Tulamei Byobya Bituyukanya bu Bene Kidishitu

“E mwanenena Yehova namino amba: Banwe mwi bami batumoni.”—ISAYA 43:10.

1. Yehova ukokelanga kwadi bantu ba muswelo’ka?

 KITATYI kyodi ku Njibo ya Bulopwe, tadija bidi koku ne koku. Le i bāni bowamona ku kino kifuko kya butōtyi? Padi ubamone bansongwa bepāne batele mutyima ku kutambula tunangu twa mu Bisonekwa. (Mitōto 148:12, 13) Pakwabo, ubamone mitwe ya bisaka ilonga bukomo bwa kusangaja Leza nansha byoidi mu ntanda yenda yoneka būmi bwa kisaka. Nansha kadi ukokeja kumona banunu baswe, bemanije mu kwipāna kwabo kudi Yehova, nansha mu ngitu byomwibasosoma pangala pa bununu. (Nkindi 16:31) Bonso bano baswele Yehova bininge. Kadi nandi wibamwene bu bantu bafwaninwe kukokela mu kipwano kyandi. “Nansha umo wakwīla kwami aye mwine,” mo mwānenene Mwanā Leza, “poso’nka Tata wakuntuma amukokele ko ndi.”—Yoano 6:37, 44, 65.

2, 3. Mwanda waka ke kipēlapo kulama byobya bituyukanya bu bene Kidishitu?

² Mwene netu tuloelelwe kubadilwa mu bano bantu betabijibwe ne beselwe na Yehova? Inoko, ke mwandapo upēla kulama byobya bituyukanya bu bene Kidishitu mu ino “myaka ya malwa.” (2 Temote 3:1) Nakampata ku bansongwa batamīne mu bisaka bya bene Kidishitu. “Nansha byonadi ntanwa ku kupwila kwa bwine Kidishitu,” mo munenena nsongwalume umo, “ino nkyadipo na bitungo bishilakane bya ku mushipiditu, kadi kunena na bubine,  nkyadipo na mutyima muninge wa kwingidila Yehova.”

³ Bamo shabo bekalanga na mutyima wa kwingidila Yehova, ino balabikwanga pa kukokwa na ludindi lwa bakwabo, na mpusa ya ino ntanda, ne na bya kwabilaabila bibi. Shi tutyintyidilwa uno muswelo, tukokeja bityebitye kujimija byobya bituyukanya bu bene Kidishitu. Kimfwa, bavule mu ntanda ya dyalelo bamwene misoñanya ya mu Bible itala pa mwikadilo bu myanda ya kalā ne yambulwa kukwatañana na ntanda ya ano mafuku. (1 Petelo 4:4) Bamobamo balanga amba kebidipo na mvubu kutōta Leza mwasakila. (Yoano 4:24) Ino Polo, mu mukanda waātumīne bene Efisesa, ulombola amba ntanda idi na “mushipiditu,” nansha mwikadila wiitādile. (Efisesa 2:2) Uno mushipiditu uningilanga bantu balonde mulangilo udi na bavule kebayukile Yehova.

4. Yesu wānene ukoma namani amba tufwaninwe kulama byobya bituyukanya bu bene Kidishitu?

⁴ Inoko, batwe bengidi ba Yehova bepāne, tuyukile amba yense ujimija muyukeno wandi wa bwine Kidishitu—ekale nkasampe nansha mutame—wetūla mu musala. Nanshi kulama senene byobya bituyukanya bu bene Kidishitu kukemanina enka pa misoñanya ya Yehova ne pa byobya byasaka tulonge. Bidi namino mwanda tupangilwe mu kyelekejo kyandi. (Ngalwilo 1:26; Mika 6:8) Bible udingakanya byobya bituyukanya bu bene Kidishitu na bivwalwa byotuvwala mwanda wa bantu bonso betumone. Yesu wādyumwine pangala pa kino kyetu kitatyi amba: “Monaipo bidi byo ngiya bwa ngivi, keye wakatōkwe yewa utengele, ulamine bivwalwa byandi, mwanda wa kutyina’mba wakananga mutaka, ke bakakwatwa bumvu bwandi.” * (Kusokwelwa 16:15) Netu ketusakilepo kuvūla ngikadilo ne misoñanya yetu ya mwiendelejo wa bwine Kidishitu ne kuleka ntanda ya Satana ituvwika muvwadilo wayo. Wivwane tuvūle’yo, nabya tubajimija “bivwalwa” byetu. Kadi kujimija’byo kuketufikija ku kwialakanya ne ku bumvu.

5, 6. Mwanda waka kwimanija ku mushipiditu kudi na mvubu?

