Pakalongeka Kiswa-Mutyima kya Leza Pano pa Ntanda

KITATYI kyāfundije Yesu bandi bana ba bwanga kulomba’mba, “Kiswamutyima kyobe kilongeke pano panshi enka mo kikadile mulu,” wādi wisambila pa bintu byaēmwenine paākidi momwa mūlu na Shandi. (Mateo 6:10, MB; Yoano 1:18; 3:13; 8:42) Kumeso kwa Yesu kwiya pano panshi, wēmwenine kitatyi kyādi kilongeka bintu byonso mūlu ne panshi mungya kiswa-mutyima kya Leza. Byobya byādi bitatyi bya nsangaji ne maloa a binebine.—Nkindi 8:27-31.

Bipangwa bibajinji bya Leza i bantu ba ngitu ya mushipiditu, “bamwikeulu bandi, . . . ba bukomo bukatakata, bafikijanga mwanda wandi.” Bādi, ne pano bakidi, “bengidi bandi balongelanga muswidile mutyima wandi.” (Mitōto 103:20, 21) Lelo umo ne umo nandi wādi na kiswa-mutyima kyandi? Eyo, bādi nakyo, o mwanda pāpangilwe ntanda, bano “bāna ba Leza bonso [bāelele] nsadi ya tusepo.” (Yoba 38:7) Kwela kobāelele nsadi ya tusepo kulombola amba baloelelwe umo ne umo mu byobya byālongele Leza na kiswa-mutyima kyandi, kadi nabo bākwatañanya biswa-mutyima byabo na kyandi.

Leza pa kupwa kupanga ntanda, wālongolwele’yo ke kīkalo kya muntu, ebiya wāpanga ba mwana-mulume ne mwana-mukaji babajinji. (Ngalwilo, shapita 1) Lelo kino nakyo kyādi kya kuleta nsadi ya tusepo? Nsekununi ya ku bukomo bwa mushipiditu inena’mba: “Penepa kadi Leza wamona byonso byālongele, kabidi monaipo bidi byadi biyampe’tu byamwiko,” bine, byambulwa bulēma, bibwaninine.—Ngalwilo 1:31.

Lelo kiswa-mutyima kya Leza ku bambutwile betu babajinji ne ku lutundu lwabo kyādi kiswa-mutyima’ka? Kukwatañana na Ngalwilo 1:28, nakyo kyādi kiswa-mutyima kilumbuluke: “Leza webesela dyese, ino Leza webanena’mba: Butulai; mwivudijei, muyujei panopanshi ne kwipanekenya, kabidi bikalai bulopwe bwa pa mwita wa kalunga-kamema, ne bwa pa byoni bya mūlu, ne bwa pa bintu byonso byumi bilandala panopanshi.” Pa kusaka bambutwile betu babajinjibajinji bavuije uno mwingilo wa kutendelwa, bādi bafwaninwe kwendelela kwikala’ko bōmi—nyeke ne nyeke—ne lutundu lwabo lwine kumo. Kekwādipo kinkumbulu, bukondame, misongo, nansha lufu lwine.

Kino kyo kitatyi kyādi kilongeka kiswa-mutyima kya Leza mūlu ne pano panshi pene. Bonso bādi ba kulonga kiswa-mutyima kyandi bādi ba kuloelelwa kulonga’kyo. Ino le byāonekele namani?

Ponka’po kwatamba lonji lwa kusomba Leza, lonji kelwādipo lulangilwa. Shako, kelwādipo lukomo kupwa. Inoko, lwāletele bidi kitatyi kilampe kya misongo ne tusua, bintu bya kuvutakanya kiswa-mutyima kya Leza pa bantu. Kino i kitupapamwine bino bikoleja. Lelo lwādi lonji’ka?

