Enda ku bidi'mo

Enda ku kifunka

Le Kikulupiji Kyobe Mudi Leza I Kikomo Namani?

Le Kikulupiji Kyobe Mudi Leza I Kikomo Namani?

Le Kikulupiji Kyobe Mudi Leza I Kikomo Namani?

“Nanshi badikilai bidi kusaka bulopwe.”—MATEO 6:33.

1, 2. I ditabula’ka dyatabwile nsongwalume umo mu myanda ya kaji, ne mwanda waka?

 NSONGWALUME umo wadi usaka kwingidijibwa bininge mu kipwilo kyabo. Ino mwanda wadi’po i kaji kandi kadi kamudila kitatyi kya kutanwa nyeke ku kupwila. Ino le walongele namani? Wapēleje būmi bwandi ne kuleka kaji’ka, ne kwija kwine mpika watana kaji kakwabo kadi kamushila’ko kitatyi kya kwingila mingilo ya ku mushipiditu. Potunena pano umwenanga’mo kamweno katyetye kupita kabajinji’ka, ino uvuijanga biyampe’tu bisakibwa bya kisaka kyandi ne kukwatakanya bininge kipwilo.

2 Le ubaivwanija kyatabwidile uno nsongwalume dino ditabula? Shi wadi’mba i abe udi mu ino ngikadilo pamo na yawadi’mo’ya, le wāswile kulonga mwaalongele’mwa? I kya kutendelwa, mwanda Bene Kidishitu bavule i balonge enka nabya, ne bilongwa byabo bilombolanga kikulupiji kyobakulupile mu mulao wa Yesu unena’mba: “Nanshi badikilai bidi kusaka bulopwe bwa Leza, ne boloke bwandi kumo, ebiya nankyo ne byabyo byonso bikemutentekelwapo.” (Mateo 6:33) Bakulupile amba mutyima-ntenke utambanga kudi Yehova ke ku ino ntandapo.—Nkindi 3:23, 26.

3. Mwanda waka bamo bakokeja kwiipangula shi i kyendele’mo dyalelo kutūla Bulopwe bwa Leza pa kifuko kibajinji?

3 Mungya bino bitatyi bya masusu byotudi’mo, bamo bakokeja kutatana amba butyibi bwa uno nsongwalume kebwadipo bwa ñeni. Dyalelo kipindi kimo kya bantu kidi mu bulanda bwa kafukafu, aku kikwabo nakyo mu maloa a kamfula-nkonko mu mānga yonso. O mwanda bantu bavule ba mu matanda malanda bakwatakanyanga na kipyupyu kamukenga konso kamweka mwanda wa kupēleja’ko bwabo būmi. Ku mutamba mukwabo, bavule ba mu matanda mapete badi na mutyima wibayokayoka kulama nyeke ludingo lwabo lwa umbūmi nansha byokudi kōneka kwa misokwe ya lupeto, kushintashinta kwa twaji, ne benē twaji nabo kebalombela patye. Pa kumona mitabakano ya mwa kusokwela tusakibwa twa umbūmi, bamo bakokeja ne kwiipangula’mba: ‘Le kubadikila bidi kusaka Bulopwe kukidi na mvubu?’ Pa kutana kilondololwa, langa bidi byālongele bemvwaniki ba Yesu.

‘Leka Kukambakanya Mutyima’

4, 5. I muswelo’ka wālombwele Yesu kupityila ku bimfwa’mba i kya tunangu ku bantu ba Leza baleke kukambakena mpata bisakibwa bya difuku ne difuku?