⁵ Nanshi mumweno musumininwe wa kusaka kulama byobya bituyukanya bu bene Kidishitu o uludika kwine kwenda būmi bwetu. Namani? Shi mutōtyi wa Yehova wajimija uno mumweno wa kwiyuka byadi, mfulo mfulō ukalumbakana, ne kubulwa kuyuka kwaenda ne bitungo bipotoloke. Bible udyumuna misunsa mivule amba i bibi kuponena mu ino ngikadilo ya kulangalanga. Mwanā bwanga Yakoba wādyumwine amba: “Aye ulangalanga i pamo ponka bwa dintanki dya pa dijiba ditwalwa na luvula ne kusunkanibwa. Ino yao muntu kakifwatakanya’mba: Nkatambula kintu kudi Mfumwami; mhm; ke-muntu udi bibi na mityima ībidi ya kulangalanga monso mwāendele.”—Yakoba 1:6-8; Efisesa 4:14; Bahebelu 13:9.

⁶ Penepa tukalama namani byobya bituyukanya bu bene Kidishitu? I bika biketukwasha tute mutyima ku madyese makatampe otudi nao a kwikala batōtyi ba Mwine Mukatakata Mwine? Tala mashinda alonda’ko ano.

Ikala Mwimanije mu Byobya Bikuyukanya bu Mwine Kidishitu

7. Mwanda waka i kya kamweno kwabija Yehova etubandaule?

⁷ Komeja nyeke kipwano kyopwene na Yehova. Kituntwa kya bulēme kidi na mwine Kidishitu i kipwano kyandi na Leza. (Mitōto 25:14; Nkindi  3:32) Wivwane twanze kuvutakanibwa na bipangujo bitala pa bine bituyukanya bu bene Kidishitu, nankyo twibatei bya binebine tutale shi kipwano kyetu kikidi kikomo ne kya mushike. Mulembi wa mitōto wāabije mobifwaninwe amba: “Bamandaule, abe Yehova, untompe; tompa ne matyima ne mayumba ami.” (Mitōto 26:2) Mwanda waka kuno kubandaulwa kudi na mvubu? Mwanda batwe bene ketukokejapo kwibata kukanina kwetu kudi mu nkulwe ya mutyima ne masakila etu a mundamunda. Yehova ye umo kete ubwanya kwivwanija biyampe muntu wetu wa munda—kukanina, milangwe, ne malango etu.—Yelemia 17:9, 10.

8. (a) I kika kinenenwa amba kutompibwa na Yehova kudi na kamweno kotudi? (b) I muswelo’ka obakukweshe nobe waendelela kumeso bu mwine Kidishitu?

⁸ Shi tulomba Yehova etubandaule, nabya tumwitanga etutompe. Ko kunena amba ubwanya kuleka ngikadilo kampanda isokole kukanina kwetu kwa bine ne ngikadilo ya mutyima wetu. (Bahebelu 4:12, 13; Yakoba 1:22-25) Eyo, tufwaninwe kwitabija ano matompo mwanda etupanga mukenga wa kulombola mushike wa dikōkeji dyetu kudi Yehova. Kimfwa matompo akokeja kulombola shi twi “babwanyinyine, batuntulu, kwampikwa ne kyo [tubudilwe].” (Yakoba 1:2-4, Myanda Miyampe ku Bonso) Kadi bino byonso biketutamija ku mushipiditu.—Efisesa 4:22-24.

9. Le kutompa abe mwine kuyuka bubinebine bwa mu Bible i mwanda wa kusaka nansha kupela? Shintulula.

⁹ Tompa abe mwine bubinebine bwa mu Bible. Bintu bituyukanya bu bengidi ba Yehova bikazoza shi kebimaninepo pa buyuki bwa Bisonekwa. (Fidipai 1:9, 10) Mwine Kidishitu umo ne umo—nkasampe ne mutame—ufwaninwe kutompa aye mwine ne kumona shi bine byaitabije bo abo bubinebine budi mu Bible. Polo wākankamikile banababo betabije amba: “Tompai byonso, mulame’ko byobya biyampe.” (1 Tesalonika 5:21, MB) Bene Kidishitu bansongwa batamine mu bisaka byakaminwe Leza bafwaninwe kuyuka amba lwitabijo lwabo ke lwa bambutwilepo babo. Davida wānene Solomone wandi mwana’mba “yuka Leza wa shobe ne kumwingidila ne mutyima mubwaninine.” (1 Bilongwa 28:9) Nanshi Solomone kādipo’tu enka wa kutala shandi mwāikadile na lwitabijo mudi Yehova, ehe. Ino wādi ufwaninwe nandi kuyuka aye mwine Yehova, ne i bine wāmuyukile. Wālomba Leza’mba: “Bampeko bidi ñeni ne kuyukidija amba ntambe, ntwele ku meso a bano bantu bano’ba.”—2 Bilongwa 1:10.

