Bapangwapangwa Abo’ko Basangale

“Nsangaji i yenu shi bantu bakemunenene bibi ne kwimupangapanga, ne kwimubepela bya bubela bya miswelo ne miswelo pa mwanda wami.”—MATEO 5:11, NW.

1. Yesu wākulupije balondi bandi bika pa mwanda utala nsangaji ne kupangwapangwa?

 YESU pa kutuma batumibwa bandi dibajinji bakasapule Bulopwe, wēbadyumwine amba bakalondwalondwa. Amba: “Mukashikibwa ku bantu bonso, mwanda wa dijina dyami.” (Mateo 10:5-18, 22) Ino mafuku kunyuma, mu Busapudi bwandi bwa ku Lūlu, wākulupije batumibwa ne bakwabo bādi’po amba kuno kulondwalondwa kekukebabudijapo nsangaji mu mutyima. I amo, o mwanda Yesu wākwatañenye nsangaji na kupangwapangwa kwa bene Kidishitu! Le muntu upangwapangwa ubwanya kusangala namani?

Kususuka pa Mwanda wa Boloke

2. Kukwatañana na Yesu ne na mutumibwa Petelo, i masusu’ka aletanga nsangaji?

² Nsangaji ya mwanda yānene Yesu i ino:  “Kebo ba nsangaji yabo shabo boba bapangwapangwa pa mwanda wa boloke, ke-buntu bulopwe bwa mūlu i bwabo.” (Mateo 5:10, NW) Muntu kabwanyapo kwianya pangala pa masusu, mhm. Mutumibwa Petelo wāsonekele amba: “Lelo i anyi wimwana po mutukija mityima ku bikupilwa byo bemukupila mwanda wa kupyamambo kwenu? Ino shi umbasusulwa mwanda wa kiyampe kyo mulongele, nabya i dyese kwa Leza.” Kupwa wābweja’ko amba: “Kekukikalai nansha umo wenu wa kumona malwa a bu ngipayañanyi, nansha a bwivi, nansha a bu nongabibi, nansha a kwiela umambo a bene. Ino shi amone malwa’mba mwanda i mwine Kidishitu nankyo kakikwatwa bumvu, enhe. Afwije’nka Leza patelelwa nandi dijina dya Kidishitu.” (1 Petelo 2:20; 4:15, 16, MB) Mungya kunena kwa Yesu, masusu aletanga nsangaji enka shi tūminina’o pa mwanda wa boloke.

3. (a) Le kupangwapangwa pa mwanda wa boloke kushintulula bika? (b) I bika byālongele bene Kidishitu babajinji pa kupangwapangwa?

³ Boloke bwa bine i bobwa bukwatañene na kiswa-mutyima kya Leza ne mbila yandi. Nanshi kususuka pa mwanda wa boloke i kususuka pa mwanda wa kupela kujilula bijila ne misoñanya ya Leza. Batumibwa bādi bapangwapangwa na bendeji ba Bayuda mwanda bādi bapela kuleka kusapula mu dijina dya Yesu. (Bilongwa 4:18-20; 5:27-29, 40) Lelo kino kyēbabudije nsangaji nansha kwimika busapudi bwabo? Nansha dimo! “Nabo pa kufunduka mu kitango kya kidye kikatampe ke benda basepelela, mwanda wa kunena’mba, twatongelwe kala’mba; bo bafwaninwe kukobakanibwa pa dyodya dijina. Ebiya abo, monka mo bukila, mo bukila, mafuku onso, kuleka’byo kufundija mpika, ne kusapula bya Yesu mu njibo īkola ya Leza ne mu mōbo bitupu.” (Bilongwa 5:41, 42) Kuno kupangwapangwa kwēbaletēle nsangaji ne kwibapa bupyasakane bwa kusapula. Mwenda myaka, bene Kidishitu babajinji bāpangwapangwa na bene Loma mwanda bādi bapela kutōta mulopwe mbikavu.

4. I bintu’ka bimo bipangilwapangilwa bene Kidishitu?

⁴ Batumoni ba Yehova ba mu ino myaka nabo bapangwapañwanga mwanda bapelanga kuleka kusapula “īno myanda-miyampe ya buno bulopwe.” (Mateo 24:14) Shi balungu abakankaja kupwila kwabo kwa bwine Kidishitu, abo batoñanga kususuka pa kyaba kya kuleka kupwila mungya mwibasoñenya Bible. (Bahebelu 10:24, 25) Bapangwapañwanga mwanda bapelanga kwikuja mu bya ntanda ne kwelwa mashi. (Yoano 17:14; Bilongwa 15:28, 29) Inoko, uno mwimanino wa boloke wa bantu ba Leza wibapanga dyalelo ndoe mivule ya mu mutyima ne nsangaji pa mulongo.—1 Petelo 3:14.

