Bakōke Abo’ko Bampikwa Kupungila
Bakōke Abo’ko Bampikwa Kupungila
“Yehova mupangi wa mafulo a panopanshi, . . . upana bukomokomo kudi wa mpungiji, ne kudi yewa wampikwa bunkanka ulundako bukomo.”—ISAYA 40:28, 29.
1, 2. (a) I lwito’ka lwa kyanga lwityilwe bonso basaka kulonda mutōtelo utōka? (b) Ino i bika bikokeja kutūla būmi bwetu bwa ku mushipiditu mu kyaka?
BATWE byotudi bana ba bwanga ba Yesu, tuyukile lwito lwa kyanga lwaitwita’mba: “Iyai kwami bānwe bonso bakuputuma na mīngilo, ne bakulememwa, nabya nami nkemutukija’byo biyampe. . . . Mwanda lupungu lwami lwa bu-umpika ludipo biyampe ne kiselwa kyami nakyo kyonka kipela.” (Mateo 11:28-30) Kadi bene Kidishitu bapebwanga “kudi aye Yehova myaka ya kupunguluka [“kutūkija,” NW] kwa mutyima.” (Bilongwa 3:19) Na bubine, kodi mwimwene muswelo utūkija bubinebine bwa mu Bible mutyima, ne kukupa lukulupilo lwa būmi bwa kumeso bwa nsangaji polonda misoñanya ya Yehova mu būmi bobe.
2 Ino batōtyi bamo ba Yehova bakōkanga mu malango. Kyaba kimo kuno kukōka i kwa kitatyi kityetye’tu kwapwa. Pakwabo napo kukokeja kwija mafuku mavule. Mwenda mafuku, bamo bafulanga ku kumona biselwa byabo bya bwine Kidishitu bu bitundu bilēma pa kyaba kya kwikala’byo bu kiselwa kitūkija mutyima pamo na mwālaile’kyo Yesu. Uno mumweno umbi wa bintu ukokeja kutūla kipwano kipwene mwine Kidishitu na Yehova mu kyaka.
3. Mwanda waka Yesu wāletele madingi adi mu Yoano 14:1?
3 Yesu wānene bandi bana ba bwanga kumeso’tu kwa aye kukwatwa ne kwipaibwa’mba: “Kemukikala ku mutyima fututu, mhm, itabijai kudi Leza ne kudi ami kwine.” (Yoano 14:1) Wānene bino binenwa mwanda batumibwa bādi ba kufikilwa na myanda mikomo. Kupwa bādi ba kupangwapangwa byamalwa. Yesu wāyukile amba batumibwa bandi shi bakazoze nabya bakakukala. (Yoano 16:1) Ne shi kebatadijepo, uno mwiivwanino wa bulanda ubwanya kukebazozeja ku mushipiditu ne kwibabudija kikulupiji kyobakulupile mudi Yehova. Ne ku bene Kidishitu ba bine dyalelo nako mo monka. Kuzozeja mutyima bininge kubwanya kubutula njia, uyuka ne mityima yetu mine yapungila. (Yelemia 8:18) Muntu wetu wa munda ukokeja kukōka. Mu matompo adi namino, tukokeja kutyumuka mu malango ne ku mushipiditu, pakwabo twajimija ne mutyima wa kusaka kutōta Yehova mwine.
4. I bika bitukwasha tulame mityima yetu ya kyelekejo kutyina yakapungila?
4 Nanshi ano madingi a mu Bible i mendele’mo, anena’mba: “Lama obe mutyima ne bupyasakane bonsololo, mwanda mo mutamba nsulo ya būmi.” (Nkindi 4:23) Bible uletanga madingi etukwasha tulame mutyima wetu wa kyelekejo uleke kuzoza ne kukōka ku mushipiditu. Ino tufwaninwe kuyuka kine kiletanga mpungiji.
Bwine Kidishitu Ke bwa Kasusupo
5. I binenwa’ka bimweka bu bīpatanya mu myanda itala kwikala mwanā bwanga wa Kidishitu?
5 Na bubine, kwikala mwine Kidishitu kulomba kwielela’ko na bukomo. (Luka 13:24) Yesu wānene’nka ne kunena’mba: “Yewa wampikwa kusela [mutyi wandi wa masusu] kunonda, nanshi kadipo mwana-wami-wabwanga mhm.” (Luka 14:27) Shi wivwane bya bukidi bino binenwa ukokeja kulanga amba bibapatanya byobya byānene Yesu amba kiselwa kyami i kipēla ne kitūkija mutyima, ino na bubine, kepadipo kwipatanya.
