya bidi mu mutyima, kitonwena na bukomo bantu betyepeje ku kuvūla bumuntu bwa kala ne “kuvwala bumuntu bupya bwāpangilwe mwendele kiswa-mutyima kya Leza mu boloke ne dikōkeji bya bine.” (Efisesa 4:22-24NW) Kadi bufundiji bwa Kinenwa kya Leza bwalamunanga bantu ba bumvu ke Batumoni ba Yehova bakubulwa moyo kadi basapudi ba Bulopwe bapyasakane.​—Yelemia 1:6-9.

18, 19. Kukwatañana na myanda idi mu ino misango nansha na yoya yowimwenine mu busapudi, lombola bubinebine mobushintyilanga mwikadilo wa muntu.

18 Bukomo bushinta bantu budi na Kinenwa kya Leza budi na lupusa luyampe pa bantu ba pi na pi. Tulete kifwa, basapudi ba Bulopwe ba mu Phnom Penh, mu Kambodje, badi basapula mu polovenshi ya Kompong Cham misunsa ibidi pa kweji. Lolo pashitele waivwana balunda nandi bendeji ba bipwilo besambila Batumoni ba Yehova mabi, penepo wakwata mpangiko ya kwitana na Batumoni pobasa kwiya kupempula polovenshi yabo dikwabo. Webepangula bipangujo bivule bitala pa kulama mafuku a mafetyi ne kuteja na katentekeji pobadi balanguluka nandi mu Bisonekwa. Kupwa weela mūlu amba: “Pano nayuka amba bapashitele bakwetu badi bemubepela bya bubela! Badi banena amba kemwingidijangapo Bible, ino ye yenka omwingidija luno lubanga!”

19 Uno mwana-mukaji waendelela na kwisamba myanda ya mu Bible na Batumoni pampikwa kubanga bu pashitele bobadi bamunena kumuyata. Wasapwila ne mulunda nandi mīsambo yobadi besambila pa Bisonekwa, nandi washilula kwifunda Bible na Batumoni. Uno mulunda nandi wasepelela mpata bintu byaadi ufunda, byamufikija ne ku kunena ku kupwila kumo kwaatenwe amba: “Iyai twifunde Bible na Batumoni ba Yehova!” Kinondanonda na penepa, uno pashitele ne bakwabo’po bashilula kwifunda Bible na Batumoni ba Yehova.

20. Le mwanda watene mwana-mukaji umo wa mu Ghana ulombola namani bukomo budi na Kinenwa kya Leza?

20 Bukomo bwa Kinenwa kya Leza i bumweke kadi mu mwanda watene Polina, mwana-mukaji wa mu Ghana. Musapudi wa Bulopwe wa kitatyi kyonso wadi wifunda nandi Bible mu dibuku Buyuki Butwala ku Būmi Bwanyeke. * Polina byaadi musongwe pa bukao, wamona amba ufwaninwe kushinta, ino mulumyandi ne balongo bandi bamulwa bikatampe. Nkambo wandi, ne zuji wa mu kidye kikatampe kadi mukulumpe wa kipwilo batompa kumuzozeja na kunyengakanya nshintulwilo ya Mateo 19:4-6. Zuji wakimba kumunekenya, ino Polina wajingulula bukidi amba uno o muswelo wādi unyengakanya Satana Bisonekwa paādi utompa Yesu Kidishitu. (Mateo 4:5-7) Penepa wavuluka binenwa bya patōkelela byānene Yesu pangala pa busongi amba Leza wēbapangile ba mulume ne mukaji, ke mulume ne bakajipo, ehe, kadi amba bubidi bwabo bakekala ke ngitu imo, ke busatu bwabopo, mhm. O mwanda walamine butyibi bwandi, mfulo ne mfulo walubuka pa bukao mungya bibidiji byabo. Ne kwija kwine mpika, waikala na nsangaji pa kubatyijibwa bu musapudi wa Bulopwe.

Ingidija Nyeke Kinenwa kya Leza Monka Mokyolokele

21, 22. (a) I kusumininwa’ka kotufwaninwe kwikala nako batwe basapudi ba Bulopwe? (b) I bika byotusa kubandaula mu kishinte kilonda’ko?

21 Kinenwa kya Leza kisonekwe i kingidilwa kya bukomo kyotukwasha nakyo bakwetu bashinte būmi bwabo ne kufwena kudi Yehova. (Yakoba 4:8) Monka mwingidijija basendwe ba bwino bingidilwa kampanda mwa kulupwila bipa biyampe, netu tusumininwei, twikankilei’ko kwingidija senene Bible, Kinenwa kya Leza, mu mwingilo witupele Leza wa bu basapudi ba Bulopwe.

22 I muswelo’ka otubwanya kwingidija Bisonekwa senene mu mwingilo wa kulonga bana ba bwanga? Muswelo umo bidi i kutamija manwa etu bu bafundiji banekenya bantu. Pa kino, ta mutyima ku kishinte kilonda’ko, kisa kuleta madingi a mwa kufundijija ne kukwasha bakwetu nabo betabije musapu wa Bulopwe.

[Kunshi kwa dyani]

^ Dilupwilwe na Batumoni ba Yehova.

Le Ukivulukile?

• I bingidilwa’ka bya basapudi ba Bulopwe bidi’ko?

• I mu bintu’ka mwāshile Polo kifwa kiyampe kya bu mwingidi wa Bulopwe?

• Kwingidija Kinenwa kya Leza mokifwaninwe kulomba bika ne bika?

• Kinenwa kya Yehova kisonekwe i kingidilwa kidi na bukomo bwa muswelo’ka?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Bifwatulo pa paje 10]

Bingidilwa bimo bingidija bene Kidishitu mu mwingilo wa kusapula Bulopwe