Kunenenwa Bibi pa Mwanda wa Kidishitu

5. I kika kine kipangilwapangilwa bantu ba Yehova dyalelo?

⁵ Nsangaji ya kitema yānenene’po Yesu mu Busapudi bwandi bwa ku Lūlu nayo isambilanga pa kupangwapangwa. Wānene amba: “Nsangaji i yenu shi bantu bemunenena bibi ne kwimupangapanga ne kwimubepela bya bubela bya miswelo ne miswelo bya kintu kibi pa mwanda wami.” (Mateo 5:11, NW) Kine kilengeja bantu ba Yehova bapangwepangwe i mwanda kebabadilwapo mu ino ngikadilo ya bintu imbi. Yesu wālombwele bandi bana ba bwanga amba: “Poso mwadi ba mu bapanopantanda, mwanda bapanopantanda besenswe abo bene na bene, ino byo kemudi ba mu bapanopantanda, nanshi ami napu kwimutoñamo mu bapanopantanda, po pa mwanda ne mwanda pene pano o bemushikilwe.” (Yoano 15:19) Ne mutumibwa Petelo nandi wānene amba: “Nabo abatendela ne kutendela padi bānwe byo kemukīela nabo mu dilobe dimo dyonka dya lupotopoto dya bubi, ne bemunena bibibibi.”—1 Petelo 4:4.

6. (a) Mwanda waka bashele’ko ne bapwani nabo banenenwa bibi ne kupangwapangwa? (b) Le kuno kunenenwa bibi kwitubudijanga nsangaji?

⁶ Twadi kala tubamone amba bene Kidishitu babajinji bādi bapangwapangwa mwanda bādi bapela kuleka’byo kusapula mu dijina dya Yesu. Kidishitu nandi wasoñenye balondi bandi amba: “Mukēkale basapudi bami bakusapula . . . ne kulampe kwine kumfulo kwa ntanda.”  (Bilongwa 1:8) Banababo na Kidishitu bashingwe māni ba kikōkeji, pamo ne bapwani nabo ba dikōkeji ba mu “kibumbo kikatampe” bebakwasha’ko, bengilanga uno mwingilo na bupyasakane. (Kusokwelwa 7:9) Pa kino, Satana ulwanga divita na “basheleshelepo ba lukunwa [lwa “mwana-mukaji,” kipindi kya mūlu kya bulongolodi bwa Leza], bālamine bijila bya Leza, ne kulamata ku busapudi bwa Yesu.” (Kusokwelwa 12:9, 17) Batwe Batumoni ba Yehova tusapulanga busapudi bwa Yesu, Mulopwe mubikikwe wa umbikalo wa Bulopwe usa konakanya imbikalo ya bantu ne kuleta ntanda impya myoloke ya Leza. (Danyele 2:44; 2 Petelo 3:13) O mwanda tunenenwa bibi ne kupangwapangwa, ino twimonanga bu bantu ba nsangaji potususukila dijina dya Kidishitu.—1 Petelo 4:14.

7, 8. Lelo balwana na bene Kidishitu babajinji bādi bebabepela bubela’ka?

⁷ Yesu wānene amba balondi bandi bafwaninwe kwimona bu ba nsangaji nansha shi bantu bebabepela “bya bubela bya miswelo ne miswelo bya kintu kibi” pa mwanda wandi. (Mateo 5:11, NW) Bene Kidishitu babajinji bābepelwe bya bubela. Mutumibwa Polo paādi mukutwe mu Loma, kubwipi kwa mu mwaka wa 59-61 K.K., bendeji ba Bayuda bānene pangala pa bene Kidishitu amba: “Kino kitango kya bakētutyilemo kibayūkibwa ne kuno ko tudi bātwe, kīsambilwa bibi konso konso.” (Bilongwa 28:22) Ba Polo ne Shilasa bālambikilwe bu “bakufulamuna panopantanda,” bantu balonga “byakujilula bijila bya Kesala.”—Bilongwa 17:6, 7.