4 Yesu wādi mu Ngadilea unena ku meso a kibumbo kikatampe kya bantu batambile mu bifuko bivule. (Mateo 4:25) Shi umbukata mwa boba bantu mwādi ne banekenye nankyo bādi batyetye. Mobimwekela, bavule bādi balanda. Ino Yesu wēbasoñanya baleke kubadikija bya kukimbakimba bya bupeta bwa ku ngitu, ino bebikile bintu bya bulēme kutabuka—ke lupeto lwa ku mushipiditu kadi. (Mateo 6:19-21, 24) Aye mwine wānene amba: “Kemukikambakanya muya wenu amba: Le tudya bika? Ne byo tutoma i bika? Nansha bya ku mubidi amba: Tuvwala ka? Lelo muya keukidilepo byakudya nanshi, a? Ne mubidi nao keukidile bivwalwa’ni, a?”—Mateo 6:25.

5 Bavule bādi bemvwana binenwa bya Yesu bādi bakokeja kunena’mba i bikomo kulonda. Mwanda bādi bayukile amba shi kebengilepo bininge, bisaka byabo bikasusuka. Kino kyo kyālengeje Yesu ebakokele milangwe yabo pa byoni. Abyo bisasaketanga mobukila mobukila, ne i bine Yehova wibikwatakanyanga. Yesu kadi wātengele ne ku muswelo Yehova wavwikanga maluba a mu ntanda kupita ne mwādi muvwadila Solomone mu ntumbo yandi yonso. Shi Yehova ukwatakanyanga’ko byoni ne maluba uno muswelo, le batwe ke pepi? (Mateo 6:26-30) Enka na mwēsambile’kyo kala Yesu, bwetu būmi (muya) ne imbidi yetu bidi na mvubu mikatampe kutabuka bidibwa byotupotanga mwanda wa kukwatakanya būmi bwetu ne bivwalwa mwanda wa kuvwika imbidi yetu. Shi twipeneneke’nka na kwidisha ne kwivwika, kwakubulwa kuta mutyima ku bintu bya mvubu mikatampe bya kwingidila Yehova, bine nankyo tubajimija kitungo kine kya būmi.—Musapudi 12:13.

Mumweno Mujalale

6. (a) I kiselwa’ka kidi na Bene Kidishitu? (b) I mudi ani mutūlanga Bene Kidishitu lukulupilo lwabo?

6 Shako, Yesu kādipo ukankamika bemvwaniki baleke kwingila, bakungile’tu Leza avuije bisakibwa bya bisaka byabo. Mwanda ne byoni bine bikimbanga bidibwa byabyo ne bya twana twabyo. Nanshi Bene Kidishitu nabo bādi bafwaninwe kwingila mwa kumwena kadibwa. Kadi bādi bafwaninwe ne kuvuija biselwa bya bisaka. Bene Kidishitu bengidi ne bapika nabo bādi bafwaninwe kwingidila bamfumwabo na bukankamane. (2 Tesalonika 3:10-12; 1 Temote 5:8; 1 Petelo 2:18) Ne mutumibwa Polo nandi wādi usona mapema mwa kumwena twa kwikwasha nato umbūmi. (Bilongwa 18:1-4; 1 Tesalonika 2:9) Inoko, bano Bene Kidishitu kebādipo bakulupile kumona mutyima-ntenke mu mingilo yabo ya ngitu, mhm. Ino bādi bakulupile mudi Yehova. Ye kyobādi bekadile na ndoe ya mutyima yādi ibudilwe bakwabo. O mwanda mulembi wa mitōto wānenene amba: “Bakulupile mudi Yehova badi bwa lūlu lwa Ziona lwa kubulwa kujinibwa, lulādila nyeke.”—Mitōto 125:1.

7. I mumweno’ka ukokeja kwikala nao yewa wakubulwa kukulupila mpata mudi Yehova?

7 Yewa wakubulwa kukulupila mpata mudi Yehova ukokeja kulanga muswelo mukwabo. Bantu bavule bamwene bupeta bwa ku ngitu bu kashilushilu kene ka mutyima-ntenke. Kino kibalengeja bambutwile kukankamika lutundu lwabo lupityije myaka mivule ya busongwalume mu kufunda masomo malamala, abo’mba ko kwibateakanya mwa kumwena twaji twa mfutwa mivule. Ino i kya bulanda, pa kupwa kupikula, bisaka bimo bya Bene Kidishitu byamwene’mba i bijimije bivule mu kulonga namino, mwanda babo bana i baleke kubambila meso ku bintu bya ku mushipiditu, ino kebalondalonda bitungo bya kukimba bupeta.