6, 7. I kika kinenenwa amba butōtyi bwetu kebwitupungijangapo?
6 Kwikankamika ne kuputuma na mingilo kuletanga shako bukōke ku ngitu, ino shi wingila na kitungo kiyampe, kuletanga nsangaji ne kutūkija mutyima. (Musapudi 3:13, 22) Le kudi’po kitungo bitabukile buya kipityile kino kya kusapwila bakwetu bubinebine bwa mu Bible? Ne kadi kulonga bukomo bwa kulonda misoñanya ya Leza mu būmi bwetu kekudingakenepo nansha patyetye na byabuyabuya byotumwena’mo. (Nkindi 2:10-20) Nansha betupangapanga, batwe tumwene amba i bulēme bukatampe kususukila Bulopwe bwa Leza.—1 Petelo 4:14.
7 Kiselwa kya Yesu na bubine kitūkijanga mutyima, nakampata shi twikidingakanye na fukutu ya ku mushipiditu idi’mo boba badi mu lupungu lwa mitōtelo ya bubela. Leza udi na buswe ne kanye potudi, kadi ketulombangapo byambulwa kwendela’mo. “Bijila [bya Yehova] kebikolengapo, mhm.” (1 Yoano 5:3) Bwine Kidishitu bwa bine, bobwa bulombwelwe mu Bisonekwa, ke bwa kasusupo, mhm. Bine ne bine ponka, butōtyi bwetu kebwitupungijangapo nansha kwituzozeja.
“Tuvule Byonso Byakwitulemenena”
8. Le divule i bika bitupungijanga ku mushipiditu?
8 Bukōke bo-bonso bwa ku mushipiditu botukōka bulupukanga divule ku bulēmi bwitutwika ino ngikadilo ya bintu mibole. Tujokolokelwe na bintu bibi bitupungija ne kushetula bujalale bwetu bwa bwine Kidishitu mwanda “panopantanda ponsololo pēne palēle mudi yewa umbi.” (1 Yoano 5:19) Bya kulondalonda byampikwa mvubu bikokeja kuvutakanya bibidiji byetu bya bwine Kidishitu. Bino bitundu byonso bya ntentekelo bikokeja kwitulēmena, pakwabo ne kwitupungija mu ñeni. O mwanda Bible witudyumuna amba “tuvule byonso byakwitulemenena, shi bika, shi bika.”—Bahebelu 12:1-3.
9. Le kulondalonda bintu bya ku ngitu kukokeja namani kwitupungija?
9 Kimfwa, kufwila kufwila ino ntanda bitenta, lupeto, kwipwija mukose, ñendo ya kwisangaja, ne bikwabokwabo kukokeja kutādila mulangilo wetu. (1 Yoano 2:15-17) Bene Kidishitu bamo ba mu myaka katwa kabajinji bādi balondalonda bya bupeta bāikele kukutakanya būmi bwabo bya bitupu. Mutumibwa Polo ushintulula’mba: “Boba batele mityima’mba, tusakwikala bampeta, nabya abaponena mu kutompibwa, abapi mu dikinga, ne mu bya kilokoloko kya bulembakane, ne kya byakwiletelela, bino bidi namino bitūkija bantu [ku] koneka, ne umbufudile. Ke-kuntu kusanswa kwa lupeto kyo kitako kya bubi bonso miswelo ne miswelo; mo mudi kongwelwa bamobamo ku lwitabijo pa kupyasakena monka, abapu kwitapatapa ku misongo ya ntanda ne ntanda.”—1 Temote 6:9, 10.
10. I ñeni’ka yotuboila ku kyelekejo kya Yesu kya mukushi wa nkunwa mu myanda itala bupeta?
10 Shi tubakoka ne kuzoza mu mwingilo otwingidila Leza, tutadijei, lelo kulondalondapo bintu bya ku ngitu ke akopo kwitutyibidila mu būmi bwetu bwa ku mushipiditu? Bibwanika kwikala ako, pamo na mulombwela’kyo kyelekejo kya Yesu kya mukushi wa nkunwa. Yesu wādingakenye “kulangalanga kwa bya panopantanda, ne budimbidimbi bwa bupeta ne bisakasaka mutyima bya miswelo ne miswelo” na miba ‘ifinya’ ne kudya nkunwa ya mwanda wa Leza idi mu mityima yetu. (Mako 4:18, 19, MB) O mwanda Bible witudingila’mba: “Monso mo mwikadila kusanswa kwa bupeta keko; loelelwai mu byonka bintu byo mudi nabyo; ke-muntu aye mwine wanena’mba: Ami nkikakuzobololapo, nansha patyetye pene, nansha kukulekelela mpika.”—Bahebelu 13:5.