Kiswa-Mutyima kya Leza mu Kitatyi kya Butomboki

Umo mu “bāna ba Leza” ba ku mushipiditu wāmwene amba ubwanya kukalakanya kiswa-mutyima kya Leza pa bantu, wākala mpango ya kwisakila kamweno ka aye mwine. Kino kipangwa kya ku mushipiditu mu kwenda kulanguluka, mo mu kwenda kimona amba bibwanika, kadi ne mulangwe nao wenda umunengelela.  (Yakoba 1:14, 15) Padi wālangile amba shi nabwanya bantu babidi babajinji abaunteje ami kupita’ko kuteja Leza, kubapu Leza kakabulwepo kuleka kwikale bubikadi bukwabo bulwa nandi. Kekubulwe padi wāmwene amba Leza kabwanyapo kwibepaya, mwanda shi ebepaye nabya wātunya mpango yandi. Ne amba Yehova Leza ukashinta mpango yandi, ne kwitabija kitenta kya uno mwana wa ngitu ya mushipiditu ukanza kukōkelwa na bantu Bandi bapangile. Bine, uno ntomboki wātelelwe mokifwaninwe bu Satana, ke Kinkwa kadi.—Yoba 1:6.

Satana wēkwata’ko na kulonga mungya kilokoloko kyandi, wāiya kudi mwana-mukaji. Wāmunena apumpunye kiswa-mutyima kya Leza amba ekale na bwanapabo mu byalonga, wāmunena’mba: “Mhm, binebine kemukafupo. . . . Mukekalanga bwa Leza, kuyuka biya ne bibi.” (Ngalwilo 3:1-5) Mwana-mukaji nandi wāmona amba kino kisa kwibakūla, ko kwitabija wāitabija kyokya kyāmwekele bu mwikadilo muyampe wa umbūmi. Kupwa, wākanekenya ne wandi mulume nandi wēkupa kwadi.—Ngalwilo 3:6.

Kino kekyādipo kiswa-mutyima kya Leza ku bano bantu babidi. Kyādi kyabo kiswa-mutyima. Bine kekyābudilwepo kuleta musala. Leza wāpwile kala kwibalombola amba kino kikebatwala ku lufu. (Ngalwilo 3:3) Mwanda kebāpangilwepo kwiendeja abo bene umbyonso pambulwa Leza. (Yelemia 10:23) Ne kadi, bādi ba kwikala bampikwa kubwaninina, kadi kubulwa kubwaninina ne lufu byādi bya kupyanwa na babo bana. (Loma 5:12) Satana kādipo wa kupwija ano makambakano.

Lelo bino byonso byādi bya kushinta mpango ya Leza, kiswa-mutyima kyandi pa bantu ne ntanda? Mhm. (Isaya 55:9-11) Ino byālupwile bipangujo byādi bifwaninwe bidi kulondololwa: Lelo bantu bakokeja kwikala “bwa Leza, kuyuka biya ne bibi,” na mwānenene’kyo Satana? Ko kunena’mba, shi tupebwe kitatyi, le tukokeja kuyuka kiyampe ne kibi, kya kamweno ne kya malwa, mu bintu byonso bya umbūmi? Le Leza ye ufwaninwe bine kukōkelwa, ne lelo muswelo wandi wa kuludika o mulumbuluke kupita? Le kiswa-mutyima kyandi kyo kifwaninwe kulondwa mu byonso? Lelo abe wādi wa kulondolola’po namani?

Muswelo umo kete wa kulondolola bino bipangujo ku meso a bipangwa byonso bya ñeni i uno: Kuleka boba bakimba bwanapabo batompe kwiendeja shi babwanya. Kwibepaya ponka na ponka ke akopo kwādi kwa kukalondolola bipangujo byālupukile’bya. Kuleka muzo wa muntu ulonge byousaka mu bula bwa kitatyi kampanda ko kwādi kwa kupwija myanda, ke-pantu bipa byādi bya kumweka patōka. Leza wālombwele amba ukapwija myanda mu uno muswelo popa paānene mwana-mukaji amba ukabutula bana. Kisaka kya muntu kyādi kya kushilula. Buno butyibi bo bulengeje netu twikale bōmi dyalelo!—Ngalwilo 3:16, 20.