10. I kika kinenenwa amba ke bibipo kwipangula bipangujo byakubulwa budimbidimbi na kukanina kwa mutyima koloke?

¹⁰ Lwitabijo lukomo lwimanine pa buyuki. Polo wānene amba: “Kwitabija kwīla pa kwivwana.” (Loma 10:17) Le wādi ukimba kunena bika? Wādi ukimba kunena amba kwifunda Kinenwa kya Leza ko kutamija lwitabijo lwetu ne kikulupiji kyetu mudi Yehova, mu milao yandi, ne mu bulongolodi bwandi. Kwiipangula bipangujo byampikwa kwididika bitala pa Bible kuketupa malondololo etukulupija. Kadi, tutana mu Loma 12:2 madingi a Polo anena’mba: “Mutompe kiswa-mutyima wa Leza, ne mwikadile bulumbuluke, kuloelelwa, ne bu-bwaninine monka.” Le tukatompa bino muswelo’ka? I pa kwikala na “kuyukidija kwa bubinebine.” (Tetusa 1:1, MB) Mushipiditu wa Yehova ukokeja kwitukwasha twivwanije ne myanda mikomo mine. (1 Kodinda 2:11, 12) O mwanda tufwaninwe kwabija Leza potukolelwa kwivwanija kintu kamukaya. (Mitōto 119:10, 11, 27) Yehova usaka twivwanije Kinenwa kyandi, ne kukōkela’kyo. Kadi witabijanga bipangujo byo-byonso byakubulwa budimbidimbi ne bipangulwa na kukanina kwa mutyima koloke.

Sumininwa Kusangaja’nka Leza

11. (a) I kibutwila’ka kikokeja kwituta dikinga? (b) Tukamona namani bukankamane bwa kukomena lupusa lwa bakwetu?

¹¹ Kimba kusangaja Leza kutabuka kusangaja bantu. Tudi na kibutwila kya kwiyukanya motwikadile na kwitela mu muswelo kampanda  amba twi ba mu kisumpi kya bantu kankenge. Muntu yense usakilwanga kwikala na balunda, kadi kwitabijibwa na bakwetu kwituletelanga maloa. Mu bunsongwa—enka ne ku butame kwine—lupusa lwa bakwetu lwikalanga na bukomo, luleta’nka ne mutyima uyokayoka wa kukimba kwibeula ne kwibasangaja. Ino balunda ne bakwetu kebetusakilangapo nyeke biyampe. Kyaba kimo bakimbanga’tu bantu ba kulonga nabo bibi. (Nkindi 1:11-19) Shi mwine Kidishitu waponena mu luno lupusa lubi, usakanga divule kufya byobya byadi. (Mitōto 26:4) “Kemukiulai mwikadilo ne bibidiji bya bapanopantanda,” ye mwādyumwinine mutumibwa Polo. (Loma 12:2, MB) Yehova witupanga bukomo munda mwetu mwa kulwila na lupusa lo-lonso lutamba panja.—Bahebelu 13:6.

12. I musoñanya’ka ne i kimfwa’ka kitukankamika twimanije kitatyi kitūlwa kikulupiji kyetu mudi Leza pa ditompo?

¹² Shi lupusa lutamba panja kelusake kōna byobya bituyukanya bu bene Kidishitu, i biyampe tuvuluke amba dikōkeji dyetu kudi Leza dyo ditabuke mumweno onso wa bantu ne milangwe ikalakala na bavule. Binenwa bitanwa mu Divilu 23:2 biketuludika, binena’mba: “Kokikolwa kukalonda kibumbo kukalonga bubi.” Bene Isalela bavule pobāalakene bukomo bwa Yehova bwa kufikidija milao yandi, Kalebu aye wāpelele na mutyima umo kulonda kibumbo. Wādi ukulupile’tu amba milao ya Leza i ya kukulupila bya binebine, kadi wāpadilwe mpalo mivule pangala pa mwimanino wandi. (Umbadilo 13:30; Yoshua 14:6-11) Le nobe udi na mutyima pamo bwa uno wa kukomena lupusa lwa milangwe ya bavule mwa kulamina kipwano kyobe na Leza?