⁸ Mulembi wa mānga, Kenneth Latourette, wāsonekele pangala pa bene Kidishitu ba mu myaka ya Umbikalo wa Loma amba: “Bādi balambikwa myanda mishileshile. Bene Kidishitu byobādi bapela kwilunga ku bisela bya bwine ntanda bādi balambikwa amba i bantu batuna kwikala’ko kwa Leza. Byobādi bejiba ku bilongwa bivule bya mu kibundi—masobo a bujentaila, makayo a kyungwija . . .—bādi babengwa amba i balwana na muzo wa muntu. . . . Kadi bādi batwikwa myanda amba bana-balume ne bana-bakaji bongwilanga pamo bufuku . . . ne kwitumpa mu busekese. . . . Byobādi bavuluka [Kivulukilo kya lufu lwa Kidishitu] enka na banababo betabije, bādi bebafwatakenya amba bene Kidishitu belanga bitapwa bya bana kitatyi ne kitatyi, batoma mashi ne kudya misunya yabo.” Ne kadi, bene Kidishitu babajinji byobādi bapela kutōta mulopwe mbikavu, bādi batopekwa amba i balwana na Leta.

9. Bene Kidishitu babajinji bālongele namani pobādi babepelwa bya bubela, ne bidi namani dyalelo?

⁹ Buno bubela bonso kebwākankejepo bene Kidishitu babajinji kuvuija mwingilo wabo wa kusapula myanda miyampe ya Bulopwe. Mu 60-61 K.K., Polo wānene’nka ne kunena amba “myanda-miyampe” ipanga “bipa byenda bivula” kadi “isapulwa mu bipangibwa byonso bya muno munshi” mwa dyuba. (Kolose 1:5, 6, 23) Ne dyalelo nadyo monka na monka. Batumoni ba Yehova babepelwanga bya bubela mwābepelwe’byo bene Kidishitu babajinji. Ino, dyalelo mwingilo wa kusapula musapu wa Bulopwe wendelelanga kumeso ne kupa boba basapula’o nsangaji mikatampe.

Basangela Kupangwapangwa Pamo’nka bwa Bapolofeto

10, 11. (a) Yesu wāfudije namani bubandaudi bwandi bwa nsangaji ya kitema? (b) I bika byādi bipangilwapangilwa bapolofeto? Leta bimfwa.

¹⁰ Yesu wāfudije bubandaudi bwandi bwa nsangaji ya kitema na kunena’mba: “Sangalai . . . , e mo bapangilepangile ne bafumiki ba pa kala’nka nabya.” (Mateo 5:12, MB) Bapolofeto bādi batumwa na Yehova kudyumuna Isalela wampikwa kikōkeji kebādipo batambulwa biyampe kadi divule bādi bapangwapangwa. (Yelemia 7:25, 26) Mutumibwa Polo ubingija uno mwanda pa kusoneka’mba: “Le byo nsaka kunena bingi kadi i bika? Ke-muntu mwakusapwila umbambulwe, shi nsapule ya . . . bapolofeto. . . . Ponka pa kwitabija ponka, . . . batompelwe ne byakibengo, ne bikupilwa kutentekelwapo, ne nkano, ne bifungo.”—Bahebelu 11:32-38.

¹¹ Mu myaka yābikele Ahaba mulopwe umbi ne wandi mukaji Yezebele, bapolofeto bavule ba Yehova bāipailwe na kipete.  (1 balopwe 18:4, 13; 19:10) Mupolofeto Yelemia wākutwa mu bikulo, kupwa bāmwela ne mu mushimwa wa ntoto. (Yelemia 20:1, 2; 38:6) Mupolofeto Danyele nandi wāelwa mu kina kya bantambo. (Danyele 6:16, 17) Bano bapolofeto bonso ba kumeso kwa bwine Kidishitu bāpangilwepangilwe mwanda bādi balwila mutōtelo utōka wa Yehova. Kadi bapolofeto bavule bāpangilwepangilwe na bendeji ba bipwilo bya Bayuda. Yesu mwine wātelele basonekeji ne Bafadiseo amba i “bāna ba boba baipaīle bapolofeto.”—Mateo 23:31.

12. Mwanda waka batwe Batumoni ba Yehova tumona amba i dyese kupangwapangwa mwāpangilwepangilwe bapolofeto ba pa kala?

¹² Dyalelo, batwe Batumoni ba Yehova tupangwapañwanga divule mwanda tupyasakenine busapudi bwa myanda miyampe ya Bulopwe. Balwana netu betulambikanga amba “twalamunanga bantu ku bukomo,” ino tuyukile amba batōtyi ba Yehova ba kikōkeji ba pa kala nabo bātopekelwe’nka namino. (Yelemia 11:21; 20:8, 11) Batwe tumwene ano masusu bu dyese mwanda ne bapolofeto ba kikōkeji ba pa kala nabo bāsuswile uno muswelo. Mwanā bwanga Yakoba wāsonekele amba: “Bānwe bāna betu, tālaipo bidi, ku bapolofeto banenene mu dijina dya Mfumwetu ke kitompekejo kyenu kya kumweshibwa malwa abo batūkija ne mityima monka. Monaipo bidi, byo tutela boba bakankamenemo bu-badyese.”—Yakoba 5:10, 11.