Ino ke kunenapo amba Leza wadi wa kuleka bantu ne ntomboki wa ku mushipiditu balonge byonso monka mobasakila, ehe. Leza kājidilepo bubikadi bwandi, kadi kālekelepo mpango yandi. (Mitōto 83:18) Kino i kimweke mu mulao waālaile kusonsakanya kalenga-byanzwe wa butomboki ne kufundula’ko bipa bibi byonsololo. (Ngalwilo 3:15) Nanshi kisaka kya muntu kyālailwe bunyongolodi tamba’nka ku ngalwilo.

Inoko bidi, bambutwile betu babajinji bēpalwile abo ne bana bobādi ba kubutula ku buludiki bwa Leza. O mwanda shi Leza asake kwibakinga ku bibi byonso bilupuka ku butyibi  bwabo, bikamusakila kwibaningila kiswa-mutyima kyandi mu byonso byobalonga. Kino kyādi kya kwikala pamo na kwibakalakanya baleke kwikala na bwanapabo bobafwila.

Ino na bubine, bantu bamobamo badi ba kutonga buludiki bwa Leza. Badi ba kwifunda kiswa-mutyima kya Leza pa bantu mu kino kyaba ne kulongela monka pangya bukomo bwabo. (Mitōto 143:10) Inoko, makambakano keadipo a kuleka kwibafikila shi kipangujo kitala pa bwanapabo bwa bantu umbyonso kekyalondolwelwe.

Bipa bilupuka ku butongi bwa muntu ne muntu kebyāijijepo byāmweka. Kena, mwana umbedi wa kisaka kya bantu, wāipaya mwanabo Abele pa mwanda “mīngilo yandi yadi mibi, ino ya mwanabo myoloke.” (1 Yoano 3:12) Kino kekyādipo kiswa-mutyima kya Leza, mwanda Leza wādyumwine Kena, kupwa kadi wāmupa mfuto. (Ngalwilo 4:3-12) Kena wāsakile kwikala na bwanapabo bwāpēne Satana, o mwanda “wadi wa yewa mubi.” Bakwabo nabo bālongele uno muswelo.

Myaka 1 500 ya mānga ya muntu pa kupita’po, “panopantanda [paikala] pabole ku meso a Leza, kadi padi’tu ke pakabakane na kampata.” (Ngalwilo 6:11) Pano kyādi ke kilombe kulonga kilongwa kisumininwe kutyina amba ntanda yakoneka. Penepa Leza wēkwata’ko na kuleta dilobe dya ntanda yonso, ino wālama enka kisaka kimo kete kyādi kyoloke—Noa, wandi mukaji, bandi bana bana-balume, ne babo bakaji. (Ngalwilo 7:1) Batwe bonso twi lutundu lwabo.

Tamba penepa mu mānga ya muntu, Leza i mulete buludiki bwa kukwasha boba basaka binebine kuyuka kiswa-mutyima kyandi. Wāpa bana-balume ba dikōkeji mushipiditu wa kulemba misapu yandi ikwasha yense ukimba buludiki bwandi. Ino misapu isonekelwe mu Bible. (2 Temote 3:16) Wāitabija na buswe bantu ba kikōkeji bapwane nandi, ne kwikala balunda nandi. (Isaya 41:8) Kadi wēbapa ne bukomo bwa kutyumwina umanwi matompo makomo atana bana ba bantu mu ino myaka tununu ne tununu ya bwanapabo. (Mitōto 46:1; Fidipai 4:13) Bine, tufwaninwe kufwija’ko mpata pangala pa buno bukwashi!

“Kiswamutyima Kyobe Kilongeke”—Ne pa Mfulo

Byobya byonso bilongele Leza kufika ne pano kyo akyo kiswa-mutyima kyandi kyonso pa bantu. Petelo mutumibwa mwine Kidishitu wāsonekele amba: “Bātwe, monka mwendele mwanda-wamulao wandi, tutengele madiulu mapya, ne ntanda īngi mipya mo [mukekalanga] boloke.” (2 Petelo 3:13) Uno muneneno wa kyelekejo ulombola amba kudi umbikalo umpya ukabikala pa bantu, ne kitango kya bantu kipya kikaludikwa na uno umbikalo.

