“Mwitompei Bānwe Bene”

“Mwibandululei bānwe bene, shi mudi monka mu lwitabijo; mwitompei bānwe bene.”—2 KODINDA 13:5.

1, 2. (a) Kwalakana nkulupilo yetu kukokeja kwitufikija ku bika? (b) I ngikadilo’ka imo yadi’ko mu Kodinda mu myaka katwa kabajinji yālengeje bamo batunye kuyuka dya kwenda?

 MWANA mulume umo wadi wenda mu dishinda, kupwa watana mansanka. Pa kutunya kuyuka i dyepi dimutwala kwaenda, waipangula bapityeshinda ino bamo abamulombola bingi, bakwabo nabo bikwabo. Pa kuvutakanibwa, wakomenwa dya kwenda. Netu shi tutatana nkulupilo yetu tukekala pamo bwa uno mukelenge. Kuno kwalakana kubwanya kuzozeja bukomo bwa kukwata’po kya mfulo, ne ku mfulo twabulwa kuyuka dya kwenda.

² Ngikadilo imo yāikele’ko yāvutakenye bene Kidishitu bamobamo ba mu kipwilo kya Kodinda mu Ngidiki mu myaka katwa kabajinji. “Batumibwa bakatampe” bādi batuna lupusa lwa mutumibwa Polo amba: “Mikanda yandi i mileme, kadi i mikomo; ino ku ngitu yandi, shi wikele kuno kwetu, i mukōkekōke, ne mīsambo yandi i bitubitupu.” (2 Kodinda 10:7-12; 11:5, 6) Uno mumweno wa bintu kewābudilwepo ku kulengeja bamobamo mu kipwilo kya mu Kodinda kubulwa kuyuka dya kwenda.

3, 4. Mwanda waka tufwaninwe kuta matwi ku madingi a Polo ku bene Kodinda?

³ Polo wāshimikile kipwilo kya mu Kodinda mu bupempudi bwandi bwa mu 50 K.K. Wāshikete mu Kodinda “mwaka ne makweji asamba, ufundija mwanda wa Leza mubukata mwabo.” Bine, “ne bene Kodinda nabo bavule bēne pa kwivwana baitabija babatyijibwa.” (Bilongwa 18:5-11) Polo wādi utele mutyima ku būmi bwa ku mushipiditu bwa banababo betabije ba mu Kodinda. Ne kadi, bene Kodinda bātumine Polo mukanda wa kumulomba madingi atala pa myanda palapala. (1 Kodinda 7:1) Nandi wēbapa madingi malumbuluke.

⁴ Polo wāsonekele amba: “Mwibandululei bānwe bene, shi mudi monka mu lwitabijo; mwitompei bānwe bene.” (2 Kodinda 13:5) Banabetu ba mu Kodinda pa kulonda ano madingi badi ba kulamibwa ku kutatana kutala pa kuyuka dya kwenda. Netu dyalelo kidi muswelo umo onka. Le tukokeja kulonda madingi a Polo muswelo’ka? Tukokeja kwibandaula namani shi tudi monka mu lwitabijo? Ne kwitompa batwe bene kulomba bika ne bika?

‘Mwibandaulei Banwe Bene shi Mudi mu Lwitabijo’

5, 6. I musoñanya’ka otudi nao wa kwibandawila’po shi tudi mu lwitabijo, ne mwanda waka i musoñanya mufwaninwe?

⁵ Mu kubandaula mudi kibandaulwa ne ubandaula kadi kulomba ne musoñanya mwine wa kubandawila’po. Pa kino, kibandaulwa ke lwitabijopo—nkulupilo yonso yotulonda, mhm. I batwe bantu babandaulwa. Pa kwibandaula tufwaninwe kulonda misoñanya mibwaninine. Lwimbo lwābundile Davida mulembi wa mitōto lunena’mba: “Mukanda-wabijila wa Yehova i mubwanininye wa kwalwija muya; busapudi bwa Yehova i busumininwe budyumuna bendalale ke badyumuke. Bijila bya Yehova i byoloke, bitōkejanga mutyima; kusomanya kwa Yehova i kutōke, tō, kutōkeja ne meso.” (Mitōto 19:7, 8) Bible udi na bijila ne mbila myoloke mibwaninine  ya Yehova, bivulujo byandi bikulupilwa ne mbila yandi itōka. Musapu utanwa’mo yo misoñanya mifwaninwe kulonda pa kwibandaula.