Buluji Bwinebwine bwa Kusangela

13. (a) Mwanda waka ketuzozejibwangapo na kupangwapangwa? (b) I bika bitukwasha twimanije, ne kino kilombola bika?

¹³ Pa kyaba kya kuzozejibwa na kupangwapangwa, batwe tusengibwanga pa kuyuka amba tulondanga mu mayo a bapolofeto, a bene Kidishitu babajinji, ne a Kidishitu Yesu mwine. (1 Petelo 2:21) Tuloelelwanga nakampata Bisonekwa, kimfwa mu bino byānene mutumibwa Petelo amba: “Bānwe baswedibwe, kemukitendelai pa mwanda wa kutompibwa kwa mudilo kudi kwako ko mudi, kwa kwimufikila mwanda wa kwimutompa’mba: I kingi nakyo kyetufikila, mhm. Wivwane munenenwe bibi pa mwanda wa dijina dya Kidishitu, nankyo mwi bakatōtwe; ke-muntu Mushipiditu wa ntumbo ne wa Leza ushikete padi bānwe.” (1 Petelo 4:12, 14) Tuyukile mungya myanda itufikila amba tubwanya kwimanija mu kupangwapangwa mwanda mushipiditu wa Yehova udi netu kadi wituningishanga. Bukwashi bwa mushipiditu sandu i bukamoni bulombola amba Yehova witweselanga, ne kino kyo kitupa nsangaji mikata.—Mitōto 5:12; Fidipai 1:27-29.

14. I buluji’ka botudi nabo bwa kusangela potupangwapangwa pa mwanda wa boloke?

¹⁴ Buluji bukwabo bwitupa nsangaji nansha byotulondwalondwa pa mwanda wa boloke i buno: kino kilombola amba twi bene Kidishitu ba bine balamete kudi Leza. Mutumibwa Polo wāsonekele amba: “Bonso batele mutyima ku bwine-Leza kupangwapangwa ko kwabo.” (2 Temote 3:12) Nakampata tusangele  mwanda tuyukile amba kulama bululame mu matompo i malondololo otulondolola ku lonji lwa Satana lwaāsombele Yehova amba bipangwa byonso bimwingidilanga pa mwanda wa kwisakila kamweno. (Yoba 1:9-11; 2:3, 4) Tudi na nsangaji pa kwela kuboko, nansha bityetye’tu, ku kubingija bubikadi boloke bwa Yehova.—Nkindi 27:11.

Kusangela Mpalo ne Mityima Tō

15, 16. (a) I buluji’ka bwāletele Yesu botufwaninwe ‘kusangela ne mityima tō’? (b) I mpalo’ka ibikilwe bene Kidishitu bashingwe māni momwa mūlu, ne bapwani nabo ba mu “mikōko mikwabo” bakapalwa mpalo’ka?

¹⁵ Yesu wālombwele buluji bukwabo bwa kusangela nansha byotubepelwa bubela ne kupangwapangwa pamo bwa bapolofeto ba kala. Wānene dya ku mfulo kwa nsangaji ya kitema’mba: “Sangalai ne mityima too, mwanda mpalo mikatampe imukungila mu madiulu.” (Mateo 5:12, MB) Mutumibwa Polo nandi wāsonekele amba: “Mpalo ya bubi i lufu, ino kyabuntu kya Leza i būmi bwa nyeke monka mudi Kidishitu Yesu Mfumwetu.” (Loma 6:23) Bine, ‘mpalo mikatampe’ i būmi bwa nyeke, ino ke mfutwapo yotwingidile. I kyabuntu kya ku bitupu. Yesu wānene amba ino mpalo imukungila momwa “mūlu” mwanda itambanga kudi Yehova.