Mupolofeto Danyele unena patōkelela’mba: “Mu mafuku a boba balopwe Leza wa mūlu ukemika bulopwe kebukōnakanibwapo nansha patyetye, . . . ino bukatyumuna bipindibipindi ne kukubija malopwe ano’a onsololo, kadi bukemananga nyeke.” (Danyele 2:44) Buno bupolofeto bulaya mfulo ya ino ngikadilo ya bintu mīfunge makona, ne kupingakanibwa kwayo na Bulopwe, ko kunena amba umbikalo wa Leza. Bine, uno shao o musapu muyampe! Ñuma ne kwisakila byayuja ino ntanda ya dyalelo na butapani bwayo, bintu bisaka kuboleja ntanda monka, bikekala dyuba dimo ke nzovu lwano bitupu.

Lelo bino bintu bikafikidila kitatyi’ka? Bana ba bwanga ba Yesu bāmwipangwile amba: “Le i kyaba ka kikafika byabyo, ne kiyukeno kikayukanya kwiya kobe, ne mfulo ya panopantanda, nakyo i kika?” Malondololo a Yesu amo i ano, amba: “Myanda Miyampe ino’i ya Bulopwe ikasapulwa panopantanda ponso, amba ikale bu kiyukeno ku mizo yonso, penepa mfulo keifika shayo.”—Mateo 24:3, 14, MB.

Pano ke biyukane pi na pi amba uno mwingilo wa kusapula myanda miyampe wingilwanga ntanda yonso. Padi kodi kala mwiumone ne mu mukenza wenu. Polofesele Charles Braden, usonekele mu dibuku dyandi Bano Nabo I Betabije (mu Angele) amba: “Batumoni ba Yehova abasambakanya binebine ntanda yonso na bukamoni bwabo. . . . I kutupu kisumpi kya butōtyi pano pa ntanda kidi na bupyasakane ne kininga kya kusambakanya myanda miyampe ya Bulopwe kutabuka Batumoni ba Yehova.” Batumoni i bepāne bya binebine mu kusapula myanda  miyampe mu matanda 230 ne kupita, kadi mu ndimi kubwipi kwa 400. Uno mwingilo wālailwe wadi kewaingilwe kashā konso konso namino’u. Kino i kiyukeno kimo kilombola amba kitatyi kya Bulopwe kupingakena pa imbikalo ya bantu kibafwena.

Bulopwe bwānene Yesu amba bo bukasapulwa, bo abo bonka bwaāfundije mu lulombelo lwandi lwa kimfwa, amba: “Bulopwe bobe bufike. Kiswamutyima kyobe kilongeke pano panshi enka mo kikadile mulu.” (Mateo 6:10, MB) Eyo, buno Bulopwe i kingidilwa kikengidija Leza pa kufikidija mpango yandi, kiswa-mutyima kyandi, pa bantu ne pa ntanda.

Le kino kishintulula bika? Kusokwelwa 21:3, 4 ulondolola’mba: “Kadi naivwene diwi dikatampe dyalupuka mu lupona’mba: Talaipo bidi, kipema kya Leza byo kidi pa bantu, ne ukēkalanga nabo, nabo bakēkala bantu bandi, ne Leza mwine ukēkala nabo, ke Leza wabo kadi. Kadi Leza ukapampula impolo yonso mu meso abo; ne lufu nalo kelukēkalakopo dikwabo kadi, mhm, nansha kuyoyokota miyoa, nansha kudila kwine, nansha misongo mīne mpika. Bintu bibajinji bibatukidila.” Papo po pakalongeka kiswa-mutyima pano pa ntanda ne mūlu mwine—ne pa mfulo. * Mwene nobe usaka kukatanwa mu kine kitatyi’kya?

[Kunshi kwa dyani]

[Kifwatulo pa paje 4]

Bwanapabo bwa kupaluka ku kiswa-mutyima kya Leza i bulete binkumbulu