13. Mwanda waka i biyampe kwiyukanya amba twi bene Kidishitu?

¹³ Wiyukanye amba wi mwine Kidishitu. Kunena amba wa kyakanwa kalubanga i kwa bine shi ketusakepo kujimija byobya bituyukanya bu bene Kidishitu. Bene Isalela ba kikōkeji ba mu mafuku a Ezela, pobādi bakimba kwibakankaja kulonga kiswa-mutyima kya Leza, bānene amba: “Batwe twi bengidi ba Leza wa mūlu ne wa panopanshi.” (Ezela 5:11) Shi tubatyibidilwa na bilongwa ne matope a balwana, tukokeja kutuyuka moyo. Mulangwe wa kukimba kusangaja muntu ye-yense ukatutubaija bityebitye kusumininwa kwetu. Nanshi kokazakala. I biyampe kulombola nyeke bakwenu amba ami ndi Kamoni wa Yehova. Wibashintulwile na bulēme ne na kusumininwa misoñanya, nkulupilo, ne mwimanino obe wa bwine Kidishitu. Leka bakwenu bayuke amba usumininwe kulama misoñanya ya peulu ya Yehova mu mwikadilo obe. Wibalombole patōkelela amba bululame bobe bwa bwine Kidishitu ke bwa kukayapo nabo mitembwe. Kadi lombola amba witembanga ino misoñanya yobe ya mu mwikadilo. (Mitōto 64:10) Kwimanija kobe kwa bwine Kidishitu kukakukomeja, ne kukukinga, pakwabo kukafikija bamo ku kwipangula myanda itala padi Yehova ne pa bantu bandi.

14. Le kusepwa na kibengo ne lwana bifwaninwe kwituzozeja? Shintulula.

¹⁴ Shako, bamo bakokeja kukusepa na kibengo ne kukulwa. (Yude 18) Shi bamo bapela kwitabija bukomo bolonga bwa kwibashintulwila mwikadilo obe, kokapungila umbidyoma. (Ezekyele 3:7, 8) Yuka’mba nansha shi ubasumininwa muswelo’ka, kukanekenyapo bantu bapela kala kunekenibwa. Vuluka Felo. Mpupo ne bingelengele —enka ne kufwilwa wandi mwana umbedi—kebyāmukulupijepo amba Mosesa wisambilanga mudi Yehova. Nanshi moyo wa kutyina bantu kewakikutuyula, mhm. Ikala na kikulupiji ne lwitabijo mudi Leza, bino bikakukwasha utalule moyo.—Nkindi 3:5, 6; 29:25.

Ela Milafwe Kunyuma, Uyuke Bīya Kumeso

15, 16. (a) Bupyani bwetu bwa ku mushipiditu i bupyani’ka? (b) Tukokeja kumwena namani mu kulangulukila pa bupyani bwetu kukwatañana na Kinenwa kya Leza?

¹⁵ Swa bupyani bobe bwa ku mushipiditu. Kukwatañana na Kinenwa kya Leza, bene Kidishitu bakamwena mu kulanguluka pa bupyani bwabo buvule bwa ku mushipiditu. Mu buno bupyani mubadilwa ne bubinebine bwa Kinenwa kya Yehova, lukulupilo lwa būmi bwa nyeke, ne bulēme budi mu kwimanina Leza bu basapudi ba myanda miyampe. Le nobe umwene kyepelo kyobe mu Batumoni bandi, kisumpi kya bantu beselwe, bapelwe mwingilo upandija būmi wa kusapula Bulopwe? Kadi vuluka amba, ke ungipo, ino i Yehova mwine unene amba: “Banwe mwi bami batumoni.”—Isaya 43:10.

¹⁶ Wiipangule bipangujo pamo bwa bino amba: ‘Le buno bupyani bwa ku mushipiditu i bulēme namani ku meso ami? Le nebukwete na bulēme bya binebine bimfikija’nka ne kutūla kulonga kiswa-mutyima kya Leza pa kifuko kibajinji mu būmi bwami? Le ndi na mutyima mukomo wa kufwija’ko untwala ku kukomena matompo onso asaka kunjimijija’bo?’ Bupyani bwetu bwa ku mushipiditu bukokeja ne kwitupa mutyima-ntenke mukatampe wa ku  mushipiditu utanwa’nka mu bulongolodi bwa Yehova kete. (Mitōto 91:1, 2) Kwela meso ku binkumenkume bya mu mānga ya ano mafuku ya bulongolodi bwa Yehova kuketuningisha mutyima wa kuyuka amba i kutupu muntu nansha kintu kikafundula bantu ba Yehova pano panshi.—Isaya 54:17; Yelemia 1:19.