¹⁶ Bashingwe māni bapebwanga “kilukwa kya būmi,” ke būmi bwakubulwa kufwa bwa kwikala pamo na Kidishitu momwa mūlu kadi. (Yakoba 1:12, 17) Boba bakulupile kwikala pano pa ntanda, “mikōko mikwabo,” nabo batengele kupyana būmi bwa nyeke mu paladisa pano panshi. (Yoano 10:16; Kusokwelwa 21:3-5) “Mpalo” ikapalwa bino bibumbo byonso bibidi i ya ku buntu bitupu. Bashingwe māni ne “mikōko mikwabo” bakatambula mpalo ya “buntu bwa Leza butabukile pakatampe pene,” bwāfikije mutumibwa Polo ku kunena’mba: “Leza afwijibweko pa mwanda wa kyabuntu kyandi kya kubulwa ne mwakunenena.”—2 Kodinda 9:14, 15.

17. Mwanda waka tukokeja kusangala “ne mityima too” mu buluji bwa kyelekejo shi tupangwapangwa?

¹⁷ Polo wātumīne bene Kidishitu mukanda, bamo bādi ba kupangwapangwa bukidi bonka bya malwa na Mulopwe Mbikavu Nero,  amba: “Tusepelelei ne potudi mu byamalwa; mwanda tuyukile amba byamalwa biletanga kūminina; kūminina nako, ngikadilo itabijibwe; ngikadilo itabijibwe nayo, lukulupilo, ebiya lukulupilo nalo kelutwalangapo ku kufwijibwa bumvu.” Kadi wānena ponka amba: “Sepelelai mu lukulupilo. Ūmininai mu byamalwa.” (Loma 5:3-5; 12:12, NW) Twikale na lukulupilo lwa kwenda mūlu nansha kushala pano panshi, mpalo yotupalwa mwanda wa kikōkeji kyotulama mu matompo i mikatampe kutabuka kintu kyo-kyonso kitusakilwa. Nsangaji yetu ya kwikala nyeke bōmi twingidila ne tutendela Yehova, Tata wetu wa buswe, mu buludiki bwa Mulopwe wetu Yesu Kidishitu i ya ntanda ne miseke. Na bubine, mu buluji bwa kyelekejo, ‘tusepelanga ne mityima tō.’

18. Penda pafwena mfulo, i bika bisa kulonga mizo, ne Yehova nandi usa kulonga’po bika?

¹⁸ Mu matanda amo, Batumoni ba Yehova badi bapangwapangwa, pakwabo bakipangwapangwa. Ino Yesu wādyumwine bene Kidishitu ba bine mu bupolofeto bwandi butala pa mfulo ya ngikadilo ya bintu amba: “Mukashikibwa na mizo yonso pa mwanda wa dijina dyami.” (Mateo 24:9) Byotwafwena ku mfulo, Satana ukatonona mizo ishikwe bantu ba Yehova mushikwa mukatampe. (Ezekyele 38:10-12, 14-16) Kino kikekala kiyukeno kya kitatyi kya Yehova kulonga’po kintu. “Nketumbija ami mwine ne kwipandula ami mwine; ne kwiyukanya ami mwine mu meso a mizo mingimingi, e po bakayukila’mba ami ne Yehova.” (Ezekyele 38:23) Papo po pakalombola Yehova buujila bwa dijina dyandi dikatakata, ne kunyongolola bantu bandi ku kupangwapangwa. Nanshi, “katōkwe ko kandi yewa muntu ukankamene mu kutompibwa.”—Yakoba 1:12.

19. Tufwaninwe kulonga bika pano potutengele “difuku dya Yehova”?

¹⁹ “Difuku dya Yehova” byodyenda difwena’nka kufwena, tusangalei mwanda “twatongelwe kala’mba; bo bafwaninwe kukobakanibwa pa dyodya dijina.” (2 Petelo 3:10-13; Bilongwa 5:41) Pamo’nka bwa bene Kidishitu babajinji, twendelelei “mafuku onso, kuleka’byo kufundija mpika, ne kusapula bya Yesu” ne umbikalo wandi wa Bulopwe koku tutengele mpalo yetu yotukatambula mu ntanda impya myoloke ya Yehova.—Bilongwa 5:42; Yakoba 5:11.

Kupituluka’mo

• Kususuka pa mwanda wa boloke kushintulula bika?

• I bika byālongele bene Kidishitu babajinji pa kupangwapangwa?

• I bika binenenwa amba Batumoni ba Yehova bapangwapañwanga pamo bwa bapolofeto ba pa kala?

• Mwanda waka ‘tusangalanga ne mityima tō’ potupangwapangwa?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Bifwatulo pa paje 28]

“Nsangaji i yenu shi bantu bemunenena bibi ne kwimupangapanga”

[Kutambile Kifwatulo]

Bantu badi mu kifungo: Chicago Herald-American