8. Bene Kidishitu i balame bujalale namani?

8 Pa kino, Bene Kidishitu ba tunangu i bajingulule amba madingi a Yesu adi na kamweno bininge mu ano mafuku enka na moādi ekadile nako mu myaka katwa kabajinji, o mwanda bapimanga kwikala na bujalale. Nansha byobajimijanga kitatyi kampanda mu mingilo ya ngitu mwa kuvuijija biselwa bya mu Bisonekwa, kebalekangapo nansha dimo myanda ya kukimba lupeto ibasabe meso bēlwe ne bintu bya mvubu ku mushipiditu.—Musapudi 7:12.

‘Kokakambakanya Mutyima’

9. I muswelo’ka ukulupija Yesu boba bonso bakulupile bya binebine mudi Yehova?

9 Mu Busapudi bwandi bwa ku Lūlu, Yesu wāsoñenye bemvwaniki bandi amba: “I binebine kemukikambakanya mityima’mba: Le tudya bika? ne byo tutoma bīne le bika? ne byo tukavwala bīne bidi pi? Ke-bintu byobya byonso i bisakasaka baJentaila, mwanda Shenu wa mūlu uyūkile ne byo mubudilwe’byo byonso.” (Mateo 6:31, 32) Bino shabyo byo binenwa bikankamika! Shi tukulupile binebine mudi Yehova, nankyo ukekala netu nyeke mwanda wa kwitukwasha. Inoko binenwa bya Yesu bilangulujanga ne kulanguluja. Mwanda bituvuluja’mba shi ‘tusakasaka’ bya bupeta, nankyo milangwe yetu idi pamo na ya “baJentaila,” bantu bakubulwa kwikala Bene Kidishitu ba bine.

10. Nsongwalume pa kwiya kulomba madingi kudi Yesu, Yesu wāsokwele namani kine kyādi kiswile uno nsongwalume kutabuka?

10 Difuku dimo, nsongwalume mpeta wāipangwile Yesu kyafwaninwe kulonga mwa kutambwila būmi bwa nyeke. Yesu wāmuvuluja bisakibwa bya mu Bijila, byādi bikingila mu kine kitatyi’kya. Nsongwalume kishima-tentu kānena Yesu amba: “Byabyo nebilamine kala byonso. Le i kika kadi kimbudilwe monka?” Ku bavule kino kilondololwa kya Yesu kyāmwekele bu kyakubulwa kwendelela’mo. Wālondolwele’mba: “Shi usaka kwikadidila tu umbwanyinyine, enda kapoteje byonso byodi nabyo, ukape balanda lupeto’lwa, nabya ukamona byabupeta mu madiulu, penepa wiye ko unonda shobe.” (Mateo 19:16-21MB) Penepo nsongwalume wāfunduka ne mutyima fututu, ke-pantu kāitabijepo kujimija bupeta bwandi. Kuswa’ko shako wādi uswile Yehova, ino bupeta bo bwaādi uswile bininge.

11, 12. (a) I binenwa’ka bilanguluja byānene Yesu pa mwanda utala bupeta? (b) Bupeta bukokeja kwikala ke kijika muswelo’ka mu mwingilo wa Yehova?

11 Kino kilongwa kyo kyālengeje Yesu anene binenwa bitulumukwa’mba: “Mpeta ukatwela mu bulopwe bwa mūlu i patye’tu . . . [I kipēla] ngamedia kutwela monka mu dīso dya lushinge, kutabuka ku mpeta pa kutwela monka mu bulopwe bwa Leza.” (Mateo 19:23, 24) Le Yesu wādi usaka kunena’mba i kutupu mpeta nansha umo ukapyana Bulopwe? Mhm, mwanda wābwejeje’ko amba: “Kudi Leza byonso i bipele tu.” (Mateo 19:25, 26, Myanda Miyampe ku Bonso) I bine, na bukwashi bwa Yehova bampeta bamo ba mu mine myaka’ya bāikele bashingwe māni Bene Kidishitu. (1 Temote 6:17) Inoko Yesu wādi na bubinga pa kwisamba bine binenwa bitulumuja’bya. Ke-pantu i kidyumu kyādi upāna.