11. I muswelo’ka otukokeja kutalula bintu bibwanya kwitulēmenena?
11 Kyaba kimo, bikutakanyanga būmi bwetu ke kulondalondapo bintu bya ku ngitu, mhm, ino i byobya byotulonga na bintu byotudi kala nabyo. Bamo bakōkanga mu malango pa mwanda wa kubelabela, kufwilwa baswe babo, nansha bikoleja bikwabo. Bamonanga amba bafwaninwe kusendulula bintu kampanda kyaba ne kyaba. Banabetu bamo ba mulume ne mukaji batyibile mbila ya kuleka makayo amoamo a kwipija mukose ne bitungo bikwabo byampikwa mvubu. Babandawile ne kukuta bintu byabo byonso bikwatañene na bino bitungo kupwa bebifundula mu meso abo. Kyaba kimo, tukokeja batwe bonso kumwena biyampe mu kubandaula bibidiji byetu ne bintu byotudi nabyo, kupwa twafundula byobya bitulēmenena kutyina amba twakakōka ne kupungija myuya yetu bitupu.
I Biyampe Kwikala na Bujalale ne Butūkanye
12. I bika byotufwaninwe kuyuka pa mwanda utala bilubo byetu?
12 Bilubo byetu nansha ke mu myanda mityemitye mwine bikokeja kukutakanya bityebitye būmi bwetu. Byānene Davida i bya bine, amba: “Bubi bwami buntabukile mutwe; bwa kiselwa kilema buntabuke pa bukomo bwami.” (Mitōto 38:4) Divule kwisendulula bimwekelele mu myanda kampanda kwitutentulanga’ko bitundu bilēma byotuselele.
13. Lelo bujalale buketukwasha namani tumone mwingilo wetu biyampe?
13 Bible witukankamika tutamije “ñeni mituntulu ne kulangalangapo.” (Nkindi 3:21, 22) “Tunangu twa momwa mulu . . . tudi senene [“na bujalale,” NW],” mo munenena Bible. (Yakoba 3:17) Bamo batyinibwanga mbavu mwanda basakanga kulonga enka bilonga bakwabo mu mwingilo wa bwine Kidishitu. Inoko Bible aye witudingila’mba: “Bantu bonso, ku muntu, ku muntu, batompe wa mīngilo yandi, wa mīngilo yandi, nankyo bakamona mwakwitendelela shabo, wa kwandi, wa kwandi aye mwine, ke kwa ku mukwabo, mhm. Ke-bantu abo bonsololo bakaselanga byakwibalemena, wa kyandi, wa kyandi.” (Ngalatea 6:4, 5) Eyo, kimfwa kiyampe kya banabetu bene Kidishitu kitukankamikanga twingidile Yehova na mutyima onso, ino kwikala na tunangu tutuntulu ne bujalale kuketukwasha twitungile bitungo bikwatañene na ngikadilo yetu.
14, 15. Tukalombola namani amba tudi na tunangu tutuntulu mu kuvuija bisakibwa byetu bya ku ngitu ne bya mu malango?
14 Milangwe mijalale ne mu myanda imweka bu ya mvubu mityetye ikokeja kwitukwasha tuleke kukōka. Kimfwa, le tudi na bibidiji biyampe bibwanya kwitwikadija bakomo nkē ku ngitu? Tala kimfwa kya ba mulume ne mukaji bengila ku bilo bimo bya musambo wa Batumoni ba Yehova. Bamwene amba kulonda tunangu tutuntulu kudi na mvubu pa kufundula bukōke. Mukaji unena’mba: “Nansha twingile mingilo’ka, tuloñanga buninge bwa kulāla tulo kubwipi kwa nsaa imo bufuku bonso. Kadi kitatyi ne kitatyi tukayanga makayo a kwitamuna ngitu. Kino i kitukwashe bya binebine. Twefundile kuyuka mikalo yetu ne kulonga bintu pangya mikalo’ya. Ketutompangapo kwidingakanya na boba bamweka amba badi na bukomo kebudi mpwilo.” Le netu tudyanga kitatyi kyonso bidibwa biyampe ne kulāla tulo senene? Kuta mutyima na bujalale ku bukomo bwa ngitu kutyepejanga’ko buzoze bwa mu malango ne ku mushipiditu.
