Lupusa lwa Yesu pa Bantu ba Ntanda ne Ntanda

“MYANDA yonso isekununa Maevanjile amba yo yānene Yesu pafula nansha pa bantu, wādi ukokeja kunena’yo mu nsaa ibidi kete,” mo mwāsonekele Edgar Goodspeed, mwalamuni wa Bible. “Inoko ino myanda mityetye’tu yādi ikunka, itonona ne kutenga mityima ya bantu mpata mu muswelo otukokeja kunena’mba i kutupu mukwabo wikele na lupusa pa ntanda kupita aye.”

Kitatyi kyāvuile Yesu Kidishitu mwingilo wandi pano panshi mu 33 K.K., balondi bandi bana-balume ne bana-bakaji bādi’tu kintu kya 120 kete. (Bilongwa 1:15) Ino dyalelo, bantu midiyala ibidi ne kupita betelanga bu bene Kidishitu. Tutwa twa midiyo ya bantu twitabije amba Yesu wādi mupolofeto. Na bubine bufundiji bwandi budi na lupusa lwa kutendelwa pa bantu.

Lupusa lwa Yesu pa bantu ba ntanda ne ntanda i lwitabijibwe ne na bendeji ke bene Kidishitupo. Kimfwa, Labi Muyuda Hyman Enelow wāsonekele amba: “Yesu i muntu mutumbe bininge, wifundwa bininge, ne wingidije lupusa bininge mu mānga ya mitōtelo ya muzo wa muntu.” Kadi Enelow ubweja’ko amba: “Le i ani ubwanya kupikula lupusa lonso lwingidija Yesu pa bantu? Buswe bwaākunine, busengi bwaāletele, ne biyampe byaālongele, lukulupilo ne nsangaji byaāpēne—byonso bino kebidipo na byobyenzankene nabyo mu mānga ya bantu. Mu bya nkuo ne biyampe bilongele muzo wa muntu, i mutupu kisenselela ku nkumo ya lupusa ne bukomo bwa Yesu. I muntu  usangelwa mpata mu mānga yonsololo.” Enka ne Mohandas Gandhi, mwendeji mwine Hindu, wānene amba: “Nkiyukilepo kadi muntu ulongēle bantu bintu bivule kutabuka Yesu. Bine, i kutupu kabi kadi mu bwine Kidishitu.” Inoko, wābwejeje’ko amba: “Makambakano atamba kudi banwe bene Kidishitu. Mwanda kemuswelepo kulonda bufundiji bwenu banwe bene mu būmi bwenu.”

Bipwilo bya Kine Kidishitu i bitunye tamba kalā kulonda mu būmi bwabyo bufundiji bwa Yesu. Cecil John Cadoux, mulembi wa mānga ya bwine Kidishitu, unena amba “kutama kwa bityebitye ako’ko kusumininwe kwa kilomo-nyeka kampanda mu mwikadilo wa Kipwilo” kwādi kutelwe “mutyima na bendeji ba bwine Kidishitu enka’tu ku ngalwilo kwa . . . 140 A.D.” Kupwa wisamba’mba: “Kuno kuleka kwālekelwe kasumalomo tamba kala mu mwikadilo kwādi’nka kwa kufikija ku kwiula bityebitye mashinda a bwine ntanda.”

Kuno kwiula kwa bityebitye kwānanine mu myaka ya katwa ka buná, pāitabije mulopwe mbikavu wa Loma Constantin mu bwine Kidishitu. “Balembi ba mānga i bakomenwe kumona, pakwabo ne kutompola kwine, pangala pa kutuna kukatampe kwātunine Kipwilo lwitabijo pa kwitabija kusamba kipwano na Constantin,” mo musonekele Cadoux. Mu tutwa twa myaka tamba penepa, boba betela bu bene Kidishitu bakumanga bilongwa bivule bya fukutu bifutulwija dijina dya Kidishitu.

Bipangujo bitutala pano i bino: Le i bika bine byāfundije Yesu? Ne i lupusa’ka ludi na bufundiji bwandi potudi?

[Kifwatulo pa paje 3]

“Nkiyukilepo kadi muntu ulongēle bantu bintu bivule kutabuka Yesu.”—Mohandas Gandhi

[Kifwatulo pa paje 3]

“I kutupu mukwabo wikele na lupusa pa ntanda kupita aye.”—Edgar Goodspeed

[Kutambile Kifwatulo]

Culver Pictures