⁶ Mutumibwa Polo unena pa mwanda utala musapu wāsonekeje Leza ku mushipiditu amba: “Mwanda wa Leza i wa būmi ne bukomo, mutabuke buī bwa lupanga lwa buī kubidi, wa kusaba ne kulala aku mutyima aku mushipiditu, aku maningo, aku mani a umikondo, kadi i wa kampeja bukidi kakuyūkidila kufwatakanya ne kukanina kwa mutyima.” (Bahebelu 4:12) Bine mwanda wa Leza ukokeja kubandaula mutyima—bine byotudi munda mwetu. Le bui ne bukomo bwa uno musapu bukatwela namani mu būmi bwetu? Kaimba wa mitōto wālombwele muswelo utwela uno musapu. Wāimbile amba: “Ē! keye wasangaji shandi! yewa . . . [wa] mutyima wandi i umutōkele mu mukanda-wabijila wa Yehova; e monka mwāfwatakanya dyuba ne bufuku.” (Mitōto 1:1, 2) “Mukanda-wabijila wa Yehova” udi mu Bible, Kinenwa kya Leza kisonekwe. Tufwaninwe kuloelelwa kutanga Kinenwa kya Yehova. Bine, tufwaninwe kwikala na kitatyi kya kutanga’mo na diwi ditūke, nansha kulangulukila’po. Shi tulonge kino, nabya batwe bene—tukebandaula—na byobya bisonekelwe’mo.

7. I muswelo’ka umbajinji wa kwibandaula shi tudi mu lwitabijo?

⁷ Muswelo umbajinji’tu muyampe wa kwibandaula shi tudi mu lwitabijo i kutanga Kinenwa kya Leza, kulanguluka’po ne kujingulula shi mwiendelejo wetu i mukwatañane na byotwifunda. Tufwaninwe kusangala mwanda i betukwashe bininge mu kwivwanija Kinenwa kya Leza.

8. Le mabuku alupulwa na “umpika wa binebine, udi na manwa” etukwashanga namani twibandaule shi tudi mu lwitabijo?

⁸ Yehova witupanga bufundiji ne bulombodi kupityila ku mabuku aletwa na “umpika wa binebine, udi na manwa” ashintulula Bisonekwa. (Mateo 24:45) Kimfwa, tala kapango kanena amba “Éléments de méditation” (Myanda ya Kulangulukila’po) bidi ku mashapita mavule a kitabo Approchez-vous de Jéhovah. * Bine ino i mikenga mivule ya kulanguluka’po muntu ne muntu idi mu kino kitabo! Myanda mivule ke mīsambilwe’po mu mapepala etu, Kiteba kya Mulami ne Réveillez-vous !, kadi itukwashanga twibandaule batwe bene shi tudi mu lwitabijo. Pania umo unena pangala pa bishinte bisambila pa mukanda wa Nkindi mu manimelo a panopano a Kiteba kya Mulami, amba: “Nsangelanga bino bishinte mobinkwashisha umbūmi. Binkwashanga mbandaule muneneno, mwiendelejo, ne mwikadilo wami mungya misoñanya myoloke ya Yehova.”

9, 10. I mpangiko’ka ya Yehova itukwasha twendelele na kwibandaula shi tudi mu lwitabijo?

