Yesu Kidishitu Udi na Lupusa’ka Podi?

MUNGYA byobya byotwabandaulanga mu kishinte kishele kunyuma, le tukokeja kutatana lupusa ludi na bufundiji bwa Yesu ntanda ne ntanda? Ino kipangujo kya mvubu i kino: “Le bufundiji bwa Yesu budi na lupusa’ka padi ami?”

Bufundiji bwa Yesu bwādi buselele myanda mivulevule mine. Ñeni ya kamweno ikokeja kuboilwa’ko idi na mvubu mu myanda mivule ya umbūmi bobe. Tutalei’tu byāfundije Yesu mu myanda ya kuyuka bya kutangidija mu būmi, mwa kusambila bulunda na Leza, mwa kwikadila biyampe na bakwetu, mwa kupwijija makambakano, ne muswelo wa kwepuka bilongwa bya bikandangobo.

Kuyuka bya Kutangidija mu Būmi

Ntanda ya dyalelo ilomba kulonga bintu bukidibukidi itujimijijanga kitatyi ne bukomo uyuka ne bintu bya ku mushipiditu bine byatyimpilwa panshi. Ivwana kyatene nsongwalume wa myaka 20 otutela dya bu Jerry. Jerry  usangelanga mīsambo ya bintu bya ku mushipiditu ne misoñanya yaboila’ko, ino utompola’mba: “Nkidipo na kitatyi kya kwisamba’yo kyaba ne kyaba. Ñingilanga mafuku asamba matuntulu mu Yenga. Nkōkolokwanga’nka mu Dya Yenga kete. Kupwa shi napu kubandaula bintu byomfwaninwe kulonga, nkōkanga mpata.” Shi nobe udi mu ino ngikadilo nabya ukokeja kumwena mu bufundiji bwa Yesu bwaāfundije mu Busapudi bwa ku Lūlu.

Yesu wālombwele bibumbo byāile kumwivwana’mba: “Kemukikambakanya muya wenu amba: Le tudya bika? Ne byo tutoma i bika? Nansha bya ku mubidi amba: Tuvwala ka? Lelo muya keukidilepo byakudya nanshi, a? Ne mubidi nao keukidile bivwalwa’ni, a? Nanshi talaipo bidi ne ku byoni bya mūlu, kukusa kebikuse, kwangula nako kebyangula, nansha komeka umbitala, mhm: nanshi Shenu wa mūlu ye wibidisha. Lelo pa bānwe’pa ke pepi? Kemwibikidilepo nakampata abyo? . . . I binebine kemukikambakanya mityima’mba: Le tudya bika? ne byo tutoma bīne le bika? ne byo tukavwala bīne bidi pi? Ke-bintu byobya byonso i bisakasaka baJentaila, mwanda Shenu wa mūlu uyūkile ne byo mubudilwe’byo byonso. Nanshi badikilai bidi kusaka bulopwe bwa Leza, ne boloke bwandi kumo, ebiya nankyo ne byabyo byonso bikemutentekelwapo.” (Mateo 6:25-33) Lelo i ñeni’ka yotwaboila’ko?

Yesu kādipo’tu usaka kunena amba tuleke kusasaketa bisakibwa byetu ne bya ba mu bisaka byetu, mhm. Mwanda Bible unena’mba: “Shi kadi muntu kamwenepo bintu bya bandi, ne bya ba mu kipango kyandi nabo bo bēne, nankyo wavutakanya lwitabijo, watabukidilamo kubipa ne pa wampikwa kwitabija.” (1 Temote 5:8) Ino Yesu wālaile amba shi tuyuke bintu bya kubadikija kumeso, kutangidija bintu bya ku mushipiditu, Leza kakabulwepo kwitupa bisakibwa byetu bikwabo. Ñeni yotuboila pano nanshi i ya kuyuka bintu bya kutangidija kumeso. Kulonda ano madingi kuketuletela nsangaji, mwanda “kebo ba nsangaji shabo boba beyukile bisakibwa byabo bya ku mushipiditu.”—Mateo 5:3, New World Translation.