12 Shi muntu walamatyidila ku bupeta bwandi na mwālamatyile’ko yewa nsongwalume’wa, bupeta’bo bukokeja kumwikadila bu kijika pa kwingidila Yehova na mutyima wandi onso. Kino i kya bine ku mpeta kala ne ku yewa ‘utele mutyima’mba usa kwikala mpeta.’ (1 Temote 6:9, 10) Kukulupila bininge mu bituntwa kufikijanga muntu ku kubulwa kuyuka ‘bisakibwa byandi bya ku mushipiditu.’ (Mateo 5:3NW) Ku mfulo, kakimonepo bu usakilwa bukwashi bwa Yehova. (Kupituluka 6:10-12) Ukokeja kusaka bamumone mu muswelo wa pa bula mu kipwilo. (Yakoba 2:1-4) Ne kadi ubwanya kujimija kitatyi kikatampe mu kwisangaja na byabupeta byandi pa kyaba kya kwingidila Yehova.

Tamija Mumweno Moloke

13. Bene Laodesea bādi na mumweno’ka mubi?

13 Kisumpi kimo kyādi na mumweno mubi pa mwanda utala bituntwa i kipwilo kya mu myaka katwa kabajinji kya Laodesea. Yesu wēbanene amba: “Unenanga’mba: Ne mpeta, namone byabupeta, nkidipo ne kyo nsaka kīne; nanshi ne kwiyūkapo mpika byōdi wamalwa, ulenga ne lusa, mulanda, mpofu, ne wamutaka.” Ke bupetapo bwabo bitupu bwāikadije Bene Laodesea mu ino ngikadilo ya bulanda ku mushipiditu. Na bubine i pa mwanda bākulupile mu bupeta pa kyaba kya kukulupila mudi Yehova. Ku mfulo bāikala ke lufufumya ku mushipiditu, pashala’tu patyetye ‘balaswe’ mu kyakanwa kya Yesu.—Kusokwelwa 3:14-17.

14. Mwanda waka kutendela kwātendele Polo Bene Kidishitu Bahebelu kwādi kwendele’mo?

14 Ku mutamba mukwabo, Polo wātendele Bene Kidishitu Bahebelu pa mwikadilo wabo obādi nao mu kupangwapangwa kubajinji. Wānena’mba: “Bānwe mwadi ne kanye ka boba badi mu kifungo, ne kukwatwa kwa bintu byenu bya bupeta ne mutyima tō, pa kuyūka’mba, bānwe bene mudi ne bupeta butabukile buya bwa kubulwa kupwa.” (Bahebelu 10:34) Boba Bene Kidishitu kebāvutakanibwepo ñeni pa kujimija bituntwa byabo. Ino bālamine nsangaji yabo mwanda bādi bakwete makasa abidi kituntwa kya mvubu mikatampe, ke “bupeta butabukile buya bwa kubulwa kupwa” kadi. Pamo bwa nsunga wa mu lukindi lwa Yesu wāpoteje byonso byaādi nabyo mwa kupotela dilungo dilēme, ne bano Bene Kidishitu nabo mo monka, bāsumininwe kubulwa kujimija lukulupilo lwa Bulopwe, nansha mu makambakano a muswelo’ka. (Mateo 13:45, 46) Shao uno o mwikadilo mulumbuluke’po kashā!