17. I kika kikwabo kisakibwa kitabukile kwikulupila bitupu bupyani bwetu bwa ku mushipiditu?

¹⁷ Ino na bubine, ketwimaninepo’nka pa bupyani bwetu bwa ku mushipiditu. Umo ne umo ufwaninwe kutamija kipwano kiloe na Leza. Polo pa kupwa kūbaka lwitabijo lwa bene Kidishitu mu Fidipai, wēbasonekele amba: “Ebiya pano kadi, bānwe baswedibwe bami, monka [mo]mwikadile bakōkele nyeke, kadi napo keponka po ndi nenu mu meso ami, mhm, pano byo ndi mufunduke kwako, nanshi umbatabukidilamo, fikijijai bidi lupandilo lwenu ne moyo ne luzakalo.” (Fidipai 2:12) Bine, ketwakisumbidilai muntu mukwabo amba ye uketupandija, mhm.

18. Mingilo ya bwine Kidishitu iningishanga namani mutyima wetu wa kulama byobya bituyukanya bu bene Kidishitu?

¹⁸ Wipāne mu mingilo ya bwine Kidishitu. Bantu banenanga amba “mingilo ipejanga muntu dijina.” Dyalelo bene Kidishitu i bapebwe mwingilo wa kamweno wa kusapula myanda miyampe ya Bulopwe bwa Leza bushimikilwe. Polo wānene amba: “Ne mutumibwa wa baJentaila, natumbija bwingidi bwami.” (Loma 11:13) Mwingilo wetu wa kusapula witushiyañanyanga na ino ntanda, kadi ponso potwingila’o, tulombolanga byobya bituyukanya bu bene Kidishitu. Kwipāna mu mingilo ya kiteokratike, kimfwa kupwila, kūbaka mobo a kutōtela’mo, kwielela’ko kukwasha boba bafudilwe, ne mpangiko mikwabo pamo bwa ino, kuningishanga mutyima wetu wa kulama byobya bituyukanya bu bene Kidishitu.—Ngalatea 6:9, 10; Bahebelu 10:23, 24.

Kwiyukanya Patōka Kuleta Byabuyabuya Bimweke

19, 20. (a) I byabuyabuya’ka byomwenine mu kwikala mwine Kidishitu? (b) I bika bitupa kyalwilo kya bulēmantu bwetu?

¹⁹ Langa bidi bityetye byabuyabuya bivule ne tumweno totumwena mu kwikala kotwikele bene Kidishitu ba bine. Tudi na madyese a kuyukibwa na Yehova mwine. Mupolofeto Malaki wānene amba: “Boba baakamwa Yehova besambanga bene na bene; ino Yehova nandi wateja, ne kwivwana’kyo, ne mukanda wa kivulukilo i mulembwe ku meso andi, wa pa boba bākaminwe Yehova, ne bafwatakanya pa dijina dyandi.” (Malaki 3:16) Leza witumonanga bu balunda nandi. (Yakoba 2:23) Tuyukile amba būmi bwetu budi ne kyobwikadile’ko, na buluji bwinebwine, ne na bitungo biyampe kadi bilupula bipa. Kadi tudi na lukulupilo lwa kwikala’ko nyeke mu mafuku āya kumeso.—Mitōto 37:9.

²⁰ Vuluka amba kuno kobe kuyukana kwa binebine ne mwikadila obe bimanine pa muswelo ukumwene Leza bu muntu mufwaninwe, ke pa mukumwena bakwenupo, mhm. Bakwetu bakokeja kwitumona mungya misoñanya mifwe ya bantu. Ino buswe bwa Leza ne mutyima waitutele byo bitupa kyalwilo kya bulēmantu bwetu—mwanda twi bantu bandi. (Mateo 10:29-31) Ne kadi, buswe botuswele Leza bwitukwashanga tulame mpata byobya bituyukanya, kadi bo buludika senene būmi bwetu. “Shi muntu usenswe Leza, nabya ye enka wayūkibwa kudi aye.”—1 Kodinda 8:3.

[Kunshi kwa dyani]

Lelo Ukivulukile?

• Mwanda waka i kya kamweno bene Kidishitu balame byobya bibayukanya ku mushipiditu?

• I muswelo’ka otukekala bemanije mu byobya bituyukanya bu bene Kidishitu?

• Shi tusaka kuyuka mwine wa kusangaja, i myanda’ka iketukwasha tutyibe mbila miyampe?

• Kwiyuka bya binebine amba twi bene Kidishitu kulumbululanga namani būmi bwetu bwa kumeso?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Kifwatulo pa paje 21]

Kwipāna mu mingilo ya bwine Kidishitu kuningishanga mutyima wetu wa kulama byobya bituyukanya bu bene Kidishitu