Samba Bulunda na Leza

Boba beyukile bisakibwa byabo bya ku mushipiditu bakimbanga bidi kupwana kipwano kiyampe na Leza. Le tushilulanga namani pa kupwana kipwano na muntu kansangwa? Mwene tukimbanga bidi kuyuka muntu’wa biyampe? Tufwaninwe kwikala na kitatyi kya kujingulula mwamwena bintu, ngikadilo yandi, bukomo bwandi, byalongele, byaswile, ne byashikilwe. Ne pa kusamba bulunda na Leza napo mo monka. I biyampe kwikala na buyuki bwa binebine. Yesu wālombele kudi Leza pangala pa bandi bana ba bwanga, amba: “Bakuyūke, abe Leza enka wa binebine, ne Yesu Kidishitu o watumine nankyo bo būmi ne būmi bwine bwa kulādila nyeke na nyeke.” (Yoano 17:3) I amo, pa kupwana kipwano kya mpwaninine na Leza, i biyampe tumuyuke bidi. Nsulo imo kete idi’mo buno buyuki bwa kumuyuka i Bible, Kinenwa kya Leza kya ku bukomo bwa mushipiditu. (2 Temote 3:16) O mwanda tufwaninwe kwitūdila’ko kitatyi kya kwifunda Bisonekwa.

Ino buyuki bonkabonka kebubwenepo. Yesu wānene mu milombelo imo yonka’ya amba: “Nabo [bana ba bwanga] mwanda ōbe abalama’o.” (Yoano 17:6) O mwanda ketufwaninwepo’nka kuyuka Leza kubapu, ino tufwaninwe ne kwingidija buyuki’bwa. Le kudi kadi bikwabo bitusakilwa pa kwikala balunda na Leza kupita bino? Lelo bine tukokeja kusamba bulunda na muntu shi tulonga ku kusaka bintu bishile na milangwe ne misoñanya yandi? Nanshi milangwe ne misoñanya ya Leza yo ifwaninwe kuludika matabula etu a umbūmi.  Ivwana bidi misoñanya ibidi’tu moikadile na mvubu mu kipwano kyetu na bantu netu.

Ikala Biyampe na Bakwenu

Yesu wāsekunwine kyaba kimo mānga mīpi ifundija kintu kya kamweno mu kipwano kya bantu na bantu. Wēsambīle pa mulopwe wādi usaka kubala lupeto na bengidi bandi. Mwingidi umo wādi na mapu mavule mpata akādipo na muswelo wa kwaluja’o. Mfumwandi wānena amba bapoteje mukelenge’wa ne wandi mukaji ne bana bene kumo mwanda wa kwaluja lupeto. Ino mwapudi wāpona panshi kaabija’mba: “Abe mfumwami bantūkije bidi mutyima, nkakulubwila byonso fututu.” Mfumwandi pa kumukwatyilwa lusa, wāmulekela mapu andi. Ino uno umpika wākakimba umpika mukwabo wādi umwapwile lupeto lutyetye’tu, kamulandula’lo. Uno mupika nandi wāmulomba lusa, ino umpika umbajinji wāmweleja mu buloko amba enka afute byonso byangapwile. Mulopwe pa kwivwana kino, wāloba bikatampe. Wāmwipangula’mba: “Lelo abe i namani kufwaninwe kukwatyilwa lusa ku mukwenu mo mumuninwe, monka mo nakukwatyilwa ami lusa?” Penepa wākutyija yewa umpika wampikwa lusa enka ne byaāfutyile byonso byaādi umwapwile. Yesu pa kulombola ñeni iboilwa ku ino mānga, wānene amba: “I enka namino ne Tata wa mūlu, aye ukemulongela monka, shi kadi bānwe bonso ku muntu, ku muntu, kemukalekele ne mutyima wa binebine mambo a bamwanenu.”—Mateo 18:23-35.

Batwe bantu bampikwa kubwaninina tudi na bilubo bivule. Ketukokejapo kwaluja mapu mavulevule otwapwile Leza mwanda tumulubilanga nyeke. Kyetu’tu i enka kumulomba etufwile lusa. Kadi Yehova Leza witabije kwitulekela bilubo byetu byonso enka shi netu tulekelanga banabetu bibi byobetulubila. Bine, ino shayo yo ñeni yotufwaninwe kuboila’ko! Yesu wāfundije balondi bandi kulomba’mba: “Betulekele byamāpu byetu, monka mo tulekela netu māpu a betwapwile.”—Mateo 6:12.

Yuka Nsulo ya Myanda

Yesu wādi ujingulwile bininge kipangila kya bantu. Madingi andi alombola mwa kupwijija myanda ādi atenga ku nsulo yayo mine. Ivwana bimfwa’tu bibidi bilonda’ko.