15. Nsongwakaji Mwine Kidishitu umo wa mu Liberia wabadikije muswelo’ka tumweno twa Bulopwe kumeso?

15 Bavule dyalelo i batamije uno mwikadilo mulumbuluke. Kimfwa, mu Liberia, nsongwakaji umo Mwine Kidishitu wāpelwe mukenga wa kukafunda ku inivelesite. Mu mine ntanda’i, mukenga wa uno muswelo umonwanga divule bu dishinda ditwala ku būmi bwa kumeso bulumbuluke. Papo uno kaka wādi pania, musapudi wa kitatyi kyonso, kadi mwitwe lwito lwa kukengila kitatyi kapanda bu pania wa pa bula. Ponka’po watonga kubadikila kusaka Bulopwe ne kwendelela na mwingilo wa kitatyi yonso. Waenda kobamutumine, kupwa’tu kwa myeji isatu wādi kaendeja bifundwa bya Bible 21. Uno kaka nsongwakaji pamo ne bakwabo tununu basakanga dibajinji Bulopwe, nansha bajimija mikenga ya kumona misokwe ya ku ngitu. Le balamanga muswelo’ka uno mwikadilo mu ino ntanda miyule bya kusakasaka bupeta? I na kutamija ngikadilo kampanda milumbuluke. Nanshi twisambilei bidi pa imoimo.

16, 17. (a) Mwanda waka butūkanye i bwa mvubu shi tusaka kukulupila mudi Yehova? (b) Mwanda waka tufwaninwe kutamija kikulupiji mu milao ya Leza?

16 Butūkanye: Bible unena’mba: “Kulupila mudi Yehova ne mutyima obe onsololo, kadi kokalemēnenapo pa kwivwanija kwa abe mwine; mu mashinda obe onso muyuke, kadi aye ukōlolanga tushinda tobe. Ko kekalapo bu-wañeni mu meso obe abe mwine.” (Nkindi 3:5-7) Kyaba kimo, dishinda kabidye dikokeja kumweka bu diyampe mungya mumweno wa ino ntanda. (Yelemia 17:9) Inoko Mwine Kidishitu wa binebine ulekanga Yehova amwendeje. (Mitōto 48:14) ‘Mu mashinda andi onso’—mu myanda ya pa kipwilo, ya masomo nansha ya kaji, ya kwipwija mukose, nansha ke mu myanda mikwabo yonso—ukimbanga na butūkanye madingi a Yehova.—Mitōto 73:24.

17 Kikulupiji mu milao ya Yehova: Polo wānene amba: “Ke-muntu yewa wakwiya kudi Leza i kimwendele’mba ētabije’mba: Eyo, udi ponka, upala mpalo boba bamukimba ne mikeketo.” (Bahebelu 11:6) Shi tukitatananga amba padi Yehova kakafikidijapo milao yandi, nankyo tukokeja kulanga’mba i biyampe ‘kumwena mu ino ntanda ne pa mfulo.’ (1 Kodinda 7:31) Inoko, shi lwitabijo lwetu i lukomo, tukasumininwa kubadikila bidi kusaka Bulopwe. Lwitabijo lukomo lukokeja kutamijibwa muswelo’ka? I na kufwena kudi Yehova mu milombelo ya kitatyi kyonso, itamba ku mutyima, ne kupityila ku kifundwa kya kasuku kya kitatyi kyonso. (Mitōto 1:1-3; Fidipai 4:6, 7; Yakoba 4:8) Pamo bwa Mulopwe Davida, tukokeja netu kulombela’mba: “Nanshi ami nakukulupila, abe Yehova; kwivwana ko nadi na’mba: Abe wi Leza wami. Ē! Ē! Ē! būmuntu bobe kebo bukatakata”!—Mitōto 31:14, 19.

18, 19. (a) Bupyasakane bukomejanga muswelo’ka kikulupiji kyetu mudi Yehova? (b) Mwanda waka Mwine Kidishitu ufwaninwe kwikala na mutyima wa kwipāna?