15 Bamo umbukata mwetu badi na bisakibwa bya pa bula. Kimfwa, kaka umo mwine Kidishitu waingile mu mwingilo wa kitatyi kyonso na kutumwa divule ku mingilo mikomo. Uno kaka wabelele misongo mikatampe, kubadila’mo ne dyaya. Le i bika byamukweshe alwe na ino ngikadilo ileta njia? Unena’mba: “I kipite buya kondi kwikala kitatyi kimo pa bunka, padi talala nyā. Ponso poñivwana njia ne bukōke byenda bivula, po pene ponsakilwa kwikala kasuku kwampikwa lunwa, ntanga ne kukōkolokwa.” Tunangu tutuntulu ne bukomo bwa kulanga bitukwashanga tuyuke bitusakilwa ne kuvuija’byo mwa kwepukila bukōke bwa ku mushipiditu.
Yehova Leza Witukomejanga
16, 17. (a) Mwanda waka kulama bukomo bwa ku mushipiditu kudi na mvubu kutabuka? (b) I bika byotukokeja kutweja mu kibidiji kyetu kya mobukila mobukila?
16 Bine, kulama bukomo bwetu bwa ku mushipiditu ko kwine kwa mvubu kutabuka. Shi tupwene mpwaninine na Yehova Leza, tukokeja kukōka ku ngitu, ino ketukakōkapo nansha dimo kumutōta. Mwanda Yehova ye “upana bukomokomo kudi wa mpungiji, ne kudi yewa wampikwa bunkanka ulundako bukomo.” (Isaya 40:28, 29) Mutumibwa Polo wēmwenine bubinebine bwa bino binenwa, o mwanda wāsonekele amba: “Po pa mwanda o ketupungidilapo, kadi nansha bu-muntu bwetu bwa pa ngitu bwendanga boneka, ino bobwa bwa munda bwendanga busambuka mafuku onso, mo bukila, mo bukila.”—2 Kodinda 4:16.
17 Jingulula bino binenwa “mo bukila, mo bukila.” Ko kunena’mba tunenwe kwingidija difuku ne difuku byobya bitupa Yehova. Mishonele umo wingile na kikōkeji mu bula bwa myaka 43 wadi mu bitatyi bimo wikonda na bukōke bwa ku ngitu ne kuzozeja mutyima pa mulongo. Ino kapungilepo. Unena’mba: “Nakwete kibidiji kya kubuka lubanga na bwē mwanda wa kulombela bidi kudi Yehova ne kutanga Kinenwa kyandi kumeso kwa kushilula mingilo yo-yonso. Kino kibidiji kya mobukila mobukila kyankweshe ñuminine kufika ne pano.” Netu tukokeja kwiubija mu bukomo bwa Yehova shi kitatyi kyonso, ko kunena’mba “mo bukila, mo bukila,” tumulomba ne kulanguluka pa ngikadilo yandi milumbuluke mpata ne pa milao yandi.
18. I busengi’ka buleta Bible ku ba kikōkeji banunu nansha babelabela?
18 Kino kidi na bukwashi, nakampata ku boba bemona bu bazoze pangala pa bununu nansha kubelabela. Bano bantu bakokeja kutyumukwa mutyima, ke pa kwidingakanyapo na bakwabo, mhm, ino i pa kudingakanya byobadi dyalelo na byobādi pa kala. Bine, tuseñwanga ku mutyima mpata pa kuyuka amba Yehova ulēmekele banunu! Bible unena’mba: “Mutwe wa mvwi i kilongo kya ntumbo, ukatanwa mu dishinda dya boloke.” (Nkindi 16:31) Yehova uyukile mikalo yetu ne kukwata na mutyika butōtyi botumutōta na mutyima onso nansha byotudi ba kutupatupa. Kadi mingilo miyampe yotwaingile i mishale milamwe mu luté lwa Leza. Bisonekwa bitukulupija’mba: “Leza kadipo wa bukondame wakuvulaminwa mīngilo yenu ne lusa lwenu lo mwalombwele pa dijina dyandi, lo mwingidila bapandulwemo mīngilo, ne pano pene mukīngila monka.” (Bahebelu 6:10) Bine, batwe bonso tudi na nsangaji kashā pa kwikala pamo na boba balamine dikōkeji dyabo kudi Yehova pano ke makumi a myaka!