Yesu wānene amba: “Kemwaivwene byo kyadi kinenwa kadi ku ba pa kalā’mba: Kokēpaya muntu, nanshi yewa wakwipaya muntu [ukelwa] mu kidye. Ino ami nami nemunena’mba; Yewa wakufunina mwanabo bulobo pa kubulwa mwanda, nankyo [ukelwa] mu kidye.” (Mateo 5:21, 22) Yesu ulombola pano nsulo mine ya myanda ya kwipayañana amba ke enkapo kilongwa kine kya butapani, ehe. Ino i mwikadilo wikalanga utama mu mutyima wa ntapani. Shi bantu baleke kulama kiji ne kutamija bukalabale munda mwabo, mfulo mfulō butapani bwa kukunga ku mutyima bukapwa. Bine, mashi mavule keadipo a kumwanga shi buno bufundiji bwadi bulondwa!

Tala kadi Yesu mwālombwedile kashilushilu kene ka myanda mikwabo iletanga njia mikatampe. Wālombwele bibumbo amba: “Kemwaivwene byo kyadi kinenwa kadi ku ba pa kalā’mba: Kokētañana makoji, mhm. Ino ami nami nemunena’mba; Yewa wakutala mwanamukaji meso a mutyima wakumusaka, nankyo wapu kupya kala mambo nandi umutyima wandi. Kadi shi wivwane dīso dyobe dya ku lundyo dikukalakanye, ebiya bongotola’dyo ukedyele.” (Mateo 5:27-29) Yesu wāfundije amba ano makambakano asulukanga kulampe, ke ku makoji menepo, mhm. I mu byobya bibadikila’o—bilokoloko bya busekese. Shi muntu wapele kulangulukila pa bya kwabilaabila bibibibi, ino ‘webibongotola’ mu mutyima wandi, papo ukanekenya makambakano atwalanga muntu ku busekese.

“Someka Kipete Kyobe mu Kikwa Kyakyo”

Mwanā bwanga umo wāsomwene kipete mwanda wa kulwila Yesu mu bufuku bobāmwabile ne kumukwata. Ino Yesu wāmunena’mba: “Someka kipete kyobe mu kikwa kyakyo, mwanda bonso bakusomona kipete bakafwila konka ku kipete.” (Mateo 26:52) Pa kukya’bo ke lubanga, Yesu wālombola Pontyusa Pilato amba: “Buno bulopwe bwami kebudipo bwa panopantanda, mhm, shi kadi buno bulopwe bwami bwadi bwa panopantanda,  longa nankyo bamudyavita bami abandwila, mwanda wa kunena’mba wakafikijibwa kudi baYudea. Ino pano kubapu, buno bulopwe bwami kebudipo bwa pano kadi, mhm.” (Yoano 18:36) Le buno bufundiji i butyani?

Le bene Kidishitu babajinji bādi bamwene namani bufundiji bwa Yesu butala pa kuleka bya bikandangobo? Dibuku Mwādi Mumwenine Bene Kidishitu Babajinji Divita (Angele) dinena’mba: “Ponso pobwadi [bufundiji bwa Yesu] bupeleja bikandangobo ne kutapana amba i kubi, na bubine, [bwadi] butala ne pa kukanda bantu kwikuja mu mavita . . . Bene Kidishitu babajinji bālondele binenwa bya Yesu pa bute pa bute, kadi bāivwanije bulombodi bwandi bulomba kwikala na kanye ne kuleka kulwa mu buluji bwa patōkelela. Bādi bayukanya mutōtelo wabo ku ndoe; kadi bādi batopeka mavita bininge mwanda amwañanga mashi.” Bine, mānga yādi ya kwikala muswelo mukwabo shi boba bonso bādi betela bu bene Kidishitu bādi balonda na bubine buno bufundiji!

Ukokeja Kumwena mu Bufundiji Bonso Bwāfundije Yesu

Bufundiji bwa Yesu botwabandaula i buyampe, bupēla, abo’ko na lupusa. Ino bantu bakokeja kumwena’mo shi enka bebuyukile ne kwibulonda mu būmi bwabo. *

Batumoni ba Yehova ba mu kyenu kibundi bakasangela kukukwasha nobe umwene mu bufundiji bwa tunangu kebwafundijibwe kashā na muntu mukwabo. Tubakwite wimone nabo nansha utume mukanda ku adelese imo idi pa paje 2 wa dino dipepala.

[Kunshi kwa dyani]

[Kifwatulo pa paje 5]

“Shenu wa mūlu ye wibidisha”

[Kifwatulo pa paje 7]

Bufundiji bwa Yesu bukokeja kwikala na lupusa lulumbuluke mu būmi bobe