⁹ Ne kadi tutambulanga buludiki buvule ne kukankamikwa ku kupwila kwa pa kipwilo, ku kubungakana, ne ku bitango. Ino mpangiko yonso ya ku mushipiditu yo ipāna Leza ku boba basapwilwe na Isaya mu bupolofeto amba: “Kikafikanga mu mafuku a kumfulo’kwa, amba lūlu lwa njibo ya Yehova lukakomejibwa mu nsongo ya ngulu; kadi lukazunzulwa pangala pa tungulu; penepo mizo yonsololo ikepungulwila ponka pālo. Kabidi bantu bangibangi bakenda ne kunena’mba:  Iyai tukande ku lūlu lwa Yehova, . . . amba etulombole mashinda andi, kadi amba tunange mu tumashinda twandi.” (Isaya 2:2, 3) Bine, i dyese kotudi kwikala na buno bulombodi bwa kunanga mu mashinda a Yehova.

¹⁰ Ketukelwapo madingi etupa boba babwenye bisakibwa bya ku mushipiditu, mubadilwa ne bakulumpe bene Kidishitu. Bible unena pa mwanda wabo amba: “Bānwe bāna betu, shi muntu upīle mambo, nankyo bānwe ba mushipiditu mwikale kumwaluja udi namino konka ku mutyima wa kikōkeji; i pa kwifwatakenya ne abe mwine mwanda wa kutyina’mba, padi abe nobe ubatompibwa.” (Ngalatea 6:1) Bine, tufwijanga’ko pangala pa ino mpangiko ya bulemununi!

11. Kwibandaula shi tudi mu lwitabijo kulomba ne kulonga bika?

¹¹ Mabuku etu, kupwila kwa bwine Kidishitu, ne bakulumpe batongwe—i mpangiko ya kutendelwa ya Yehova. Kwibandaula shi tudi mu lwitabijo kulomba ne kwibata munda batwe bene. O mwanda potutanga mabuku ne kwivwana bidyumu bya mu Bisonekwa, twiipangulei amba: ‘Le kilombola byonoñanga? Lelo nami noñanga kino? Le ndamete ku nkulupilo yonso ya bwine Kidishitu?’ Mumweno otumona ino myanda yotupebwa kupityila ku ino mpangiko o ulombola mwikadilo wetu wa ku mushipiditu. “Mutyima wa bu-muntu keusepelelapo bya Mushipiditu wa Leza, ehe,” mo munenena Bible. “Ino aye wa ku mushipiditu ubandaulanga bintu byonso.” (1 Kodinda 2:14, 15) Mwene tufwaninwe kwielela’ko twikale na mumweno muyampe wa ku mushipiditu pa byobya byotutanga mu bitabo, mu mapepala, ne mu mabuku makwabo nansha ke mu byobya byotwivwana ku kupwila ne kudi bakulumpe kwine?

“Mwitompei Bānwe Bene”

12. Le kwitompa batwe bene kulomba bika ne bika?

¹² Kwitompa batwe bene i ne kupikula byotudi. Eyo, padi tukokeja kwikala mu bubinebine, ino le ketudi pa ludingo’ka mu kulonda bintu bya ku mushipiditu? Kwitompa batwe bene i bukamoni bwa kutama ku mushipiditu ne kufwija’ko kwa binebine pa mpangiko ya ku mushipiditu.

13. Kukwatañana na Bahebelu 5:14, i bika bilombola amba twi batame?

¹³ Lelo tukalombola kutama kwetu kwa ku mushipiditu na bika? Mutumibwa Polo wāsonekele amba: “Bidibwa bikomokomo i bya boba ke bapwe kutama; ke boba kadi badi ne byakwivwana nabyo byabo bībidile kala bya kuyūkidila ne bulumbuluke ne bibi, mwanda wa kwivwanaivwana.” (Bahebelu 5:14) Tulombolanga amba twi batame shi twibidija byumvwanino byetu. Monka musakila misunya imo ya umbidi wa mukayi kutamunwa na kwiibidija’mo misunsa ne misunsa kumeso kwa kukakaya makayo, ne byumvwanino byetu nabyo bifwaninwe kufundijibwa na kwingidija misoñanya ya mu Bible.