18 Bukankamane mu mwingilo wa Yehova: Polo wākwatañenye kikulupiji mu milao ya Yehova na bupyasakane pāsonekele amba: “Twimusaka twa’mba, bānwe bonso mwikale kumwekeja kupyasakana kuno konka ku kuyūkidila kwa kukulupila ne kumfulo kwine.” (Bahebelu 6:11) Shi tuvudilwe bya kulonga mu mwingilo wa Yehova nandi uketukwatakanya. Kadi ponso potukwatakanibwa uno muswelo, ne kikulupiji kyetu nakyo kikomejibwanga twaikala ‘bakankamane ne kujina kwine mpika.’ (1 Kodinda 15:58) Lwitabijo lwetu lwālamunwa dipya, ne lukulupilo lwetu nalo lwaninga.—Efisesa 3:16-19.

19 Mutyima wa kusaka kwipāna: Polo wājimije kaji kādi ka kumuletela lupeto luvule mwanda’tu wa kumulonda Yesu. Bine wātongele butongi bulumbuluke, nansha shi kyaba kimo būmi bwādi bumukomena ku ngitu. (1 Kodinda 4:11-13) Yehova kalailepo būmi bwa maloa, o mwanda bengidi bandi bōmininanga bikambija bitatyi bimobimo. Mutyima wetu wa kusaka kupēleja būmi bwetu ne kwipāna ulombolanga bukomo bwa kusumininwa kwetu kwa kwingidila Yehova.—1 Temote 6:6-8.

20. Mwanda waka kitūkijetyima i kya mvubu ku yewa ubadikija tumweno twa Bulopwe kumeso?

20 Kitūkijetyima: Mwanā bwanga Yakoba wākankamikile banababo Bene Kidishitu amba: “A banabetu, tuukijai mityima’nka ne bifika Mfumwetu.” (Yakoba 5:7MB) Mu ino ntanda yalamukaalamuka, i kikomo kutūkija mutyima. Mwanda tusakanga bintu bilongeka bukidi. Ino Polo wētukankamikile kwiula “boba bakupyana myanda-yamilao ponka pa kwitabija kwa kutūkija ne mutyima.” (Bahebelu 6:12) Penepo nanshi ikala na mutyima wa kwilaija Yehova. Bine, būmi bwa nyeke mu Paladisa pano pa ntanda—kyo kintu kyendele’mo kwilaija kashā!

21. (a) Tulombolanga kika potutūla tumweno twa Bulopwe kumeso? (b) I kika kikesambilwa’po mu kishinte kilonda’ko?

21 Bine, madingi a Yesu a kubadikila kusaka Bulopwe adi na mvubu. Na kulonga namino, tukalombola binebine amba tutūdile kikulupiji kyetu mudi Yehova ne kutonga dishinda dimo kete difwaninwe kulonda Mwine Kidishitu. Yesu wētudingile monka’mba: “Badikilai bidi kusaka . . . boloke [bwa Leza].” Mu shapita ulonda’ko, tukamona mwanda waka kuno kukankamikwa kobetukankamika kudi na mvubu nakampata mu ano etu mafuku.

Lelo Ukokeja Kushintulula?

• Mu mwanda utala byabupeta, Yesu wētukankamikile kwikala na bujalale namani?

• I ñeni’ka yotuboila ku kyelekejo kya Yesu kya ngamedia ne keso ka lushinge?

• I ngikadilo’ka ya Bwine Kidishitu itukwasha tubadikile bidi kusaka Bulopwe bwa Leza?

[Bipangujo bya Kifundwa]

[Kifwatulo pa paje 19]

Bavule bāivwene binenwa bya Yesu bādi balanda

[Kifwatulo pa paje 21]

Nsongwalume mpeta wādi usenswe bituntwa mpata kupita’ko Leza

[Kifwatulo pa paje 21]

Nsunga wa mu lukindi lwa Yesu wāpoteje byonso byaādi nabyo mwanda wa dilungo dimo dilēme

[Kifwatulo pa paje 22]

Shi tuvudilwe bya kulonga mu mwingilo wa Yehova, nandi uketukwatakanya