Kokakōka
19. I muswelo’ka otumwena mu kwikankila’ko kulonga biyampe?
19 Bavule betabije amba kwingila mingilo ya ngitu na kininga difuku ne difuku kutyepejanga’ko bukōke. Mo monka ne mingilo ya kitatyi ne kitatyi ya ku mushipiditu, nayo italulanga’ko bukōke bwa mu malango ne ku mushipiditu. Bible unena’mba: “Ketukikōkai mu kulonga bilumbuluke; ke-twi-bantu tukāngulanga mwaka pa kufikila ponka, wivwane ne kupungila mpika. Ebiya kadi, monka mo twakamwena mwakulongela, tulonge biyampe ku bakwetu bonso, ino ku boba badi mu kipango kya kwitabija bo bene.” (Ngalatea 6:9, 10) Tala binenwa “kulonga bilumbuluke” ne “tulonge biyampe,” bilombola amba netu tufwaninwe kulonga’po kintu. I amo, kulongela bakwetu biyampe kukokeja kwitupwa bukōke mu mwingilo otwingidila Yehova.
20. Pa kulwa na buzoze, tufwaninwe kwepuka kupwana na bāni?
20 Ino kusamba bulunda ne kwingila mingilo na boba bapela bijila bya Leza kubwanya kuleta bukōke. Bible witudyumuna’mba: “Dibwe dilēma, ne musenga nao mo monka; ino kufītwa mutyima kwa kivila i kupite kulēma byonso bibidi’bya.” (Nkindi 27:3) Pa kulwa na buzoze ne bukōke, i biyampe twepuke kupwana na boba badi na milangwe mibi, bafwila’nka kuboya bakwabo tuto ne kwibanenena bibi.
21. I muswelo’ka otukokeja kukankamika bakwetu ku kupwila kwa bwine Kidishitu?
21 Kupwila kwa bwine Kidishitu i mpangiko itūdile’ko Yehova itupanga bukomo bwa ku mushipiditu. Ko ako kotumonanga mikenga miyampe ya kwikankamika batwe bene na bene na bufundiji ne kisense bitūkija mutyima. (Bahebelu 10:25) Bonso ba mu kipwilo bafwaninwe kulonga bukomo bwa kwitamija kitatyi kyobalondolola ku kupwila nansha kyobapityija kipindi ku lukala. Boba batangidile mu kufundija bo bene badi na kiselwa kya kukankamika bakwabo. (Isaya 32:1, 2) Nansha ke popa pene palomba kulōnga nansha kutopeka, mulupukilo wa diwi dya madingi ufwaninwe kwikala utūkija mudingilwa’wa mutyima. (Ngalatea 6:1, 2) Buswe botuswele banabetu bo buketukwasha twingidile Yehova pampikwa kupungila.—Mitōto 133:1; Yoano 13:35.
22. Nansha byotudi bantu bakubulwa kubwaninina, mwanda waka tufwaninwe kwikala na bukankamane?
22 Kutōta Yehova mu ino myaka ya mfulo kulomba kwingila. Kadi bene Kidishitu nabo bakōkanga mu ñeni, bakambakanibwa mu malango, ne kuponena mu ngikadilo ileta njia ku mutyima. Byotudi bakubulwa kubwaninina, twi bazoze pamo’nka bwa dilongo. Ino Bible unena’mba: “Tudi ne kyabuleme kino monka mu bintu bibumbe bya dīma, amba bulumbuluke bukatampe bwine bwa bukomo bwikale bwa Leza, ke bwa bātwe benepo, mhm.” (2 Kodinda 4:7) Eyo, tukokanga shetu, inoko ketufwaninwe kupungila nansha dimo. Ino twisambei ne “bukankamane ponka’mba: Yehova i mukwashi wami.”—Bahebelu 13:6.
Kupituluka’mo Bityetye
• I biselwa’ka bimobimo byotufwaninwe kutūla?
• Tubwanya namani ‘kulonga biyampe’ ku banabetu bene Kidishitu?
• Yehova witukwatakanyanga namani shi tubakoka ne kuzoza?
[Bipangujo bya Kifundwa]
[Kifwatulo pa paje 19]
Yesu wāyukile amba kuzoza kupitepite kukokeja kuvutakanya batumibwa
[Kifwatulo pa paje 20]
Bamo i bafundule kwipwija mukose kumokumo ne bitungo bya mingilo yambulwa mvubu
[Kifwatulo pa paje 22]
Yehova ukwete na mutyika kutōta kotumutōta na mutyima umo nansha byotudi na mikalo