14, 15. Mwanda waka tufwaninwe kulonga buninge bwa kwifunda na kusumininwa bintu bya mushike bya mu Kinenwa kya Leza?

¹⁴ Kumeso kwa kwibidija byumvwanino byetu, tufwaninwe bidi kwikala nabyo. Pa kino, kifundwa kisumininwe kya pa kasuku kidi na mvubu. Potwifunda kitatyi ne kitatyi  kifundwa kya kasuku—nakampata pa bintu bya mushike bidi mu Kinenwa kya Leza—byumvwanino byetu bikalanga bilumbuluka. Mu myaka kunyuma, bishinte bya mushike byesambilwe’po mu Kiteba kya Mulami. Le tuloñanga namani shi tubatambula bishinte bīsambila pa bubinebine bwa mushike? Le twikalanga na mutyima wa kwepuka’byo mwanda’tu bidi na “bimobimo bikola pa kwivwana’byo”? (2 Petelo 3:16) Ino twielelanga’ko mwanda wa kwivwanija byobya bīsambilwa’po.—Efisesa 3:18.

¹⁵ Le shi kotudi kwifunda pa kasuku i kwitukomene napo le? I kya kamweno tulonge buninge bwa kutamija ndyoko ya kwifunda. * (1 Petelo 2:2) Pa kutama ne kwikala bapye bilomba kwifunda mwa kumwena bidibwa bikomo bīta ngitu, ke bubinebine bwa mushike budi mu Kinenwa kya Leza kadi. Shi bitupu, nankyo byumvwanino byetu kebikatamapo. Nanshi pa kulombola amba tubatama, bilomba bivule kutabuka’nka kwikala na byumvwanino. Mu būmi bwa difuku ne difuku tufwaninwe kwingidija buyuki botutambula mu kifundwa kya kasuku kisumininwe.

16, 17. Mwanā bwanga Yakoba uleta madingi’ka atala pa kwikala “bakulonga mwanda”?

¹⁶ Kilomboji kikwabo kya motwikadile kitanwa mu muswelo otulombola kunsangela bubinebine—mingilo yetu ya lwitabijo. Mwanā bwanga Yakoba wingidije kyelekejo kidi na lupusa pa kulombola kuno kwitompa amba: “Mwikale bakulonga mwanda, ke konka ku kwivwana bitupu, ne kwiongola ponka, mhm. Ke-mwi-bantu shi umo ēkale wakwivwana bitupu mwanda, ne kulonga’o mpika, nabya udi pamo bwa muntu utala mpala ya ngitu yandi mu kitalo; mwanda witalanga aye mwine’mba, mfundukepo,  kala wēilwa ne muswelo wa mwāikadile. Nanshi aye wakutadija, talē, monka mu kijila kibwane kya bu-mwana-pabo ukeselwako dyese dya pa bilongwa byandi, ke-muntu aye kadipo wakwivwana wavulaminwa, mhm, i wakulonga wa mīngilo.”—Yakoba 1:22-25.

¹⁷ Yakoba unena amba: ‘Witale mu kitalo kya Kinenwa kya Leza, ne kupikula byodi. Longa nyeke uno muswelo, wisantaula abe mwine kukwatañana na mwinya wa mu Kinenwa kya Leza. Kadi kokapelakana kwiilwa mowadi wikadile. Wisendulule ponso pasakilwa.’ Eyo, pakwabo kulonda ano madingi padi i kukomo.

18. Mwanda waka kulonda madingi a Yakoba kukokeja padi kwikala kukomo?

¹⁸ Ivwana kimfwa: betulomba kutambila mu mwingilo wa kusapula Bulopwe. Polo wāsonekele amba: “Ku mutyima ko kwitabija muntu pa boloke, ne ku kyakanwa nako ko kunenena ku lupandilo.” (Loma 10:10) Kunenena pa lupandilo ku meso a bantu bonso na kyakanwa kyetu kulomba kwisendulula mu bivule. Kutambila mu mwingilo wa busapudi ke kintupo kipēla ku bavule umbukata mwetu. Kupyasakena’mo ne kwikutūla pa kifuko kyokufwaninwe mu būmi bwetu kulomba kushinta ne kwisuminwa bivule. (Mateo 6:33) Ino shi tubaikala bakulonga mwingilo witupele Leza, tukekala na nsangaji mwanda kukaletela Yehova mitendelo. Shi ke pano, le twi basapudi bapyasakane ba Bulopwe?

19. Le mingilo yetu i kubadila’mo bika ne bika?

¹⁹ I muswelo’ka otufwaninwe kwivwanija mingilo ya lwitabijo? Polo unena’mba: “Byobya bintu byo mwafundijibwa ne kutambulabyo, kadi byo mwaivwene ne kumona’byo mudi ami, longai’byo bino’bi; ne Leza wa ndoe nandi ukēkalanga nenu.” (Fidipai 4:9) Kintu kilombola byotudi i kwingidija byobya byotwifunda, byotwitabije, byotwivwene, ne byotumwene—byonso bilomba kwipāna ne bu mwanā bwanga bwetu bwa bwine Kidishitu. “Dine dino’di dyo dishinda, nangaimo,” mo mwitulombwela Yehova kupityila kudi mupolofeto Isaya.—Isaya 30:21.

20. Le i bantu ba muswelo’ka bekalanga bu dyese dikatampe pa kipwilo?

²⁰ Bana-balume ne bana-bakaji befunda na kininga Kinenwa kya Leza, basapudi bapyasakane ba myanda miyampe, balamine bululame bwabo kutelententa mpika, ne bakwatakanya na dikōkeji Bulopwe i dyese dikatampe ku kipwilo. Kwikala’po kwabo kutuntwilanga bujalale pa kipwilo kyobengidila nakyo pamo. Belombolanga abo bene bu bakwashi bakatampe, kutabukidila mwanda kudi bapya bavule bakukwatakanya. Shi tute mutyima ku madingi a Polo a kwendelela na ‘kwibandaula batwe bene shi tudi monka mu lwitabijo, ne kwitompa batwe bene,’ nabya netu tukekala na lupusa luyampe pa bakwetu.

Loelelwai mu Kulonga Kiswa-Mutyima kya Leza

21, 22. Le tukaloelelwa namani mu kulonga kiswa-mutyima kya Leza?

²¹ Davida Mulopwe wa Isalela wa kala wāimbile amba: “Ndoelelwe monka mu kulonga kiswa-mutyima obe, abe Leza wami; eyo i binebine, mukanda-obe-wabijila udi umutyima wami.” (Mitōto 40:8) Davida wādi uloelelwe mu kulonga kiswa-mutyima kya Leza. Mwanda waka? Mwanda bijila bya Yehova byādi mu mutyima wa Davida. Davida kādipo utatana i dyepi dya kwenda.

²² Shi bijila bya Leza bidi mu mityima yetu, netu ketukalakanapo dya kwenda i dyepi. Tukaloelelwa mu kulonga kiswa-mutyima kya Leza. Pa kino nanshi twendelelei na “kwikankamika” potwingidila Yehova na mutyima umo.—Luka 13:24.

[Kunshi kwa dyani]

Lelo Ukivulukile?

• Tukokeja kwibandaula namani shi tudi mu lwitabijo?

• I bika bilomba pa kwitompa batwe bene?

• I bika bilombola amba twi bene Kidishitu batame?

• Mingilo ya lwitabijo itukwasha namani tupikule byotudi?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Kifwatulo pa paje 9]

Le uyukile muswelo mubajinji wa kwibandaula shi udi mu lwitabijo?

[Kifwatulo pa paje 10]

Tulombolanga amba twi bene Kidishitu batame shi tudi na byumvwanino bībidile kala

[Kifwatulo pa paje 11]

Tulombolanga byotudi na kuleka ‘kwikala ba kwivwana ne kwilwa, ino i na kwikala ba kulonga mwanda’